Organizer ciążowy – miej wszystkie ważne terminy i zadania pod ręką w kalendarzu ciążowym

Regularne badania w ciąży, wybór imienia dziecka, czy choćby urządzanie pokoju niemowlaka – to tylko niektóre z zadań koniecznych do zaplanowania i wykonania zanim zostaniesz mamą. Na szczęście masz na wszystko aż dziewięć miesięcy i możesz się spokojnie do tego przygotować. Stwórz swój własny planer ciążowy, aby pamiętać o najważniejszych sprawach i bezstresowo oczekiwać przyjścia waszego maluszka na świat.

Podane terminy są tylko orientacyjne i służą jedynie jako wzór do oszacowania własnego planu wg. kalendarza ciążowego. Jeśli chcesz wcześniej przygotować pokój dla niemowlaka lub zaopatrzyć się w ubranka dla dzidziusia, to nie musisz z tym zwlekać, wystarczy, że odhaczysz je wcześniej z listy. Nie chodzi o przestrzeganie jakichś odgórnych i rygorystycznych zasad, lecz o bezstresowe doświadczenie macierzyństwa. Organizer ciążowy jest po to, byś niczego nie zapomniała i mogła czerpać radość z przygotowań do narodzin dziecka.  

W celu zebrania wszystkich najważniejszych obowiązków i dat dotyczących ciąży w jednym miejscu, możesz pobrać i wykorzystać naszą praktyczną listę zadań.

Lista kontrolna: Terminy i zadania do wykonania w ciąży

Lista kontrolna: Torba do szpitala

Lista kontrolna: Wyprawka dla noworodka

Twój pierw­szy try­mestr – ter­mi­narz po­cząt­ko­wej fazy ma­cie­rzyń­stwa

Wiadomość o ciąży to zazwyczaj szok, który wywróci twój świat do góry nogami. Mnóstwo myśli kłębi się w głowie, a do tego towarzyszą im mieszane uczucia. Czekające cię zadania i terminy potrafią przytłoczyć. Ale bez obaw, pierwszy trymestr to nie czas wielkich decyzji i żmudnych obowiązków. Powinien to być okres spokoju i radości. Ciesz się tą chwilą! Masz jeszcze sporo czasu, aby zadbać o wszystko.

Pierwsze badania w ciąży – wizyta u ginekologa (około 8 tydzień ciąży)

Gdy twój test ciążowy okaże się pozytywny, powinnaś pomyśleć o skontaktowaniu się ze swoim ginekologiem. Zadzwoń i umów się na pierwszą wizytę. Ta powinna mieć miejsce między 8 a 10 tygodniem ciąży. Przygotuj się na ten termin – zabierz ze sobą książeczkę lekarską z informacjami o szczepieniach i zanotuj sobie nurtujące cię pytania, by nie zapomnieć o nich podczas rozmowy z lekarzem.

W dniu twojej pierwszej wizyty ciążowej zostaną wykonane badania USG prenatalne potwierdzające, czy faktycznie doszło do zapłodnienia. Wtedy też, będziesz mogła po raz pierwszy ujrzeć i otrzymać zdjęcie swojego dziecka. Ginekolog po zbadaniu cię zechce z tobą porozmawiać i odpowie na twoje pytania. Dostaniesz od niego również kartę ciąży. Ten dokument powinnaś nosić cały czas przy sobie. Będą w niej zapisane twoje wyniki bań okresowych i informacje na temat zdrowia maluszka.

Jeśli ciąża się potwierdzi, to musisz liczyć się z regularnymi wizytami u lekarza co 4 tygodnie, a następnie, od 32 tygodnia powinnaś badać się nawet co 2 tygodnie. W ramach badań kontrolnych przeprowadzane są na przykład badania moczu i krwi, natomiast bicie serca dziecka i jego położenie w łonie są sprawdzane w późniejszym okresie ciąży. Warto zaznaczyć, że USG nie odbywa się podczas każdej wizyty kontrolnej. Zwykle podczas ciąży planowane są tylko trzy badania ultrasonograficzne, które odbywają się około 10, 20 i 30 tygodnia ciąży.

Dodatkowo można również wykonać kilka ponadpodstawowych badań. Twój ginekolog na pewno doradzi ci, które z tych testów warto wykonać w twoim przypadku.

Po­in­for­muj pra­co­daw­cę o cią­ży – daj jak naj­wcze­śniej znać sze­fo­wi o swo­im sta­nie zdro­wia (8–12 tydzień ciąży)

Nawet jeśli na początku chcesz zachować informację o ciąży tylko dla siebie, to pamiętaj, aby jak najwcześniej poinformować pracodawcę o tym, że zostaniesz niebawem mamą. Najlepiej zrobić to między 8 a 12 tygodniem ciąży. Dopiero od momentu, gdy szef dowie się o tym, że spodziewasz się dziecka, będą obowiązywały cię szczególne zasady chroniące ciężarne w pracy. Nie ma żadnej oficjalnej formy, w jaki sposób powinnaś poinformować o tym pracodawcę. Ale najlepiej będzie, jeśli zrobisz to podczas rozmowy w cztery oczy. Dzięki temu będziecie mogli od razu poruszyć najważniejsze kwestie związane z twoją dalszą pracą. Na twoją prośbę, pracodawca musi zachować informację o ciąży w tajemnicy. W ten sposób ciągle będziesz mogła podzielić się radosną nowiną ze swoimi kolegami z pracy jako pierwsza – to od ciebie zależy, kiedy będziesz chciała sprawić niespodziankę znajomym z pracy.

Więcej informacji na ten temat znajdziesz w naszym poradniku: „Praca a ciąża”.

Dru­gi try­mestr – czas na USG po­łów­ko­we

Z początkiem drugiego trymestru uznaje się ciążę za stabilną. Powoli ustają kojarzone z tym stanem symptomy, takie jak nudności, zmęczenie i bóle głowy. Większość pań ma mnóstwo energii i czuje się ciągle doskonale właśnie w drugim trymestrze. Ta energia bardzo się przyda, ponieważ od tego momentu należy zająć się kilkoma ważnymi sprawami.

Po­szu­kaj po­łoż­nej (12–15 tydzień ciąży)

Między 12 a 15 tygodniem ciąży można zainteresować się poszukiwaniem ginekologa lub położnej, którzy będą towarzyszyli ci w trakcie i w pierwszych tygodniach po porodzie. Położna może też przejąć od lekarza prowadzącego część obowiązków związanych z badaniami okresowymi. Warto również wiedzieć, że od 2017 roku NFZ refunduje prowadzenie przez nie ciąży, a ich opieka jest pełnoprawną usługą dedykowaną dla kobiet.

Poszukiwanie zaufanych lekarzy nie jest jednak czymś prostym. Najlepsi są rozchwytywani i trudno zabukować u nich termin. Dlatego też rozpocznij poszukiwania odpowiednio wcześnie i nastaw się, że twój lekarz pierwszego wyboru nie będzie mógł się tobą zaopiekować.

Za­pisz się do szko­ły ro­dze­nia (14–16 tydzień ciąży)

Większość kursów rodzenia przeznaczona jest dla pań będących już co najmniej w 6 miesiącu ciąży. Dlatego warto zająć się tym zagadnieniem między 14 a 16 tygodniem od zapłodnienia. Na takim kursie dowiesz się nie tylko, jak przygotować się na poród, ale otrzymasz również przydatne informacje dotyczące całego okresu ciąży jak i połogu. Poznasz między innymi techniki relaksacyjne i dokładny przebieg porodu.

Ponieważ także w tym wypadku miejsca są ograniczone, warto poszukać szkoły rodzenia z odpowiednim wyprzedzeniem. Różni specjaliście zajmują się tym zagadnieniem i to ty wybierasz, który lekarz, psycholog lub położna powinni się tobą opiekować w tym zakresie.

Wybór szpitala do porodu (16–30 tydzień ciąży)

Na co powinnaś zwrócić uwagę podczas wyboru miejsca porodu zależy tak naprawdę od twoich indywidualnych upodobań. Niektóre szpitale stawiają przede wszystkim na utrzymanie bliskiej więzi dziecka z matką, inne natomiast specjalizują się na przykład w tematyce ciąży zagrożonej. Sama musisz ocenić, co jest dla ciebie ważne. Warto jednak zaplanować poszukiwania kliniki na czas od 16 do 30 tygodnia ciąży. Oto lista pytań i kryteriów, którymi można się kierować podczas poszukiwań odpowiedniej placówki:

• Czy podoba ci się klimat panujący na porodówce?

• Jakie wyposażenie posiadają pokoje dla matek (wanna, piłka korekcyjna, ręczniki…)?

• Czy klinika kładzie nacisk na naturalne sposoby rodzenia dzieci?

• Czy mam możliwość przyjścia z moją, wybraną wcześniej, położną?

• Jakie wrażenie robi zespół lekarzy odpowiedzialnych za odbiór porodu (mili, kompetentni)?

• Czy placówka posiada oddział intensywnej terapii dla niemowląt?

• Posiadają opcję wyboru pokoju dla całej rodziny lub noclegu dla twoich najbliższych?

• Czy szpital oferuje tzw. system matka-dziecko (rooming-in), gdzie noworodek w ruchomym łóżeczku może częściej przebywać z matką już od pierwszych chwil życia?

Wiele placówek organizuje zebrania dla przyszłych matek i oferuje możliwość obejrzenia kliniki przed podjęciem ostateczniej decyzji. Zawsze warto również pytać swoich przyjaciół i krewnych, które miejsce polecają. Właściwy wybór kliniki to kwestia indywidualnych preferencji. Musisz się przede wszystkim dobrze czuć w takim miejscu i chcieć tam urodzić.

Trze­ci try­mestr – ostat­ni mo­ment na za­ła­twie­nie wszyst­kich for­mal­no­ści

W ostatnim trymestrze brzuch się już wyraźnie zaokrągla i daje się niekiedy we znaki. Codzienne sprawunki sprawiają coraz więcej kłopotów, a tobie doskwiera nieznane wcześniej zmęczenie. W najlepszym wypadku masz już jednak najważniejsze etapy przygotowania do narodzin dziecka za sobą i możesz cieszyć się na nadchodzące rozwiązanie. Już tylko kilka urzędowych formalności dzieli cię od spokojnego oczekiwania na poród.

Wnio­sek o urlop ma­cie­rzyń­ski (30–33 tydzień ciąży)

O urlop macierzyński najlepiej postarać się na 14 dni przed rozpoczęciem korzystania z niego. Przysługuje ci wtedy 20 tygodni płatnego urlopu, z czego 14 musi obowiązkowo wykorzystać matka, natomiast 6 tygodni można przeznaczyć na urlop tacierzyński. Jeśli ciąża jest mnoga, przysługuje ci proporcjonalnie więcej czasu na opiekę nad dzieckiem. W sumie urlop macierzyński może trwać od 20 do nawet 37 tygodni.

W trakcie urlopu przysługują ci świadczenia w wysokości 100% podstawowego wynagrodzenia. Chyba że spóźnisz się ze składaniem wniosku. Jeśli decyzja o chęci skorzystania z urlopu rodzicielskiego zapadnie przed upływem 21 dni od porodu i wówczas złożysz stosowny wniosek, przez cały okres będziesz otrzymywać świadczenie w wysokości 80% swojego stałego wynagrodzenia. Sam wniosek składasz do pracodawcy, to on zajmuje się resztą formalności. Chyba że jesteś samozatrudniona lub bezrobotna, wtedy należy złożyć odpowiedni wniosek do ZUS na formularzu ZAS-54.

Urlop ta­cie­rzyń­ski a urlop oj­cow­ski

Urlop tacierzyński bywa utożsamiany z urlopem ojcowskim. Dzieje się tak zapewne z powodu ich pokrewnych nazw. Nie ulega wątpliwości, iż oba przeznaczone są dla ojca dziecka. Jednak posiadają znaczące różnice, o których warto wiedzieć.

Urlop ojcowski może zostać udzielony pracownikowi maksymalnie na 14 dni i można go wykorzystać jednorazowo lub w podziale na dwie 7-dniowe części. Urlop tacierzyński natomiast nie ma konkretnie uregulowanego wymiaru. Jak już wcześniej wspominaliśmy, jego długość zależy od tego, w jakim wymiarze ty wykorzystasz swój urlop macierzyński. Taka przerwa w pracy może zatem trwać:

• 6 tygodni w przypadku urodzenia się lub adopcji jednego dziecka,

• 17 tygodni w przypadku jednoczesnego urodzenia się lub adopcji dwojga dzieci,

• 19 tygodni w przypadku jednoczesnego urodzenia się lub adopcji trojga dzieci,

• 21 tygodni w przypadku jednoczesnego urodzenia się lub adopcji czworga dzieci,

• 23 tygodnie w przypadku jednoczesnego urodzenia się lub adopcji pięciorga i więcej dzieci.

Przy­go­to­wa­nie wnio­sków i po­dań

Większość wniosków i podań możesz złożyć dopiero po narodzinach dziecka, gdyż wymagany jest do tego jego akt urodzenia.  Ale warto przygotować je już zawczasu, aby nie stresować się tym tak bardzo, gdy przyjdzie już czas na ich składanie.

Akt urodzenia jest wymagany choćby przy składaniu wniosku o urlopy macierzyński i rodzicielski, o zasiłek rodzinny, czy w celu uznania ojcostwa, w przypadku, gdy ty i twój partner nie żyjecie w formalnym związku. Możecie jednak jeszcze przed narodzinami udać się do Urzędu Stanu Cywilnego i tam dokonać wszystkich formalności. Będziecie potrzebowali wasze dowody tożsamości oraz:

• gdy matka jest panną – odpis aktu urodzenia

• gdy matka jest rozwódką – skrócony odpis aktu małżeństwa z adnotacją na temat rozwodu

• gdy matka jest wdową – skrócony odpis aktu zgonu męża.

Nawet jeśli wyda ci się to dziwne, powinnaś zająć się tematem rekrutacji do żłobka będąc jeszcze w ciąży. To nadal duży problem, zwłaszcza w większych aglomeracjach miejskich. Jeśli więc zależy ci na odpowiednim miejscu, powinnaś zadbać o to zawczasu, aby uniknąć stresów później.

Spa­kuj się do szpi­ta­la (36 tydzień ciąży)

Od 36 tygodniu ciąży powinnaś mieć stale przygotowaną i spakowaną torbę z rzeczami do szpitala, na wypadek nagłego rozpoczęcia się porodu. Jest w niej miejsce na ważne dokumenty, produkty higieniczne, ubrania (do karmienia) i pierwszą wyprawkę dla noworodka. Wskazówki dotyczące przygotowań do porodu i praktyczną listę kontrolną można znaleźć w naszym artykule na temat pakowania torby do szpitala:

Pakowanie torby do szpitala

______________________________________________

Źródła

https://parenting.pl/badania-kontrolne-w-1-trymestrze-ciazy
(dostęp 5.12.2023)

https://www.poradnikzdrowie.pl/ciaza-i-dziecko/przebieg-ciazy/pierwsze-objawy-ciazy-jak-rozpoznac-wczesne-objawy-ciazy-test-aa-G6bp-EAnY-73pc.html
(dostęp 5.12.2023)

https://www.edziecko.pl/ciaza_i_porod/7,79333,25596690,polozna-srodowiskowa-kim-jest-czym-sie-zajmuje-i-w-czym-moze.html
(dostęp 5.12.2023)

https://rodzicpoludzku.pl/bazy-wiedzy/
(dostęp 5.12.2023)

https://kadry.infor.pl/urlopy/macierzynski/697246,Kiedy-zlozyc-wniosek-o-urlop-macierzynski.html
(dostęp 5.12.2023)

https://poradnikpracownika.pl/-urlop-tacierzynski-a-urlop-ojcowski-jak-je-odroznic
(dostęp 5.12.2023)

https://kobieta.onet.pl/dziecko/ciaza-i-porod/porod/uznanie-ojcostwa-przed-porodem-wskazowki/dhchp7b
(dostęp 5.12.2023)

https://akademiaporodu.pl/przed-porodem/torba-do-porodu-wyprawka-szpital/
(dostęp 5.12.2023)

https://dziecisawazne.pl/jak-znalezc-najlepsza-dla-siebie-polozna/
(dostęp 5.12.2023)

Źródła zdjęć w kolejności chronologicznej w tekście

Zdjęcie tytułowe: iStock.com/Rawpixel
1. zdjęcie w tekście: iStock.com/nensuria
2. zdjęcie w tekście: iStock.com/KatarzynaBialasiewicz
3. zdjęcie w tekście: iStock.com/damircudic