Wandeling plannen: Tips voor beginners
Wandelroute plannen en wandeltraining
Bij het wandelen staan u niet alleen unieke natuurbelevenissen te wachten, maar ook de sportieve uitdaging behoort tot de aantrekkingskracht van de wandelsport. Zodat u van uw wandeltocht kunt genieten en u uw doel veilig behaald, moet iedere wandeling van tevoren goed worden gepland en georganiseerd: van de keus van de juiste wandelroute tot de voedselverzorging. Hoe langer en omvangrijker uw geplande wandeling is, des te meer dingen waarop u moet letten. Neem daarom dus in ieder geval genoeg tijd voor de training en voorbereiding, zodat u niet opbreekt voor uw meerdaagse wandeling.
Op welke randvoorwaarden moet u letten?
De samenstelling van de wandelgroep een belangrijk criterium voor de keuze van de tocht (bijv. barrièrevrije wegen of themawegen). Voor alle wandelingen is het belangrijk, dat de vaardigheden en de conditie van alle deelnemers realistisch worden ingeschat. Wanneer u in een groep wandelt, moet u zich altijd oriënteren aan de meest onervaren wandelaar. Vooral als u met kinderen wilt wandelen.
Stel uzelf bovendien duidelijke doelen: Wilt u liever een ontspannen wandelvakantie in een vlakke omgeving doorbrengen of wilt u zich juist aan een intensieve bergwandeling in het buitenland wagen? Vooral voor beginnende wandelaars wordt aanbevolen om tochten uit te zoeken, die goed te doen zijn. U kunt het beste tochten kiezen die net onder het niveau liggen, dat u op dit moment beheerst. Uzelf verbeteren kunt u tenslotte altijd. Dat geldt voor alle wandelaars. Daarbij maakt het niet uit of ze alleen, met z’n tweeën of in een groep op pad gaan. Extremere GR paden vragen naast een goede lichamelijke trainingstoestand ook een sterk doorzettingsvermogen.
Of u nu een huttentocht plant, van plaats naar plaats wandelt of ergens wilt kamperen, in ieder geval moet u op uw geplande tussenstops op tijd een overnachting boeken of een plek voor uw tent reserveren. Check bovendien de winkelmogelijkheden, waarbij u uw voorraden kunt aanvullen. Uw etappedoelen bepalen ook hoeveel eten en drinken u mee moet nemen.
Welke wandeling voor u geschikt is, hangt af van verschillende factoren:
Welke regio/land zou u graag willen verkennen?
Hoe lang mag de wandelroute zijn? Hoe lang wilt u onderweg zijn?
In welk seizoen wilt u wandelen?
Wilt u alleen of met anderen wandelen?
Slaapt u in een tent of stopt u onderweg bij een accommodatie?
Wandelroute plannen: Zo vindt u de juiste wandelweg
Zodat uw wandeltocht tot een unieke belevenis wordt, is een vooruitblikkende planning cruciaal. Beoordeel daarom iedere mogelijke wandelroute op moeilijkheid, technische eisen en eventuele risico’s. Let onder andere op de volgende factoren:
Moeilijkheid van de wandeling: route, hoogteverschil, vereiste tijd. Wanneer u een route in de bergen plant speelt het hoogteverschil natuurlijk een grotere rol dan wanneer u het in Nederland plant. Let er bij een wandeling in de bergen bovendien op of u een klimuitrusting nodig zult hebben.
Technische eisen: vrij van hoogtevrees, goede schoenen, goed aansluitende rugzak.
Het weer ter plaatse: Neerslag, zonneschijn, kou, hitte, kans op onweer, storm, sneeuw, mist of modder.
Gesteldheid van het terrein
Toestand van de wegen en wegmarkering
Openings- en seizoentijden van restaurants, en in bergachtige gebieden ook van kabelbanen.
Aanwezigheid van bus- en treinverbindingen
Vooral bij langere of veeleisende routes wordt geadviseerd om altijd te kijken naar alternatieve routes om de tocht in te korten en naar mogelijkheden om de tocht voortijdig af te breken.
Naast klassieke wandelgidsen gebruiken ook steeds meer wandelaars internetpagina’s zoals wandelknooppunt.be, routeyou.com/nl-be of groteroutepaden.be. Controleer altijd of de informatie actueel is. Bovendien moet u inschatten, of de beschrijving van de tocht voor u uitvoerig genoeg is en of de informatie over de wandeltijd en moeilijkheid bij uw vaardigheden passen. Aanvullend moet u onderweg verschillende mogelijkheden voor navigatie paraat hebben: bijv. verschillende wandelkaarten, een kompas, een app met de route of een telefoon met GPS.
Wandelroute plannen: wandeltijd berekenen
Een doorslaggevende factor bij de planning van een wandeltocht is de tijdplanning. Om een realistisch tijdplan op te stellen, moet u ongeveer kunnen inschatten, hoeveel afstand u in een bepaalde tijd kunt afleggen. Formules voor de wandelsnelheid helpen u erbij om de benodigde tijd in te schatten. Deze formules zijn gebaseerd op ervaringen van vele mensen, die als norm zijn vastgelegd.
U kunt ervan uitgaan dat een gemiddelde wandelaar in een uur ongeveer de volgende afstand kan afleggen:
4-5 kilometer horizontaal
300 hoogtemeters omhoog
500 hoogtemeters omlaag
Wanneer u zich aan deze norm wilt oriënteren kunt u op wanderndeluxe.de/nl/Bereken-wandeltijd-afstandsmeters-in-hoogte/ uitrekenen hoelang u onderweg zult zijn, uitgaande van de gemiddelde snelheid.
Als u met kinderen gaat wandelen wordt de wandeltijd, afhankelijk van de leeftijd van de kinderen, iets langer. Daarbij bent u met kinderen ongeveer 1,5 keer zo lang onderweg dan met volwassenen.
Bij de planning van uw wandeltocht moet u er rekening mee houden dat naast de wandelduur ook tijd ingepland moet worden voor pauzes. Het wordt bovendien aanbevolen om altijd een beetje tijd extra in te plannen, omdat niet iedere wandelaar de vastgelegde wandelsnelheid volgt en niet iedere wandeling zo loopt als gepland. Met wat extra geplande tijd kunt u ook op wisselende weersomstandigheden reageren. Probeer altijd een buffer van 20% extra tijd in te plannen.
Wanneer u een bergwandeling in de Alpen wilt gaan doen, kunt u vaak op de borden zien hoe moeilijk de wandeling gaat zijn. Echter is de markering hiervan in ieder land verschillend. Op de site van het NKBV kunt u voor ieder land vinden hoe de moeilijkheidsgraad is aangegeven: nkbv.nl/kenniscentrum/moeilijkheidswaardering-bergwandelpaden.html
Wandeling plannen: Waar moet u extra op letten tijdens lange wandelingen?
Gewoon beginnen met wandelen kan prima, toch? Bij eenvoudige wandelingen in een vertrouwde omgeving kan dit zonder problemen mogelijk zijn, maar dag- of zelfs meerdaagse wandelingen op moeilijk terrein mogen niet worden onderschat en vereisen een intensievere voorbereiding.
Wandelroute: Niet alleen de moeilijkheidsgraad en de afgelegde afstand zijn belangrijk, maar ook het terrein, het klimaat en mogelijke bronnen van gevaar onderweg. Bij langeafstandswandelpaden waarop u meerdere weken of zelfs meerdere maanden reist, moet u ook rekening houden met mogelijke seizoensbeperkingen.
Etappes: Houd bij het plannen van etappes rekening met de moeilijkheidsgraad van het trajectgedeelte, het hoogteprofiel en plan voldoende tijd voor uitdagende etappes. Idealiter begint u uw langeafstandswandeling met kortere en gemakkelijkere etappes, zodat u in eerste instantie aan de belasting kunt wennen. Zorg voor minimaal één rustdag per week.
Overnachtingen: Reserveer accommodatie langs populaire langeafstandswandelpaden zo lang mogelijk van tevoren. Onderzoek waar campings langs de route zijn en houd rekening met de lokale regelgeving voor wildkamperen.
Watervoorziening: Kom onderweg meer te weten over de watervoorziening. Zijn er reguliere waterbronnen (bijvoorbeeld putten, kranen) of zijn er meer natuurlijke waterbronnen? Vul indien mogelijk uw water op bepaalde plaatsen en gebruik een waterfilter als u over natuurlijke bronnen beschikt.
Voedsel: Ontdek waar u uw voorraden kunt aanvullen. Zijn er onderweg winkels of herbergen? In geval van nood dient u altijd één of twee extra dagrantsoenen van het door u gekozen trekkingvoedsel bij u te hebben.
Uitrusting: Kies voor een lichte en duurzame uitrusting: een comfortabele, ruime trekkingrugzak, ademende, waterdichte functionele kleding en comfortabele, stevige wandelschoenen zijn essentieel.
Veiligheid: Noteer de belangrijkste alarmnummers van de regio’s waarin u reist. Informeer uw familieleden gedetailleerd over de routeplanning (inclusief geplande bestemmingen en verwachte aankomsttijden) en neem regelmatig contact met hen op. Dit maakt het gemakkelijker om uw locatie te bepalen en hulp te sturen in geval van nood. Denk ook aan aanvullende uitrusting zoals een GPS-apparaat, een powerbank en essentiële nooduitrusting.
Wandeling voorbereiden: De juiste wandeltraining voor een tocht
Wandelen als sport heeft verschillende voordelen voor de gezondheid: Het is een gewrichts-ontlastende duursport, die licht en tegelijkertijd uitdagend is. Toch is een goede lichamelijke voorbereiding op de tocht net zo belangrijk als de planning en uitrusting. Hoe u het beste voor een wandeling kunt trainen, hangt van een aantal factoren af: bijvoorbeeld, hoe vaak u normaal sport, hoe omvangrijk uw geplande wandeling is en in welke tijd u de wandeling wilt kunnen afleggen. Zodat u zichzelf vooral bij een lange-afstand-wandelweg niet overloopt, is een goede training vooraf raadzaam:
Begin met korte wandelingen. Start als beginner met 5 kilometer en werk langzaam naar de 10 tot 15 kilometer toe. Pas de moeilijkheidsgraad van het terrein en de lengte van de wandeling langzaam aan uw vaardigheden aan.
Begin met een gematigde wandelsnelheid. Probeer niet om zo snel mogelijk aan uw grenzen te komen. Op een vlakke ondergrond loopt de gemiddelde wandelaar zo rond de 4 tot 5 kilometer per uur. Bij stijgen en dalen duurt dit natuurlijk wat langer. Voor beginners is ook 2,5 tot 3 kilometer per uur een prima begin.
Omdat het wandelen voor veel mensen ook een gezellige activiteit is, is de vuistregel voor een goed tempo: wanneer u nog met iemand kunt praten, zonder buiten adem te raken, is uw wandelsnelheid goed.
Om voor een wandeling te trainen, moet u doelbewust uw conditie verbeteren en kracht opbouwen. Train daarom regelmatig en verhoog de intensiteit van uw training langzaam.
Vergroot uw conditie met sporten zoals zwemmen, fietsen of joggen. Bij het joggen zijn wegen met een zachte ondergrond (bijv. bosgrond) aanbevolen. Wanneer er bij u in de buurt heuvels zijn, kunt u ook eens proberen om tijdens het hardlopen een heuvel in uw route in te bouwen.
Het oefenen op een oneffen terrein, bijvoorbeeld een bospaadje met wortels in de grond of een paadje met veel losse stenen, helpen bovendien om uw vastigheid te trainen.
Omdat u bij het wandelen verschillende spiergroepen aanspreekt, die u in het dagelijkse leven minder gebruikt, is ook een doeltreffende training voor uw benen, billen, heupen, rug en schouders noodzakelijk.
Als u een pittige trekkingstocht of een lange-afstand-wandeling plant, moet u minimaal drie tot zes maanden van tevoren met de training beginnen om uw lichaam op deze belasting voor te bereiden. Wanneer u een beginner bent met het wandelen, kunt u het best zelfs al zes tot negen maanden van tevoren beginnen om doeltreffend uw conditie en uithoudingsvermogen op te bouwen.
Conclusie: Wandeling plannen doet u ver van tevoren
Van de keuze voor de passende wandelroute tot aan de training: Vooral voor meerdaagse wandelingen heeft u veel planningstijd nodig. Om zeker te weten dat u zowel lichamelijk als ook mentaal goed voor een lange wandeling bent uitgerust, is het essentieel om op tijd met de planning te beginnen. Kies een wandeling uit die bij uw kennis en kunnen past en bereid u dan gericht hierop voor. Hoe meer ervaring u met (lange-afstand-)wandelen hebt, hoe verder u kunt gaan. Met een grondige planning en voorbereiding garandeert u dat u veilig en gezond op uw eindbestemming aankomt. Daar kunt u dan van het geluksgevoel genieten na afloop van een onvergetelijke wandeling.
______________________________________________
Bronnen en meer informatie
https://www.klimenbergsportfederatie.be/sites/default/files/2017-02/sicher%20am%20berg%20bergwandern%20belgisch.pdf
(geraadpleegd op 28-05-2024)
https://hikingadvisor.be/2015/12/09/etappes-bepalen-en-berekenen/
(geraadpleegd op 28-05-2024)
https://www.groteroutepaden.be/nl/hoe-pak-je-het-aan
(geraadpleegd op 28-05-2024)
https://www.wandelsportvlaanderen.be/nl/activiteiten/3346/trainingstips
(geraadpleegd op 28-05-2024)
https://www.anwb.nl/vakantie/reisvoorbereiding/tips-bergwandelen
(geraadpleegd op 28-05-2024)
https://www.wanderndeluxe.de/nl/Bereken-wandeltijd-afstandsmeters-in-hoogte/
(geraadpleegd op 28-05-2024)
https://nkbv.nl/kenniscentrum/moeilijkheidswaardering-bergwandelpaden.html#
(geraadpleegd op 28-05-2024)
https://www.anwb.nl/wandelen/voorbereiding/lange-afstand-wandelen
(geraadpleegd op 28-05-2024)
https://travsl.nl/reistips/voorbereiding-wandeltocht/
(geraadpleegd op 28-05-2024)
Bronnen van de afbeeldingen en meer informatie
Omslagfoto: iStock.com/Julian Dewert
Foto 1 in de tekst: iStock.com/Delmaine Donson
Foto 2 in de tekst: iStock.com/svetikd
Foto 3 in de tekst: iStock.com/microgen
