Internetveiligheid - het gezin zit voor de laptop en surft op het internet.

Veilig surfen: tips voor internetveiligheid en gegevensbescherming voor het hele gezin

Tegenwoordig is internet niet meer weg te denken uit het dagelijks leven van kinderen en jongeren. Velen van hen gebruiken het net om het laatste nieuws te lezen, om in contact te blijven met leeftijdgenoten of om video's en livestreams te bekijken voor amusement. Weer anderen zijn geïnteresseerd in videospelletjes of brengen veel tijd door op social media. Maar met al deze nuttige en onderhoudende aanbiedingen van de moderne media, zijn er ook bepaalde gevaren op het internet. Tijdens het surfen laten gebruikers onvermijdelijk gegevenssporen achter en daarom wordt kinderen en jongeren aangeraden al op jonge leeftijd voor te lichten over privacybescherming op het internet.

In dit artikel vind je praktische tips over de veiligheid op internet voor kinderen en gezinnen en nuttige informatie over online hulpmiddelen om veilig te surfen. Wij laten je ook zien welke beveiligingsinstellingen en ouderlijk toezicht de media-ervaring veiliger maken.

Veilig surfen - moeder en kind aan het werk op de laptop.

Inhoudsopgave:

Technische aspecten van internetveiligheid in het kort uitgelegd
Tips om veilig te surfen: veiligheid op internet voor kinderen en gezinnen
Internetprivacy voor gezinnen
Internetveiligheid: tips voor sterke wachtwoorden

Technische aspecten van internetbeveiliging in het kort uitgelegd

Technische beveiligingsmaatregelen vormen een goede basis voor veilig surfen en kunnen je beschermen tegen mogelijke gevaren op het internet. Basisbescherming voor pc, smartphone en tablet omvat:

Gebruik altijd de laatste versie van het besturingssysteem en de laatste versie van de webbrowser. Het systeem en de afzonderlijke programma's regelmatig bijwerken om gaten in de beveiliging op te vullen.
Installeer een antivirusprogramma en werk het regelmatig bij.
Leg je kind uit dat bijlagen zoals video's, foto's of tekstbestanden alleen mogen worden gedownload en geopend van betrouwbare bronnen.
Stel ouderlijk toezicht voor de webbrowser in dat automatisch dubieuze websites voor je kind blokkeert. Neem voldoende tijd om je kind uit te leggen waarom ouderlijk toezicht belangrijk is voor hun eigen bescherming.

Tips om veilig te surfen: veiligheid op internet voor kinderen en gezinnen

Gevaren op het internet zijn onder meer malware en gegevensdiefstal. Om je kind tegen deze risico's te beschermen, heeft het niet alleen technische beveiligingsinstellingen nodig, maar ook de nodige kennis over internetveiligheid. Je kunt samen de beveiligingskenmerken van websites controleren terwijl je nog aan het surfen bent. Een veilige website herken je aan de volgende criteria:

De afkorting https is aanwezig.
De URL bevat geen fouten en ziet er betrouwbaar uit.
Er verschijnt een gesloten slotsymbool in de adresbalk van het browservenster.
Bedrijfsgegevens en het privacybeleid zijn zichtbaar.
De teksten op de website zijn foutloos.
De website bevat geen overmatige reclame en/of pop-ups.

Moedig je kind aan om zelf naar deze vereisten te zoeken - dit zal hem helpen een gevoel te ontwikkelen voor welke sites betrouwbaar zijn. Dit traint zijn bewustzijn van gevaren op het internet en versterkt tegelijkertijd zijn mediavaardigheid.

Gevaren op het internet - familie controleert de veiligheid van een website.

Digitale voetafdruk: bescherming van privacy op het internet voor gezinnen

Naast virussen, trojans en andere malware liggen er nog andere gevaren op de loer op het internet. Het gaat onder meer om het ongeoorloofd verzamelen en gebruiken van privégegevens, informatielekken en andere ongelukken met gegevensbescherming die je privacy in gevaar kunnen brengen. Elke interactie online vergroot potentieel je digitale voetafdruk, aangezien alle sporen van je onlineactiviteiten kunnen worden verzameld. Hoewel niet alle internetactiviteiten gevoelige en privégegevens verbergen, is het toch belangrijk dat je kind inzicht krijgt in privacy. Zo kan je er zeker van zijn dat je kind voorzichtig omgaat met je privé-informatie en bepaalde risico's vermijdt

Internetveiligheid: tips voor de omgang met Google en reclameadvertenties

Ook als je de PC van je kind met een virusscanner beveiligt, is een volledige bescherming van de privacygegevens niet automatisch gegarandeerd. Misschien gebruik je thuis Google als zoekmachine of heb je een Google-account, om Apps op de smartphone te installeren. Als je gebruikmaakt van de vele Google-Services, worden bijvoorbeeld locaties, geschiedenis van het browsen en gebruikte Apps opgeslagen. Daarom moet je de privémodus van de browsers en het veiligheidsfilter gebruiken. Met de Google-service SafeSearch kun je bijvoorbeeld voorkomen, dat je kind ongepaste inhoud te zien krijgt. Ook is het mogelijk om een Google-account aan te passen en om deze te beschermen. Bovendien zijn er ook goede alternatieven voor een zoekmachine. DuckDuckGo hecht veel waarde aan de bescherming van privacygegevens, Ecosia is ecologisch geïnspireerd en er bestaat ondertussen ook voor kinderen een grote keus aan kindvriendelijke zoekmachinesen internetwebsites, zoals bijvoorbeeld Meestersipke en Kiddle.

Met Pop-up-reclame zal je kind niet alleen tijdens het surfen op het internet in aanraking komen – steeds vaker vind je reclame ook terug in spelletjes, waar In-Game of In-App aankopen worden voorgesteld. Vooral kinderen en jongeren moeten daarom over dit soort reclame geïnformeerd en geïnstrueerd worden. Ook moet je met je kind regels maken over games en aankopen in games. Het helpt ook, als je samen de digitale media leert kennen en spelletjes met een geschikte leeftijd kiest voor je kind. De omgang met reclame in deze spelletjes zal je met je kind moeten bespreken en de regels voor het mediagebruik vastleggen. Op vele smartphones kun je de In-App-aankopen uitschakelen of een wachtwoord instellen, die bij elke aankoop moet worden ingevoerd. Ook het uitschakelen van de locatie of een kinderbeveiliging met automatische tijdsbegrenzing is mogelijk.

Zelfs bij gedownloade apps moet je altijd de privacyinstellingen en toestemmingen zorgvuldig controleren. Op veel smartphones kan je bijvoorbeeld in-app aankopen uitschakelen of een wachtwoord instellendat bij elke aankoop moet worden ingevoerd. Het is ook mogelijk om de locatie uit te schakelen en een ouderlijk toezicht met automatische tijdslimiet in te schakelen. Binnen Windows kan ouderlijk toezicht worden ingesteld voor het internet en de computer. Om dit te doen, maak een familiegroep aan en maak je kind aan als nieuwe gebruiker met de rol "kind". Op die manier kan je bijvoorbeeld tijdslimieten instellen en de browser kindveilig maken.

Tip: Meer informatie met betrekking tot het thema mediawijsheid voor kinderen vind je in onze downloadbare PDF.

Veiligheid op het internet - kind speelt een spel op de smartphone.

Privacybeveiliging op internet: veiligheid op sociale netwerken en instant messengers

Sociale platforms en apps slaan ook persoonlijke gegevens op, zoals leeftijd, interesses, adressen en "likes" van je kind. Op die manier verspreiden de gegevens zich ongemerkt tijdens het surfen.

Het is daarom raadzaam de instellingen te gebruiken om te voorkomen dat te veel gegevens worden opgeslagen. Kies hier altijd de strengste privacyinstellingen en bescherm ook je privacy door het profiel en gepubliceerde berichten alleen zichtbaar te maken voor vrienden. Deze instellingen staan meestal in de accountinstellingen onder privacy en/of gegevensbescherming.

Bespreek samen met je kind de veiligste instellingen en leg uit waarom deze instellingen belangrijk zijn en hoe ze bescherming kunnen bieden tegen gevaren op internet. Op die manier zal je kind de betekenis ervan begrijpen en minder geneigd zijn om zelf de instellingen te veranderen.

Wij hebben ook de belangrijkste tips voor de bescherming van de privacy en gegevensbescherming op internet op een rijtje gezet:

Voordat een aanbod gebruikt wordt, moet je altijd de privacy policy doorlezen. Daarin staat welke gegevens worden opgeslagen en wat hiermee gebeurt.
Voorkom, dat er een gedetailleerd persoonlijkheidsprofiel uit webinformatie opgemaakt kan worden en maak een privé profiel aan voor je kind.
Het beste is om regelmatig de privé-instellingen van de gebruikte diensten en websites te controleren.
Verwijder het vinkje bij de toestemming voor reclame.
Stel in dat iemand eerst toestemming van je nodig heeft om je te taggen.
Zorg ervoor dat persoonlijke informatie op je profielen spaarzaam wordt vrijgegeven. Gevoelige informatie zoals volledige naam, adres of telefoonnummers mogen nooit worden gepubliceerd. Praat daarom met je kind en beslis samen welke informatie nooit mag worden geplaatst.

Met filtersoftware of internetfilters kun je een beschermde internetwereld voor je kind inrichten. Door Filternet, Kliksafe of een andere filter kan je kind alleen surfen op websites die in een lijst staan vermeld van positieve websites.

Zoals je ziet, hoef je social media niet weg te laten. Belangrijk is dat je kind goed nadenkt, voordat het een bericht verstuurd of een commentaar levert.

Pas op voor nepvrienden: moedig je kind aan om niet met onbekende gebruikers te chatten.

Gegevensbescherming op het internet: gebruik van afbeeldingen en video's

Foto's en video's verspreiden zich binnen enkele seconden op het internet. Daarom is het belangrijk dat je kind weet welke rechten in acht moeten worden genomen als het foto's en video's wil publiceren. Dit omvat het recht op een eigen imago. Je kind moet weten hoe het ermee moet omgaan als iemand onbedoeld een foto verspreidt. Leg je kind uit waar het in dergelijke situaties hulp kan krijgen, en bied natuurlijk je steun aan.

Omgekeerd, leg uit dat gênante dingen niet zomaar door een ander kunnen worden gepost. Als er andere mensen op een foto of video staan, moet je kind hun om toestemming vragen voordat hij of zij de foto of video plaatst - respectvolle interactie online en respect voor persoonlijke rechten zijn hierbij belangrijk. Hetzelfde geldt voor het verlinken van mensen: vraag altijd eerst om toestemming.

Bovendien mag niet alles wat je op het internet vindt, worden gebruikt. Professionele foto's zijn vaak auteursrechtelijk beschermd. Indien een afbeelding niet uitdrukkelijk voor vrij gebruik is vrijgegeven, zijn de toestemming van de fotograaf en een bronvermelding vereist. Pas dan kan de afbeelding worden gebruikt of op sociale media worden geplaatst.

Bij het publiceren moet altijd in gedachten worden gehouden dat "grappig" niet gênant of zelfs beledigend mag betekenen. Om te voorkomen dat de foto of video van je kind zonder toestemming wordt gepubliceerd, kun je de meeste platformen samen zo instellen dat je kind van tevoren wordt gevraagd en moet instemmen.

Een veilig wachtwoord is bij alle openbare netwerken aan te raden. Daarbij moet jouw kind zijn/haar wachtwoorden niet aan vrienden, klasgenootjes of vreemde personen verder vertellen.

Veiligheid op het internet: tips voor sterke wachtwoorden

E-Mail-Accounts, Facebook, Instagram en Skype – daar zijn een boel logingegevens voor nodig. Voordat je kind zich zelfstandig op het internet begeeft, moet je het daarom uitleggen, wat een veilig wachtwoord precies is en waarom dit zo belangrijk is.

Zodat je samen met je kind een veilig wachtwoord samenstelt, zal je op de volgende criteria moeten letten:

Geen herkenbaar patroon: verschillende nicknames/Pseudoniemen en E-Mailadressen niet op de echte naam baseren.
Kies willekeurige wachtwoorden: geen logische cijferreeks en geen begrippen of informatie, zoals naam en geboortedatum uit de persoonlijke omgeving gebruiken.
Complexe wachtwoorden: letters door bijzondere tekens vervangen, bijvoorbeeld, „@“ voor „a“.
Lengte: minstens 12 tekens (hoe meer hoofdletters, kleine letters, symbolen en speciale tekens worden gebruikt, des te veiliger).
Ontoegankelijk: wachtwoorden zouden niet in een bestand op de computer moeten worden opgeslagen of in een notitieblok rondgedragen moeten worden.

Voor meer veiligheid is het verstandig om je wachtwoorden regelmatig te veranderen. Daarvoor is bijvoorbeeld 1 februari geschikt, dit is namelijk de verander-je-wachtwoord-dag.

Op https://www.lastpass.com/nl/features/password-generator kun je een veilig wachtwoord samenstellen.

Conclusie: vermijden van gevaren op het internet door educatie en veiligheidsinstellingen

Het internet biedt vele mogelijkheden, maar ook risico’s. Een verantwoordingsbewuste omgang met het internet is daarom voor de hele familie belangrijk. Vele ouders denken na, hoe zij het internet kindveiliger kunnen maken. Om voor meer internetveiligheid te zorgen, kunnen jullie speciale veiligheids- en privé-instellingen gebruiken, maar ook alternatieve kindvriendelijke browsers en programma’s ontdekken. Erg belangrijk is het, dat je je kind de betekenis van het thema „Veiligheid op het Internet“ goed uitlegt en je de tijd neemt, om het internet op een veilige manier samen te leren kennen. Wees daarbij een voorbeeld voor je kind en laat je kind weten, dat het met problemen en vragen altijd bij je terecht kan.

Ontdek meer artikelen: