
Bikepacking: paklijst en tips voor de voorbereiding
Bikepacking is de perfecte combinatie van avontuur, natuurbeleving en een sportieve uitdaging. Het geeft je de vrijheid om van de gebaande paden af te gaan en je essentiële uitrusting bij je te hebben. Voor mountainbikers die voor het eerst een bikepacking tocht plannen, zijn er een paar dingen om rekening mee te houden. In dit artikel verzamelen we belangrijke tips voor beginners, van routeplanning en de juiste toebehoren tot belangrijke tips voor de veiligheid. Met een goede planning en voorbereiding kun je snel op weg voor je eerste bikepacking ervaring.
Wat is bikepacking: verschillen tussen bikepacking en fietstochten
Bikepacking is een fietsvakantie die verschilt van de gebruikelijke fietstochten omdat er meestal gebruik wordt gemaakt van een minimale uitrusting en de nadruk ligt op zelfvoorziening. Bikepacking tochten zijn vaak korter dan klassieke fietstochten, maar gaan meestal over onverharde, natuurlijke paden.
Bij fietsvakanties worden vaak lange afstanden afgelegd en hele landen of zelfs continenten doorkruist. Hiervoor is meer bagage nodig en je fiets beweegt zich daarom zwaarder voort. Het tegenovergestelde geldt voor bikepacking: je neemt alles wat je nodig hebt voor je tocht direct op je fiets mee. De speciale, vaak ultralichte uitrusting verdeelt het gewicht ideaal zodat je je fiets zelfs op ruw terrein makkelijk kunt manoeuvreren.
Bikepacking combineert de beste elementen van mountainbiken en backpacken: je bent flexibel onderweg, geniet van de lichte bagage en voelt je net zo onafhankelijk als wanneer je kampeert.

Bikepacking tips: wat is de meest geschikte fiets?
Bikepacking tochten nemen je bewust mee naar uitdagend en natuurlijk terrein, vaak over enkelvoudige paden. De aantrekkingskracht van bikepacking ligt juist in de technische uitdaging en de unieke beleving van de natuur. Hiervoor heb je uiteraard een geschikte fiets nodig. Een stadsfiets of een snelle racefiets zijn hier niet geschikt voor, omdat die meer ontworpen zijn voor vlakke en geasfalteerde wegen.
In plaats daarvan heb je een off-road fiets nodig die de speciale uitdagingen aankan. De keuze valt meestal op een mountainbike of een gravel bike. Beide fietsmodellen zijn geschikt voor off-road trails, maar verschillen in gewicht, vering en rijgedrag op verschillende ondergronden.
Mountainbikes zijn klassieke terreinfietsen. Ze zijn robuust en speciaal ontworpen voor moeilijk terrein zoals hobbelige bospaden, onverharde wegen of afzonderlijke routes. Hun vering en goede tractie zorgen voor betrouwbare controle en meer comfort, zelfs op ruw terrein. Veel bikepackers raden mountainbikes vanwege de dikkere banden aan als optie voor wintertochten. Het bijkomende voordeel is dat ze meer ruimte voor grotere stuurtassen bieden. Als je tijdens je tocht echter vaak over asfaltwegen rijdt, zijn mountainbikes iets langzamer en zwaarder.
Gravel bikes daarentegen zijn allround offroad-fietsen. Ze combineren de eigenschappen van racefietsen en mountainbikes, waardoor ze een populaire keuze zijn voor veelzijdige bikepacking tochten. Ze zijn lichter en sneller op asfaltwegen, maar nog steeds robuust genoeg om je te vergezellen op middelzware trails. Ze zijn echter minder comfortabel op ruw terrein door het gebrek aan vering en beperken de mogelijkheden tijdens typische mountainbikeroutes met veel wortels of rotsen.
Welk type fiets de beste keuze is voor beginnende bikepackers hangt daarom af van je eisen voor de geplande tocht en het soort terrein waarop je het liefst fietst. Als je twijfelt, kun je natuurlijk ook advies vragen aan een gespecialiseerde winkel.
Je kunt voor je bikepacking tocht het beste kiezen voor ademende, weerbestendige kleding bestaande uit sneldrogende materialen. Afhankelijk van het seizoen en de weersomstandigheden moet je korte en/of lange kleding bij je hebben. Bespaar ruimte door het dragen van multifunctionele kledingstukken zoals afritsbroeken.
Bikepacking paklijst: welke bikepacking uitrusting heb ik nodig?
Voor veel enthousiaste fietsers betekent bikepacking puur avontuur. Het is niet ongewoon dat je ver weg bent van de bewoonde wereld en je fysiek inspant om je bestemming te bereiken. Ongeacht of je in een accommodatie verblijft en elke dag aan een nieuwe etappe begint of van plan bent om in een tent te slapen, je moet altijd de basisuitrusting voor bikepacking bij je hebben:
Fietskleding (geschikt voor het seizoen, het weer en de lengte van de tocht)
Fietsschoenen met of zonder kliksysteem
Waterdichte fietstassen, bijv. frametas, stuurtas, zadeltas
Toiletartikelen (bij voorkeur biologisch afbreekbare producten)
EHBO-reisset met o.a. verband, wondpleisters en pincet
Fietsgereedschap en reserveonderdelen
Identiteitsdocumenten
Smartphone en/of navigatie-systeem
Hoofdlamp, zaklamp, zakmes etc.
Kampeeruitrusting
Je kunt hier een gedetailleerde paklijst voor bikepacking downloaden:
Praktische bikepacking paklijst om af te vinken
Bij bikepacking in de klassieke zin van het woord moet je zoveel als nodig maar zo weinig mogelijk bagage meenemen. Door je bagage te verdelen over meerdere kleine fietstassen aan het stuur, frame en zadel kun je het gewicht gunstiger verdelen dan met grote fietstassen aan bijvoorbeeld het voor- en achterwiel. Desondanks moet je zuinig inpakken zodat je fiets zo licht en wendbaar mogelijk blijft. Zorg ervoor dat je de stuurtas gebruikt voor kleine en lichte spullen. Plaats zwaardere spullen in het midden of verder naar beneden op de fiets, bijvoorbeeld in een frametas.
Als je bikepacking hebt ontdekt en vaker tochten wilt maken, kan het de moeite waard zijn om te investeren in speciale ultralichte uitrusting. Anders kun je natuurlijk minimaler inpakken door aan het eind van je dagetappe in een pension of hotel in te checken - zo bespaar je het gewicht van de tent, kampeeraccessoires en extra eten.
Vergeet niet om voldoende water te drinken. Als je niet je hele watervoorraad wilt meenemen, kun je het beste routes kiezen langs watertappunten. Met veel planningstools zoals Komoot kun je drinkwaterbronnen langs de route vinden. Een waterfilter of waterzuiveringstabletten zijn handig als je uit natuurlijke waterbronnen wilt drinken.

Bikepacking tocht plannen: tips voor de voorbereiding en routeplanning
Een zorgvuldige planning is essentieel voor een geslaagde en veilige eerste bikepacking tocht. Om vertrouwd te raken met deze uitdaging kun je beginnen met een dagtocht in je omgeving.
Lengte van de tocht: voor beginnende bikepackers is het aan te raden om een route te kiezen die niet te lang of te veeleisend is. Begin met tochten van ongeveer twee of drie dagen en maak de tochten geleidelijk groter. Plan ook regelmatig een pauze in om op krachten te komen en te herstellen (ongeveer elke 10 tot 20 kilometer of na ongeveer 2 uur fietsen).
Dagelijkse etappes: voor beginners en op technisch veeleisende routes is 40 tot 60 kilometer per dag een goede vuistregel. Voor gevorderde mountainbikers die op eenvoudigere off-road routes rijden is maximaal 100 kilometer per dag ook mogelijk. De dagelijkse afstand die voor jou realistisch is, hangt dus vooral af van het terrein, het totale gewicht van je uitrusting, je conditie en je rijtechniek.
Terreintype: routes met een mix van verharde boswegen, brede wandelpaden en gemakkelijke paden zijn geschikt voor beginners. Zelfs als je al ervaring hebt met off-road routes, kan de bagage het rijgedrag van je fiets een beetje veranderen, waar je eerst aan moet wennen.
Overnachting: bedenk van tevoren waar je wilt overnachten. Ga je kamperen in de vrije natuur of geef je soms de voorkeur aan vaste accommodaties zoals een pension of bed & breakfast? Informeer vooraf naar officiële campings langs je route. Als je liever in een accommodatie slaapt, kun je het beste van tevoren reserveren.
Voor het plannen van bikepacking tochten kun je ook gebruikmaken van verschillende online tools, apps, blogs en forums, zoals.
Komoot
Strava
nederlandfietsland.nl
routeplanner.fietsersbond.nl
Tijdens je eerste bikepacking tocht hoef je geen topatleet te zijn. Er zijn geschikte routes voor elk niveau, zolang je maar over de basisvaardigheden van het fietsen en/of mountainbiken beschikt. Wees realistisch en schat je nauwkeurig in. Het is aan te raden eerst met kleinere uitdagingen te beginnen. Bij elke tocht leer je iets nieuws en kun je nieuwe ervaringen opdoen.
Je moet ook altijd een plan B klaar hebben liggen voor het geval je bijvoorbeeld vroegtijdig moet stoppen. Het is ook aan te raden om bewust je rijvaardigheid en uithoudingsvermogen te trainen als voorbereiding op je eerste tocht - bij voorkeur met je geplande bagage. Veel ervaren bikepackers raden je ook aan om je fiets zo goed mogelijk te leren kennen, zodat je onderweg zonder problemen kleine reparaties kunt uitvoeren.
Het plannen van een bikepacking tocht: belangrijke natuurbeschermingsregels
Omdat bikepacking tochten meestal over bospaden, MTB-routes en andere natuurpaden gaan, speelt milieubewust gedrag een belangrijke rol. In het algemeen moet je de beproefde principes van "Leave No Trace" volgen.
Bereid je tocht goed voor en wees voorbereid op de plaatselijke omstandigheden.
Gebruik bestaande paden en campings om schade aan de grond en de vegetatie te minimaliseren.
Gooi afval op de juiste manier weg en laat geen afval achter in de natuur. Zorg ervoor dat zelfs biologisch afbreekbare zeep niet in het water terechtkomt.
Laat de omgeving achter zoals je hem aantrof. Neem geen souvenirs mee uit de natuur (bijv. bladeren, stenen, zand, enz.).
Informeer of het maken van vuur is toegestaan, let op het bosbrandgevaar en blijf bij de aangewezen vuurplaatsen. Je kunt ook een kookplaatje en zaklamp gebruiken.
Houd rekening met dieren en planten. Observeer wilde dieren alleen van een afstand en voer ze niet.
Wees attent en beleefd tegen andere mensen op het pad.
Algemene tips over milieubewust gedrag voor verschillende buitensporten zoals natuurvriendelijk mountainbiken vind je ook in onze uitgebreide gids:
Gedragsregels tijdens buitenactiviteiten
Conclusie: bikepacking voor beginners ontdekken
Bikepacking is meer dan alleen een manier van reizen per fiets - het is een avontuur waarin je nieuwe uitdagingen aangaat en unieke natuurervaringen op je wachten. Of je nu een ervaren mountainbiker bent of net begint, de mogelijkheden zijn bijna eindeloos en elk bikepacking avontuur is uniek. Met een goede voorbereiding en de juiste uitrusting kunnen zelfs beginners starten met kortere tochten en geleidelijk opschalen naar langere routes met meerdere overnachtingen.
______________________________________________
Bronnen en meer informatie
https://www.thebike.nl/ultieme-bikepacking-paklijst/
(geraadpleegd op 01.08.2024)
https://www.avontuuropreis.com/bikepacking-paklijst/
(geraadpleegd op 01.08.2024)
https://litepackingdistrict.com/bikepacking-paklijst/
(geraadpleegd op 01.08.2024)
https://www.velozine.nl/specials/bikepacking-voor-beginners-op-fietsvakantie-wat-heb-je-nodig/
(geraadpleegd op 01.08.2024)
https://www.theoutdoors.nl/leave-no-trace-betekenis/
(geraadpleegd op 01.08.2024)
Bronnen van afbeeldingen in chronologische volgorde
Omslagfoto: SkyLine – stock.adobe.com
Foto 1 in de tekst: ivandanru – stock.adobe.com
Foto 2 in de tekst: Ondra – stock.adobe.com
Foto 3 in de tekst: highluxphoto – stock.adobe.com