
Co to jest SUP? – stand up paddle jako rekreacyjna dyscyplina sportu
Deska i wiosło – to już wystarczy, aby móc zacząć uprawiać SUP (wywodzącą się z Hawajów dyscyplinę sportu). Jest to połączenie kajakarstwa i surfowania, czyli dość prosta i przystępna forma aktywnego spędzania wolnego czasu dla dużych i małych. Ale również zapaleni poszukiwacze mocnych wrażeń odkryją w tym sporcie coś dla siebie. Tu dowiesz się podstawowych informacji na temat stand up paddle, które będą ci potrzebne, aby móc rozpocząć przygodę z tą formą aktywności.
Czym jest stand up paddle?
Stand up paddeling (lub SUP od stand up paddle) to sport, w którym stoisz na desce surfingowej i używasz długiego wiosła do sterowania w wybranym kierunku. W ten sposób, inaczej niż podczas surfowania, nie zwracasz uwagi na wiatr i fale, tylko poruszasz się za pomocą własnych mięśni.
Uprawianie SUP jest możliwe na wszystkich akwenach, które są wystarczająco głębokie i nie ma na nich zakazu pływania. Tym samym możesz wiosłować po jeziorach, rzekach, kanałach i morzach. Nie musisz więc wybierać się w dalekie podróże, by spróbować tej aktywności. Nasze rodzime wody, we wszystkich regionach Polski, umożliwiają atrakcyjne pływanie z wiosłem na desce.
Bez względu na to, jakim typem sportowca jesteś – czy lubisz adrenalinę, czy raczej spokojne pływanie i rozkoszowanie się naturą – SUP umożliwia ci wszechstronne uprawianie sportu, zgodnie z własnymi preferencjami. Stand up paddling dzielimy zwykle na kilka odrębnych dyscyplin:
SUP Touring: Deski touringowe, jak sama nazwa wskazuje, zostały zaprojektowane z myślą o wodnych wycieczkach. Charakterystyczna dla nich jest też ich większa wyporność, która pozwala na zabranie na pokład dodatkowego bagażu. Ta odmiana SUP pozwalana pokonywanie dłuższych odcinków i obcowanie z naturą.
SUP Fitness i SUP Joga: Jest to nic innego jak wykonywanie na desce znajdującej się na wodzie ćwiczeń znanych z jogi lub pilatesu. Konieczność utrzymania odpowiedniego balansu trenuje dodatkowe partie mięśni, co poprawia efektywność twoich ćwiczeń.
SUP Racing: W tej dyscyplinie chodzi przede wszystkim o szybkość. Celem jest jak najszybsze pokonywanie wyznaczonych odcinków. Możesz konkurować z innymi zawodnikami lub po prostu z własnym cieniem.
River SUP: Także zwolennicy spływów rzecznych znajdą coś dla siebie. Deski do pływania na rzekach są trochę krótsze i szersze na środku, aby łatwiej było się utrzymać na rwącej wodzie. To wymaga od ciebie dobrej techniki, koncentracji i szybkiej reakcji na zmieniające się warunki podczas spływu.
Jeśli planujesz wyprawę na SUP-a, warto porozmawiać z lokalnymi miłośnikami sportów wodnych o najciekawszych miejscówkach w okolicy. Dysponują oni na pewno obszerną wiedzą o tamtejszych wodach, znają ich specyfikę i mogą doradzić ci jakąś ciekawą trasę.

Podstawowe wymogi do uprawiania SUP
Stand up paddle to świetny pomysł, na efektywny trening całego ciała. Można dzięki temu ćwiczyć duże partie mięśni, koordynację ruchową i balans ciała. Przy tym jest to dyscyplina, która nie nadwyręża naszych stawów. Tym samym każdy, kto nie boi się stanąć na desce, może spróbować swoich sił w stand up paddle. Jest to doskonała dyscyplina zarówno dla seniorów jak i dzieci, a przy tym, w porównaniu do innych dyscyplin sportów wodnych, bardzo łatwo jest nauczyć się jej podstaw.
Jedyne co musisz umieć, zanim zaczniesz uprawiać SUP, to pływać. Podobnie jak w przypadku pozostałych dyscyplin związanych z wodą, tak i w kwestii SUP jest bardzo prawdopodobne, że będziesz często spadać do wody. Dlatego konieczna jest umiejętność pływania, aby bez problemu poruszać się po akwenie i w razie potrzeby dopłynąć z powrotem do brzegu.
Właściwy osprzęt do uprawiania SUP
Aby uprawiać stand up paddeling nie musisz mieć obszernego ekwipunku. W gruncie rzeczy potrzebujesz tylko deski i wiosła. To zupełnie wystarczy do tego, aby udać się nad wodę i spróbować utrzymać się na powierzchni.
W zależności jednak od pogody, musisz zwrócić uwagę na odpowiedni strój i sprzęt związany z bezpieczeństwem:
Wiosna/lato: Strój kąpielowy oraz koniecznie jakieś nakrycie głowy. Dobrze też pamiętać o ochronie przeciwsłonecznej w formie kremu do opalania.
Jesień/zima: Pianka, skarpetki i rękawiczki z neoprenu oraz czapka chroniąca przed wyziębieniem.
Środki bezpieczeństwa: kapok lub bojka pneumatyczna (nadmuchiwana boja asekuracyjna) i leash (smycz, którą można przyczepić deskę do swojej nogi) jeśli chce się zadbać o to, by deska nie odpłynęła zbyt daleko w razie upadku.
Odpowiednia deska do SUP
W zależności od odmiany SUP, używa się różnych typów deski, które dopasowane są do poszczególnych wymogów danej dyscypliny. Oto krótki przegląd najważniejszych rodzajów sprzętu:
Deski Allround: Deski te nadają się praktycznie do wszystkich odmian SUP. Dzięki nim możesz wypróbować każdą z poszczególnych dyscyplin. Są średniej długości, ale dość szerokie, co ułatwia utrzymanie na nich równowagi. Dlatego idealnie nadają się dla początkujących sportowców.
Deski Touring: Te SUP boardy sprawdzą się najlepiej na długich wyprawach. Są generalnie szersze i dłuższe niż inne deski. Ich dziób zbiega się w szpic, dzięki czemu trudniej je wywrócić i przy okazji można wykonać więcej zamachów wiosłem po jednej stronie deski. Rozmiar pozwala również na zabranie większej ilości bagażu ze sobą.
Deski Race: Najszybsze i nadające się do ścigania są deski typu „race”. Są one długie i wąskie, a co za tym idzie, łatwo się na nich wywrócić i z nich spaść.
Deski Wave: Jak wskazuje ich nazwa, deski te nadają się najlepiej do pływania po morskich falach. Z tego względu bardzo przypominają klasyczne deski surfingowe – są grubsze niż inne SUP boardy, co pozwala zachować lepszą stabilność na niespokojnej tafli wody. Dzięki swojej kompaktowej budowie pozwalają na łatwe manewrowanie nimi.
Deski River: Aby zachować odpowiednią kontrolę podczas spływu, stworzono specjalne deski typu „river”. Są one szerokie i krótkie a ich dziób skierowano mocno do góry. Taka budowa ułatwia manewrowanie w rwących ciekach wodnych, a dzięki dużej ilości uchwytów, w razie upadku bez problemu można się na nią wspiąć.
W celu doboru odpowiedniej wielkości i grubości deski, najlepiej udać się do specjalistycznego sklepu, w którym bez problemu doradzą ci jak wybrać model do twojej sylwetki i preferencji. Amatorom zaleca się boardy odługości między 32 a 34 cali oraz szerokości między 10 a 12 cali.
Jeśli chcesz tylko spróbować swoich sił w stand up paddle, aby przekonać się, czy to dyscyplina dla ciebie, to warto na początku wypożyczyć swój pierwszy sprzęt. W Polsce funkcjonuje coraz więcej klubów sportów wodnych i szkółek, które zajmują się SUP-em. Można tam bez trudu i niedrogo wypożyczyć cały sprzęt do stand up paddle i sprawdzić, czy polubisz ten sport. Z reguły do dyspozycji są deski uniwersalne typu „allround”.
Deski mogą być dmuchane lub z twardego tworzywa sztucznego. Te nadmuchiwane modele można szybciej przetransportować, natomiast sztywne deski są łatwiejsze w serwisowaniu i indywidualnym dostosowaniu do naszych potrzeb.

Odpowiednie wiosło do stand up paddle
Również rozmiar wiosła powinien być dopasowany do wybranej dyscypliny SUP, którą zamierzasz uprawiać. W płytkiej wodzie należy używać pagaja z mniejszym piórem. Właściwy rozmiar wiosła powinien być około 20 do 25 cm dłuższy od twojego wzrostu. Jednak pływając na morzu należy wybrać jeszcze dłuższe wiosło, najlepiej o dodatkowe 15 lub 20 cm. Pagaje wykonane są z różnych tworzyw. Amatorom zaleca się wiosło, którego drążek wykonany jest z aluminium, a jego pióro z plastiku.
Jaki rozmiar i tworzywo będą najlepsze dla ciebie i twojej dyscypliny sportu, dowiesz się w specjalistycznym sklepie lub w szkółce sportów wodnych. Tam możesz nie tylko poradzić się fachowców, ale też wziąć wiosło do ręki i wybrać najbardziej dogodne dla siebie.
Zasady bezpieczeństwa podczas uprawiania SUP
Aby bezpiecznie poruszać się na desce do pływania na stojąco, warto odwiedzić odpowiedni kurs dla początkujących. W lokalnej szkółce lub klubie sportów wodnych dowiesz się, jak uprawiać SUP. Nauczysz się prawidłowej techniki wiosłowania i jak zachować bezpieczeństwo na różnych akwenach. W ten sposób dobrze przygotujesz się do swoich późniejszych, samodzielnych wypraw.
Wybierając się w podróż, pamiętaj o tych podstawowych zasadach bezpieczeństwa podczas uprawiania nowego sportu:
Przed wyruszeniem sprawdź prognozę pogody. Burzowa i wietrzna aura uniemożliwią wypłynięcie.
Zanim rozpoczniesz rejs, zapoznaj się ze szczegółami wycieczki i ewentualnymi problemami, które możesz napotkać po drodze.
Unikaj tras uczęszczanych przez łodzie motorowe, a w razie czego staraj się zawsze zachować od nich odpowiednią odległość.
Nie zbliżaj się do zarośli.
Fale pokonuj pionowo, tak aby nie rozbijały się o boki deski.
Ustępuj pierwszeństwa. Na wodzie obowiązuje generalna zasada: „prawej ręki”.
Pamiętaj też o hierarchii, gdzie prowadzi siła wiatru przed siłą mięśni, a ta przed napędem motorowym.
Jeśli dwie osoby na SUP-ie znajdują się na kursie kolizyjnym, to każda z nich powinna odbić w swoją prawą stronę.
Strefy ochrony przyrody, akweny z wodą pitną i kąpieliska to miejsca w których nie wolno pływać na desce. Tego typu obszary rozpoznasz po specjalnych oznaczeniach w postaci tabliczek lub czerwonobiałych i żółtych bojach.

Stand up paddle jako sport rodzinny – SUP dla dzieci
SUP to doskonały sport dla całej rodziny. Także dziadkowie, jeśli są w dobrej formie fizycznej, mogą bez problemu uczestniczyć w wyprawie. Dzieci mogą płynąć samodzielnie na swoich deskach lub razem z rodzicem na desce typu „team”.
Najlepszym momentem na rozpoczęcie samodzielnej przygody z stand up paddle jest wiek między 8 a 10 rokiem życia. Dzieci powinny jednak umieć już same pływać, zanim pozwolimy im wskoczyć na deskę. Wiele klubów sportów wodnych i szkółek pływackich oferuje kursy dla dzieci. Tam, dzięki zabawie, twoja pociecha nauczy się podstawowych zasad bezpieczeństwa i właściwej techniki.
Planując wyprawę z dziećmi, pamiętaj o odpowiedniej ilości przerw. Cała podróż nie powinna być też zbyt długa (na początek: nie więcej niż 2 godziny). W tym celu wybierz raczej płytkie i spokojne akweny, ale o zróżnicowanej florze i faunie – tak aby wasze pociechy się nie nudziły.
Wybierając sprzęt dla malucha zwróć uwagę na deski dostosowane do potrzeb dziecka. Takie modele są z reguły krótsze i cieńsze niż zwykłe deski typu „allround”. Inwestując w wiosło, wybierz takie z regulacją długości, aby mogło długo służyć rosnącemu dziecku.
Dzieci do 8 roku życia mogą pływać jako pasażerowie na desce typu „team”, czyli podobnej do „allround”, ale będącą jeszcze bardziej stabilną i wyporną. Podczas wyprawy, twoje dziecko siedzi z przodu i rozkoszuje się przeprawą, gdy ty stoisz za nim, wiosłujesz i masz szkraba na oku. Jest to najlepsza opcja dla tych dzieci, które jeszcze nie są w stanie same ustać na SUP-ie.
Podsumowanie
Stand up paddeling to sport cieszący się rosnącą popularnością. W niektórych kręgach staje się powoli nowym trendem. Każdy kto posiada choć podstawową kondycję fizyczną, może spróbować sił w tej dyscyplinie. Niewątpliwie przysłuży się ona do ogólnego treningu siły mięśni, równowagi i koordynacji. Ze względu na sporą różnorodność poszczególnych konkurencji w stand up paddle, każdy powinien znaleźć niszę dla siebie.
______________________________________________
Źródła
https://poza-domem.pl/paddle-board
(dostęp 17.02.2023)
https://supy.pl/porady/7-fizycznych-i-psychicznych-korzysci-plynacych-z-sup/
(dostęp 17.02.2023)
https://pakietwiedzy.pl/sport/stand-up-paddle-co-to-jest-i-jakie-ma-zalety/
(dostęp 17.02.2023)
Źródła zdjęć
iStock.com/stockstudioX
iStock.com/sketchyT
iStock.com/iagodina
iStock.com/Sladic
iStock.com/RyanJLane