Najpiękniejsze trasy rowerowe na Kaszubach – poznaj ich piękno krajobrazów i bogactwo kulturowe

Nie od dziś wiadomo, że słoneczne Kaszuby, rozciągające się majestatycznie od Helu aż po Bory Tucholskie, to pod wieloma względami region wyjątkowy. Nadszedł czas na ich ponowne odkrycie – tym razem z perspektywy dwóch kółek! Przedstawiamy nasz wybór trzech najpiękniejszych kaszubskich tras rowerowych, które w okamgnieniu sprawią, że zakochasz się w przyrodzie regionu i lepiej poznasz jego unikatową kulturę.

Trasy rowerowe – Kaszuby

Proponowana przez nas podróż po kaszubskich ścieżkach rowerowych rozpoczyna się nad Bałtykiem. Malowniczy Szlak Pierścienia Zatoki Puckiej zabierze cię z Gdyni aż na Hel, szlakami prowadzącymi równolegle do klifów, plaż i słonolubnych torfowisk. Druga z opisywanych tras, Szlak Dookoła Jezior Wdzydzkich, skradnie serce każdego miłośnika ciekawostek etnograficznych. Jeśli natomiast przywiązujesz dużą wagę do dobrze przygotowanych nawierzchni i lubisz przejażdżki po lesie, wypróbuj jeden z duktów „Kaszubskiej Marszruty”.

Wycieczka Szlakiem Pierścienia Zatoki Puckiej: Gdynia – Puck – Władysławowo – Jastarnia – Hel

Długość trasy: 76 km

Orientacyjny czas jazdy: 6-8 godzin

Stopień trudności: łatwy

Przebieg: Gdynia – Rzucewo – Puck – Swarzewo – Władysławowo – Chałupy – Kuźnica – Jastarnia – Jurata – Hel

• Przejażdżkę rozpocznij w gdyńskiej dzielnicy Pogórze, na końcu ulicy Derdowskiego.

• Kieruj się na północny-wschód, objeżdżając tereny dawnego lotniska wojskowego Gdynia-Kosakowo i miń miejscowość Pierwoszyno.

• Przejedź przez Góry Grunwaldowe – malownicze pagórki oraz klify dochodzące do 30 m wysokości. Zobaczysz stąd panoramę Zatoki Puckiej oraz rysujący się na horyzoncie Półwysep Helski.

• Rusz w kierunku starej wsi rybackiej Mechelinki z kolorowymi kutrami oraz nowo powstałym molo. Zobaczysz tu ciekawy przyrodniczo rezerwat „Mechelińskie Łąki“.

• Po prawej stronie pozostaw Rewę i kieruj się ku ujściu rzeki Redy. Przygotuj się na podjazdy – ten asfaltowy odcinek trasy prowadzi przez wzniesienia Kępy Oksywskiej i Puckiej.

• Przejedź przez Rezerwat Przyrody „Beka“ – słonolubne moczary, zamieszkiwane przez wiele gatunków rzadkich ptaków.

• Z wioski Osłonino do Rzucewa wiedzie tzw. Aleja Jana III Sobieskiego obsadzona kilkusetletnimi lipami. W samym Rzucewie miniesz XIX-wieczny zespół pałacowy oraz tzw. Osadę Łowców Fok – intrygujące stanowisko archeologiczne, położone na skraju Lasu Rzucewskiego.

• Po wyjeździe z lasu odbij w lewo, w kierunku Błądzikowa, a następnie ul. Morską dojedź do Pucka.

• Tu szlak prowadzi wzdłuż promenady, mija molo i dalej biegnie prawie nieprzerwanie wzdłuż wybrzeża, aż do Władysławowa. Po drodze zawitasz do Swarzewa, gdzie znajduje się zabytkowe Sanktuarium Maryjne.

• Wjeżdżając do Władysławowa, okrąż Rezerwat „Słone Łąki” i skręć w prawo na Półwysep Helski. Tu zaczyna się nadmorska trasa, wyłożona schludną kostką brukową. Znajdź jej początek, a na pewno się nie zgubisz!

• W dalszej części szlak prowadzi przez urokliwe, nadmorskie kurorty: Chałupy, Kuźnicę i Jastarnię, wzdłuż malowniczych lasów i plaż.

• Uwaga: latem na trasie spotkasz wielu spacerowiczów, udających się na plażę. Zachowaj szczególną ostrożność i dostosuj prędkość do okoliczności.

• Ostatni odcinek szlaku, łączący Juratę z Helem, przebiega przez szutrową drogę leśną. Ścieżka jest utwardzona, jednak lekko pagórkowata, pamiętaj więc, by zachować na ostatek odrobinę sił.

• Możliwości powrotu: tramwaj wodny z Helu do Gdyni, Gdańska lub Sopotu (koszt to ok. 45 zł i 10 zł za rower), rejs katamaranem z Jastarni do Rewy lub pociąg regionalny.

Nadmorska trasa ma wyjątkowe walory krajobrazowe i prozdrowotne. W kilku jej miejscach można podziwiać nietypową rzeźbę terenu – wysokie klify, wciąż ulegające dynamicznym przemianom pod wpływem morskich fal. Kropelki słonej wody nasycają powietrze cząsteczkami jodu, który łagodzi dolegliwości związane m.in. z niedoczynnością tarczycy. Prawie cały obszar wybrzeża Zatoki Puckiej to raj dla miłośników dzikiej przyrody. Jeśli ornitologia to twój konik, koniecznie zabierz na przejażdżkę lornetkę. W Rezerwacie Przyrody Beka swoje stanowiska lęgowe ma aż 40 gatunków ptaków, w tym rzadki biegus zmienny i pliszka cytrynowa. Jeśli dopisze ci szczęście, być może uda ci się też dostrzec żerującego morświna lub odpoczywającą fokę szarą. Zatoka Pucka to jedno z najważniejszych, bałtyckich siedlisk tych ssaków. Równie cenne przyrodniczo są podmokłe torfowiska, takie jak: Mechelińskie Łąki czy Słone Łąki niedaleko Władysławowa. Rosną na nich chronione słonolubne rośliny, m.in. mikołajek nadmorski i aster solny.

Wzdłuż trasy rowerowej na Hel znajduje się wiele miejsc, które zachęcają, by na chwilę zejść z roweru i lepiej poznać region. Wśród nich warto wspomnieć o Parku Kulturowym „Osada Łowców Fok”, położonym przy Cyplu Rzucewskim. Obejrzysz tu wykopaliska osady rybackiej z epoki żelaza. W Pucku zahacz o port rybacki, miejsce pamiętnych zaślubin Polski z morzem z 1920 r. Perełkami Władysławowa są: nietypowe Muzeum Motyli oraz ciekawa wystawa multimedialna „Praca rybaka: jak, gdzie, czym”, znajdująca się niedaleko portu. Fani militariów nie mogą natomiast przegapić Ośrodka Oporu Jastarnia – kompleksu fortyfikacji z czasów II wojny światowej. Ukoronowaniem wycieczki stanie się wizyta w Fokarium na Helu i podglądanie jego sympatycznych mieszkanek podczas karmienia.

Kaszuby rowerem – pętla dookoła Jezior Wdzydzkich

Długość trasy: 48.5 km

Orientacyjny czas jazdy: 5-7 godzin

Stopień trudności: średni

Przykładowy przebieg: Wąglikowice – Juszki – Gołuń – Wdzydze Tucholskie – Borsk – Górki – Wiele – Przytarnia – Joniny Duże – Wygoda – Rów – Przerębska Huta – Czarlina - Wąglikowice

• Wycieczkę możesz rozpocząć przy kościele parafialnym NMP w Wąglikowicach. Odszukaj zielone oznaczenia i kieruj się na wschód, mijając boisko do piłki nożnej i cmentarz.

• Przejedź pomiędzy jeziorami Kramsko Małe i Białe leśną drogą prowadzącą do wsi Juszki.

• Tu zatrzymaj się na chwilę, by obejrzeć oryginalną, kaszubską zabudowę i zrobić kilka zdjęć. Miejscowość w całości wpisana jest do Rejestru Zabytków i przypomina żywy skansen.

• Skręć na południe ku wiosce Gołuń. Kilka kilometrów po minięciu jeziora Strupino szeroki leśny dukt zmienia się w piaszczystą i miejscami wyboistą ścieżkę.

• Następny odcinek należy do szczególnie malowniczych. Wśród wysokich sosen co chwilę prześwieca tafla jeziora Gołuń, po której leniwie dryfują żaglówki. Późnym latem i jesienią okolica obfituje w jagody i grzyby.

• We Wdzydzach Tucholskich czekają na ciebie kolejne perełki tradycyjnej architektury oraz drewniana platforma widokowa, z której rozciąga się bajeczny widok na zielone wyspy tzw. Kaszubskiego Morza.

• Kieruj się na południe, ku dawnemu lotnisku wojskowemu w Borsku, skąd obecnie startują widokowe loty paralotnią. U ujścia Wdy przejedź przez kładkę na rzece. W upalny dzień możesz tu skorzystać z piaszczystej plaży i kąpieliska.

• Odcinek między Borskiem a Wielem wije się wzdłuż Wdy, a po rozwidleniu jej wód na rzekę i kanał wśród urokliwych pól i podmokłych łąk. Rozglądaj się uważnie – kto wie, być może dojrzysz tu sarnę, lisa lub zająca.

• We Wielu skręć na północ, w kierunku zachodniego brzegu jeziora Wdzydze. Zbliżając się do wioski Przytarnia, przygotuj się na dość stromy podjazd po brukowanej drodze.

• W Strudze trasa dobija do brzegu jeziora. Znajdują się tu tablice edukacyjne z mapą i ciekawostkami przyrodniczymi oraz wiata wypoczynkowa oraz punkt widokowy, z którego rozciąga się wspaniała panorama południowego krańca jeziora Wdzydze i wyspy Ostrów Mały. Dalej szlak wiedzie na północ, w pewnym oddaleniu od zbiornika, przez niemal niekończący się bór sosnowy, gdzieniegdzie tylko poprzecinany osadami ludzkimi.

• Miń Joniny Duże, Wygodę i Rów i jedź dalej przez las szerokim, ubitym duktem, aż do użytku ekologicznego w Przerębskiej Hucie. To jeden z najciekawszych przyrodniczo odcinków szlaku, który może Ci jednak sprawić psikusa. Zdarza się, że trasa jest tu okresowo zalewana i konieczne będzie zejście z roweru i przeprowadzenie go dookoła rozlewiska. To prawdziwe królestwo bobrów – przy brzegu bez trudu zauważysz ich spore żeremie!

• Ostatnie kilometry szlaku prowadzą z powrotem do Wąglikowic, przez m.in. bajkowy, drewniany mostek nad ujściem Wdy do jeziora Radolnego oraz wioskę Czarlina nad jeziorem Jelenim.

Bogactwo przyrodnicze Wdzydzkiego Parku Narodowego zachwyca o każdej porze roku. Na wyspach jezior Wdzydzkich żyją rzadkie i chronione gatunki ptaków, które można obserwować przez lornetkę. Mieszkanką Parku jest też endemiczna troć, zwana wdzydzką, która występuje tylko tutaj! Podmokłe torfowiska u ujścia kaszubskich rzek są schronieniem dla kolorowych zimorodków i wielu chronionych płazów. Rośnie tu również rzadka skalnica torfowiskowa oraz żurawina błotna, a także owadożerna rosiczka.

Wśród idyllicznych krajobrazów rozsiane są urokliwe kaszubskie wioski, które czasami sprawiają wrażenie, jakby zatrzymał się w nich czas. Warto zatrzymać się m.in. w Juszkach, by rzucić okiem na piękne, tradycyjne, drewniane chałupy kryte strzechą, malowane okiennice i rzeźbione kapliczki. Jeśli starczy ci czasu, przejdź się lokalną, żółtą ścieżką edukacyjną wzdłuż czterech jezior lobeliowych o intensywnym, turkusowym odcieniu.

Miłośnicy zabytków sakralnych powinni po drodze zajrzeć do Kalwarii Wielewskiej, sanktuarium Męki Pańskiej z leśnym kompleksem modernistycznych rzeźb stacji Drogi Krzyżowej i kapliczek. Kto natomiast chce zobaczyć panoramę Krzyża Jezior Wdzydzkich, ten może zboczyć nieco ze szlaku i wejść na ponad 35-metrową Wieżę Widokową we Wdzydzach Kiszewskich. Przy okazji warto zajrzeć do Kaszubskiego Parku Etnograficznego, ciekawego muzeum ulokowanego w tej samej miejscowości.

Rowerowe Kaszuby. Wycieczka czerwonym szlakiem Kaszubskiej Marszruty: Charzykowy – Bachorze – Swornegacie – Brusy – Czersk

Długość trasy: 56 km

Orientacyjny czas jazdy: 6-8 godzin

Stopień trudności: łatwy

Przebieg: Charzykowy – Funka – Bachorze – Małe Swornegacie – Chociński Młyn – Swornegacie – Drzewicz – Wielkie Chełmy – Czyczkowy – Brusy – Kosobudy – Chłopowy – Bielawy – Sienica - Czersk

• Na końcu promenady w Charzykowach znajdziesz tablicę informacyjną, wyznaczającą początek trasy (skrzyżowanie ulic Kormoranów i Łabędziej). Stąd kieruj się na północ, aż dotrzesz do szosy dojazdowej do Swornegaci. Po jej lewej stronie znajdziesz brukowaną ścieżkę rowerową, która miejscami przechodzi w utwardzoną drogę szutrową.

• Przejedź przez Funkę, słynącą z prężnie działającego Harcerskiego Centrum Edukacji Ekologicznej.

• Dojedź do Bachorza i przekrocz granicę Parku Narodowego „Bory Tucholskie”. Na tym odcinku możesz podziwiać wyjątkowe walory przyrodnicze okolicy, m.in. z punktu widokowego położonego niedaleko ujścia Strugi Siedmiu Jezior. Za nim ścieżka biegnie po prawej stronie ulicy.

• Zatrzymaj się na chwilę w urokliwych Małych Swornegaciach, położonych na przesmyku pomiędzy jeziorami Charzykowskim, Długim i Karsińskim. Do lokalnych ciekawostek należy oryginalny most zwodzony na Brdzie.

• Miń stare kaszubskie chaty i pozostałości tartaku wodnego w Chocińskim Młynie. Jedź dalej szutrową drogą, równoległą do szosy nr 236 aż do miejscowości Swornegacie.

• Poświęć chwilę na zwiedzenie wsi, której korzenie sięgają XII wieku. Uwielbiana przez żeglarzy i miłośników spływów kajakowych, do dziś zachowała swój unikalny, ludowy klimat.

• Odcinek pomiędzy Swornegaciami i Drzewiczem prowadzi w większości przez piękny las Zaborskiego Parku Krajobrazowego. Odetchnij pełną piersią i poczuj bliskość natury!

• W Wielkich Chełmach obejrzyj XIX-wieczny zespół pałacowy otoczony zabytkowym parkiem. Tu kończy się trakt szutrowy, przechodząc w nawierzchnię asfaltową, która na przemian z kostką brukową króluje już do końca szlaku.

• Podczas kolejnego etapu przejażdżki zwróć szczególną uwagę na tradycyjną chatę kaszubską w osadzie Brusy-Jaglie. Tu znajduje się również oryginalny zbiór dzieł artysty ludowego Józefa Chełmowskiego. Mijając Brusy, obejrzyj neoromański Kościół Wszystkich Świętych.

• Ostatnie 15 km trasy między Brusami a Czerskiem biegnie przez las rzadko uczęszczaną szosą asfaltową. Odcinek spodoba się rowerzystom, którzy lubią rozwijać nieco większą prędkość.

Największą zaletą szlaków „Kaszubskiej Marszruty” jest ich odcięcie od niebezpieczeństw ruchu drogowego oraz dobrze przygotowane, równe nawierzchnie. To wszystko sprawia, że trasy świetnie nadają się również na rowerowe wyprawy z maluchami, zarówno na rowerkach dziecięcych, jak i w specjalnych przyczepkach.

Walory widokowe trasy zachwycą nawet najbardziej wymagających miłośników polskich krajobrazów. Sieć zbiorników wodnych, z Jeziorem Charzykowskim na czele, daje schronienie niezliczonym gatunkom ptaków, w tym bielikom, zimorodkom i żurawiom. Z kolei mijane miejscowości pozwalają poznać tajniki kaszubskiej kultury i sztuki ludowej. Do najciekawszych lokalnych zabytków etnograficznych należą zbiory rzeźb i malowanych uli Józefa Chełmowskiego w Brusach-Jagliach oraz Kaszubski Dom Rękodzieła Ludowego w Swornegaciach.

Informacja Turystyczna na Kaszubach

By zdobyć dodatkowe informacje na temat tras rowerowych na Kaszubach, skontaktuj się z następującymi instytucjami i sprawdzonymi punktami informacji turystycznej:

Stowarzyszenie Turystyczne

„Kaszuby Północne” LOT

kaszubypolnocne.pl

Nadmorski Park Krajobrazowy

npk.org.pl

Wdzydzki Park Krajobrazowy

wdzydzkipark.pl

Park Narodowy „Bory Tucholskie”

pnbt.com.pl

Serce Kaszub LOT

lot-sercekaszub.pl

Promocja Regionu Chojnickiego Sp. z o.o.

turystyka-chojnice.pl

Oficjalny Serwis Turystyczny

Urzędu Marszałkowskiego

Województwa Pomorskiego

pomorskie.travel

Na stronach powyższych instytucji znajdziesz dodatkowe informacje, zdjęcia i mapy tras, a także cenne wskazówki dotyczące noclegów i punktów gastronomicznych w okolicy.

Podsumowanie: poznaj z nami najpiękniejsze trasy rowerowe na Kaszubach

Kaszuby zajmują ważne miejsce na rowerowej mapie Polski. Przemyślana infrastruktura wychodzi tu naprzeciw potrzebom zarówno amatorów sportowych emocji, jak i wypoczywających rodzin z dziećmi. Dzięki wielu nowym inicjatywom i dobremu utrzymaniu obecnych szlaków z roku na rok coraz więcej turystów przemierza kaszubskie lasy, pola i wybrzeże na dwóch kółkach. Nie czekaj więc i wybierz się na niezapomniany rajd rowerowy już teraz, kiedy najbardziej urokliwe zakątki regionu wciąż pozostają nie do końca odkryte!

______________________________________________

Źródła

http://magazynkaszuby.pl/2016/06/wies-juszki-muzeum-nieoczywiste-wciaz-normalnie-sie-zyje/

(dostęp 25.04.2023)

https://lot-sercekaszub.pl/turystyka-kaszuby/szlaki-i-trasy/

(dostęp 25.04.2023)

https://wdzydzkipark.pl/co-robimy-3/turystyka-2/przyrodnicze-szlaki-rowerowe/

(dostęp 25.04.2023)

http://www.pnbt.com.pl/kaszubska_marszruta-651,736,567

(dostęp 25.04.2023)

Źródła zdjęć w kolejności chronologicznej w tekście

Zdjęcie tytułowe: iStock.com/ewg3D

1. zdjęcie w tekście: iStock.com/ pkazmierczak

2. zdjęcie w tekście: iStock.com/ DeFree

3. zdjęcie w tekście: iStock.com/ewg3D

4. zdjęcie w tekście: iStock.com/ taranchic