Sollicitatiegesprek – Voorbereiding en verloop en vragen*
Als je met je sollicitatie interesse hebt gewekt, dan word je uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek. In deze handleiding vertellen we je hoe je je optimaal kunt voorbereidenop een sollicitatiegesprek en dit met vertrouwen onder de knie kunt krijgen. We geven je enkele voorbeelden van populaire vragen en tips voor het kiezen van kleding. Ook vertellen wij je waar je op moet letten tijdens een online sollicitatiegesprek.
De juiste voorbereiding voor je sollicitatiegesprek: tips over reis, research & vragen
De uitnodiging voor een sollicitatiegesprek is een eerste succes. Je hebt de concurrenten met je motivatiebrief van je af weten te houden. Nu is de juiste voorbereiding op het sollicitatiegesprek erg belangrijk.
Reis naar het gesprek
Win informatie in over de heenreis. Bekijk de verschillende reisopties en plan genoeg tijd voor de reis in. Houd rekening met risico’s, zoals files, of treinvertragingen. Het is belangrijk om voldoende extra tijd in te plannen, zodat je onnodige vertragingen kunt opvangen en te laat komen kunt vermijden. Mocht je ondanks de genomen maatregelen toch nog te laat komen, laat dan je gesprekspartner(s) op tijd weten dat je wat later komt en bied je excuses aan.
Nadat je een keus hebt gemaakt voor de heenreis, zal je je bezig gaan houden met je dresscode voor het sollicitatiegesprek.
Research over het bedrijf
Kom zoveel mogelijk te weten over het bedrijf en beantwoord voor jezelf de volgende vragen [1]:
Wanneer werd het bedrijf opgericht?
Wie behoort er tot de bedrijfsdirectie?
Hoeveel vestigingen en medewerkers heeft het bedrijf?
Wie en wat voor concurrentie heeft het bedrijf?
Welk imago heeft het bedrijf?
Onthoud de informatie over het bedrijf goed. Zo heb je alles goed op een rij en hoef je er niet lang over na te denken tijdens het gesprek.
Populaire vragen tijdens het sollicitatiegesprek [1]
Wanneer je je uitgebreid met het bedrijf hebt beziggehouden, zal je de tijd moeten nemen om na te denken over je sterke en zwakke punten. Zelfreflectie helpt je om op de populaire vragen tijdens het gesprek overtuigend te kunnen antwoorden, en om zelfverzekerd het gesprek aan te gaan. Naast dat je vragen over je persoonlijke wensen zoals "Welke eisen stel je aan jouw werkomgeving?" kunt verwachten moet je ook rekening houden met:
Vragen over je diploma’s en kwalificaties: Hiermee willen ze achterhalen, of je aan de eisen van de baan waarop je hebt gesolliciteerd voldoet. Voorbeelden: “Met welke programma’s en welke tools ben je vertrouwd?“ of “Hoe ziet je werkloopbaan er tot nu toe uit?“
Vragen over je persoonlijkheid: Recruiters willen je graag leren kennen en in kunnen schatten of je in het bestaande team past. Voorbeelden: “Hoe ga je met kritiek om?“ of “Waarom werken collega’s of studiegenoten graag met je samen?“
Vragen over je motivatie: Naast je diploma’s, kwalificaties en je persoonlijkheid, wil je gesprekspartner ook meer weten over je motivatie. Voorbeelden: “Zou je bereid zijn, om voor deze baan te verhuizen?“ of “Waarom heb je op deze functie gesolliciteerd?“
Neem tijdens de voorbereiding genoeg tijd en denk na over verschillende mogelijkheden om te antwoorden. Het helpt om met familie of vrienden te oefenen; de zenuwen zullen hierdoor zeker afnemen. Let er tijdens het sollicitatiegesprek op, dat je vooral jouw sterke kanten moet noemen. Probeer daarbij wel om altijd eerlijk en authentiek te antwoorden.
Soms worden er ook verboden vragen gesteld. Wanneer de recruiters je zo’n vraag stellen, die je persoonlijke sfeer aantast en je deze liever niet wilt beantwoorden, kun je je gesprekspartner hier vriendelijk op wijzen. Voorbeelden van zulke vragen zijn: “Heb je een kinderwens?“ of “Hoe sta je er financieel voor?“ [2]
Het verloop van een sollicitatiegesprek [3]
Een klassiek sollicitatiegesprek vindt plaats tussen de recruiter, bedrijfsleider of directie en jou. Tijdens het gesprek krijg je de mogelijkheid om je sterke kanten te presenteren en originele antwoorden op vragen te geven. Daardoor kun je je gesprekspartners van je talenten overtuigen en ervoor zorgen dat je een goede indruk achterlaat, zodat je in hun herinnering blijft.
De eerste indruk en de begroeting
Voor een goede eerste indruk is de lichaamstaal erg belangrijk. Recruiters vormen zich tijdens de eerste seconden al een beeld van jou. Let daarom op een optimistische, vriendelijke en open houding:
Normaal gesproken is het hand schudden het eerste contact tussen jou en je gesprekspartner(s). Let op een zelfverzekerde handdruk en kijk je gesprekspartner daarbij kort in de ogen.
Let tijdens het sollicitatiegesprek op een rechte, actieve lichaamshouding.
Je houding moet beheerst en rustig zijn. Te snelle en chaotische handbewegingen laten zenuwen en onzekerheid zien.
Je mimiek speelt ook een belangrijke rol. Een vriendelijke en ontspande lach draagt sympathie en zelfverzekerdheid over. Let bovendien ook op genoeg oogcontact met je gesprekspartner(s).
Algemene smalltalk
Om het ijs te breken beginnen de recruiters het sollicitatiegesprek graag met Smalltalk. “Hoe gaat het met je?“ of “Hoe was je reis?“ zijn daarbij populaire vragen. Gebruik deze tijd, om te ontspannen en je op het sollicitatiegesprek voor te bereiden.
Over jezelf vertellen
Nu wil de recruiter vast en zeker wat over jou horen en zal daarom om een korte introductie vragen. Vertel iets over jouw ervaringen en interesses waarop je bijzonder trots bent en wat in de herinnering blijft bij je gesprekspartner(s). Vertel daarbij alvast een aantal sterke kanten van jezelf die voor deze baan van voordeel zijn. Tip: Gebruik de elevator pitch techniek, beantwoord hiervoor de volgende vragen: Wie ben je? Wat kun je? Wat voeg je toe? Wat zoek je? Een elevatorpitch duurt gemiddeld zestig seconden, en is een ideale manier om jezelf kort en bondig toe te lichten in een sollicitatiegesprek.
Voorstelling van het bedrijf
Dit deel van het gesprek kan erg verschillend verlopen. Sommige recruiters willen allereerst te weten komen, of je je voor het sollicitatiegesprek al geïnformeerd hebt over het bedrijf en stellen een aantal vragen om je kennis te toetsen. Sommige geven zelf meteen al een introductie van het bedrijf. Win daarom voor elk sollicitatiegesprek genoeg informatie in over het bedrijf, zodat je onaangename situaties vermijdt en je met jouw kennis punten scoort.
Vragen
Zoals je van tevoren al kunt verwachten, worden er in de loop van het sollicitatiegesprek vragen gesteld over je carrièredoelen en de voorstellingen die je hebt van je nieuwe baan. Ook kun je vragen over jouw interesses verwachten. Daarmee probeert de recruiter jouw instelling en je sterke en zwakke punten te achterhalen.
Als je gesprekspartner klaar is met de vragenronde, krijg je aansluitend nog de gelegenheid om zelf openvragen te stellen. Bijvoorbeeld hoe je eerste werkdag zou kunnen verlopen.
Afscheid
Ook al is het einde van het sollicitatiegesprek in zicht, je blijft rustig en zelfverzekerd. Net als de eerste indruk is ook de laatste indruk erg belangrijk. De recruiter zal het gesprek nu afronden, en jou de allerlaatste vraag stellen: „Heb je nog vragen?“ Dit doen ze met een reden, de recruiters stellen deze vraag om te zien of je je verdiept hebt in de functie. Zorg dus ook dat je hier een aantal vragen hebt voorbereid. Mocht je geen vragen hebben, laat dit dan ook weten. Geef aan dat al jouw vragen tijdens het sollicitatiegesprek al aan bod zijn gekomen. Blijf bij het afscheid vriendelijk en let op een zelfverzekerde handdruk met oogcontact. Bedank hem of haar voor het gesprek en laat je gesprekspartner(s) weten dat je uitziet naar de feedback van het gesprek.
Steeds vaker schakelen vooral grotere bedrijven een extern assessmentbureau in voor de keuze van de juiste kandidaat voor een functie binnen het bedrijf. Hierbij gaat het erom dat je naast het sollicitatiegesprek, ook complexe opdrachten kunt uitvoeren.
Tips voor een succesvol sollicitatiegesprek [4]
Tijdens een sollicitatiegesprek krijg je de mogelijkheid, om de concurrentie van je af te houden en jouw droombaan binnen te slepen. Je gedrag en houding tijdens een sollicitatiegesprek spelen daarbij een grote rol:
Do’s
Voorbereiding: Bereid je zorgvuldig op alle punten van het gesprek voor.
Wees op tijd: Kom liever iets te vroeg dan te laat aan op je sollicitatiegesprek.
Houding: Wees zelfbewust en vriendelijk.
Gedrag: Wees eerlijk en blijf jezelf. Recruiters kunnen herkennen of je je authentiek gedraagt.
Interesse: Wees geïnteresseerd, maar niet overdreven nieuwsgierig.
Wanneer het een internationaal bedrijf is, moet je het gesprek ook in het Engels voorbereiden.
Tip: Wanneer het een internationaal bedrijf is, moet je het gesprek ook in het Engels voorbereiden.
Don´ts
Onverzorgd uiterlijk: Ongewassen haren en vieze kleding en schoenen geven de recruiters een negatieve indruk.
Uiterlijk voorkomen: Overdrijf niet met parfum of make-up.
Gedrag: Stel geen vragen die taboe zijn tijdens een sollicitatiegesprek, zoals: “Is er een loonsverhoging?“ of “Kan ik mezelf snel omhoog werken binnen het bedrijf? “
Presenteer geen ingestudeerde teksten.
Wees niet opdringerig of arrogant.
Online sollicitatiegesprek: tips over achtergrond, kleding & meer
Online sollicitatiegesprekken zijn niet ongewoon en bieden een aantal voordelen voor zowel bedrijven als potentiële sollicitanten. Enerzijds hoef je niet specifiek te reizen voor een sollicitatiegesprek, waardoor je kosten bespaart en het sollicitatiegesprek makkelijker kunt integreren in je dagelijkse werk. Je kunt ook je aantekeningen bij de hand hebben en vragen met meer vertrouwen beantwoorden. Bedrijven profiteren er ook van omdat ze op een tijdefficiënte manier de beste kandidaten kunnen filteren via online sollicitatiegesprekken [6].
Om een potentiële werkgever van jou te overtuigen, zijn bij een online sollicitatiegesprek een aantal aspecten bijzonder belangrijk:
Technische uitrusting
De basis van de videoconferentie is een goede technische basisuitrusting, waaronder de volgende hulpmiddelen:
Een laptop/tablet
Een headset/hoofdtelefoon met geïntegreerde microfoon
Een camera (eventueel een externe webcam)
Een programma voor videoconferenties (bijvoorbeeld Microsoft Teams of Skype)
Een stabiele internetverbinding
Begrip van technologie
Om ervoor te zorgen dat je tijdens het sollicitatiegesprek vol vertrouwen met het videoconferentieprogramma kunt omgaan, moet je dit van tevoren bekijken. Het beste is om vooraf een account aan te maken of een profiel aan te maken. Stel vervolgens je camera en headset in en test je microfoon.
Tip: Als je je technische uitrusting wilt controleren, kun je vóór je sollicitatiegesprek ook een testoproep doen met je gezin om te kijken of alles naar behoren werkt. Ben jij goed om te horen en te zien? Is de verbinding stabiel?
Een passende achtergrond
Een neutrale en rustige achtergrond wordt aanbevolen voor een online sollicitatiegesprek. Houd er rekening mee dat HR-managers conclusies over je kunnen trekken op basis van je video-achtergrond. Als je het zeker wilt weten, kun je een effen muur als achtergrond gebruiken. Hierdoor kan de gesprekspartner zich volledig op jou concentreren en wordt hij niet onnodig afgeleid.
De juiste belichting
Ook verlichting is een cruciale factor voor een succesvol online sollicitatiegesprek. Je moet rekening houden met deze tips:
Verlicht je gezicht gelijkmatig zonder schaduwen te creëren.
Gebruik natuurlijk licht (indien mogelijk).
Vermijd tegenlicht of sterke zonneschijn.
Zorg ervoor dat er geen reflecties zijn (bijvoorbeeld van een bril)
Het juiste beeldgedeelte
Het is het beste om je camera zo te plaatsen dat je hoofd en bovenlichaam duidelijk zichtbaar zijn. Zo kan de andere persoon in het videogesprek jouw gebaren zien en een betere indruk van je krijgen. Zorg er ook voor dat je in het midden van de foto zit.
Tip: Tijdens een gesprek kun je oogcontact maken door af en toe in de camera te kijken. Dit is vooral relevant als je het woord hebt.
De juiste kleding voor het online sollicitatiegesprek
Net als bij een sollicitatiegesprek op locatie, moet je ook tijdens een online sollicitatiegesprek belang hechten aan een verzorgd uiterlijk. Door het gedefinieerde beeldgedeelte ligt je focus echter vooral op je bovenlichaam en gezicht.
De exacte dresscode is afhankelijk van de branche en de functie waarop je solliciteert. Met een overhemd/blouse of blazer ga je altijd goed en breng je professionaliteit over op de persoon met wie je praat.
Overtuigende communicatie
Een goede voorbereiding is de sleutel tot het scoren van punten met duidelijke en overtuigende communicatie in een online sollicitatiegesprek. Ga en blijf rechtop zitten tijdens het gesprek. Dit komt zelfverzekerd en aandachtig over en geeft je woorden meer gewicht. Omdat technische omstandigheden zoals de internetverbinding of achtergrondgeluid de communicatie moeilijk kunnen maken, is het bijzonder belangrijk dat je luid en duidelijk spreekt.
Conclusie: met de juiste voorbereiding wordt je sollicitatiegesprek een succes
Met de juiste voorbereiding en een vriendelijke uitstraling kun je een blijvende indruk achterlaten. Speciale hobby’s of uitzonderlijke vaardigheden maken jou uniek en onderscheiden je van andere sollicitanten. Wees altijd authentiek en behoud een positieve houding. Zelfs als je de baan niet krijgt, neem de ervaring dan mee als een waardevolle les. Ook bij online sollicitatiegesprekken is een zorgvuldige voorbereiding de sleutel tot succes: van functionerende techniek tot een passende achtergrond en goed licht tot een passende outfit.
* Deze gids geeft een samenvatting van algemene informatie over loopbaanoriëntatie en de sollicitatieprocedure om de start van een carrière voor potentiële carrièrestarters te vergemakkelijken. Deze informatie heeft niet specifiek betrekking op sollicitatieprocedures, instroommogelijkheden of functieprofielen bij C&A.
______________________________________________
Bronnen en meer informatie
[1] https://nl.indeed.com/carrieregids/sollicitatiegesprek/sollicitatiegesprek-voorbereiden
(geraadpleegd op 19-07-2023)
[2] https://joostenadvocaten.nl/actueel/welke-vragen-mogen-niet-gesteld-worden-tijdens-een-sollicitatiegesprek/
(geraadpleegd op 19-07-2023)
[3] https://www.randstad.nl/ontwikkelen/solliciteren/sollicitatiegesprek-voorbeeld
(geraadpleegd op 19-07-2023)
[4] https://nl.indeed.com/carrieregids/sollicitatiegesprek/dos-en-donts-sollicitatiegesprek
(geraadpleegd op 19-07-2023)
[5] https://www.tempo-team.nl/sollicitatie/online-solliciteren
(geraadpleegd op 19-12-2024)
[6] https://www.kuleuven.be/personeel/jobsite/management-en-professionals/tips-voor-een-succesvolle-online-sollicitatie
(geraadpleegd op 19-12-2024)
Bronnen van afbeeldingen in chronologische volgorde
Omslagfoto: iStock.com/DragonImages
Foto 1 in de tekst: iStock.com/djiledesign
Foto 2 in de tekst: iStock.com/Deklofenak
Foto 3 in de tekst: iStock.com/Nimito
