Trzy wyjątkowe trasy rowerowe: Zachodniopomorskie na dwóch kółkach

Pomorze Zachodnie robi wszystko, by zasłużyć sobie na miano rowerowej stolicy Polski. I choć musi zmierzyć się z silną konkurencją, ma spore szanse na sukces. Już teraz może pochwalić się siecią nowoczesnych zadbanych szlaków o długości 630 km. Natomiast dzięki planowanym na najbliższe lata inwestycjom rzędu 430 mln złotych miłośnicy jednośladów zyskają do dyspozycji aż 1500 km tras.

Najpiękniejsze trasy rowerowe zachodniopomorskie – brzegami morza, jezior i zalewu

Wybrane przez nas 3 kapitalne wycieczki rowerowe w Zachodniopomorskiem mają wspólny mianownik. Wszystkie wiodą brzegami malowniczych i ciekawych przyrodniczo akwenów. Szusując Velo Baltica, odetchniesz powietrzem pełnym jodu i zobaczysz wiele nadbałtyckich perełek od plaż przez promenady po rybackie wioski. Trasa Pojezierzy Zachodnich pozwoli ci poznać bogatą historię regionu i sprawdzić się w jeździe po urozmaiconym terenie. Z kolei na Trasie wokół Zalewu Szczecińskiego spotkasz króla tutejszych rozlewisk – orła bielika.

Velo Baltica

Velo Baltica to najdłuższy szlak rowerowy województwa zachodniopomorskiego i oczko w głowie wielu nadmorskich miasteczek i gmin. Dzięki licznym inwestycjom z roku na rok pięknieje, zyskując nowe odcinki, wiaty wypoczynkowe oraz tablice informacyjne. Trasa częściowo pokrywa się z międzynarodowym szlakiem EuroVelo10, a jej etapy poprowadzone wzdłuż plaż uznaje się za najpiękniejsze nad całym Bałtykiem. Nic dziwnego, że w ciepłe letnie weekendy przeżywa prawdziwe oblężenie. Dlatego, jeśli to tylko możliwe, zaplanuj swoją wycieczkę z wyprzedzeniem i wyskocz na rower poza sezonem lub w środku tygodnia.

Velo Baltica – odcinek zachodniopomorski

Długość trasy: 220 km

Orientacyjny czas jazdy: 4–5 dni

Stopień trudności: łatwy

Przebieg: Świnoujście – Międzyzdroje – Dziwnów – Pobierowo – Trzęsacz – Niechorze – Pogorzelica – Mrzeżyno – Rogowo – Dźwirzyno – Kołobrzeg – Ustronie Morskie – Gąski – Sarbinowo – Mielno – Łazy – Osieki – Bielkowo – Bukowo Morskie – Dąbki – Darłowo – Wicie – Jarosławiec – Łącko - Złakowo

• Znajdź początek szlaku przy symbolicznej bramie na polsko-niemieckiej granicy w Świnoujściu. Jadąc do centrum miasta, zbocz nieco z trasy, by na skraju falochronu zobaczyć Stawę Młyny – morski budynek nawigacyjny w kształcie śnieżnobiałego wiatraka. Po drugiej stronie Świny dojrzysz najwyższą w Polsce latarnię morską oraz słynny Fort Gerharda.

• Skorzystaj z darmowej przeprawy promem i pomknij wzdłuż gazoportu w kierunku morza. Odbij w prawo i mijając ciekawe zabytki militarne, kontynuuj leśną ścieżką szutrową aż do Międzyzdrojów.

• Tuż przed miastem znajdź łącznik oznaczony pomarańczową tabliczką ev10, przeprowadź rower przez piaszczystą wydmę i rozkoszuj się szumem fal, jadąc tuż nad brzegiem Bałtyku.

• Po przerwie na zwiedzanie molo, Promenady Gwiazd lub Muzeum Wolińskiego Parku Narodowego, znajdź drogę prowadzącą do Zagrody Pokazowej Żubrów, która skradnie serca najmłodszych wycieczkowiczów.

• Kolejne kilometry trasy prowadzą leśnymi drogami i stanowią świetną okazję do obserwowania dzikiej przyrody. W okolicy Warnowa, Wisełki i Kołczewa miniesz kilka jezior, przy których gniazdują m.in: perkozy dwuczube, gęsi gęgawe oraz zimorodki.

• Pomknij drogą rowerową aż do Dźwirzyna, gdzie przespacerujesz się Aleją Gwiazd Sportu. Stąd, ścieżką równoległą do szosy 102 udaj się do Łukęcina, a następnie leśnym duktem do Pobierowa.

• Przez Pustkowo poszusuj do Trzęsacza, by zwiedzić ruiny Kościoła św. Mikołaja na szczycie klifu, od stuleci stopniowo osuwające się do morza.

• Kolejny odcinek wiedzie do kipiących od atrakcji Rewala i Niechorza, w którym warto zwiedzić m.in.: Muzeum Rybołówstwa Morskiego, Motylarnię oraz Park Miniatur Latarni Morskich.

• W Pogorzelicy przejedź wzdłuż linii kolejki wąskotorowej oraz Rezerwatu Przyrody Liwia Łuża, zamieszkanego przez kormorany, rybitwy i łabędzie nieme.

• Przed Mrzeżynem natrafisz na nowoczesną wiatę dla kolarzy, wyposażoną w solarne stacje ładowania rowerów elektrycznych oraz smartfonów, a także narzędzia naprawcze. Możesz tu schronić się przed deszczem, zjeść posiłek, skorzystać z wi-fi lub dopompować koła. W przyszłości na trasie Velo Baltica mają powstać jeszcze cztery tego typu punkty.

• Po przekroczeniu Regi zajedź do Mrzeżyna, gdzie przy plaży znajduje się Pomnik Zaślubin Polski z Morzem. Za Rogowem i Dźwirzynem zatrzymaj się, by popatrzeć na morski horyzont z punktu widokowego wśród piaszczystych wydm.

• Stąd już tylko 12 km dzieli cię od Kołobrzegu, w którym zdecydowanie warto zabawić nieco dłużej. Muzea Bursztynu i Figur Woskowych, Oceanarium, eleganckie molo i ceglana latarnia morska – to zaledwie kilka z mrowia atrakcji tego kurortu.

• Następny etap obfituje w krajoznawcze ciekawostki i urokliwe widoki: latarnię morską na klifie w Gąskach, kryte strzechą tradycyjne domki rybackie w Chłopach czy Promenadę Przyjaźni w Mielnie. To ostatnie miasteczko ma w zanadrzu prawdziwą gratkę dla rodzin – Leśną Pętlę Przygód i Tajemnic.

• Przejedź malowniczą mierzeją pomiędzy wybrzeżem a jeziorem Jamno i odetchnij głęboko powietrzem przesyconym jodem.

• Zaplanuj przystanek w Darłowie i zwiedź gotycki Zamek Książąt Pomorskich. Wijąca się wśród wydm i lasów sosnowych 30-kilometrowa droga pomiędzy Darłówkiem a Jarosławcem przez wielu jest uznawana za najpiękniejszy etap Velo Baltica. Przejeżdżając przez malowniczą miejscowość Wicie, zatrzymaj się, by obejrzeć głaz znaczący geograficzny środek polskiego wybrzeża.

• Na wysokości Jarosławca odbij od morza i zakończ wycieczkę na granicy województwa we wsi Złakowo.

Przejażdżka szlakiem Velo Baltica dostarcza mnóstwa okazji do obserwowania dzikiej przyrody. Przybrzeżne ekosystemy wodne, od Delty Świny przez mokradła wokół Zalewu Kamieńskiego po krystaliczne jeziora dają schronienie wydrom, bobrom i niezliczonym ptakom. Oprócz orła bielika – symbolu Wolińskiego Parku Narodowego – wśród sitowia dojrzysz biegusy, łęczaki, żurawie oraz różne gatunki drapieżnych błotniaków. W lasach natkniesz się na dzięcioła czarnego, trzmielojada lub puchacza.

Trasa niewątpliwie przypadnie też do gustu wszystkim fanom historii militarnej. Niemal każda mijana miejscowość może pochwalić się ciekawymi zabytkami obronnymi. Do szczególnie intrygujących należą: Fort Gerharda w Świnoujściu, sieć bunkrów Podziemne Miasto na Wyspie Wolin czy Muzeum Oręża Polskiego w Kołobrzegu.

Długość trasy: 320 km

Orientacyjny czas jazdy: 6–7 dni

Stopień trudności: średni

Przebieg: Siekierki – Żelichów – Przyjezierze – Trzcińsko-Zdrój – Góralice – Dobropole – Rościn – Myślibórz – Barlinek – Pełczyce – Choszczno – Wapnica – Dobrzany – Biała – Linówko – Ińsko – Storkowo – Waliszewo – Brzeźniak – Drawsko Pomorskie – Zarańsko – Złocieniec – Czaplinek – Rakowo – Łubowo – Borne Sulinowo – Jelenino – Szczecinek – Stare Wierzchowo – Biały Bór

• Już sam początek trasy wzbudza wiele emocji. Odrestaurowany most rowerowy w Siekierkach łączy polskie i niemieckie szlaki długodystansowe, jednocześnie służąc za punkt obserwacyjny unikatowego rozlewiska Odry.

• Lubisz historię sztuki? Zbocz nieco z trasy, by obejrzeć intrygującą XIII-wieczną polichromię z diabłem w pobliskim Czachowie.

• Wracając na trasę, zatrzymaj się w miasteczku Moryń i przespaceruj Aleją Gwiazd Plejstocenu, gdzie staniesz twarzą w twarz m.in. z prażubrem i naturalnych rozmiarów mamutem. Okolica przyciąga fanów serii o Panu Samochodziku, a lokalne zabytki odegrały niemałą rolę w „Księdze Strachów“. Aurę tajemniczości wzmaga wrak radzieckiego myśliwca spoczywający w głębinach Jeziora Morzycko.

• Zatrzymaj się w Brwicach, by zobaczyć największą polską sekwoję lub przespaceruj się po dawnym parku uzdrowiskowym w Trzcińsku Zdroju. Stąd już niedaleko do Myśliborza z urokliwą średniowieczną starówką: dwiema gotyckimi bramami, Basztą Prochową i pozostałościami kamienno-ceglanych murów miejskich.

• Koniecznie zaplanuj dłuższy postój w Barlinku, gdzie czeka na ciebie cała masa atrakcji: od niemal stuletniego kąpieliska w stylu alpejskim po ponad 50 km tras nordic walking.

• Skieruj się na północny-wschód i pomknij gładką, asfaltową drogą rowerową na dawnym torowisku. Miń ruiny pałacu w Sarniku oraz dworzec w Lubianie z zabytkową lokomotywą.

• W Choszcznie na miłośników szusowania czeka Aleja Gwiazd Kolarstwa Polskiego. Koniecznie obejrzyj też rzadki relikt średniowiecznych umocnień – barbakan Bramy Kamiennej. Następnie lokalnymi drogami dotrzyj do miejscowości Dobrzany, gdzie trasa łączy się z wariantem szczecińskim.

• Przejeżdżając przez słynące z festiwalu filmowego Ińsko, przespaceruj się elegancką Promenadą Jerzego Hoffmana i obejrzyj panoramę Ińskiego Parku Krajobrazowego z 30-metrowej wieży widokowej.

• Kolejny odcinek wijący się wśród łąk, pól i lasów przypadnie do gustu wszystkim amatorom dzikich krajobrazów i sportowych wyzwań. Czeka cię tu kilka podjazdów, a między Brzeźniakiem a Kumkami odcinek o nieco trudnej nawierzchni.

• Drawsko Pomorskie to nie tylko największy poligon NATO w Europie Środkowo-Wschodniej, ale również prawdziwy raj dla kajakarzy. Rozważ ekscytujący spływ rzeką Drawą. Wielu organizatorów oferuje przewóz rowerów, co pozwala połączyć te dwie aktywności.

• W Złocieńcu zatrzymaj się w Parku Żubra, by odpocząć w cieniu jednego z 200-letnich grabów.

• Następny fragment trasy jest bardzo urozmaicony. Ścieżka wiedzie drogami gruntowymi, brukowanymi i szosami niedaleko terenów festiwalowych Pol’and’Rock – największej imprezy muzycznej w kraju. Jeśli starczy ci czasu, zjedź nieco ze szlaku w Czaplinku, by zwiedzić skansen Sławogród i ruiny zamku Drahim, górujące nad jeziorem Drawsko.

• Po kolejnych 30 km pedałowania trafisz do Bornego Sulinowa, w którym dawne niemieckie i radzieckie koszary przekształcono na otoczone zielenią osiedla mieszkalne. Do lokalnych ciekawostek należą m.in.: Dom Oficera oraz Diabelskie Pustacie, czyli rozległe wrzosowiska, powstałe wskutek wieloletnich ćwiczeń manewrów czołgowych.

• W tym miejscu szlak odbija na północ, prowadząc do Szczecinka, słynącego m.in. z doskonałej infrastruktury do uprawiania sportów wodnych, w tym najdłuższego w Polsce wyciągu do nart wodnych i wakeboardu.

• Ostatni etap trasy charakteryzują rozwinięta infrastruktura rowerowa i urokliwe krajobrazy. Przez Stare Wierzchowo i Biskupice dotrzesz do Białego Boru. Po wojnie do miasta w ramach akcji Wisła trafiło wiele ukraińskich rodzin, które na stałe wpisały się w kulturowy pejzaż regionu. To im miasto zawdzięcza jeden ze swoich najciekawszych budynków: postmodernistyczną cerkiew projektu Jerzego Nowosielskiego.

• Kilka kilometrów za miastem przebiega granica województwa. Czujesz lekki niedosyt? Pokonaj kolejne 20 km i zakończ swoją wyprawę w Miastku.

Czy Trasa Pojezierzy Zachodnich to szlak dla ciebie? Z pewnością tak, jeśli chcesz odpocząć od tłumów i nacieszyć oczy zróżnicowanymi i wciąż w dużej mierze dzikimi krajobrazami. Pokonując jej kolejne kilometry, co i rusz przejeżdżać będziesz wzdłuż krystalicznie czystych jezior, wartkich rzek i ciekawych przyrodniczo mokradeł. Szczególnie urokliwe odcinki trasy prowadzą przez Drawski Park Krajobrazowy oraz rezerwat „Bagno Kusowo”, gdzie warto zsiąść z roweru i przejść się drewnianymi kładkami wśród torfowisk. Być może uda ci się wypatrzyć owadożerne rosiczki lub rzadkie gatunki ważek, np. straszkę syberyjską?

Ale Pojezierza Zachodnie to nie tylko plaże i kąpieliska! Region może poszczycić się długą i bogatą historią, o której świadczą m.in. perełki średniowiecznej architektury, takie jak wczesnogotycki Kościół św. Jana Kantego w Wapnicy lub obwarowania miejskie w Moryniu, Trzcińsku-Zdrój i Myśliborzu.

Wokół Zalewu Szczecińskiego – polska strona

Długość trasy: 180 km

Orientacyjny czas jazdy: 2–3 dni

Stopień trudności: średni

Przebieg: Świnoujście – Międzyzdroje – Wapnica – Wolin – Skoszewo – Czarnocin – Stepnica – Kąty – Lubczyna – Czarna Łąka – Załom – Dąbie – Wyspa Pucka – Szczecin – Pilchowo – Tanowo – Trzeszczyn – Police – Trzebież – Karszno – Nowe Warpno

• Pierwsze 20 km trasy pokrywa się z opisaną wyżej Velo Baltica. Na wysokości Międzyzdrojów wjedź na teren Wolińskiego Parku Narodowego i nowiutką drogą rowerową pomknij do Wapnicy. Przejeżdżając przez Wicko, zatrzymaj się w intrygującym Muzeum-Poligonie Broni V-3, gdzie poznasz tajniki najdłuższego działa z czasów II wojny światowej.

• Do obowiązkowych punktów programu należy piknik nad Jeziorem Turkusowym, które swój nietypowy odcień zawdzięcza starym wyrobiskom kredy oraz zwiedzanie XII-wiecznego grodziska w Lubinie z kapitalnym punktem widokowym na rozlewiska wstecznej delty Świny.

• Południowym krańcem wyspy dojedź do miasta Wolin, które zaskakuje ponad tysiącletnią historią i licznymi śladami wikińskiej przeszłości. Tuż przy szlaku znajduje się Muzeum Regionalne im. Andrzeja Kaubego oraz kamień runiczny upamiętniający miejsce śmierci Haralda Sinozębego.

• Przejedź przez most nad rzeką Dziwną i mijając Recław i Gogolice pomknij do Zagórza. Kolejne kilometry należą do najbardziej malowniczych odcinków trasy. Jadąc brzegiem Zatoki Skoszewskiej oraz przez tereny Parku Natury Zalewu Szczecińskiego, możesz podziwiać lśniącą taflę wody i pasące się na łąkach koniki polskie i krowy szkockiej rasy wyżynnej.

• W Stepnicy odpocznij na piaszczystej plaży lub wstąp na kawę w XIX-wiecznym budynku Tawerny Panorama.

• Odcinek do Kątów wiedzie drogą szutrową. Niedługo zostaną oddane do użytku ścieżki wzdłuż Roztoki Odrzańskiej i Jeziora Dąbie. Do tego czasu skorzystaj z objazdu lokalnymi szosami – miń Goleniów na wysokości Domastryjewa, odbij w kierunku Lubczyna i przez Wyspę Pucką wjedź do Szczecina.

• Zaplanuj dłuższy przystanek w stolicy regionu i poczuj jej wyjątkowy klimat. Przespaceruj się Wałami Chrobrego, obejrzyj zachwycającą elewację Zamku Książąt Pomorskich, a po zmroku wybierz się na Łasztownię, by poczuć zapach czekolady i zobaczyć neonowe iluminacje zabytkowych „dźwigozaurów”.

• By kontynuować wycieczkę przejedź przez Plac Grunwaldzki, Jasne Błonia z Pomnikiem Trzech Orłów i Park Kasprowicza. Miń Różankę oraz Jezioro Głębokie i poszusuj w kierunku Pilchowa, a następnie przez Trzeszczyn do Polic.

• Jednym z najciekawszych zabytków miejscowości są ruiny Fabryki Benzyny Syntetycznej, zbombardowanej w 1945 r. W każdą sobotę o godz. 13.00 można je zwiedzać z przewodnikiem ze Stowarzyszenia Przyjaciół Ziemi Polickiej „SKARB”.

• Dla odmiany w pobliskiej Jasienicy cofniesz się do średniowiecza, podziwiając kościół pw. św. Apostołów Piotra i Pawła oraz XIV-wieczne ruiny Klasztoru Augustianów. Co roku w sierpniu odbywa się tu Jarmark Augustiański.

• Stąd asfaltowymi drogami pomknij do Trzebieży, a następnie przez słynące z lawendowych pól Brzózki do Warnołęki, w której zobaczysz urokliwy kościół ryglowy pw. Matki Boskiej Częstochowskiej.

• Stąd już tylko 4 km dzielą cię od Karszna – ostatniego miasteczka po polskiej stronie trasy, słynącego z neorenesansowego pałacu.

• Ukoronowaniem wycieczki będzie zwiedzanie Nowego Warpna położonego na malowniczym cyplu. Mimo, że miasteczko nie leży bezpośrednio przy szlaku, szkoda byłoby nie zobaczyć uroczych domów szachulcowych tworzących jego starówkę.

Choć cała przyroda Zalewu Szczecińskiego zachwyca swoim bogactwem, na tytuł jej króla zdecydowanie zasłużył sobie orzeł bielik. Nieprzypadkowo pierwszy z opisywanych odcinków trasy bywa też nazywany „Szlakiem Orła Bielika”. To tu znajdują się tereny lęgowe i żerowiska największej w Europie populacji tego podniebnego drapieżnika. Szczególnie ważne dla jego ochrony są rezerwaty „Białodrzew Kopicki“ oraz „Olszanka“, w których występuje też rzadki gatunek paproci: długosz królewski.

Miłośników historii zachwycą długie i krwawe dzieje Wolina, najstarszego polskiego portu na Bałtyku i dawnej osady wojowniczych wikingów. To prawdopodobnie najlepsze miejsce w kraju, by dowiedzieć się o nich nieco więcej. Zacznij od odwiedzin w Centrum Słowian i Wikingów Jomsborg-Vineta. Co roku na początku sierpnia do skansenu zjeżdżają się goście z różnych krajów, by wziąć udział w ekscytującym Festiwalu Słowian i Wikingów.

Informacja Turystyczna na Pomorzu Zachodnim

Poniższe punkty informacji turystycznej to doskonałe źródła informacji i wskazówek, co do przebiegu lokalnych ścieżek rowerowych, nowo wybudowanych odcinków, a także atrakcji w pobliżu szlaków.

Zachodniopomorska Regionalna Organizacja Turystyczna

Strona internetowa: zrot.pl

Informacja Turystyczna w Świnoujściu

Strona internetowa: swinoujscie.pl

Informacja Turystyczna w Mielnie

Strona internetowa: cit.mielno.pl

Centrum Informacji Turystycznej w Szczecinie

Strona internetowa: visitszczecin.eu

Miejska Informacja Turystyczna w Kołobrzegu

Strona internetowa: kolobrzeg.eu

Centrum Informacji Turystycznej w Barlinku

Strona internetowa: It.barlinek.pl

Centrum Informacji Turystycznej w Bornem Sulinowie

Strona internetowa: bornesulinowo.pl

Podsumowanie: zachodniopomorskie trasy rowerowe zawrócą ci w głowie!

Mało który region z taką żarliwością zabiega o względy miłośników dwóch kółek. Jak na dłoni widać też, że te wysiłki procentują. Liczniki zainstalowane wzdłuż najpiękniejszych tras rowerowych w zachodniopomorskim wykazały rekordowe natężenie ruchu jednośladów w 2022 roku. Nie czekaj więc i odkryj Pomorze Zachodnie z perspektywy siodełka, zanim uprzedzą cię inni!

______________________________________________

Źródła

https://rowery.wzp.pl/artykul/16/jeszcze-kilkaset-kilometrow-tras-rowerowych-na-pomorzu-zachodnim

(dostęp 31.03.2023)

https://miedzyzdroje.pl/strona/trasa-nr-10-i-13-velo-baltica

(dostęp 31.03.2023)

https://www.znajkraj.pl/velo-baltica-szlak-rowerowy-morza-baltyckiego-na-pomorzu-zachodnim

(dostęp 31.03.2023)

https://www.polska.travel/pl/poznaj-atrakcje-i-zabytki/parki-narodowe/wolinski-park-narodowy

(dostęp 31.03.2023)

https://pomorzezachodnie.travel/Poznawaj-Szlaki_turystyczne-Rowerowe/a,8167/Miedzynarodowy_szlak_Dookola_Baltyku_R_10

(dostęp 31.03.2023)

https://rowery.wzp.pl/1-pomorze-zachodnie-trasa-pojezierzy-zachodnich

(dostęp 31.03.2023)

https://dobrapodroz.pl/wokol-zalewu-szczecinskiego/

(dostęp 31.03.2023)

Źródła zdjęć w kolejności chronologicznej w tekście

Zdjęcie tytułowe: iStock.com/ewg3D

1. zdjęcie w tekście: iStock.com/konradkerker

2. zdjęcie w tekście: iStock.com/RYSZARD FILIPOWICZ