Triathlon als hobby: info over disciplines, training & tips voor beginners

Eerst door de golven glijden, dan trappen en uiteindelijk het asfalt onder je voeten voelen: de combinatie van zwemmen, fietsen en hardlopen is voor veel sporters pure passie. Triathlon is meer dan een wedstrijd, het is een avontuur dat uithoudingsvermogen en wilskracht combineert. In deze gids lees je hoe je je optimaal kunt voorbereiden op een triathlon, welke eisen je moet stellen en welke uitrusting je nodig hebt. We geven je ook waardevolle tips over hoe je als beginner kunt beginnen met triathlon.

Triathlon: alles over de sport op een rij

Zwemmen, fietsen en hardlopen: deze volgorde is typerend voor triathlon en stelt de deelnemers voor een unieke sportieve uitdaging. Het bijzondere hierbij is dat de afzonderlijke sportdisciplines direct na elkaar worden uitgevoerd, zonder dat de totale wedstrijdtijd wordt stilgelegd of dat er een pauze wordt ingelast. Dat betekent dat de wisselingen tussen de disciplines in de wisselzones een wezenlijk onderdeel van de wedstrijd vormen en de sport zeer dynamisch en spannend maken. Bij triathlon moet je niet alleen elke discipline afzonderlijk beheersen, maar ook boven jezelf uitstijgen en alle drie de disciplines combineren. Je moet snel en flexibel zijn en uithoudingsvermogen hebben om als eerste over de finish te komen of je persoonlijke record te verbeteren. Daarom is triathlon de ideale sport voor iedereen die nieuwe sportieve uitdagingen wil aangaan en zijn/haar volledige potentieel wil ontwikkelen.

Soorten wedstrijden en disciplines

Vanwege de combinatie van de drie sporten wordt de triathlon ook wel een drie- of multi-evenement genoemd. Er zijn verschillende soorten wedstrijden waarbij verschillende afstanden worden afgelegd door zwemmen, fietsen en hardlopen:

Naast de klassieke triathlon zijn er ook andere multisporten die zwemmen, fietsen en hardlopen op verschillende manieren combineren. Elke multisport heeft zijn eigen voordelen. De duatlon en crossduatlon kunnen bijvoorbeeld ook plaatsvinden in het koude seizoen, aangezien zwemmen dan niet mogelijk is.

• Crosstriathlon: zwemmen > fietsen > hardlopen (over ruw terrein met paden en natuurlijke routes)

• Duatlon: hardlopen > fietsen > hardlopen

• Cross duathlon: hardlopen > fietsen > hardlopen (over ruw terrein met paden en natuurlijke routes)

• Zwemmen & hardlopen: zwemmen > Hardlopen

• SwimRun: zwemmen > hardlopen (geen vaste overgangszones)

• Aquatathlon: hardlopen > zwemmen > Hardlopen

• Aquabike: zwemmen > fietsen

• Wintertriathlon: hardlopen > mountainbiken > langlaufen

Regels triathlon

Vooral als beginner in de triathlon is het belangrijk om de regels precies te kennen. Ze vormen niet alleen het kader voor een eerlijke concurrentie, maar ook een waardevolle leidraad. Ze kunnen je helpen je voor te bereiden op de wedstrijd en onnodige fouten te voorkomen. In het sportreglement voor triathlon vind je alles wat je moet weten om elke discipline veilig en eerlijk te doorlopen:

• Zwemmen: Bij het zwemmen mogen geen hulpmiddelen zoals vinnen of peddels worden gebruikt (uitzondering: zwembrillen zijn wel toegestaan). De zwemstijl is aan jou.

• Fietsen: Om deel te kunnen nemen aan de wedstrijd, heb je een technisch perfecte fiets en een helm nodig. Tijdens het fietsen moet je je voeten op de pedalen hebben, je handen op het stuur houden en zelf op het zadel zitten. De fiets moet in de wisselzone geduwd worden.

• Hardlopen: In principe kun je de afstand hardlopend of wandelend afleggen. Er zijn echter geen hulpmiddelen zoals bijvoorbeeld stokken toegestaan om sneller vooruit te komen.

• Startnummer: Bij het fietsen moet je je startnummer op de rug dragen, bij het hardlopen moet je het op de voorkant dragen. Bij het zwemmen kun je je startnummer aan je bovenarm of de achterkant van je hand bevestigen.

• Milieubescherming: Omdat veel disciplines buiten plaatsvinden, moeten atleten tijdens de wedstrijd zoveel mogelijk rekening houden met het milieu.

Tip: Meer informatie over de gedetailleerde regels van de disciplines vind je in het sportreglement van de Nederlandse Triathlonbond op https://www.triathlonbond.nl/

Je kunt op bijna elke leeftijd beginnen met triathlon. Voor volwassenen beginnen de leeftijdscategorieën vanaf 18 jaar (leeftijd 18-19), vanaf 20 jaar worden de leeftijdscategorieën in stappen van 5 jaar ingedeeld. Bovendien zijn de leeftijdscategorieën voor vrouwen en mannen in principe gelijk. Zo kan iedere amateursporter meedoen!

Tip: Het wedstrijdreglement voor triathlons adviseert atleten om alleen deel te nemen aan een triathlon als ze aan de juiste gezondheidseisen voldoen. Het is daarom raadzaam om vóór de triathlon een medische controle bij je arts te laten uitvoeren.

Kleding en uitrusting voor een triathlon

Als je aan een gecombineerde wedstrijd wilt deelnemen, heb je bepaalde uitrusting nodig. Je kunt professioneel advies inwinnen bij een speciaalzaak of een triathlonclub:

Kleding voor triathlon

• Zwemmen: Voor de discipline zwemmen heb je een zwembroek/badpak nodig en je kunt ook een wetsuit dragen. Dit bestaat uit een gezichtsmasker en een boven- en onderlichaamsdeel.

• Hardlopen/Fietsen: Tijdens het hardlopen en fietsen kun je een eendelig pak of een korte broek en een topje dragen. Let bij je keuze op een goede pasvorm, ademend materiaal en goede aerodynamica. Hierdoor kan de luchtweerstand worden verminderd.

Meer uitrusting voor een triathlon

• Fiets: Voor beginners is een racefiets met een comfortabele zitpositie een goede keuze. Als je regelmatig aan triathlons wilt deelnemen, kun je ook kiezen voor een speciale triathlonfiets. Dit kenmerkt zich door een aerodynamisch frame dat minder oppervlak biedt waar de wind op kan inwerken.

• Fietshelm: Kies een goed passende en aerodynamische fietshelm. Om aan de veiligheidseisen te voldoen, moet het product het keurmerk van de norm DIN EN 1078 hebben.

• Hardloopschoenen: Zorg ervoor dat je hardloopschoenen goede demping en voldoende stabiliteit hebben. Om ervoor te zorgen dat je in de overgangszone geen onnodige tijd verliest met het vaststrikken van de veters, is een model met snelsluiting bijzonder praktisch.

• Triathlonschoenen: Bij het kiezen van je fietsschoenen is het ook belangrijk dat je ze snel aan en uit kunt trekken. Veel modellen hebben daarom bijvoorbeeld: klittenbandsluitingen en een hiellus. Daarnaast moeten je schoenen goed ventileren, comfortabel zijn en voldoende steun bieden.

Triathlon training: Tips voor beginners

Heb jij je al ingeschreven voor je eerste triathlon? Nu begint de spannende voorbereidingsfase. Om ervoor te zorgen dat je met een duidelijk plan aan de slag kunt met de training, hebben wij de belangrijkste tips voor je op een rijtje gezet:

• Planning: Begin ongeveer drie tot zes maanden voor de wedstrijd met de voorbereiding en training (afhankelijk van je conditie).

• Organisatie: Zorg ervoor dat je op tijd over de juiste uitrusting beschikt en maak een trainingsplan dat past bij je conditie.

• Mentale instelling: Stel realistische doelen en geloof in je eigen kunnen. Met deze positieve instelling zul je je trainingsdoelen bereiken en de triathlon succesvol afronden.

Een triathlonvereniging is het ideale aanspreekpunt als je professionele ondersteuning wilt bij je voorbereiding op een triathlon. De club traint de verschillende sporten, maar ook de overgang tussen sporten. Je kunt ideeën uitwisselen met andere triatleten en van hen leren. Uiteraard is er altijd de mogelijkheid om een proeftraining te doen om kennis te maken met de club en de sport.

Zo kan een training in de club eruit zien:

• Zwemtraining: Bij zwemtraining werk je eraan om je potentieel zo optimaal mogelijk te benutten met zo min mogelijk energieverbruik. Het belangrijkste is de juiste techniek.

• Fietstraining: Tijdens de fietstraining wordt ook de juiste techniek verfijnd, bijvoorbeeld de traptechniek of de optimale zitpositie. Ook tijdens langere ritten kun je je conditie verbeteren en je optimale snelheid vinden.

• Hardlooptraining: Tijdens de hardlooptraining oefen je verschillende hardlooptechnieken waarmee je je coördinatie, uithoudingsvermogen en kracht kunt verbeteren.

• Rekken en strekken: rek en strek regelmatig om pijn te voorkomen en flexibel te blijven.

• Voeding: je voeding is ook belangrijk bij de voorbereiding op een triathlon. Zorg ervoor dat je evenwichtig en gezond eet. Eiwitten ondersteunen het herstel van je lichaam, koolhydraten leveren energie en vetten helpen bij de opname van voedingsstoffen.

Als je aan een triathlon wilt deelnemen, kun je deelnemen aan evenementen die door je club worden georganiseerd of de website van de Nederlandse Triathlonbond bezoeken. Daar worden de officiële triathlons bekendgemaakt.

Conclusie: triathlon als veelzijdige hobby voor volwassenen

De combinatie van zwemmen, wielrennen en hardlopen maakt de allroundwedstrijd voor veel amateursporters bijzonder aantrekkelijk. Wie zich optimaal wil voorbereiden op een wedstrijd, vindt bij een vereniging de ideale ondersteuning. Daar kun je niet alleen gericht op de afzonderlijke disciplines trainen, maar ook waardevolle ervaringen uitwisselen met andere triatleten. Met de juiste voorbereiding en trainingsondersteuning staat niets je eerste triathlon meer in de weg!

______________________________________________

Bronnen en meer informatie

https://www.triathlonbond.nl/leden/verenigingen/
(geraadpleegd op 10-03-2025)

https://www.triathlonbond.nl/over-triathlon/wat-is-triathlon/
(geraadpleegd op 10-03-2025)

https://www.triathlonworld.nl/blogs/blog/zo-start-je-met-triathlon-tips-en-advies-voor-begi
(geraadpleegd op 10-03-2025)

https://www.triathlon24.nl/blog/wat-heb-je-nodig-voor-je-triathlon-complete-beginners-handleiding/
(geraadpleegd op 10-03-2025)

Bronnen van afbeeldingen in chronologische volgorde

Omslagfoto: pavel1964 – adobe.stock.com
Foto 1 in de tekst: Jacob Lund – adobe.stock.com
Foto 2 in de tekst: GDM photo and video – adobe.stock.com
Foto 3 in de tekst: Prostock-studio – adobe.stock.com