Żaglowiec – załoga steruje slupem.

Nauka żeglowania– pomysł na hobby dla każdego

Wielu z nas czuje ogromny zachwyt patrząc na wielkie żaglowce zacumowane w portach. Marzymy o eskapadach dawnych odkrywców i pragniemy sami przeżywać to co oni. Nie trzeba od razu być Krzysztofem Kolumbem, można rozpocząć swoją przygodę pod żaglami w dowolnym czasie i miejscu. Żeglarstwo to sport dla każdego – mogą go uprawiać kobiety i mężczyźni, dzieci oraz młodzież, a także osoby z niepełnosprawnościami. Jest to dyscyplina dająca ogrom radości z przemierzania jezior, rzek i kanałów, których w Polsce nie brakuje.
W tym artykule omówimy m.in. podstawowe informacje związane z żeglarstwem dla początkujących, na czym polega nauka żeglarstwa oraz gdzie można żeglować w Polsce.

Żeglarstwo – jak to działa?

Żeglarstwo to prężnie działająca dyscyplina sportów wodnych, ale też chętnie uprawiana forma turystyki. Żeglować można na różnych akwenach (jeziora, rzeki, morza, oceany), ale dla tych, którzy chcą dopiero nauczyć się żeglowania z pewnością najlepszym wyborem będą spokojniejsze tafle jezior, aby tam rozpocząć swoją przygodę z żaglami.

Jeśli nie masz jeszcze żadnego doświadczenia w żeglarstwie, na początek warto zarezerwować rejs z zaprawionym sternikiem, który pokaże ci, jak to wszystko wygląda oraz na pewno z entuzjazmem opowie ci o swej pasji. Po takim rejsie, gdy żeglowanie przypadnie ci do gustu, najlepiej kontynuować swoją przygodę na kursie lub szkoleniu. W ten sposób poznasz najważniejsze zasady żeglowania i zadbasz o swoje bezpieczeństwo na wodzie.

Pamiętaj: nawet jeśli na początku pływasz z doświadczonymi żeglarzami tylko jako pasażer, warto wcześniej zdobyć podstawową wiedzę na temat tego sportu, aby na łodzi nie było nieporozumień. Dobrze jest znać najważniejsze pojęcia żeglarskie, aby mieć pewność dobrej komunikacji na pokładzie i wiedzieć co zrobić, gdy padnie określona komenda.

Żeglarstwo dla początkujących – pierwszy raz na żaglówce

Na terenie całego kraju można wziąć udział w szkoleniach, kursach lub obozach żeglarskich. Są one skierowane do osób o różnym stopniu zaawansowania. Warto połączyć naukę żeglowania z odkrywaniem polskich pojezierzy i doświadczaniem specyficznego klimatu tych regionów – zbudowanego wokół jezior i kanałów. W końcu żeglarstwo to nie tylko sport, ale również kultura, muzyka i folklor. Jeśli jednak nie masz czasu na dłuższe wyprawy i chcesz od razu przejść do rzeczy, możesz bez trudu znaleźć szkółki i kluby w twojej najbliższej okolicy.

Jest kilka rodzajów łodzi, od których warto zacząć swoją własną przygodę z żaglówkami. Łódź typu finn jest świetna do nauki, ponieważ zapewnia dużą stabilność w wodzie. W efekcie reaguje ona wolniej niż np. jacht mieczowy, który płynie dużo szybciej. Również na nim można nauczyć się żeglować, ale przygotuj się na konieczność błyskawicznych reakcji.

Wszakże prawo polskie przewiduje możliwość żeglowania bez patentu (określone są tu dokładnie zasady i ograniczania), warto jednak zdać egzamin z wiedzy i umiejętności żeglarskich. Patent to ważny certyfikat ułatwiający wyczarterowanie jachtu oraz gwarancja znajomości zasad ruchu wodnego, zwanego prawem drogi.

Wskazówka

Obecnie żagle wykonane są głównie z poliestru. Wcześniej stosowano materiały bawełniane, a przedtem także płótna lniane, które miały tendencje do gnicia. Materiały tkane nie nadawały się zbyt dobrze do pływania pod wiatr, przez co duże łodzie wymagały dodatkowo siły mięśni i pracy galerników.

Żeglarstwo – załoga stawia fok.

Właściwy ubiór i sprzęt żeglarski

Dobre przygotowanie do rejsu to podstawa. Ważne jest zadbanie o odpowiedni ubiór i sprzęt. Zawsze zabieraj ze sobą ciepłe ubrania, ponieważ wiatr może sprawić, że będzie chłodniej niż na lądzie. Przydaje się również odzież przeciwdeszczowa, ponieważ fale często zalewają burtę i prowadzą do zamoknięcia ubrań. Zwłaszcza podczas chłodniejszych dni, temperatura odczuwalna będzie bardzo niska, dlatego upewnij się, że masz odpowiednią odzież i weź ze sobą dodatkowe ubranie. Podczas rejsu zaleca się noszenie kamizelki neoprenowej, a w celu dodatkowej ochrony możesz także zaopatrzyć się w buty i rękawice żeglarskie, ale nie jest to obowiązkowe.

Rozpoczynając rejs, warto również dokładnie sprawdzić, aby na pokładzie znalazły się następujące rzeczy:

  • co najmniej jedno lub więcej wioseł,

  • kamizelka ratunkowa dla każdego na pokładzie,

  • co najmniej dwie liny cumownicze o długości 10 metrów,

  • dodatkowa lina o długości 30 metrów,

  • kotwica,

  • dodatkowy czerpak (jachty mieczowe),

  • róg mgłowy,

  • gaśnica proszkowa, jeśli łódź jest wyposażona w silnik,

  • koło ratunkowe,

  • kompas magnetyczny, światła nawigacyjne

  • pełen zestaw żagli,

  • zestaw podstawowych narzędzi,

  • dobrze zaopatrzona wodoodporna apteczka pierwszej pomocy.

Wskazówka

Upewnij się, że zawsze masz ze sobą okulary przeciwsłoneczne, czapkę z daszkiem i krem przeciwsłoneczny. Woda silnie odbija promienie słoneczne, co może nas oślepić lub doprowadzić do oparzeń skóry.

Rejs żeglarski – wskazówki i zasady dotyczące bezpieczeństwa

Nie zapominajmy również o podstawowych zasadach bezpieczeństwa. Tutaj znajdziesz kilka ważnych reguł, których należy przestrzegać przed i podczas rejsu:

  • Przed rozpoczęciem rejsu, sprawdź prognozę pogody. Zwróć szczególną uwagę na przewidywaną siłę wiatru, jego kierunek oraz możliwe opady. W ten sposób odpowiednio zaplanujesz, jaki sprzęt należy dodatkowo zabrać ze sobą.

  • Unikaj kolizji. Kiedy zbliżasz się do innej żaglówki lub osób uprawiających jakieś sporty wodne, postaraj się wyminąć te osoby, aby nie doszło do wypadku.

  • Jeśli płyniemy lewym halsem i jesteśmy od strony nawietrznej w stosunku do jachtu, którego halsu nie możemy z całą pewnością ustalić, powinniśmy ustąpić mu drogi.

  • Statek, który idzie przy prawej krawędzi szlaku żeglownego lub blisko prawego brzegu, powinien zachować swój kurs.

  • Postaraj się zapobiec wypadnięciu ludzi za burtę. Jeśli jednak tak się stanie, upewnij się, że wszyscy wiedzą, co zrobić, aby dana osoba mogła zostać szybko uratowana. Zawsze noś dobrze dopasowane kamizelki ratunkowe, aby utrzymać się na powierzchni w przypadku znalezienia się w wodzie.

Gdzie żeglować w Polsce?

Mieszkając w Polsce mamy duże szczęście, gdyż regionów do żeglarstwa u nas nie brakuje. Większość dużych zbiorników wodnych może pochwalić się znakomitą infrastrukturą. Do najbardziej rozwiniętych w tym zakresie miejsc należą oczywiście Warmia i Mazury oraz Pomorze, dlatego też przybliżyliśmy je nieco bardziej szczegółowo:

Pomorze

Region ten jest wyśmienicie przygotowany do uprawiania żeglugi morskiej. Od Świnoujścia przez Zatokę Gdańską po Mierzeję Wiślaną amatorzy pływania pod żaglami na Bałtyku mogą zawijać do mniejszych lub większych portów i cieszyć się aktywnością na wodzie. Jeżeli nie boisz się wyzwań i żeglarstwo śródlądowe już trochę znasz, poszukaj rejsów szkoleniowych po Bałtyku i rozpocznij swoją morską przygodę.

Osobom preferującym spokojniejsze wody zapewne przypadną do gustu pomorskie akweny, takie jak jezioro Wdzydze zwane Kaszubskim Morzem, jeziora Raduńskie tworzące tzw. Szwajcarię Kaszubską lub jezioro Charzykowskie znajdujące się otulinie malowniczego Parku Narodowego Bory Tucholskie. Żeglując po nich nacieszysz oczy zarówno pięknymi krajobrazami, jak i poznasz bogactwo kultury kaszubskiej.

W województwie zachodniopomorskim, gdy pragniesz uciec od zatłoczonych morskich plaż, śmiało można stawiać żagle pływając po jeziorach Dąbie, Jamno, Drawsko, Miedwie, Wielimie czy też Zalewie Kamieńskim i Szczecińskim. Nie tylko unikniesz mas turystów, ale także będziesz mieć okazję spędzić czas wśród natury.

Żeglowanie z dziećmi – rodzina na żeglówce

War­mia i Ma­zu­ry

Szlak Wielkich Jezior Mazurskich znany jest wielu osobom, nawet tym niezwiązanym z żeglowaniem. Malownicze akweny połączone ze sobą siecią kanałów oraz rozbudowana infrastruktura nadbrzeżna zachęcają do aktywnej turystyki wodnej w tym regionie. Wiele szkół żeglarstwa oferuje na Mazurach różne kursy żeglarskie i śmiało można tu stawiać swoje pierwsze żagle oraz ćwiczyć zwroty przez sztag pod okiem doświadczonych instruktorów na takich jeziorach jak: Nidzkie, Bełdany, Mikołajskie, Tałty, Tałtowisko, Szymon, Jagodne, Boczne, Niegocin, Kisajno, Dargin, Kirsajty i Mamry. 



Pragniesz odkryć nieco rzadziej uczęszczane miejsca? Również poza niezwykle popularnym, liczącym ponad 100 kilometrów szlakiem wodnym Wielkich Jezior Mazurskich można znakomicie odpocząć żeglując w tym regionie Polski. Znawcy żeglarstwa polecają pływanie na takich jeziorach jak Roś, Nidzkie, Orzysz oraz jeziora Pojezierza Ełckiego. Położone na zachód od popularnego szlaku żeglarskiego regiony również obfitują w jeziora, na których można spędzić czas na żaglach. Pojezierze Iławskie i Ostródzkie to wspaniałe miejsca na relaks na wodzie na mniejszych i urozmaiconych jeziorach. Żeglarzom i turystom przypadnie do gustu zróżnicowany krajobraz oraz możliwość aktywnego wypoczynku na najdłuższym w Polsce jeziorze Jeziorak, który jest magnesem tego regionu zwanego również Małymi Mazurami.

Gdzie jeszcze żeglować w Polsce?

Żeglarze pływają również chętnie na sztucznych zbiornikach tj. jezioro Solińskie (woj. podkarpackie), Zalew Zegrzyński (woj. mazowieckie), Jeziorsko i Zalew Sulejowski (woj. łódzkie). Większość z nich posiada rozbudowaną infrastrukturę z zapleczem żeglarskim zachęcającym do spędzenia czasu aktywnie na wodzie. Poszukaj akwenów w twojej okolicy i dowiedz się więcej na temat ich oferty.

Nie mniejszą popularnością cieszą się również rzeki by stawiać żagle. Należą do nich z pewnością te największe tj. Odra, Wisła, Warta i Noteć. Na szczególne wyróżnienie zasługuje z pewnością Wielka Pętla Wielkopolski, najdłuższy wodny szlak w Polsce liczący niemal 700 km długości. Żeglarze mogą wraz z kajakarzami i motorowodniakami odkrywać niezwykłe obszary i cieszyć się znakomitą infrastrukturą przygotowaną na tym szlaku, który jest doskonale skomunikowany z innymi drogami wodnymi. Kto poczuje zew przygody może stąd wypłynąć przez Berlin do Antwerpii lub Kanałem Bydgoskim przez Gdańsk do Kłajpedy.

Nauka pływania po morzu – co należy wziąć pod uwagę?

Żeglarstwo morskie daje poczucie całkowitej wolności. Ważne na morzu jest jednak stosowanie innych technik, koncepcji i zasad. Musisz to wiedzieć, aby móc bezpiecznie pływać. Żegluga śródlądowa jest zupełnie inna niż ta morska, która wymaga odmiennych ruchów i manewrów. Sam Bałtyk nie jest też akwenem łatwym do pływania. Nasze morze potrafi być bardzo burzliwe, a dodatkowo ma sporo wypłyceń, przez co pojawiają się na nim krótkie i strome fale. Osiągają one zwykle wysokość około 2 metrów, ale przy bardzo silnych sztormach dochodzą nawet do 10 metrów.

Żegluga na morzu – załoga biorąca udział w regatach.

Pamiętaj również, że aby zostać dobrym żeglarzem morskim potrzebujesz dużego doświadczenia, a co za tym idzie, musisz zaplanować na to sporo wolnego czasu. Warto więc podjąć temat morskich przygód dopiero gdy będziesz mieć pewność, że żagle są zajęciem, któremu możesz poświecić się całym sercem.

Żeglarstwo dla dzieci – kilka przydatnych porad

Nauka żeglarstwa dla dzieci to także fantastyczna zabawa. Możesz oczywiście wybrać się z nimi w jednodniowy rejs, na wakacje pod żaglami lub zachęcić swoje pociechy do samodzielnej sportowej rywalizacji. Planując żeglarski wypad należy pamiętać, że lokalizacja musi być odpowiednia dla dzieci. Kiedy oprócz żeglowania będą miały dodatkowe zajęcia, to nie będą się nudziły, a tym samym wszyscy zapamiętają wypad na żaglówki jako świetną zabawę. Podczas wakacji pod żaglami z dziećmi można uprawiać inne sporty wodne. Warto przy okazji nurkować lub popływać na SUPie. Także zwykła przerwa na grę w piłkę na plaży urozmaicić wyjazd i sprawi wam dużo radości. Jeśli będzie to pierwsza wyprawa żeglarska dla dziecka, to nie warto wypływać zbyt daleko, tak aby w razie potrzeby szybko wrócić na brzeg.

Żeglarstwo sportowe jak wiele innych dyscyplin warto rozpocząć już od najmłodszych lat. Świetnie nadaje się do tego mały jacht żaglowy, czyli klasa optimist, która ze względu na rozmiary pozwoli rozwijać pasję żeglarską u twojej pociechy. Jest ona na tyle popularna, że szkółki i kluby można znaleźć w wielu regionach Polski. Zapisując swoje dziecko na kolonie, półkolonie lub obóz żeglarski, możesz liczyć na profesjonalne szkolenie z wiedzy i umiejętności pływania pod żaglami.

Wskazówka

Upewnij się, że zawsze masz przy sobie odpowiednią ilość kamizelek ratunkowych oraz by każde dziecko podczas rejsu miało je cały czas na sobie. Jeśli przypadkowo wypadną za burtę, mogą przynajmniej unosić się na wodzie i łatwiej będzie je wciągnąć na pokład.

Nauka żeglarstwa dla dzieci – dzieci uczące się żeglowania na łodziach klasy optimist.

Żeglarstwo – sport bez barier

Wiatr we włosach, poczucie wolności i bliskość z naturą cenią sobie w pływaniu pod żaglami również osoby z niepełnosprawnościami. Z myślą o nich organizowane są rokrocznie kursy i szkolenia, po zakończeniu których można przystąpić do egzaminów na żeglarza jachtowego czy sternika motorowodnego. Nierzadko osoby z niepełnosprawnościami biorą także udział w regatach udowadniając tym, że żeglarstwo nie wyklucza i mogą swoją postawą być przykładem jak prowadzić aktywny tryb życia.

Podsumowanie

Żeglarstwo jest niezwykle przyjemnym i wciągającym sportem wodnym. Gdy nauczysz się podstaw, możesz szybko samodzielnie wypłynąć w jedno- lub kilkudniowy rejs. Pamiętaj też, że nawet jeśli płyniesz z doświadczonym sternikiem i zaprawionymi załogantami, warto mieć przynajmniej podstawową wiedzę, by lepiej rozumieć komendy kapitana i postępować zgodnie z jego instrukcjami. W ten sposób nie będziesz nieświadomie stwarzać niebezpiecznych sytuacji. Ponadto jest to wspaniałe zajęcie dla miłośników obcowania z naturą i entuzjastów sportów wodnych. Jeśli i ty się do nich zaliczasz, będzie to z pewnością hobby dla ciebie.

Odkryj więcej artykułów:

______________________________________________

Źródła:

https://zagle.se.pl/

(dostęp: 24.02.2023)

https://zagle.se.pl/zeglarstwo/powtorka-z-teorii-prawo-drogi-na-srodladziu-aa-DXFT-dxcS-4dge.html

(dostęp: 24.02.2023)

https://zeglarski.info/artykuly/gdzie-zeglowac-w-polsce/

(dostęp: 24.02.2023)

https://zeglarski.info/artykuly/zeglarstwo-dla-dzieci-dlaczego-warto/

(dostęp: 24.02.2023)

https://www.oczymazur.pl/zeglarze-niepelnosprawni

(dostęp: 24.02.2023)

Źródła zdjęć:

iStock.com/vuk8691

iStock.com/Sonja Filitz

iStock.com/mbbirdy

iStock.com/FamVeld

iStock.com/FamVeld

Czy wiesz, że... Nowi uczestnicy otrzymują 10% zniżki na powitanie*

Dołącz teraz, aby skorzystać z ofert specjalnych i przywilejów uczestników programu!

Dołącz teraz

* Nasz rabat powitalny jest ważny przez 30 dni i może być wykorzystany tylko raz, w sklepach stacjonarnych C&A lub w sklepie internetowym C&A, oraz w naszej aplikacji. Minimalna wartość zamówienia wynosi 100 PLN. Nie może być łączony z innymi promocjami oraz rabatami C&A for you. Więcej informacji na temat warunków uczestnictwa można znaleźć na stronie www.c-and-a.com/pl/pl/shop/foryou#termsconditions

MastercardVisaPaypalPayUPrzedpłata przelewem bankowymPocztaPolskaGLSInPostOdbiór w sklepach C&A