Bezpieczny rower – o czym musisz pamiętać?
Bez względu na to, czy wybierasz się na dłuższą trasę, czy na poranną przejażdżkę do pracy – twój rower musi zapewniać ci maksimum bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Kluczem do tego jest niewątpliwie właściwe wyposażenie – to ono bowiem uchroni ciebie, a także pozostałych uczestników ruchu drogowego przed nieszczęśliwym wypadkiem. Dlatego, kupując rower, zwróć uwagę na to, by posiadał wszystkie elementy obowiązkowego wyposażenia. Rowery, stworzone do uprawiania kolarstwa szosowego czy górskiego, nie zawsze dysponują akcesoriami spełniającymi warunki techniczne, określone w Rozporządzeniu Ministra w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia. Sprawdź więc stan swojego jednośladu i upewnij się, że poszczególne jego elementy spełniają swoje zadanie i będą je spełniać również w przyszłości. Pomoże ci w tym przygotowane przez nas zestawienie elementów obowiązkowego i zalecanego wyposażenia dla rowerów. Ponadto nasza praktyczna lista PDF ułatwi ci przegląd stanu technicznego twojego jednośladu.
Obowiązkowe wyposażenie roweru
O tym, jakie warunki techniczne musi spełniać rower, by nie stwarzał zagrożenia w ruchu drogowym, decyduje Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 27 października 2016 r. Tak więc, by twój jednoślad mógł zostać uznany za bezpieczny, powinien być wyposażony w następujące elementy bezpieczeństwa:
w co najmniej jeden skutecznie działający hamulec
dzwonek lub inny sygnał ostrzegawczy o nieprzeraźliwym dźwięku
w co najmniej jedno światło przednie białe lub żółte (ciągłe lub migające)
w co najmniej jedno czerwone światło odblaskowe i jedno czerwone światło pozycyjne
z tyłu, o kształcie innym niż trójkąt.
Do zalecanego, choć nieobowiązkowego wyposażenia roweru należą również:
migające światła pozycyjne
światła odblaskowe w barwie żółtej samochodowej na pedałach
paski odblaskowe na obu bokach opony lub elementy na bocznych płaszczyznach kół.
Bezpieczny rower w ruchu drogowym – sprawne hamulce
W ruchu drogowym sprawne hamulce rowerowe to podstawa – tylko dzięki nim zapewnisz optymalne bezpieczeństwo sobie oraz pozostałym uczestnikom ruchu drogowego. Hamulce są absolutnie niezbędne do tego, by błyskawicznie i bez trudu zatrzymać rower i w razie konieczności ominąć przeszkody znajdujące się na drodze.
Pamiętaj, że twój jednoślad musi być wyposażony w co najmniej jeden sprawny hamulec – w przeciwnym razie nie spełnia on wymagań zawartych w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury. Jak mówi przysłowie: „przezorny zawsze ostrożny”, stąd warto zaopatrzyć się w dwa hamulce i umieścić jeden z przodu, a drugi z tyłu roweru. Ich typ, sposób działania czy budowa nie zostały określone w rozporządzeniu, dlatego w sprzedaży można dostać różnorodne rodzaje hamulców.
Większość hamulców rowerowych uruchamia się przy pomocy specjalnej dźwigni, umieszczonej na kierownicy – są to najczęściej hydrauliczne hamulce szczękowe. W rowerach szosowych stosuje się natomiast hamulce tarczowe, które doskonale sprawdzają się w każdych warunkach pogodowych. Z kolei tradycyjne hamulce bębnowe, tak dobrze znane z klasycznych, holenderskich mieszczuchów, odchodzą do przysłowiowego lamusa. Powód? W przeciwieństwie do pozostałych typów hamulców „bębny” wykazują zdecydowanie mniejszą skuteczność hamowania, a w nagłych przypadkach mogą okazać się zbyt wolne lub spowodować nieoczekiwane szarpnięcie. Pomimo swoich wad hamulce bębnowe nie są zabronione, choć coraz częściej wypierają je np. hamulce rolkowe.
Oświetlenie do roweru poprawia bezpieczeństwo
Nie tylko hamulce zapewniają ci bezpieczeństwo w ruchu ulicznym. Na uwagę zasługuje również oświetlenie do roweru, które umożliwia wgląd w sytuację na drodze i sprawia, że rowerzyści są widoczni dla pozostałych uczestników ruchu drogowego. W ustawie z 27 października 2016 r. Minister Infrastruktury wspomina o następujących warunkach, jakie muszą spełniać światła do roweru:
Zarówno przednie, jak i tylne światła pozycyjne muszą świecić światłem ciągłym lub migającym.
Zarówno światła, jak i odblaski powinny być widoczne z odległości co najmniej 150 m, w warunkach dobrej przejrzystości powietrza, także w nocy.
W ciągu dnia i przy dobrej przejrzystości powietrza oświetlenie pozycyjne może być zdemontowane lub wyłączone.
Światła pozycyjne należy zamontować nie niżej niż 250 mm i nie wyżej niż 1500 mm od powierzchni jezdni.
Ponadto warto pamiętać o tym, że od października 2013 roku nie ma obowiązku montowania świateł rowerowych w warunkach, które tego nie wymagają, np. w ciągu dnia. Dlatego na czas jazdy w świetle dziennym lampkę można przechować w kieszeni, plecaku lub nawet w domu. Pod żadnym pozorem nie wolno jednak zapomnieć o tylnym odblasku o barwie czerwonej, który powinien być zamontowany na stałe.
Jeśli wybierasz się na dłuższy rajd jednośladem, koniecznie zaopatrz się w zestaw pierwszej pomocy rowerowej, czyli najważniejsze przybory do konserwacji i naprawy, m.in. klucz nastawny, klucz imbusowy, zestaw narzędzi do naprawy dętek, zapasową dętkę oraz pompkę.
Przepisy dotyczące obowiązkowego wyposażenia obejmują nie tylko rowery dla dorosłych – dzieci nie stanowią tutaj wyjątku od reguły. Dlatego zwróć szczególną uwagę na akcesoria jednośladu twojego malucha i zapewnij mu bezpieczne uczestnictwo w ruchu drogowym.
Co musisz wiedzieć przed zakupem roweru?
Wybór właściwego roweru okazuje to często twardy orzech do zgryzienia. Lubisz kolarskie wyzwania? Przed ostateczną decyzją odpowiedz sobie na kilka pytań: czy potrzebny ci prosty rower turystyczny, który będzie ci towarzyszył podczas miejskich przejażdżek i wakacji? Czy powinien być lekki, by bez problemu dał się przewieźć na bagażniku auta lub kampera? A może wolisz solidny rower trekkingowy na prawdziwe eskapady po nierównym terenie? Ani jedno, ani drugie? To może coś wyjątkowego, czym okaże się np. rower szosowy do kolarstwa z prawdziwego zdarzenia? Pamiętaj, że regulacje dotyczące obowiązkowego wyposażenia mają zastosowanie we wszystkich rodzajach jednośladów. Dokonaj właściwego wyboru i zaprezentuj swój nowy nabytek w pełnej krasie!
Co zrobić, by rower był bezpieczny w ruchu ulicznym?
Złotą zasadą jest bez wątpienia dostosowanie modelu roweru do budowy ciała rowerzysty. Przed wykonaniem jazdy próbnej zwróć uwagę na takie aspekty, jak: ciężar, rozmiar, amortyzacja, przerzutki, a także gadżety rowerowe, w jakie jest wyposażony twój wymarzony jednoślad. Ponadto niezwykle ważna jest odległość twoich rąk do dźwigni hamulca i manetki zmiany biegów. Pamiętaj, by oba elementy znajdowały się w zasięgu ręki, a przede wszystkim były łatwe w obsłudze. Twojej uwadze nie może umknąć również odległość twojego ciała od kierownicy: po objęciu ich uchwytów ręce powinny być lekko zgięte. Dźwignie hamulców muszą być ustawione w taki sposób, by, patrząc z boku, ich końce znajdowały się w jednej linii z przedramionami. Dopilnuj, by twój palec wskazujący i środkowy bez trudu objął dźwignię.
Wedle polskiego prawa rowerzyści nie mają obowiązku jazdy w kaskach. Niemniej warto zaopatrzyć się w profesjonalną ochronę głowy, która nie tylko złagodzi urazy powstałe w wyniku upadku, lecz może im nawet całkowicie zapobiec.
Akcesoria rowerowe, zwiększające bezpieczeństwo rowerzysty w ruchu drogowym
Niezbędne wyposażenie roweru, określone w Ustawie, to nie wszystko. Obok najważniejszych elementów, zwiększających bezpieczeństwo rowerzysty w ruchu drogowym, warto zaopatrzyć się w dodatkowe akcesoria, które nie tylko zadbają o bezpieczeństwo, lecz także wpłyną na komfort jazdy. Należą do nich m.in.:
Bezpieczna kierownica z pogrubionymi i miękkimi zakończeniami – uchroni przed urazami w razie ewentualnego upadku.
Osłona łańcucha – zapobiegnie wkręceniu się nogawki spodni w sidła łańcucha, dzięki czemu pomoże uniknąć niebezpiecznej wywrotki. Wyróżnia się dwa rodzaje osłon łańcucha: pełną i otwartą.
Do przewożenia torby, plecaka lub innego rodzaju bagażu warto zaopatrzyć się w bagażnik. Doskonale sprawdzi się również kosz na kierownicę, która w przeciwieństwie do zawieszonej reklamówki pozwoli zachować równowagę na rowerze. Dzięki koszowi zapobiegniesz także wypadkom podczas hamowania lub wykonywania manewru mijania.
Błotniki – ochronią cię przed brudem i błotem rozpryskującym się podczas jazdy po mokrym podłożu.
Przerzutki – zdecydowanie ułatwią jazdę w pagórkowatym terenie. Dzięki nim bez trudu będziesz w stanie pokonać np. nagłe wzniesienie, zmieniając przełożenie na lżejsze. Brak przerzutek może spowodować pedałowanie w miejscu lub w najgorszym przypadku wywrotkę.
O twoim bezpieczeństwie w ruchu drogowym nie decyduje jednak wyłącznie nieskazitelny stan techniczny twojego jednośladu. Nie mniej ważne jest odpowiednie nakrycie głowy – właściwie dobrany kask ochronny to podstawa! Kask powinien być głęboko osadzony na karku i nie przekrzywiać się. Uszy natomiast muszą znajdować się w obszarze pasków układających się w charakterystyczny trójkąt. Po czym rozpoznasz prawidłowo dobrany kask? Po tym, że gdy pasek pod brodą poluzuje się, kask nie zsunie się z głowy. Pasek powinien być ściśnięty wyłącznie do tego stopnia, by można było włożyć dwa palce pomiędzy niego a szyję. Uwzględniając te kryteria, możesz mieć pewność, że kask pozwoli ci swobodnie oddychać, dostarczając ci przy tym maksimum bezpieczeństwa.
Co ciekawe, wielu rowerzystów (zwłaszcza dorosłych) rezygnuje z bezpieczeństwa na rzecz komfortu i jeździ… bez kasku. Badania dowodzą jednak, że kaski rowerowe redukują ryzyko poważnych obrażeń głowy o niemal 70%, podczas gdy szanse odniesienia śmiertelnych obrażeń głowy spadają nawet do 65%.
Zabezpieczenie roweru przed kradzieżą
Wbrew pozorom również zabezpieczenie roweru, np. zapięcie należy do elementów zwiększających bezpieczeństwo rowerzysty w ruchu drogowym. Ten gadżet nie uchroni cię wprawdzie przed obrażeniami w wypadku drogowym, jednak pozwoli uniknąć wyraźnych szkód materialnych.
Ze względu na wzrost ilości zgłoszeń kradzieży rowerów Komenda Powiatowa Policji w Otwocku przygotowała zestawienie najważniejszych kroków, które pozwolą uchronić twój jednoślad przed kradzieżą:
Zrezygnuj z cienkiej linki i sięgnij po solidne zapięcie rowerowe, którego cena nie powinna stanowić mniej niż 10% wartości twojego jednośladu. Pamiętaj: dobra i wytrzymała blokada do roweru to podstawa w zabezpieczeniu roweru przed kradzieżą!
Jeśli chcesz zmniejszyć ryzyko kradzieży roweru, unikaj pozostawiania jednośladu w łatwo dostępnych miejscach, do których należą bez wątpienia: niski niezabezpieczony balkon, miejsce bezpośrednio przed sklepem czy piwnica.
Pod żadnym pozorem nie przypinaj swojego roweru do znaku drogowego, na wypadek, gdyby złodziej okazał się sprytniejszy i zdemontował… tablicę. Wówczas rower będzie można bez trudu zdjąć ze słupka.
Nie zapomnij o zanotowaniu numeru fabrycznego ramy rowerowej, który znajdziesz pod korbą. I co najważniejsze – koniecznie oznakuj rower! Nie daj szansy złodziejom i zarejestruj swój jednoślad w policyjnej bazie danych.
Kluczem do skutecznej prewencji są też właściwe nawyki. Pamiętaj o tym, by nie zostawiać nieprzypiętego roweru na przysłowiową chwilę, a zapięcia prawidłowo zamykać, nawet, jeśli musisz poświęcić na to kilka sekund więcej.
Regularny przegląd stanu technicznego roweru to podstawa!
Jeśli twój jednoślad jest wyposażony we wszystkie elementy obowiązkowego wyposażenia roweru jako cyklista możesz czuć się bezpiecznie. Niemniej warto regularnie sprawdzać stan techniczny pojazdu pod kątem uszkodzeń i objawów zużycia. Dzięki temu możesz mieć pewność, że twój jednoślad spełni wymagania techniczne, objęte normą, również w przyszłości. Przede wszystkim warto pamiętać o tym po dłuższych przerwach od użytkowania roweru, głównie po okresie zimowym.
Jeśli chcesz bez trudu trafić na trop uszkodzeń i ubytków, oczyść swój rower z tłuszczu i brudu. Dodatkowo kontrolując stan techniczny roweru, zwróć szczególną uwagę na:
Hamulce – sprawdź zużycie okładzin hamulcowych i jeśli stwierdzisz, że powierzchnia hamująca jest starta lub odkrywa metalową podstawę, bezzwłocznie je wymień. Standardowa granica zużycia okładzin hamulcowych wynosi z reguły 0,5 mm. Ponadto oczyść hamulce i okładziny z zanieczyszczeń i oleju, używając wyłącznie odpowiednich preparatów. Pamiętaj, by pod żadnym pozorem nie smarować hamulców!
Opony – zmierz i wyreguluj ciśnienie w oponach. Na ścianie bocznej opony znajdziesz wartość wskazującą maksymalne ciśnienie powietrza. Zalecane ciśnienie w oponach rowerowych wynosi między 2.5 a 5 barów.
Oświetlenie – upewnij się, że oświetlenie twojego roweru jest sprawne. Jeśli zauważysz usterkę, rzuć okiem na żarówki, przewody i złącza kablowe – być może uda ci się od razu znaleźć przyczynę. Sprawdź, czy baterie wymagają wymiany. Pamiętaj, by dobrze wyczyścić odblaski.
Złącza śrubowe – sprawdź wszystkie zamontowane śruby, a poluzowane dokręć.
Przerzutki – wszystkie przełożenia powinny działać bez zarzutu. Jeśli łańcuch osuwa się lub przeskakuje, w większości przypadków należy wyregulować jego naciąg, który znajdziesz na napinaczu.
Ruchome elementy – oczyść wszystkie ruchome elementy twojego jednośladu (np. łańcuch, przerzutki, pedały). Teraz natłuść je odpowiednimi środkami, by zapewnić im optymalny poślizg, a przede wszystkim ochronę przed rdzą.
W naszej praktycznej liście PDF znajdziesz podsumowanie wszystkich najważniejszych punktów, które warto uwzględnić, kontrolując stan techniczny roweru. Dzięki niej obejrzysz swój jednoślad krok po kroku i nic nie umknie twojej uwadze! Dokładny przegląd techniczny to najważniejsza z usług, oferowanych przez większość profesjonalnych serwisów rowerowych i sprzedawców. Oddaj swój rower w ręce fachowców, a ci w razie potrzeby dokonają najważniejszych wymian i napraw.
Podsumowanie – bez obowiązkowego wyposażenia roweru nie ruszaj w trasę
Aby rower mógł zostać dopuszczony do ruchu, musi spełnić szereg kryteriów bezpieczeństwa. Do obowiązkowego wyposażenia roweru należą: sprawny hamulec, dzwonek, światło przednie białe lub żółte, a także jedno czerwone światło odblaskowe i jedno czerwone światło pozycyjne z tyłu. Podczas zakupu wymarzonego jednośladu zwróć uwagę, by rower spełniał wszystkie wymagania określone w Rozporządzeniu Ministra w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia. Jeśli twój rower był nieużywany przez dłuższy okres czasu, koniecznie obejrzyj wszystkie jego części pod kątem objawów zużycia i uszkodzeń. W ten sposób zyskasz pewność, że nic nie zagraża bezpieczeństwu twojemu i pozostałych uczestników ruchu drogowego.
______________________________________________
Źródła
https://policja.pl/pol/aktualnosci/189204,Obowiazkowe-wyposazenie-roweru.html
(dostęp 16.03.2023)
https://rowery.trojmiasto.pl/Tarcze-hamulcowe-w-rowerach-szosowych-n114983.html
(dostęp 16.03.2023)
http://polskanarowery.sport.pl/msrowery/56,105130,19917259,zakup-nowego-roweru-na-co-zwrocic-uwage.html
(dostęp 16.03.2023)
https://www.welovecycling.com/pl/2016/10/31/kaski-rowerowe-znacznie-redukuja-ryzyko-powaznych-obrazen-glowy/
(dostęp 16.03.2023)
https://roweroweporady.pl/opona-rowerowa-cisnienie/
(dostęp 16.03.2023)
http://kppotwock.policja.waw.pl/po/aktualnosci/64681,Jak-zabezpieczyc-rower-przed-kradzieza.html
(dostęp 16.03.2023)
Źródła zdjęć w kolejności chronologicznej w tekście
Zdjęcie tytułowe: iStock.com/zozzzzo
1. zdjęcie w tekście: iStock.com/dusanpetkovic
2. zdjęcie w tekście: iStock.com/Ekaterina79
3. zdjęcie w tekście: iStock.com/pixelfit
4. zdjęcie w tekście: iStock.com/Animaflora