Een moeder loopt met haar twee kinderen over een open veld in het bos.

Met kinderen de natuur ontdekken: ideeën om de natuur spelenderwijs te ontdekken




Omringd door het stadslandschap komen kinderen tegenwoordig in het dagelijks leven minder vaak in aanraking met de natuur. Regelmatig contact met de natuur is in de geïndustrialiseerde wereld niet meer vanzelfsprekend. Toch raken de meeste kinderen gemakkelijk geïnspireerd door hun omgeving: de natuur is altijd weer een stukje wildernis en belooft avontuur: ook al gaat het maar om een klein stukje bos of een stil meertje. Het ervaren van de natuur is van cruciaal belang voor de ontwikkeling van kinderen. Daarom vind je in onze gids tips en ideeën over hoe je je kind de natuur met al zijn of haar zintuigen kunt laten ervaren.

Ontdek meer artikelen:

De na­tuur be­le­ven met kin­de­ren: zo wordt de ont­wik­ke­ling van kin­de­ren be­vor­derd door de na­tuur te er­va­ren met be­hulp van alle zin­tui­gen

Hoewel digitale media kinderen een breed scala aan binnenactiviteiten bieden, is spelen in de natuur nog steeds erg belangrijk voor de ontwikkeling van kinderen. Luid kunnen zijn, een keertje vies kunnen worden, wild kunnen ravotten: Dit zijn allemaal ervaringen die kinderen het best in de frisse lucht kunnen opdoen. Samen met kinderen het bos ontdekken en de plaatselijke natuur beter leren kennen is niet alleen erg leuk, de natuur beleven met behulp van alle zintuigen heeft ook een positieve invloed op de geestelijke en lichamelijke ontwikkeling:

  • Cognitieve ontwikkeling: Actieve ervaringen met de natuur zijn erg goed voor de geestelijke ontwikkeling van kinderen. Enerzijds is de kennisoverdracht een stuk beter wanneer kinderen leren van “levende” voorbeelden. Aan de andere kant vraagt direct contact met de natuur veel concentratie en geduld van kinderen: bladeren en vruchten aan de juiste boom koppelen, vogelgeluiden herkennen en de geur en smaak van wilde kruiden ontdekken zijn lastige taken, maar wanneer ze lukken, geven ze direct een gevoel van prestatie.

  • Emotionele ontwikkeling: Regelmatig tijd doorbrengen in de natuur biedt kinderen gevarieerde ervaringen die hen ook emotioneel kunnen helpen groeien. De natuur als toevluchtsoord biedt hun rust en leert ze evenwichtigheid te ervaren, rondrennen laat ze vrijheid ervaren, en contact met dieren en planten leert ze om verantwoordelijk te zijn.

  • Motoriek: In de natuur kunnen kinderen lekker bewegen, wat niet alleen de gezondheid bevordert, maar ook de lenigheid en het evenwichtsgevoel traint. Balanceren en klimmen over stenen of omgevallen bomen daagt de motoriek van kinderen op nieuwe manieren uit.

Tip: Knutselen met natuurlijke materialen bevordert ook de handvaardigheid, de fijne motoriek en natuurlijk de creativiteit.

Drie kinderen bekijken insecten op de bodem van het bos.
  • Sociale vaardigheden en empathie: Door direct, maar voorzichtig, contact met dieren en planten krijgen kinderen een dieper inzicht in het feit dat de natuur de leefruimte is voor allerlei schepsels. Dit leert ze ook de natuur met respect te behandelen. De empathie die ze opdoen kan een positief effect hebben op hun sociale gedrag: ze leren medeleven te voelen, begrip te tonen en rekening te houden met anderen.

  • Milieubewustzijn: Direct contact met dieren en planten kan kinderen leren de natuur en andere levende wezens met respect te behandelen, wat op zijn beurt het belang van milieu- en klimaatbescherming al op jonge leeftijd in hun bewustzijn verankert. Avonturen in de natuur bevorderen hun begrip van de natuur als een ecosysteem dat het waard is beschermd te worden en waarvan de mens slechts een klein deel uitmaakt.

__________

Vergeet niet...

Uitstapjes in de natuur zijn ook uitstekend geschikt als groepsactiviteit - bijvoorbeeld op verjaardagspartijtjes. Kinderen ontdekken samen de natuur, vooral tijdens spelletjes of zoekopdrachten en ze leren ook samenwerken en elkaar te helpen. Wil je met meerdere kinderen de natuur ontdekken, dan zul je wel voldoende begeleiders mee moeten nemen.

__________

Beleef de natuur met kinderen - meisje observeert dieren met een verrekijker.

Zien: de natuur met de ogen beleven

Voor jong en oud is de natuur een plaats van verwondering: het weelderige groen van weilanden en bossen, het glinsterende verenpak van vogels of de felle kleuren van verschillende bloemen maken de natuur een lust voor het oog. Als je je kind de gelegenheid wilt geven de natuur van dichtbij te bekijken, kun je samen insecten, vogels en andere bewoners van het bos en de wei observeren, of knutselen met natuurlijke materialen. In ons artikel vind je ideeën voor verschillende speelse en creatieve natuurervaringen.

Zien
Insectenhotel – een wilde bij bouwt een nest in het insectenhotel.

DIY: insectenhotel

Als je een leerzaam knutselidee zoekt dat natuurbehoud en natuuronderwijs combineert, kun je samen met je kind een insectenhotel bouwen. In ons artikel vind je een begrijpbare handleiding en diverse ideeën voor de inrichting die je gemakkelijk kunt uitvoeren met slechts een paar materialen.


Insectenhotel bouwen
Klein meisje zit bij een rivier met haar ogen dicht en luistert naar het klaterende water.

Horen: luisteren naar de melodie van het bos

De moderne wereld is vol alledaags lawaai, wat betekent dat uitstapjes in de natuur vaak dienen als een rustgevende bron van kalmte. Er zijn echter veel opwindende geluiden te ontdekken in de natuur: Je kunt bijvoorbeeld het gehoor van je kind trainen door vogel- of dierengeluiden in het bos te raden, of het op de proef stellen tijdens een spannende nachtwandeling. Anderzijds kun je thuis ook spelenderwijs het gehoorzintuig ontdekken door zelf eenvoudige instrumenten of een windklokkenspel te maken van natuurlijke materialen.

Horen
Een klein meisje loopt door een lavendelveld.

Ruiken: de geuren van de natuur ontdekken

Van de zoete geur van bloemen tot de geur van aarde na regen: De neus krijgt in bossen en op de boerderij met heel andere indrukken te maken dan veel stadsbewoners gewend zijn. Niet elke geur is misschien aangenaam, maar het kan toch een prikkelende ervaring zijn die de belangstelling van een kind voor zijn of haar natuurlijke omgeving stimuleert. Om de reukzin uit te dagen kunnen eenvoudige spel- en knutselideeën gebruikt worden, die we in dit artikel bespreken.

Ruiken
Ingrediënten voor je DIY-zeep en stukken zelfgemaakte zeep.

DIY: zelf zeep maken

In dit artikel vind je een geurig en duurzaam doe-het-zelf-idee: We laten zien hoe je, ook met kleine kinderen, natuurlijke zeep kunt maken van ruwe zeep of zeepresten en laten verschillende zeeprecepten zien.

DIY zeep
Familie blukt de bloesem van een winterlinde.

Proeven: smullen van het buffet uit het bos en de wei

Tuinen, weilanden en bossen bieden een rijke keuze aan noten, vruchten en kruiden, waarvan heerlijke salades, thee of jam gemaakt kunnen worden. Maar om veilig met deze natuurlijke ingrediënten te koken, is een grondige kennis van eetbare en giftige planten nodig. Ons artikel geeft je een overzicht van veel voorkomende giftige planten en verzamelt ook enkele basisveiligheidstips voor het koken met zelf geplukte planten, zodat het culinaire uitstapje in de natuur veilig blijft.

Proeven
Voelen - kind staat met blote voeten op een boomstam.

Voelen: spelenderwijs de natuur verkennen

Avonturen in de natuur zijn het ideale alternatief voor beeldschermtijd of activiteiten binnenshuis. Om nieuwe kennis over de natuur te verwerven, wordt ook de tastzin uitgedaagd - bijvoorbeeld tijdens wandelingen op blotevoetenpaden of bij het voelen en raden van natuurlijke materialen. In dit artikel vind je tips voor uitstapjes, maar ook ideeën voor binnenshuis, waarmee je kinderen dichter bij de natuurlijke omgeving kunt brengen en ze spelenderwijs een respectvolle omgang met de dieren- en plantenwereld kunt bijbrengen.

Voelen

__________

Onthoud dat...

Door regelmatige ervaringen met de natuur leren kinderen al vroeg het milieu waarderen en willen ze graag hun steentje bijdragen aan het beschermen hiervan. Je kunt van je volgende boswandeling ook gemakkelijk een "opruimactie" maken. Pak grote vuilniszakken, werkhandschoenen in kindermaatjes en desgewenst een vuilnisgrijper - en maak een stuk bos of strand vrij van afval. Veel kleuterscholen of schoolklassen voeren regelmatig zulke acties in de natuur uit. Zo worden alle deelnemers zich snel bewust van hoe belangrijk het voorkomen van zwerfvuil is in het dagelijks leven en van milieubewust gedrag tijdens buitenactiviteiten.

______________________________________________

Bronnen:

https://www.jmouders.nl/buiten-natuur-belangrijk-kinderen/

(geraadpleegd op 10-06-2021)

https://www.ivn.nl/groen-dichterbij/voorbeeldactiviteiten-scharrelkids

(geraadpleegd op 10-06-2021)

https://www.swkgroep.nl/wp-content/uploads/2016/01/SWG_Natuur-ideeenboek.pdf

(geraadpleegd op 10-06-2021)

Bronnen van de afbeeldingen:

iStock.com/SolisImages

iStock.com/Imgorthand

iStock.com/Hakase_

iStock.com/hsvrs

iStock.com/Sasha_Suzi

iStock.com/Halfpoint

iStock.com/Alina Demidenko

iStock.com/stockstudioX

Wist je dat? Nieuwe members krijgen 10% welkomstbonus*

Word nu member voor speciale voordelen en aanbiedingen!

Word nu member

*Onze welkomstbonus is 30 dagen geldig en kan eenmalig worden gebruikt in een van onze winkels in Nederland, ofwel in de online shop, ofwel in onze app. Het kan niet worden gecombineerd met andere C&A for you aanbiedingen en kortingen. Ga voor informatie over de Algemen Voorwaarden van ons klantprogramma naar www.c-and-a.com/nl/nl/shop/foryou#termsconditions

PaypaliDealPostNL C&A Filiaal