Veilig gamen voor kinderen - Bescherming en tijdslimieten voor Switch, Xbox en Playstation
Of je kind nu af en toe alleen videospelletjes speelt of dat spelen een belangrijk onderdeel is van zijn of haar vrije tijd, een veilige speelomgeving moet gegarandeerd zijn. Naast begrijpelijke en verstandige regels voor het gebruik van videospellen en de selectie van leeftijdsgebonden speltitels, moet je ook technische beveiligingsopties overwegen. We geven je een overzicht van de maatregelen die je kunt nemen om je kind te beschermen tegen bijvoorbeeld ongepaste inhoud of kosten.
Een samenvatting van de belangrijkste instellingen om jongeren op verschillende platformen te beschermen vind je in onze PDF.
Instellingen voor ouderlijk toezicht voor videogameplatforms
Stationaire en draagbare spelconsoles verschillen niet alleen in hun spelervaring - de beschikbare beveiligingsinstellingen verschillen ook van platform tot platform. Dus als je een nieuwe console koopt of een gebruikt model overneemt, controleer dan de instellingen van het ouderlijk toezicht.
Verschillende videogameplatforms hebben al ingebouwde opties voor ouderlijk toezicht of filters voor kinderslot die het gebruik binnen het gezin beveiligen. Als ouder heb je de mogelijkheid om jouw kind te beschermen tegen ongepaste inhoud en om onbedoelde aankopen te voorkomen.
Op alle platforms moet je de accounts beveiligen met een pincode of wachtwoord. Dit voorkomt dat je kind zelf instellingen kan resetten of wijzigen. Meestal word je gevraagd om dit te doen tijdens de eerste installatie van de filters voor ouderlijk toezicht of een kinderaccount, maar je kunt een account achteraf altijd veiliger maken.
Nintendo Switch: stel ouderlijk toezicht en tijdslimieten correct in
Het ouderlijk toezicht en ouderlijk toezicht van het Nintendo Switch-systeem bieden de volgende beveiligingsinstellingen:
Stel een dagelijkse tijdslimiet in op de Nintendo Switch: waarschuwing wanneer de tijd is verstreken en/of automatisch pauzeren wanneer de limiet is bereikt
Bekijk een overzicht en rapporteer het speelgedrag via je smartphone (welke game is hoe lang gespeeld?)
Beperk de toegang tot games die niet geschikt zijn voor de leeftijd
Beperk het uploaden van screenshots naar sociale media
Opties om de communicatie met andere (onbekende) gebruikers te beperken
Blokkeer Nintendo eShop-aankopen
Vergrendel bepaalde functies met een wachtwoord (bijvoorbeeld internetinstellingen, gebruikersaccounts, Nintendo-account, enz.)
Stel ouderlijk toezicht in voor de Wii en Wii U
Leeftijdsbeperkingen en ouderlijk toezicht kunnen worden geactiveerd bij het instellen van je account:
Softwareaankopen blokkeren (Wii-winkeldiensten)
Stel leeftijdsbeperkingen in voor games
Beperk het gebruik van de browser en online communicatie
Opties om de communicatie met andere (onbekende) gebruikers te beperken
Blokkeer video's (streaming en schijven).
Stel ouderlijk toezicht in voor Nintendo 2DS en 3DS
Dit ouderlijk toezicht kun je aanzetten in de instellingen:
Beperk het gamegebruik op basis van leeftijdsclassificatie
Blokkeer browsers en winkeldiensten
Beperk gemeenschapsfuncties (bijvoorbeeld online communicatie).
Voorkom het delen van bestanden
PlayStation: stel ouderlijk toezicht en tijdslimieten in
Ouderlijk toezicht op Playstation 5 (en PlayStation 4) biedt verschillende soorten ouderlijk toezicht die worden ingesteld met behulp van Familiebeheer:
Verbied deelname aan PlayStation Network of het gebruik van de browser
Beperk netwerkfuncties zoals communicatie met andere spelers
Stel maandelijks tegoed in voor aankopen in de winkel
Bepaal de leeftijdsgroep voor games (en films).
Ontgrendel games handmatig of blokkeer ze afzonderlijk
Beperk het gebruik van PlayStation VR
Stel de dagelijkse speeltijd in
Naast beveiligingsinstellingen voor platforms kunnen er ook filters voor ouderlijke bescherming worden ingesteld voor bepaalde gameaccounts of winkels. Op het Steam-verkoopplatform kunnen ouders bijv. Je kunt overschakelen naar de gezinsweergave en de toegang tot de Steam-winkel, de gamebibliotheek en verschillende communityfuncties beperken. Deze instellingen kunnen worden vergrendeld met een pincode.
Xbox: ouderlijk toezicht en tijdslimieten instellen
Xbox Parental Controls kan worden gebruikt om verschillende ouderlijke filters en beveiligingsopties in te schakelen:
Beperk de toegang tot games op basis van leeftijdsclassificaties
Stel speeltijdlimieten in
Ontvang activiteitenrapporten (welke game is gespeeld en hoe lang?)
Schakel webfilters in voor websites en online-inhoud
Stel de optie voor goedkeuring van aankopen door ouders in
Stel zakgeld in voor aankopen in de store
Privacyinstellingen voor Xbox Live en apps
Technische instellingen voor ouderlijk toezicht en beveiliging vervangen het mediaonderwijs niet, maar kunnen het alleen maar ondersteunen. Ondanks de filters voor ouderlijk toezicht moet je je niet onthouden van het stellen van bindende regels voor videospelletjes. Praat bovendien open met je kind over zijn of haar speelinteresses, zodat je in geval van problemen een betrouwbare contactpersoon kunt zijn.
Beveiligingsinstellingen voor de smartphone
Mobiele telefoons zijn al lang niet meer alleen een communicatiemiddel: deze veelzijdige alledaagse hulpmiddelen combineren talrijke functies en zijn een onmisbaar onderdeel van het digitale tijdperk geworden. Dit maakt het des te belangrijker voor kinderen om op jonge leeftijd te leren hoe ze een smartphone op een gezonde manier kunnen gebruiken. Dit omvat ook een veilige omgeving voor mobiel gamen, die bescherming biedt tegen kosten en ongepaste inhoud.
Afhankelijk van het besturingssysteem en het jaar van uitgave heb je verschillende mogelijkheden:
Ouderlijk toezicht voor iPhone en iPad:
Smartphones met iOS-besturingssysteem (iOS 12 en hoger) kunnen veilig worden ingesteld met de optie "Schermtijd inschakelen".
Ouders hebben de mogelijkheid om de schermtijd te beperken en de wekelijkse rapporten over de activiteiten te bekijken. Ze kunnen een tijdsbestek instellen voor een "time-out" of een tijdslimiet voor bepaalde app-categorieën zoals spellen.
Bovendien kan deze optie worden gebruikt om de toegang tot ongepaste inhoud, aankopen en downloads te beperken en om in-app aankopen uit te schakelen of met een wachtwoord te beveiligen. Met deze inhoudelijke beperkingen heb je de flexibiliteit om de juiste leeftijdsclassificatie te kiezen.
Met 'Delen met gezin' kun je bepalen hoe je kind zijn of haar Apple-apparaat kan gebruiken (bijvoorbeeld leeftijdsclassificaties, app-limieten, aankoopgoedkeuringen, enz.) vanaf je smartphone.
Ouderlijk toezicht voor Android-toestellen:
Voor smartphones met het Android-besturingssysteem wordt het aanbevolen om ervoor te zorgen dat de instellingen voor ouderlijk toezicht al zijn ingesteld bij het instellen van de Google-account.
Als je een account voor je kind aanmaakt, moet je het gedeelte "Betalingsmethode toevoegen" overslaan. Op deze manier heeft je kind niet de mogelijkheid om per ongeluk of opzettelijk betaalde diensten en in-app aankopen te doen. Als je echter ooit een aankoop moet doen, kun je het beste een Google Play Prepaid Card gebruiken of een gezinsaccount aanmaken waar individuele koopgoedkeuringen kunnen worden verleend.
Met het ouderlijk toezicht in de Google Play Store kun je onder andere leeftijdsgrenzen instellen voor apps en games, zodat je kind geen twijfelachtige inhoud kan downloaden.
Bovendien biedt de "Google Family Link" app extra mogelijkheden voor ouderlijk toezicht om de gebruikstijd te beperken en in-app aankopen te doen.
Naast het ouderlijk toezicht moet je bij het instellen van een smartphone voor kinderen en tieners natuurlijk ook zorgen dat je privacy- en gegevensbeveiligingsinstellingen veilig zijn en dat de gegevensuitwisseling via Bluetooth wordt gedeactiveerd.
Veiligheid voor online games
Of het nu gaat om single of multiplayer, jump'n'run, actie of strategiespel - online games zijn beschikbaar in verschillende versies en vormen, gericht op verschillende soorten spelers en leeftijdsgroepen. Kinderen en jongeren zijn vaak bijzonder gefascineerd door de diverse spelwerelden en grote spelersgemeenschappen.
Zo kun je omgaan met de speciale uitdagingen die voortvloeien uit dit spelprincipe:
Groepsdruk: Vooral bij multiplayerspellen en spellen die in teams worden gespeeld, is de samenwerking met andere spelers en de inzet van elk individu erg belangrijk. Dit versterkt het gemeenschapsgevoel, maar kan ook leiden tot een zekere druk om te spelen. Andere spelers brengen hulde aan de successen, wat de jonge spelers aanmoedigt. In het geval van nederlagen of wedstrijdvrije dagen wordt het "verlies" echter vaak duidelijk gevoeld door kinderen. Probeer je kind te laten zien dat hij of zij zijn of haar eigenwaarde niet moet koppelen aan succes en dat hij of zij "nee" moet kunnen zeggen tegen een uitnodiging om te spelen. Stimuleer hen om sociale contacten te onderhouden buiten de videogames om.
Sociale verplichtingen: In sommige games komen spelers samen in permanente teams om de uitdagingen van de gamewereld te overwinnen. Iedereen in de groep neemt verschillende verantwoordelijkheden op zich en vervult verschillende rollen. Binnen deze teams ontstaan vriendschappen, maar ook het gevoel het team niet in de steek te willen laten. Het kan dus voorkomen dat kinderen en jongeren het moeilijk vinden om het spel te beëindigen en daardoor de groep met rust laten. Leg je kind uit dat het vóór het spel met de groep moet bespreken hoe lang het kan spelen. Zo kan het team coördineren en wordt stoppen makkelijker.
Speeltijden: Met name online rollenspellen zijn zo ontworpen dat de spelinhoud en de communities zich blijven ontwikkelen, zelfs wanneer de speler offline is. Ze kunnen ook niet worden opgeslagen tijdens een lopende wedstrijd. Kinderen en jongeren vinden het dan vaak moeilijk om een geschikt moment te vinden om te stoppen. Je moet dus in het beste geval vooraf een tijdslimiet bepalen waaraan je kind zich moet houden. Als je hem of haar er op tijd aan herinnert dat de tijd bijna om is, heeft hij of zij nog genoeg mogelijkheden om een bepaalde actie af te maken.
Schijnbaar onbeperkte spelwerelden: Vooral bij rollenspellen wordt de wereld gekenmerkt door zijn schijnbare oneindigheid. Dit moedigt spelers aan om alle uithoeken van deze virtuele wereld te verkennen. Dit motiveert kinderen en jongeren om veel vrije tijd te besteden aan het ontdekken van het spel. Ook in dit geval is het raadzaam om vooraf vaste speeltijden af te spreken. Zo heeft je kind gevoel voor verhoudingen, kan het spel verstandig inrichten en er langer plezier van hebben.
Reclame: Voor veel online games zijn advertenties op de website of in de spelomgeving een extra bron van inkomsten voor de ontwikkelaars. Als de reclame-inhoud zelf speels of kleurrijk is, is het vaak moeilijk voor met name jongere spelers om een commercieel aanbod te herkennen, dus ze moeten in het beste geval alleen gebruik maken van advertentievrije aanbiedingen. Toch moet je je kind in een vroeg stadium informeren over de mogelijke vormen en bedoelingen van reclame om hem of haar te sensibiliseren voor dit probleem.
Online games, reclame en mogelijke kosten in games
Vooral jongere kinderen hebben vaak nog moeite om met reclameaanbiedingen om te gaan. Ze zijn vaak nog niet in staat om de werkelijke kosten van digitale aankopen correct in te schatten en worden gemakkelijker gelokt door vermeende aanbiedingen. Bovendien kan opdringerige reclame hen in verwarring brengen of zelfs storen als ze spelletjes spelen, als ze reclame maken voor producten die niet geschikt zijn voor de leeftijd. Videospellen die zich op kinderen richten moeten daarom zo weinig mogelijk en in het beste geval de mogelijkheid bieden om in-game of in-app aankopen te deactiveren.
Online games worden ook vaker bekritiseerd om hun reclamecontent en microtransacties, waarbij kleinere bedragen meerdere malen worden betaald. Naast de reclame-inhoud kan het directe contact met andere spelers en de vaak turn-based of eindeloos lopende spelstructuur onder bepaalde omstandigheden voor verdere hindernissen of problemen zorgen.
Vooral bij (zogenaamd) gratis aanbiedingen kan het voorkomen dat zelfs eenvoudige of kinderachtige spellen, elementen en mechanismen bevatten die risico's voor kinderen met zich meebrengen. Hoe je hiermee om kunt gaan, lees je hieronder.
Lootboxes & Co - In-Game aankopen als risico voor kinderen
Of het nu gaat om online games, offline games, "gratis" of betaalde aanbiedingen - veel videogames bieden extra spelinhoud of bepaalde artikelen die met echt geld worden gekocht. Deze omvatten:
DLC's (Downloadable Content): extra downloadbare content met kosten, bijv. levels, karakters, items, spelmissies
Virtuele valuta: Spelvaluta die spelers voordeel biedt in het spel, bijvoorbeeld kortere wachttijden of hulp bij moeilijke levels
Virtuele items: apparatuur of wapens voor het personage, vaak gebruikt in role-playing games
Internetmarkten: Platforms op internet waar andere spelers bepaalde game-inhoud, zoals virtuele items of in-game valuta, te koop aanbieden
Lootboxen: willekeurige selectie van apparatuur/wapens, die ook vaak te koop worden aangeboden in zogenaamd gratis free-to-play spellen
Pay to earn: Spelers wordt aangeraden om tijdens het spelen gemakkelijk geld te verdienen, maar ze moeten een startkapitaal betalen in de hoop dat ze meer geld zullen verdienen dan ze hebben uitgegeven.
De zeldzaamheid van bepaalde artikelen of de voordelen ten opzichte van andere spelers zijn meestal de grootste stimulans voor aankopen in het spel. Hoewel bijvoorbeeld de mechanismen van de lootboxen volgens PEGI officieel niet als kansspelen worden beschouwd en in Nederland niet verboden zijn, worden ze door deskundigen toch als problematisch en riskant beschouwd. Daarom maakt de kansspelautoriteit zich grote zorgen. Aangezien de verdeling van de items in lootboxen meestal willekeurig is, is het ook mogelijk dat de speler meerdere malen niks ontvangt. In de zoektocht naar de begeerde, zeldzame items kunnen zich dan snel enorme kosten opstapelen. Lootboxen of virtuele valuta kunnen vaak worden ontgrendeld, maar dit zal je kind aanmoedigen om te veel tijd te investeren in het videospel. Dit alternatief is dus ook niet zonder problemen.
Het is nog steeds moeilijk, vooral voor jongere spelers, om de hoeveelheid digitale uitgaven in te schatten of niet over het hoofd te zien. Vooral jonge kinderen moeten niet worden geconfronteerd met uitgebreide aankoopmogelijkheden, daarom moet jij je goed vertrouwd maken met de mechanismen van verschillende spellen. Leg je kind uit hoe snel verborgen kosten kunnen oplopen en dat er achter bijna elke virtuele aankoop echt geld schuilgaat. Naast het uitleggen van de verborgen kosten in spellen, moet je ook technische beschermingsmaatregelen nemen: Laat geen bank- of creditcardgegevens achter op de accounts van je kind en doe veilige aankopen in de winkel met PIN-codes en wachtwoorden. Oudere kinderen kunnen bijvoorbeeld voor geselecteerde speluitbreidingen hun zakgeld gebruiken, maar zelfs in dit geval moet er een redelijk budget worden afgesproken.
Technische instellingen voor ouderlijk toezicht en beveiliging vervangen het mediaonderwijs niet, maar kunnen het alleen maar ondersteunen. Ondanks de filters voor ouderlijk toezicht moet je je niet onthouden van het stellen van bindende regels voor videospelletjes. Praat bovendien open met je kind over zijn of haar speelinteresses, zodat je in geval van problemen een betrouwbare contactpersoon kunt zijn.
Conclusie: Ouderlijk toezicht en mediaopvoeding hebben positieve invloed op speelplezier van jouw kind
Bij het opbouwen van een veilige mediawijsheid moeten ook bepaalde problematische aspecten worden aangepakt, met name de bescherming van minderjarigen en de beveiliging van gegevens. Naast evenwichtige en uitgebreide media-educatie op het gebied van videospelletjes zijn er tal van technische mogelijkheden om spelplatforms en accounts met ouderlijk toezicht en beveiligingsinstellingen kindveilig op te zetten. Met de juiste instellingen kun je de spelomgeving van je kind zowel op smartphones als op klassieke consoles beveiligen. Als je ook problematische aspecten en mogelijke beperkingen open en direct bespreekt, kan je kind vanaf nul leren hoe hij of zij veilig en verantwoord videospelletjes kan spelen.
______________________________________________
Bronnen en meer informatie
https://www.playstation.com/nl-nl/parental-controls/
(geraadpleegd op 12-01-2024)
https://www.iculture.nl/tips/ouderlijk-toezicht-iphone-ipad-instellen/
(geraadpleegd op 12-01-2024)
https://support.google.com/families/answer/9055704?hl=nl
(geraadpleegd op 12-01-2024)
https://www.nintendo.nl/Hardware/Ouderlijk-toezicht-voor-Nintendo-Switch/Ouderlijk-toezicht-voor-Nintendo-Switch-1183145.html
(geraadpleegd op 12-01-2024)
Bronnen van de afbeeldingen in chronologische volgorde
Omslagfoto: iStock.com/hobo_018
Foto 1 in de tekst: iStock.com/gorodenkoff
Foto 2 in de tekst: iStock.com/Imgorthand
Foto 3 in de tekst: iStock.com/Milan_Jovic
