Wspinaczka skałkowa – wspinanie się po naturalnych formach skalnych

Boulderując lub wspinając się z zabezpieczeniami na skałkach, czujesz szorstki zimny kamień pod palcami, świeże powietrze w płucach i więź z naturą. Ponadto wspinanie po naturalnych formacjach skalnych kryje w sobie wiele emocjonujących wyzwań i przyprawia miłośników wspinania o szybsze bicie serca. Sprawdź, co ciągnie ludzi w góry i na co powinieneś uważać, jeśli też chcesz spróbować tej formy sportu[1].

Wspinaczka na zewnątrz, na naturalnych skałach różni się wyraźnie od wspinania na hali. Na skałach czekają na ciebie nowe wyzwania, które zweryfikują twoje umiejętności i pomogą ci pokonać własne ograniczenia[2].

Na skałach narażeni jesteśmy nie tylko na wiatr i inne czynniki pogodowe, lecz też na zmienne formy skalne, do których należy dopasować styl oraz technikę wspinania. Na ścianie wspinaczkowej ścieżki są najczęściej oznaczone kolorami w sposób prosty i wyraźny. W naturze drogę wspinaczkową wyznacza sama forma skały, która może przebiegać też ukośnie i którą trzeba odnaleźć samemu. Poza tym znane ci z hali chwyty i stopnie musisz wyszukać i wyczuć w naturalnej rzeźbie skały. Są one często o wiele mniejsze niż w hali, a w najgorszym wypadku mogą się wyłamać przy próbie ich wykorzystania.

W hali na drodze wspinaczkowej w regularnych odstępach montowane są punkty asekuracyjne, natomiast na skałach znajduje się mniej stałych punktów asekuracyjnych, które mocowane są w większych odległościach od siebie. Dlatego asekurant przy wspinaczce na naturalnej skale musi być bardziej skoncentrowany. Na końcu drogi wspinaczkowej nie znajduje się górne stanowisko z karabinkami tak jak w hali, lecz zaspawany pierścień zjazdowy lub ogniwo łańcucha. Tu wspinacz nie może po prostu wpiąć liny, lecz musi się najpierw odwiązać, przewlec linę przez pierścień i potem ponownie się zabezpieczyć. Dlatego potrenuj wcześniej te operacje w bezpiecznym miejscu, żeby potem partner mógł cię powoli opuścić na dół.

Wspinaczka oraz bouldering na zewnątrz dają ci szanse udoskonalenia techniki i pogłębienia wiedzy o tym sporcie. Aby twoja pierwsza wizyta na skałkach przebiegła pomyślnie, postaraj się spełnić następujące warunki:

• Ugruntowana wiedza o wspinaczce tradowej: wspinanie z własną asekuracją, czyli wspinanie tradycyjne. W skałkach możesz bezpiecznie wspinać się tylko wtedy, gdy zdobędziesz doświadczenie we wspinaczce tradowej.

• Umiejętność dobrego planowania: Planuj swoją trasę z wyprzedzeniem, żeby nie utknąć w jakimś punkcie podczas wspinaczki. W ten sposób zaoszczędzisz sił podczas zdobywania skałki.

• Właściwa ocena własnych możliwości: przeanalizuj realistycznie, czy zdołasz pokonać zaplanowaną drogę wspinaczkową, czy może powinieneś wybrać łatwiejszą. Generalnie zaleca się, żeby na pierwszą zewnętrzną sesję wspinaczkową lub boulderową wybrać drogę łatwiejszą, niż na granicy swoich możliwości.

__________

Pamiętaj, że...

Skała jest wrażliwym i jedynym w swoim rodzaju ekosystemem, którego nie powinno się naruszać lub uszkadzać podczas wspinania. Informacje o właściwym zachowaniu i o wspinaczce w harmonii z naturą znajdziesz w artykule „Wspinaczka Ekologiczna“.

__________

Podczas wspinaczki i boulderowania na łonie przyrody potrzebujesz więcej wyposażenia niż w ciepłej hali. Pod gołym niebem musisz stawić czoła warunkom pogodowym i dodatkowo do swojego standardowego wyposażenia wspinaczkowego potrzebujesz obszernego wyposażenia zabezpieczającego. Żeby niczego nie zabrakło ci podczas wypadu w skałki, zabierz do swego plecaka wspinaczkowego przede wszystkim następujące rzeczy:

• Aktualny przewodnik wspinaczkowy dla wybranego regionu

• Ubranie wspinaczkowe chroniące przed działaniem czynników atmosferycznych, ewentualnie rzeczy na zmianę

• Bidon wielokrotnego użytku z wystarczającą ilością wody

• Prowiant

• Latarka czołowa lub kieszonkowa

• Krem do rąk

• Apteczka pierwszej pomocy z plastrami na odparzenia i lekarstwami przeciwbólowymi

• Naładowany telefon

Zawsze zabieraj ze sobą worek na śmieci, żeby rejon wspinaczkowy i teren wokół skał utrzymywać w czystości. Latem należy pamiętać o odpowiednich środkach ochrony przed słońcem dla sportowców i używać wodoodpornego kremu przeciwsłonecznego z wysokim filtrem. W niższych temperaturach zaleca się zabranie ciepłej kurtki, czapki i rękawic.

Wspinaczka skałkowa stawia przed nami wyższe wymagania, ponieważ warunki na naturalnych powierzchniach decydują o przebiegu drogi wspinaczkowej. Żeby pewnie poruszać się w górach i czerpać z tego przyjemność, należy zabrać następujące wyposażenie dodatkowe:

• kask wspinaczkowy

• 10 – 15 ekspresów wspinaczkowych (2 karabinki połączone krótką usztywnioną pętlą z taśmy)

• Długie ekspresy

• Karabinki zakręcane

• Pętle z taśmy

• Przyrząd zjazdowy

• Sprzęt do asekuracji własnej

• Długa lina spakowana w płachtę

• Scyzoryk

__________

Pamiętaj, że...

Podczas wspinania i asekuracji na skałach staraj się cały czas chronić głowę przed kamieniami lub żwirem, poprzez noszenie odpowiedniego kasku wspinaczkowego.

__________

Wypad w góry powinien być starannie zaplanowany. W tym celu zasięgnij szczegółowych informacji o skale wspinaczkowej i jej okolicy (właściwości, warunki asekuracji, okresy zamknięcia itd.) W tym celu możesz wykorzystać aktualne przewodniki wspinaczkowe oraz doświadczenia kolegów opisane w Internecie. Na pierwszą wspinaczkę outdoorową dobrze jest wybrać się z doświadczonym instruktorem, który może udzielić ci ważnych i pomocnych wskazówek dotyczących ekologii oraz techniki uprawiania tego sportu na świeżym powietrzu. Możesz uzyskać zaświadczenie o nabytych umiejętnościach i wiedzy w zakresie wspinaczki skałkowej nadawane przez wykwalifikowanych instruktorów zrzeszonych w Polskim Związku Alpinizmu.

Po dotarciu na skałki powinieneś najpierw dokonać oceny ryzyka. Szkody spowodowane przez burze lub uszkodzone haki często nie są zgłaszane i w konsekwencji nie są naprawiane przez odpowiednie stowarzyszenia lub instytucje odpowiedzialne za konserwację rejonu wspinaczkowego. Ponadto zakładając uprząż wspinaczkową powinieneś sprawdzić, czy wszystko jest na swoim miejscu i czy zawsze będziesz miał właściwe ekspresy pod ręką. Pamiętaj, żeby ekspresy ułożyć według ich wielkości (krótkie z przodu, długie z tyłu) i we właściwym kierunku. Zawsze powinieneś zabierać dwa ekspresy więcej niż podaje do przewodnik wspinaczkowy.

Oczywiście w skałkach obowiązują zasadniczo takie same reguły bezpieczeństwa jak na hali wspinaczkowej. Bardzo ważna jest samokontrola i wzajemna kontrola w zespole. Pamiętaj o tym, żeby na końcu liny był węzeł. Nie blokuj też strefy ewentualnego upadku.

__________

Upewnij się, że...

W przypadku ukośnie przebiegających odcinków drogi wspinaczkowej pamiętaj, że zamki karabinków powinny być zawsze skierowane w kierunku przeciwnym do kierunku wpinania. Ponadto linę należy prowadzić przez karabinek zawsze od tyłu do przodu.

__________

Szczególnie w boulderingu outdorowym i na pierwszych metrach wspinaczki skalnej jest ważne, żebyś miał partnera, który będzie cię spottował – a więc starał się, żeby twój ewentualny upadek był jak najmniej groźny. Spotter stara się, żebyś upadając wylądował na nogach a nie na grzbiecie. W tym celu stoi on z wyciągniętymi do góry rękami około metra od górskiej ściany. Na wypadek, gdyby wspinacz miał spadać, spotter uderza go obiema rękoma w barki, żeby wspinacz spadł na crashpad i na nogi. Przećwicz prawidłowy spotting z doświadczonym instruktorem, żebyś na skałkach mógł samodzielnie wspierać wspinającego się partnera.

Jeżeli wybierasz się w skałki z dziećmi, to ważne jest, żeby wycieczkę wcześniej dobrze zaplanować. Zanim razem wyruszycie w plener i odważycie zmierzyć się z górską ścianą, twoje dziecko powinno mieć już za sobą trening w bezpiecznym otoczeniu hali, gdzie dobrze opanowało technikę wspinania[3].

Wspinaczka latem w skałkach jest marzeniem wielu, którzy dotychczas poznali tylko ścianki na hali wspinaczkowej. Żeby twoja pierwsza wycieczka na skałki wspinaczkowe się udała, musisz wcześniej zapakować do plecaka wszystkie ważne elementy wyposażenia oraz wystarczającą ilość wody i prowiantu. Przed wspinaczką oceń realistycznie swoje umiejętności i rozpocznij wspinanie od łatwiejszej skałki, będącej wyraźnie poniżej granicy twoich możliwości, żeby nabyć wyczucia nowego otoczenia. Jeżeli chcesz odkryć z dziećmi wspinanie na świeżym powietrzu, to wybierz bezpieczne skałki dla dzieci charakteryzujące się bezpiecznym terenem i krótkimi dobrze utrzymanymi trasami. Dzięki temu rodzinna wycieczka w góry na pewno będzie udana.

______________________________________________

[1] https://outdoormagazyn.pl/2019/03/abc-podrozy-wspinaczkowych/

(dostęp 18.02.2020)

[2] http://www.wspinaczka.miniserwis.pl/

(dostęp 18.02.2020)

[3] https://sportowarodzina.pl/index.php/sporty/inne/skalki-nie-tylko-dla-doroslych-czyli-wspinanie-rodzinne.html

(dostęp 18.02.2020)

iStock.com/epicurean

iStock.com/AlexSava

iStock.com/ASIFE

iStock.com/Fertnig