
Aquafitness voor beginners
Zo effectief is deze gewrichtsvriendelijke training in het water
Aquafitness is een effectieve maar rustige sport die geschikt is voor mensen van alle leeftijden. Het verbetert de mobiliteit, bouwt spierkracht op en vergroot het uithoudingsvermogen. De gevarieerde, dynamische trainingssessies bij aquafitness zijn ook erg leuk. In dit artikel geven we inzicht in de voordelen van aquafitness en tips om met de sport te beginnen.
Wat is aquafitness? Het verschil tussen aquafitness en aquagym
Aquafitness is een lichte training voor het hele lichaam die kan worden uitgevoerd in ondiep tot diep water en met of zonder apparatuur. De trainingsvorm heeft veel gelijkenissen met aquagym. Aquafitness kan echter worden gezien als een wat nieuwere en sportievere vorm van aquagym:
Aquagym is bedoeld om bewegelijkheid te trainen en wordt vaak gebruikt voor revalidatiedoeleinden.
Aquafitness zoals de naam al doet vermoeden, is meer gericht op fitness. Naast flexibiliteit worden ook uithoudingsvermogen en spierkracht verbeterd. Elementen van aquarobics en pilates worden ook geïntegreerd tijdens een aquafitness-training.
Wat zijn de voordelen van aquafitness?
Sporten in het water is niet alleen leuk, maar ook een milde trainingsvorm. De voordelen van zwemmen kunnen versterkt worden door gerichte oefeningen en het gebruik van aquafitnessapparatuur. Het lichte lichaamsgevoel alsof je zweeft in het water ontlast niet alleen het bewegingsapparaat, maar maakt ook een dynamischere kracht- en duurtraining mogelijk: je traint immers tegen de weerstand van het water in en stimuleert zo je bloedsomloop en verbrandt energie.
Hoewel aquagym vooral gericht is op mensen die weer willen gaan sporten, biedt aquafitness ook een gevarieerd alternatief voor de klassieke fitnesstraining voor mensen die al getraind zijn.
Dit zijn de voordelen van aquafitness in detail:
Gewrichts- en rugvriendelijke training: Het drijfvermogen van het water vermindert het lichaamsgewicht aanzienlijk en daarom is sporten in het water bijzonder vriendelijk voor het bewegingsapparaat. Vooral mensen met rug- en gewrichtsproblemen hebben baat bij deze milde training.
Versterking van het cardiovasculaire systeem: De combinatie van uithoudingsvermogen en krachttraining brengt het cardiovasculaire systeem op gang. De waterdruk verbetert ook de bloedsomloop.
Spieropbouw en coördinatie: De bewegingen tegen de weerstand van het water bevorderen niet alleen kracht, maar ook behendigheid en evenwichtsgevoel. De vaak complexe bewegingen in het water vereisen een goede lichaamscoördinatie, waardoor zowel het evenwicht als de noodzakelijke bewegingsvolgorde worden getraind.
Gewichtsverlies: Aquafitness verbrandt calorieën en draagt bij aan gewichtsverlies zonder het lichaam te veel te belasten. Dankzij het verminderde risico op blessures en de rustige bewegingen is deze vorm van training ook geschikt voor mensen met overgewicht.
Plezier tijdens het trainen: Het gemak waarmee bewegingen in het water kunnen worden uitgevoerd, brengt een speels element in een aquafitness les. Daarnaast zorgt de groepsdynamiek die tijdens een cursus ontstaat ook voor meer motivatie.

Voor wie is aquafitness geschikt?
Aquagym is geschikt voor mensen van alle leeftijden en fitnessniveaus. Het is echter ook geschikt voor mensen die op zoek zijn naar een alternatief voor conventionele fitnessprogramma's dat de gewrichten ontziet. Het risico op blessures is ook lager omdat er geen gevaar is om te vallen. Om onjuiste belasting te voorkomen, moeten aquafitness oefeningen echter worden uitgevoerd onder begeleiding van gekwalificeerde trainers.
In principe kunnen de volgende mensen in het water trainen:
Oudere mensen met beperkte mobiliteit
Mensen met gewrichts- of rugproblemen
Mensen met overgewicht
Mensen die weer willen gaan sporten
Zwangere vrouwen
Natuurlijk is aquafitness ook geschikt voor mensen zonder lichamelijke beperkingen of speciale trainingsvereisten. De verschillende disciplines bieden ook voldoende afwisseling voor iedereen die regelmatig wil bewegen en fit wil blijven.
Hoewel aquafitness een zeer effectieve en milde vorm van lichaamsbeweging is, zijn er toch een aantal doelgroepen voor wie de sport niet geschikt is. Dit zijn bijvoorbeeld mensen met hartfalen, hoge bloeddruk, astma of epilepsie. Bij chronische ontstekingsziekten zoals reumatoïde artritis bestaat het risico dat het warme water ontstekingen kan bevorderen. Verder is aquafitness niet geschikt voor het versterken van botten bij osteoporose of voor het trainen van belangrijke dagelijkse bewegingen zoals loopcoördinatie.
Speciaal geval: aquafitness voor zwangere vrouwen
Lichte training tijdens de zwangerschap kan in het ideale geval typische zwangerschapsklachten zoals rugpijn en kortademigheid voorkomen of verminderen en ook het risico op zwangerschapsdiabetes tegengaan. Door zwangerschapszwemmen wordt de bloedsomloop gestimuleerd, spieren versterkt en het bindweefsel verstevigd. De zachte bewegingen in het water kunnen ook ontspannend werken. Om er zeker van te zijn dat de fysieke inspanning in elk individueel geval passend is, is het aan te raden medisch advies in te winnen alvorens te beginnen met zwangerschapszwemmen. Bij pijn of ongemak moet de training onmiddellijk worden gestopt.
Belangrijk: Net als bij andere sporten mag je niet sporten als je een acute ziekte hebt (bijvoorbeeld infectieziekten of recente blessures). Als je een bestaande aandoening hebt, laat je dan adviseren door de huisarts of aquafitness in jouw individuele geval geschikt is en welke oefeningen van voordeel zijn.
Welke soorten aquafitness zijn er?
Aquafitness training combineert meestal verschillende oefeningen met of zonder apparatuur om specifiek uithoudingsvermogen, kracht en coördinatie te bevorderen. De trainingsvormen zijn zeer gevarieerd en meestal geïnspireerd op sporten die ook buiten het water worden beoefend. Als je wilt kennismaken met de sport, kun je het beste beginnen met een beginnerscursus. Natuurlijk zijn er ook cursussen die direct gericht zijn op specifieke doelgroepen en rekening houden met hun trainingsbehoeften - bijvoorbeeld aquafitness voor senioren of aquafitness voor zwangere vrouwen.
Voor gevorderde en ambitieuze aquafitnessfans zijn er ook verschillende disciplines die nieuwe uitdagingen bieden.
Deze omvatten bijvoorbeeld:
Aquawalking: rustige wandel- en loopbewegingen in ondiep water met bodemcontact
Aquajogging: meer dynamische loopbewegingen met wetbelt in dieper water
Aquacycling: fietsen op aquafietsen
Aqua Zumba: op dans gebaseerde fitnessoefeningen op ritmische muziek
Aquarobics: dynamische oefeningen gebaseerd op aerobics
Aquaboksen: gebaseerd op bewegingsreeksen uit boksen en andere vechtsporten
Aquapower: intensieve intervaltraining, vaak met trainingsapparatuur

Waar vind ik geschikte aquafitness trainingen?
Veel fitnessstudio's met een eigen zwembad, maar ook wellness-centra, revalidatiecentra en fysiotherapiepraktijken bieden speciale aquafitness lessen aan. De cursussen kunnen gericht zijn op verschillende leeftijdsgroepen en trainingsniveaus, dus het is aan te raden om de lesbeschrijving goed te lezen. Sommige lessen zijn bewust gericht op het trainen van het uithoudingsvermogen, terwijl andere zich richten op een milde training van het hele lichaam. Informatie over specifieke programma's is meestal te vinden op de websites van zwembaden of fitnesscentra. Natuurlijk kan je zorgverzekeraar je ook helpen bij het vinden van een geschikte cursus, vooral als het om preventieve zorg gaat.
Op welke kosten moeten beginners met aquafitness rekenen? Omdat alleen een basisuitrusting in de vorm van zwemkleding nodig is, bestaat het grootste deel van de kosten uit lesgeld. Het kan de moeite waard zijn om verschillende aanbieders te vergelijken en uit te zoeken welke cursussen eventueel door de ziektekostenverzekering worden gesubsidieerd. Bij cursussen die vooral gericht zijn op preventie of revalidatie kunnen de kosten onder bepaalde omstandigheden zelfs volledig worden vergoed.
Welke materialen heb je nodig voor aquafitness?
Voor aquafitness is slechts een minimale basisuitrusting nodig, waardoor het een zeer toegankelijke sport is. In principe is zwemkleding nodig voor de training. Een zwempak, bikini of zwembroek en slippers voor buiten het zwembad. Voor optimale bewegingsvrijheid moet zwemkleding goed passen en relatief dicht op het lichaam zijn gesneden. Loszittende zwemshorts of bikinitops met veters kunnen afglijden tijdens dynamische bewegingen in het water.
In Nederland zijn badmutsen in de meeste zwembaden niet verplicht. Omdat het hoofd boven water blijft tijdens aquafitness oefeningen, zijn ze meestal niet nodig, maar ze mogen natuurlijk wel gedragen worden.
Afhankelijk van de cursus kunnen verschillende hulpmiddelen worden gebruikt bij aquafitness. In de meeste gevallen worden de trainingsapparaten uitgeleend voor de duur van de cursus en hoeven ze niet door de deelnemers zelf te worden aangeschaft. Veelgebruikte hulpmiddelen zijn bijvoorbeeld:
Flexibeam
Gewichten
Dumbells
Wetshapers
Zwemplankjes
Wetbelt of beendrijvers
Indien nodig, speciale uitrusting zoals aquafiets of aquasteps
Net als bij andere sporten is het belangrijk om voldoende water te drinken en op te warmen voor de zwaardere oefeningen (bijvoorbeeld door lichtjes te joggen in het water). Door de aangename afkoeling in het water is het niet meteen merkbaar, maar aquafitness oefeningen veroorzaken zweetdruppels en verbranden veel energie. Om problemen met de bloedsomloop of verkeerde en overmatige belasting te voorkomen, is het daarom belangrijk om het lichaam goed voor te bereiden op de training en vochtverlies te compenseren.
Conclusie: aquafitness is een effectieve en lichte training voor alle leeftijden
Aquafitness is een sport die de gewrichten ontziet en mensen van alle leeftijden helpt hun beweeglijkheid te verbeteren, spierkracht op te bouwen en hun uithoudingsvermogen te vergroten. Het is gemakkelijk om met de training te beginnen omdat de benodigde uitrusting eenvoudig is en er talloze trainingen zijn voor verschillende niveaus. Aquafitness en aquagym zijn een ideale keuze voor iedereen die op zoek is naar een sport die de gewrichten minder belast of als ondersteuning tijdens een revalidatie.
______________________________________________
Bronnen en meer informatie
https://zwemblog.com/kennisbank/aquasporten/
(geraadpleegd op 16-10-2024)
https://blow.nl/fit-lichaam/sport-kiezen-om-gezond-te-blijven-ga-aquasporten/
(geraadpleegd op 17-10-2024)
https://www.zwem-en-aquaspecialist.nl/aquasporten/
(geraadpleegd op 17-10-2024)
Bronnen van afbeeldingen in chronologische volgorde:
Omslagfoto: AS Photo Family – stock.adobe.com
Foto 1 in de tekst: Nomad_Soul – stock.adobe.com
Foto 2 in de tekst: auremar – stock.adobe.com
Foto 3 in de tekst: EdNurg – stock.adobe.com