Gezond gebruik van videogames – Schermtijd en mediaregels

Kinderen en videogames – Omgang met videogames in het alledaagse gezinsleven

Onafhankelijk van de kennis en persoonlijke gamevoorkeuren van de ouders, moeten ze een gematigde en gereflecteerde omgang met videogames mogelijk maken voor hun kinderen. Zowel een extreem verbod op het spelen van videogames als ook je er als ouder compleet buiten laten, doet de mediaopvoeding geen goed. Wanneer de ouders niet weten waarover ze het hebben, krijgen kinderen al snel de indruk dat de regels alleen willekeurig of op basis van vooroordelen zijn opgelegd. Daardoor begrijpen ze vaak niet waarom deze beperkingen wel erg belangrijk voor ze zijn. Daarom is het belangrijk dat je informatie inwint over dit thema en je zo dichter bij de belevingswereld van jouw kinderen komt.

Op deze manier kunnen jullie videogames actief in het alledaagse gezinsleven integreren:

• Probeer om de fascinatie van jouw kind voor een bepaalde game te begrijpen. Wees daarbij niet alleen oppervlakkig geïnteresseerd. Hierdoor word je ook tijdens het gamen een vertrouwens- en directe contactpersoon voor jouw kind. ^[1]
• Laat jouw kind de expert zijn wanneer het bepaalde spelinhoud of -elementen aan jou uitlegt. Deze ervaring motiveert kinderen om jou eerlijk over zijn interesses te vertellen.^[2]
• Win informatie in over het betreffende spel of probeer het zelfs eens zelf uit. Dat helpt vooral bij de inschatting of de game geschikt is voor de leeftijd van jouw kind.
• Leg uit waarom je jouw kind een bepaald spel (nog) verbiedt.

Wanneer je een computerspel zelf hebt uitgeprobeerd wordt het makkelijker om jouw kind uit te leggen waarom het bepaalde beperkingen opgelegd krijgt en sommige games niet mag spelen. Welke regels jullie samen als gezin willen opstellen, hangt van jullie individuele situatie af: Hoeveel interesse toont jouw kind voor games? Hoe hebben jullie de mediaconsumptie over het algemeen geregeld? Is er al sprake van problematisch gedrag?

Mediaconsumptie bij kinderen – Hoe herken ik een overmatig gebruik van videogames?

Videogames worden veel als tijdverdrijf en hobby gezien en zijn erg populair: in het basisonderwijs gamet 87% van de scholieren wel eens, terwijl 35% dagelijks gamet. In het voortgezet onderwijs gamet nog maar 68% van de scholieren wel eens en gamet 27% dagelijks.^[4] Omdat het gamen in het leven van zoveel kinderen en jongeren een belangrijke rol speelt, willen ouders er natuurlijk graag voor zorgen dat het gamen op een gezonde manier gaat.

Algemene tips voor de omgang met games

Maak daarbij ook een aantal afspraken die voor alle gezinsleden geldig zijn. De volgende voorzorgsmaatregelen moet je in ieder geval nemen:

• Vermijd kosten: Zorg er met behulp van de juiste veiligheidsinstellingen voor dat jouw kinderen niet de mogelijkheid hebben om zonder jouw toestemming in-app-aankopen te doen, microtransacties over te maken, of dingen in de Online-Gaming-Store te kopen.
• Flexibele oplossingen vinden: Hoeveel tijd jouw kind videogames wil spelen kan van dag tot dag verschillend zijn. Wanneer op een regenachtige dag wat langer wordt gespeeld, kun je dit op een andere dag weer compenseren door dan minder schermtijd te nuttigen.
• Biedt compromissen aan: Wees bijvoorbeeld flexibel wanneer het spel moet worden opgeslagen en dit niet op elk moment mogelijk is. Wanneer dit het geval is, kun je jouw kind het hoofdstuk of gedeelte af laten maken: Zo lang het niet als excuus wordt gebruikt en niet al te lang duurt, kunnen jullie hier compromissen sluiten.
• Contract voor gebruik van media ontwikkelen: In een contract voor het gebruik van media kunnen jullie bijvoorbeeld de tijd voor het gebruik van videogames afspreken en meteen consequenties vastleggen voor wanneer de kinderen zich niet aan de regels houden.

Gameregels voor kinderen van 7 tot 12 jaar

Op deze leeftijd mogen de kinderen al wat meer tijd met het spelen van videogames doorbrengen. Daarbij moet echter worden gegarandeerd dat jouw kind daarnaast genoeg tijd voor andere activiteiten vrijmaakt: sportieve hobby’s, gezinsuitjes en beeldschermvrije tijd met vrienden zijn erg belangrijk, zodat het gamen niet tot centrale rol in het alledaagse leven wordt.

• Richt je op de leeftijdsclassificaties op de videogames of in online-stores. Beslis echter voor elke game los of deze geschikt is voor jouw kind.
• Let er, vooral bij oudere kinderen op, voor welke spellen ze interesse tonen en hoe ze op verschillende situaties in het spel reageren. Zo kun je in het geval van een gedragsverandering op de juiste manier reageren.
• Let er bij actievolle games op dat ze niet te veel en geen extreem geweld bevatten. Sport- en wedstrijdspelletjes zijn dan een goed alternatief, waar wel veel actie in zit, maar geen geweld in voorkomt.
• Leg de schermtijd vast: Voor kinderen tot 10 jaar wordt als richtlijn aangegeven, ze niet meer dan 1-1,5 uur op een dag te laten gamen. Vanaf 10 jaar is dit 2 uur per dag, maar kun je bijvoorbeeld ook een bepaald aantal uur per week afspreken, die ze zelf mogen verdelen.^[8]

Gameregels voor jongeren vanaf 13 jaar

Tijdens de puberteit worden jongeren langzaam onafhankelijker van hun ouders en oriënteren zich in veel opzichten op het gedrag van leeftijdsgenoten.^[9] Desondanks moet je jouw kind wel bij de omgang met media blijven begeleiden. Pas regels eventueel aan de toenemende ervaring van jouw kinderen aan en geef ruimte voor compromisoplossingen.

• Wanneer jouw kind al verantwoordingsvol met de vastgelegde regels omgaat, kan het de mediatijd steeds meer zelf indelen. Richtlijnen dienen voornamelijk als oriëntering om een buitensporig gebruik van media te herkennen of corrigeren.
• In plaats van een dagelijkse tijd kun je met oudere kinderen ook een wekelijks tijdgebruik afspreken. Voor kinderen vanaf 13 jaar wordt aanbevolen om ze niet meer dan 3 uur per dag met media te laten bezig zijn (dit betekend wekelijks dus niet meer dan 21 uur).
• Spellen waarbij veel adrenaline vrijkomt en die vol actie zijn, zijn erg populair onder de jongeren. Let bij actie- en avontuurspellen daarom goed op de leeftijdsclassificaties en mogelijke inhoudswaarschuwingen.
• Onlinespellen of online-rollenspellen kunnen kinderen voor lange tijd boeien, vooral wanneer het spel niet kan worden opgeslagen. Tijdsdruk of groepsdwang kunnen ertoe leiden dat een groot deel van de vrije tijd voor zulke spellen wordt gebruikt. Maak je kinderen bewust van deze risico’s, praat hier samen over en houdt de tijd die kinderen in videogames investeren in de gaten.

Conclusie

Videogames bieden veel kinderen en jongeren de mogelijkheid om even uit het alledaagse leven te ontsnappen en een spelwereld met veel afwisseling te ontdekken. De ervaringen in de virtuele wereld mogen de betekenis van de echte wereld in geen geval verdringen. Daarom is het belangrijk om samen mediaregels af te spreken, waardoor jouw kind passend bij zijn leeftijd een juiste omgang met videogames kan leren. Op deze manier wordt uiteindelijk een eigenverantwoordelijk spelgedrag opgebouwd, dat je op de lange termijn goed in het alledaagse leven kunt integreren.