Mediawijsheid en mediaopvoeding in het gezin
Digitale media worden steeds belangrijker in het dagelijkse gezinsleven en op school. Daarom maakt het correcte gebruik van digitale media nu deel uit van de basisvaardigheden zoals lezen, schrijven en rekenen. Om ervoor te zorgen dat kinderen op verantwoorde, kritische en creatieve wijze met media omgaan, is een begeleidende mediaopvoeding in het gezin belangrijk. Kinderen leren praktisch omgaan met apparaten, kunnen media creatief gebruiken en leren media-inhoud kritisch te bevragen.
Waarom is een goede mediavaardigheid belangrijk en welke tips kan je volgen in de mediaopvoeding om je kind kennis te laten maken met het gebruik van smartphones, laptops en dergelijke? Wij informeren je over de onderwerpen digitale media, mediacompetentie en media-educatie. Op die manier kan je de mediavaardigheid van je kind op een gerichte manier bevorderen en het mediagebruik in het gezin positief vormgeven.
Onze uitgebreide Info-PDFgeeft een samenvatting van de belangrijkste informatie uit alle artikelen.
Wat is mediawijsheid? Media kort uitgelegd
De term "mediawijsheid" verwijst naar het vermogen om media en media-inhoud op een zelfstandige en verantwoordelijke manier te gebruiken volgens de eigen behoeften. Kinderen hebben mediawijsheid nodig om veilig met media om te kunnen gaan, ze creatief en doelgericht te gebruiken en kritisch vragen te stellen bij media-inhoud.
Mediacompetentie is onder te verdelen in de bereiken mediakunde, mediagebruik, mediakritiek en mediaontwerpen. Al deze gebieden moeten in de media-educatie aan bod komen en door middel van spel worden aangemoedigd.
Mediacompetentie is de voorwaarde voor deelname aan de informatie- en kennismaatschappij en zal al vroeg aangeleerd moeten worden.
Waarom is mediaopvoeding zo belangrijk?
Doordat ook kinderen in het alledaagse leven al veel geconfronteerd worden met informatiebronnen, moeten ze vroeg worden geschoold voor een bewuste omgang met media. De mediaopvoeding zorgt ervoor dat kinderen op een zelfbepaalde en verantwoordingsbewuste manier met media omgaan.
Mediaopvoeding zorgt voor een bepaald bewustzijnsvermogen bij het kind en ook voor een gevoel voor verschillende mediainhoud: Het leert, bepaalde inhouden te categoriseren en deze aangepast te verwerken.
Mediaopvoeding versterkt de vaardigheid, om speciale inhoud uit het ruime aanbod aan media uit te kunnen zoeken, die het kind persoonlijk interessant en nuttig vindt. Het consumeren van media gebeurt dus niet willekeurig.
Media-educatie leert kinderen ook hoe ze creatief met media kunnen omgaan en welke mogelijkheden ze hebben om in een veilige omgeving te interageren en te delen met andere gebruikers van media.
In de mediaopvoeding moeten ouders hun kinderen er enerzijds bij helpen, om in de digitale wereld wegwijs te worden en anderzijds moeten ze hun kinderen voor bepaalde risico’s beschermen. Het leerproces verloopt in kleine stapjes en samen – daardoor verbeteren ook de ouders hun mediawijsheid.
Handige tips over mediawijsheid voor kinderen en media-educatie zijn te vinden in de volgende artikelen.
Mediaopvoeding - mediaregels & mediatijden voor kinderen
Afhankelijk van de leeftijd van je kind en het doel waarvoor de digitale media gebruikt worden, vind je verschillende tips voor een gestructureerd gebruik van de media. Stel samen met je kind regels op voor het mediagebruik en leg je kind uit, waarom het zo belangrijk is deze regels op te volgen. Met hulp van een media-vrijetijd-planning of media-coupon kunnen jullie samen een overzicht van het mediagebruik van je kind bijhouden en daarbij overmatig mediagebruik verhinderen. We hebben hier zinvolle regels voor het mediagebruik en informatie over het consumeren van media voor je opgesteld, die je bij de mediaopvoeding van je kind helpen. Daarbij geven we je tips, hoe je negatieve conflicten met je kind kunt vermijden en toch de mening van je kind erbij betrekt.
Om te zien of een bepaald media-aanbod geschikt is voor je kind, kun je kijken naar de kijkwijzer. Deze controleren de leeftijdsclassificatie van media en geven advies over welk aanbod geschikt is voor welke leeftijd.
Omgaan met media in het gezin - samen mediavaardigheden bevorderen
Gezamenlijk gebruik van media traint mediavaardigheden, bevordert de creativiteit en versterkt de familieband. Ondersteun het mediagebruik van je kind als het ouder wordt en leer het verantwoordelijk om te gaan met de wereld van de media. Hier vind je veel tips en trucs om samen en op een speelse manier digitale media te ontdekken. Wij leggen uit hoe een gedeelde media-ervaring de ontwikkeling van je kind en de verwerving van kennis door spel bevordert. In het artikel vind je ook informatie over welke media op welke leeftijd en hoe lang moeten worden gebruikt en hoe mediavaardigheid wordt getraind. De aanbevelingen gaan van peuter- tot tienerleeftijd en hebben tot doel zelfbepaald gebruik van media aan te leren.
Mogelijkheden digitale media
Kinderwebsites en-zoekmachines, apps en websites voor het online-leren: op het internet vind je ondertussen een ruim aanbod aan leeftijdsgeschikte materialen voor kinderen en jeugdigen. Muziek, luisterboekjes en podcasts spelen daarbij een net zo grote rol als de televisie, YouTube en allerlei apps. Vele daarvan zijn gratis en bevorderen de fantasie van je kind. De juiste media bevorderen zowel de spraakontwikkeling als ook de concentratie van jouw kind. Ze zijn makkelijk te begrijpen, brengen het kind spelenderwijs met leerrijke inhouden in aanraking en bevorderen de zelfstandigheid. Zodat je bij de vele mogelijkheden toch nog een overzicht behoudt, geven we je een overzicht over pedagogisch waardevolle media voor kinderen.
Steun je kind in het gebruik van media en beslis samen met hem of haar over bepaalde aanbod. Op die manier kan je er zeker van zijn dat het mediagebruik aangepast is aan de leeftijd en dat er rekening mee wordt gehouden.
Veilig surfen: tips voor internetveiligheid en gegevensbescherming voor het hele gezin
Digitale communicatie is vandaag de dag niet meer uit het dagelijkse leven weg te denken. De rode draad voor een veilige-online-omgang helpt je gezin om privéinformatie te beschermen en zonder problemen op het internet te surfen. Je krijgt hier tips voor de inrichting van basis-bescherming op social media en messenger-apps. Verder ervaar je, hoe je kinderbescherming instelt en welke websites en bereiken op het internet veilig zijn voor kinderen. Daarbij krijg je ook tips voor de omgang met reclame en zoekmachines. Om je te beschermen, heb je een veilig wachtwoord nodig. Hoe je deze wachtwoorden vormgeeft en waarop je moet letten en hoe je wachtwoorden op veiligheid test, ervaar je verder in dit artikel.
Kinderbeveiliging voor de smartphone: tips & regels voor de eerste mobiele telefoon voor kinderen
Wanneer is mijn kind klaar voor de eerste smartphone? Veel ouders stellen zich deze vraag zodra hun kind ouder wordt en de eerste klasgenootjes een nieuwe mobiele telefoon hebben. Wij laten zien hoe je kunt zien of je kind klaar is voor een verantwoord gebruik van zijn of haar eigen smartphone en geven je tips over welke regels voor mobiele telefonie je van tevoren moet opstellen. Tevens vind je belangrijke instellingen die de eerste mobiele telefoon veilig maken voor kinderen.
Een respectvolle houding op het internet: netiquette en etiquette op het internet
Van Instagram tot Snapchat en WhatsApp – een respectvolle omgang met het communiceren op het internet is belangrijk. Begeleid je kind bij het begin van het gebruik van internet: zo kun je je kind respectvol gedrag op het internet bijbrengen en in moeilijke situaties bijstaan. Hoofdzakelijk gelden er op het internet dezelfde gedragsregels, die ook in het dagelijkse leven een vriendelijke omgang mogelijk maken. In dit artikel vind je basisinformatie voor een „nettiquette“, die je kind de gedragsregels voor het mediagebruik bijbrengt. Daarbij verraden we niet alleen hoe een gedragscodex eruit kan zien, maar ook hoe je samen met conflictsituaties of ongewenste commentaren kunt omgaan.
Social media in overzicht & omgang met social media in het gezin
Social media worden steeds belangrijker voor kinderen en jongeren. Zij zijn niet alleen een bron van vermaak, maar helpen adolescenten ook hun identiteit te vinden en in contact te blijven met vrienden. Daarom leggen wij uit hoe jij je kind kunt laten kennismaken met sociale netwerken en welke regels je kunt stellen voor de omgang met social media. Wij geven ook een overzicht van de populairste socialmediaplatformen onder jongeren.
Om privé foto’s privé te houden, zul je je kind erover moeten informeren, hoe het openbaar maken van foto’s begrenst kan worden, zodat alleen vrienden toegang hebben.
Veilig streamen: regels & ouderlijk toezicht voor verschillende streamingdiensten
Of het nu gaat om video's op YouTube of livestreams op Twitch - kinderen en jongeren vinden op het internet een bijna eindeloos aanbod aan entertainmentvideo's. Voor ouders is het vaak een uitdaging om films, series, video's en livestreams in de gaten te houden. Om je kind te helpen bij het consumeren van inhoud die geschikt is voor zijn of haar leeftijd, geven wij tips over welke regels je kunnen helpen bij het omgaan met video- en streaminginhoud. Verder tonen we instellingen die streamingdiensten, YouTube en Twitch veiliger maken voor kinderen.
Conclusie: begeleidende mediaopvoeding voor veilige mediaconsumptie bij kinderen
Mediaopvoeding zal daartoe bijdragen, dat je kind met de nieuwe mogelijkheden in de moderne mediawereld zelfstandig en neutraal kan omgaan. Met name in dit digitale tijdperk is het erg belangrijk om de mediaopvoeding van jouw kind te bevorderen. Tot het consumeren van de media hoort ook de kennis, dat het kind zijn/haar mediagedrag en de gebruikte media-inhoud kan reflecteren. Met onze tips ondersteun je je kind daarbij, zelfstandig en verantwoordingsbewust met digitale media om te gaan.
______________________________________________
Bronnen
https://www.internetmatters.org/nl/
(geraadpleegd op 05-08-2022)
https://www.mediawijsheid.nl/
(geraadpleegd op 05-08-2022)
https://www.mamaliefde.nl/blog/luisterboeken-en-podcasts-voor-kinderen/
(geraadpleegd op 05-08-2022)
https://www.jmouders.nl/leuke-apps-voor-kinderen-leerzaam/?utm_source=google&utm_medium=organic
(geraadpleegd op 05-08-2022)
Bronnen van de afbeeldingen
iStock.com/PeopleImages
iStock.com/lovro77
iStock.com/Jacob Ammentorp Lund
iStock.com/skynesher
iStock.com/Deagreez
iStock.com/PeopleImages