Organizer ciążowy – miej wszystkie ważne terminy i zadania pod ręką w kalendarzu ciążowym
Regularne badania w ciąży, wybór imienia dziecka, czy choćby urządzanie pokoju niemowlaka – to tylko niektóre z zadań koniecznych do zaplanowania i wykonania zanim zostaniesz mamą. Na szczęście masz na wszystko aż 9 miesięcy i możesz się spokojnie do tego przygotować. Stwórz swój własny planer ciążowy, aby pamiętać o najważniejszych sprawach i bezstresowo oczekiwać przyjścia waszego maluszka na świat.
Podane terminy są tylko orientacyjne i służą jedynie jako wzór do oszacowania własnego planu wg. kalendarza ciążowego. Jeśli chcesz wcześniej przygotować pokój dla niemowlaka lub zaopatrzyć się w ubranka dla dzidziusia, to nie musisz z tym zwlekać, wystarczy, że odhaczysz je wcześniej z listy. Nie chodzi o przestrzeganie jakichś odgórnych i rygorystycznych zasad, lecz o bezstresowe doświadczenie macierzyństwa. Organizer ciążowy jest po to, byś niczego nie zapomniała i mogła czerpać radość z przygotowań do narodzin dziecka.
W celu zebrania wszystkich najważniejszych obowiązków i dat dotyczących ciąży w jednym miejscu, możesz pobrać i wykorzystać naszą praktyczną listę zadań.
Twój pierwszy trymestr – terminarz początkowej fazy macierzyństwa
Wiadomość o ciąży to zazwyczaj szok, który wywróci twój świat do góry nogami. Mnóstwo myśli kłębi się w głowie, a do tego towarzyszą im mieszane uczucia. Czekające cię zadania i terminy potrafią przytłoczyć. Ale bez obaw, pierwszy trymestr to nie czas wielkich decyzji i żmudnych obowiązków. Powinien to być okres spokoju i radości. Ciesz się tą chwilą! Masz jeszcze sporo czasu, aby zadbać o wszystko.
__________
Czy wiesz, że...
Początek ciąży szacuje się na pierwszy dzień twojej ostatniej miesiączki. O tym, że będziesz mamą dowiadujesz się zazwyczaj między piątym a siódmym tygodniem od zapłodnienia.
__________
Pierwsze badania w ciąży – wizyta u ginekologa w 8 tygodniu ciąży
Gdy twój test ciążowy okaże się pozytywny, powinnaś pomyśleć o skontaktowaniu się ze swoim ginekologiem. Zadzwoń i umów się na pierwszą wizytę. Ta powinna mieć miejsce między 8 a 10 tygodniem ciąży. Przygotuj się na ten termin – zabierz ze sobą książeczkę lekarską z informacjami o szczepieniach i zanotuj sobie nurtujące cię pytania, by nie zapomnieć o nich podczas rozmowy z lekarzem.
W dniu twojej pierwszej wizyty ciążowej zostaną wykonane badania USG prenatalne potwierdzające, czy faktycznie doszło do zapłodnienia. Wtedy też, będziesz mogła po raz pierwszy ujrzeć i otrzymać zdjęcie swojego dziecka. Ginekolog po zbadaniu cię zechce z tobą porozmawiać i odpowie na twoje pytania. Dostaniesz od niego również kartę ciąży. Ten dokument powinnaś nosić cały czas przy sobie. Będą w niej zapisane twoje wyniki bań okresowych i informacje na temat zdrowia maluszka.
Jeśli ciąża się potwierdzi, to musisz liczyć się z regularnymi wizytami u lekarza co 4 tygodnie, a następnie, od 32 tygodnia powinnaś badać się nawet co 2 tygodnie[1].Dodatkowo można również wykonać kilka ponadpodstawowych badań. Twój ginekolog na pewno doradzi ci, które z tych testów warto wykonać w twoim przypadku.
Poinformuj pracodawcę o ciąży – daj jak najwcześniej znać szefowi o swoim stanie zdrowia
Nawet jeśli na początku chcesz zachować informację o ciąży tylko dla siebie, to pamiętaj, aby jak najwcześniej poinformować pracodawcę o tym, że zostaniesz niebawem mamą. Najlepiej zrobić to między 8 a 12 tygodniem ciąży. Dopiero od momentu, gdy szef dowie się o tym, że spodziewasz się dziecka, będą obowiązywały cię szczególne zasady chroniące ciężarne w pracy. Nie ma żadnej oficjalnej formy, w jaki sposób powinnaś poinformować o tym pracodawcę. Ale najlepiej będzie, jeśli zrobisz to podczas rozmowy w cztery oczy. Dzięki temu będziecie mogli od razu poruszyć najważniejsze kwestie związane z twoją dalszą pracą. Więcej informacji na ten temat znajdziesz w naszym poradniku: „Praca a ciąża”.
__________
Czy wiesz, że...
Na twoją prośbę, pracodawca musi zachować informację o ciąży w tajemnicy. W ten sposób ciągle będziesz mogła podzielić się radosną nowiną ze swoimi kolegami z pracy jako pierwsza – to od ciebie zależy, kiedy będziesz chciała sprawić niespodziankę znajomym z pracy.
__________
Drugi trymestr – czas na USG połówkowe
Z początkiem drugiego trymestru uznaje się ciążę za stabilną. Powoli ustają kojarzone z tym stanem symptomy, takie jak nudności, zmęczenie i bóle głowy. [2] Większość pań ma mnóstwo energii i czuje się ciągle doskonale właśnie w drugim trymestrze. Ta energia bardzo się przyda, ponieważ od tego momentu należy zająć się kilkoma ważnymi sprawami.
„Drugi trymestr to doskonały moment na wspólny urlop z partnerem. Ja osobiście czułam się świetnie i z dumą myślałam o mojej rosnącej fasolce. Nie powinny jej zaszkodzić nawet loty samolotem, o ile odbywają się one między 13 a 28 tygodniem ciąży. Nie musiałam obawiać się o zdrowie maluszka i razem z mężem cieszyłam się ostatnim prawdziwym urlopem we dwoje.”
Poszukaj położnej
Między 12 a 15 tygodniem ciąży można zainteresować się poszukiwaniem ginekologa lub położnej, którzy będą towarzyszyli ci w trakcie i w pierwszych tygodniach po porodzie. Położna może też przejąć od lekarza prowadzącego część obowiązków związanych z badaniami okresowymi. Warto również wiedzieć, że od 2017 roku NFZ refunduje prowadzenie przez nie ciąży, a ich opieka jest pełnoprawną usługą dedykowaną dla kobiet. [3]
Poszukiwanie zaufanych lekarzy nie jest jednak czymś prostym. Najlepsi są rozchwytywani i trudno zabukować u nich termin. Dlatego też rozpocznij poszukiwania odpowiednio wcześnie i nastaw się, że twój lekarz pierwszego wyboru nie będzie mógł się tobą zaopiekować.
Więcej informacji na temat położnych w Polsce znajdziesz na stronie internetowej Polskiego Towarzystwa Położnych: http://www.ptpol.pl/
Zapisz się do szkoły rodzenia
Większość kursów rodzenia przeznaczona jest dla pań będących już co najmniej w 6 miesiącu ciąży. Dlatego warto zająć się tym zagadnieniem między 14 a 16 tygodniem od zapłodnienia. Na takim kursie dowiesz się nie tylko jak przygotować się na poród, ale otrzymasz również przydatne informacje dotyczące całego okresu ciąży jak i połogu. Poznasz między innymi techniki relaksacyjne i dokładny przebieg porodu.
Ponieważ także w tym wypadku miejsca są ograniczone, warto poszukać szkoły rodzenia z odpowiednim wyprzedzeniem. Różni specjaliście zajmują się tym zagadnieniem i to ty wybierasz, który lekarz, psycholog lub położna powinni się tobą opiekować w tym zakresie.
Gdzie urodzić?
Na co powinnaś zwrócić uwagę podczas wyboru miejsca porodu zależy tak naprawdę od twoich indywidualnych upodobań. Niektóre szpitale stawiają przede wszystkim na utrzymanie bliskiej więzi dziecka z matką, inne natomiast specjalizują się na przykład w tematyce ciąży zagrożonej. Sama musisz ocenić, co jest dla ciebie ważne. Warto jednak zaplanować poszukiwania kliniki na czas od 16 do 30 tygodnia ciąży. Oto lista pytań i kryteriów, którymi można się kierować podczas poszukiwań odpowiedniej placówki:
Czy podoba ci się klimat panujący na porodówce?
Jakie wyposażenie posiadają pokoje dla matek (wanna, piłka korekcyjna, ręczniki…)?
Czy klinika kładzie nacisk na naturalne sposoby rodzenia dzieci?
Czy mam możliwość przyjścia z moją, wybraną wcześniej, położną?
Jakie wrażenie robi zespół lekarzy odpowiedzialnych za odbiór porodu (mili, kompetentni)?
Czy placówka posiada oddział intensywnej terapii dla niemowląt?
Posiadają opcję wyboru pokoju dla całej rodziny lub noclegu dla twoich najbliższych?
Czy szpital oferuje tzw. system matka-dziecko (rooming-in), gdzie noworodek w ruchomym łóżeczku może częściej przebywać z matką już od pierwszych chwil życia?
Wiele placówek organizuje zebrania dla przyszłych matek i oferuje możliwość obejrzenia kliniki przed podjęciem ostateczniej decyzji. Zawsze warto również pytać swoich przyjaciół i krewnych, które miejsce polecają.[4] Właściwy wybór kliniki to kwestia indywidualnych preferencji. Musisz się przede wszystkim dobrze czuć w takim miejscu i chcieć tam urodzić.
Urządzanie pokoju niemowlaka
Kiedy najlepiej rozpocząć przygotowania pokoju dla dzidziusia? To najbardziej indywidualna ze wszystkich kwestii. Warto jednak przemyśleć, czy chcecie, aby dziecko na początku spało z tobą i twoim partnerem w jednym pokoju, czy od razu powinno mieć swój własny pokój. Od tego zależy jak szybko należy zająć się urządzaniem. Jeśli postawicie na indywidualny pokój, to naszym zdaniem warto rozpocząć jego przygotowanie między 20 a 30 tygodniem ciąży, czyli w drugim trymestrze. Podczas remontu zwróć szczególną uwagę na naturalne otoczenie dla twojego maluszka, tak byście oboje mogli w nim zdrowo wypocząć.
„Byliśmy tak podekscytowani, że nie chcieliśmy dłużej czekać z remontem i przygotowaliśmy pokój dla dzidziusia już w 15 tygodniu ciąży. Dla mnie ważne było, by osobiście dopilnować wszystkich szczegółów, dlatego nie chciałam czekać, aż brzuch uniemożliwi mi swobodne poruszanie się. Wybrałam naturalne farby, które nie wpływają na zdrowie dziecka i zaczęłam malować. Bardzo się cieszę z tej decyzji.“
Trzeci trymestr – ostatni moment na załatwienie wszystkich formalności
W ostatnim trymestrze brzuch się już wyraźnie zaokrągla i daje się niekiedy we znaki. Codzienne sprawunki sprawiają coraz więcej kłopotów, a tobie doskwiera nieznane wcześniej zmęczenie. W najlepszym wypadku masz już jednak najważniejsze etapy przygotowania do narodzin dziecka za sobą i możesz cieszyć się na nadchodzące rozwiązanie. Już tylko kilka urzędowych formalności dzieli cię od spokojnego oczekiwania na poród.
Wniosek o urlop macierzyński
O urlop macierzyński najlepiej postarać się na 14 dni przed rozpoczęciem korzystania z niego. Przysługuje ci wtedy 20 tygodni płatnego urlopu, z czego 14 musi obowiązkowo wykorzystać matka, natomiast 6 tygodni można przeznaczyć na urlop tacierzyński. Jeśli ciąża jest mnoga, przysługuje ci proporcjonalnie więcej czasu na opiekę nad dzieckiem. W sumie urlop macierzyński może trwać od 20 do nawet 37 tygodni[5].
W trakcie urlopu przysługują ci świadczenia w wysokości 100% podstawowego wynagrodzenia. Chyba że spóźnisz się ze składaniem wniosku. Jeśli decyzja o chęci skorzystania z urlopu rodzicielskiego zapadnie przed upływem 21 dni od porodu i wówczas złożysz stosowny wniosek, przez cały okres będziesz otrzymywać świadczenie w wysokości 80% swojego stałego wynagrodzenia. Sam wniosek składasz do pracodawcy, to on zajmuje się resztą formalności. Chyba że jesteś samozatrudniona lub bezrobotna, wtedy należy złożyć odpowiedni wniosek do ZUS na formularzu ZAS-54.
Wyprawka dla noworodka
Kiedy zaczniesz przygotowywać wyprawkę dla noworodka zależy wyłącznie od ciebie. Zazwyczaj nie kupuje się wszystkich potrzebnych rzeczy na raz. Przyjęło się, że sukcesywnie zbiera się wszystkie elementy tak, aby podstawowe sprzęty i ubranka mieć skompletowane do 35 tygodnia ciąży. Gdyż jeśli dziecko urodziłoby się jako wcześniak, mogłabyś nie zdążyć już zadbać o wyprawkę dla niemowlaka.
Więcej informacji i wskazówek na ten temat znajdziesz w naszym wywiadzie z młodymi rodzicami.
„Osobiście bardzo lubiłam prowadzić notatnik ciążowy w formie planera. Ponieważ cieszyliśmy się na narodziny naszego dziecka, zupełnie nie mogłam się doczekać, aż będę mogła zacząć wszystkie przygotowania. Dzięki temu też bardzo szybko uporaliśmy się z najważniejszymi zadaniami. Z rozmów z innymi parami wynikało, że potrzebowali na to znacznie więcej czasu niż my – co oczywiście wcale nie było dla nich problemem. Jakby nie patrzeć, każdy powinien przygotowywać się do narodzin dziecka w swoim tempie. W końcu Maluszek będzie czuł się w twoich ramionach bezpiecznie, bez względu na to, w którym miesiącu ciąży kupisz mu kocyk.”
Urlop tacierzyński a urlop ojcowski
Urlop tacierzyński bywa utożsamiany z urlopem ojcowskim. Dzieje się tak zapewne z powodu ich pokrewnych nazw. Nie ulega wątpliwości, iż oba przeznaczone są dla ojca dziecka. Jednak posiadają znaczące różnice, o których warto wiedzieć.
Urlop ojcowski może zostać udzielony pracownikowi maksymalnie na 14 dni i można go wykorzystać jednorazowo lub w podziale na dwie 7-dniowe części. Urlop tacierzyński natomiast, nie ma konkretnie uregulowanego wymiaru. Jak już wcześniej wspominaliśmy, jego długość zależy od tego, w jakim wymiarze ty wykorzystasz swój urlop macierzyński.[7] Taka przerwa w pracy może zatem trwać:
6 tygodni w przypadku urodzenia się lub adopcji jednego dziecka,
17 tygodni w przypadku jednoczesnego urodzenia się lub adopcji dwojga dzieci,
19 tygodni w przypadku jednoczesnego urodzenia się lub adopcji trojga dzieci,
21 tygodni w przypadku jednoczesnego urodzenia się lub adopcji czworga dzieci,
23 tygodnie w przypadku jednoczesnego urodzenia się lub adopcji pięciorga i więcej dzieci.
Przygotowanie wniosków i podań
Większość wniosków i podań możesz złożyć dopiero po narodzinach dziecka, gdyż wymagany jest do tego jego akt urodzenia. Ale warto przygotować je już zawczasu, aby nie stresować się tym tak bardzo, gdy przyjdzie już czas na ich składanie.
Akt urodzenia jest wymagany choćby przy składaniu wniosku o urlopy macierzyński i rodzicielski, o zasiłek rodzinny, czy w celu uznania ojcostwa, w przypadku, gdy ty i twój partner nie żyjecie w formalnym związku. Możecie jednak jeszcze przed narodzinami udać się do Urzędu Stanu Cywilnego i tam dokonać wszystkich formalności. Będziecie potrzebowali wasze dowody tożsamości oraz[8]:
Gdy matka jest panną – odpis aktu urodzenia
Gdy matka jest rozwódką – skrócony odpis aktu małżeństwa z adnotacją na temat rozwodu
Gdy matka jest wdową – skrócony odpis aktu zgonu męża.
Nawet jeśli wyda ci się to dziwne, powinnaś zająć się tematem rekrutacji do żłobka będąc jeszcze w ciąży. To nadal duży problem, zwłaszcza w większych aglomeracjach miejskich. Jeśli więc zależy ci na odpowiednim miejscu, powinnaś zadbać o to zawczasu, aby uniknąć stresów później.
Spakuj się do szpitala
Od 36 tygodniu ciąży powinnaś mieć stale przygotowaną i spakowaną torbę z rzeczami do szpitala, na wypadek nagłego rozpoczęcia się porodu.Powinnaś trzymać w niej[9]:
Dokumenty
Karta ciąży
Ubezpieczenie lekarskie
Dowód osobisty
Akt ślubu lub urodzenia.
Kosmetyki
Rzeczy do higieny osobistej (żel pod prysznic, szampon, kremy, szczotka, grzebień, etc.)
Wkładki laktacyjne
Pieluchy.
Odzież
Wygodne ubranie (spodnie dresowe, T-shirt, bluza)
ciepłe skarpetki
szlafrok
Biustonosze do karmienia piersią
Koszule nocne wygodne do karmienia.
Relaks i rozrywka
Książki lub czasopisma
Ładowarka do telefonu
Odtwarzacz z muzyką
Przekąski i napoje
Poduszka do karmienia piersią.
Do pakowania torby warto naturalnie zaangażować również przyszłego tatę. Sprawdź naszą listę przydatnych przedmiotów i stwórz na jej podstawie własną.
Podsumowanie
Ciąża to piękny czas. Pomimo wielu zadań i obowiązków oraz kilku niemożliwych do przewidzenia problemów, powinnaś możliwie nacieszyć się tym okresem życia. Jeśli będziesz dobrze przygotowana i stworzysz planer ciąży, to bez trudu i stresu zadbasz o wszystkie obowiązki, tak aby z radością oczekiwać przyjścia malca na świat.
______________________________________________
Źródła:
[1]https://parenting.pl/badania-kontrolne-w-1-trymestrze-ciazy
(dostęp 03.08.2020)
[2] https://www.poradnikzdrowie.pl/ciaza-i-dziecko/przebieg-ciazy/pierwsze-objawy-ciazy-jak-rozpoznac-wczesne-objawy-ciazy-test-aa-G6bp-EAnY-73pc.html
(dostęp 03.08.2020)
[3]https://www.edziecko.pl/ciaza_i_porod/7,79333,25596690,polozna-srodowiskowa-kim-jest-czym-sie-zajmuje-i-w-czym-moze.html
(dostęp 03.08.2020)
[4]https://www.rodzicpoludzku.pl/jak-przygotowac-sie-do-porodu/1187-jak-wybrac-miejsce-do-porodu.html
(dostęp 03.08.2020)
[5]https://kadry.infor.pl/urlopy/macierzynski/697246,Kiedy-zlozyc-wniosek-o-urlop-macierzynski.html
(dostęp 03.08.2020)
[6]https://www.zus.pl/swiadczenia/zasilki/opis-spraw-zasilki/-/publisher/details/1/jak-uzyskac-zasilek-macierzynski-z-tytulu-urodzenia-dziecka/834187
(dostęp 03.08.2020)
[7]https://poradnikpracownika.pl/-urlop-tacierzynski-a-urlop-ojcowski-jak-je-odroznic
(dostęp 03.08.2020)
[8]https://kobieta.onet.pl/dziecko/ciaza-i-porod/porod/uznanie-ojcostwa-przed-porodem-wskazowki/dhchp7b
(dostęp 12.08.2020)
[9]https://akademiaporodu.pl/przed-porodem/torba-do-porodu-wyprawka-szpital/
(dostęp 12.08.2020)
Źródła zdjęć:
iStock.com/Rawpixel
iStock.com/nensuria
iStock.com/KatarzynaBialasiewicz
iStock.com/damircudic
