
Zbieranie owoców leśnych i dzikich ziół jadalnych z dziećmi: przepisy oraz mini-przewodnik po roślinach trujących
Od słodkich jagód prosto z lasu po stokrotki na łące, dzikie rośliny tylko czekają by je skosztować. Warto więc pokazywać dzieciom, skąd pochodzi nasze pożywienie, a świetną okazją do tego będą wycieczki na łono natury czy prowadzenie własnego ogródka. Maluchy mogą wtedy pod czujnym okiem rodziców same zbierać i próbować owoce leśne oraz dzikie zioła. W tym artykule znajdziesz przydatne informacje na temat dzikich ziół jadalnych, a także dowiesz się, jak rozpoznawać rośliny trujące. Dodatkowo, przedstawiamy wam kilka przepisów na przepyszne dania sporządzone z owoców dziko rosnących krzew´w, które możecie wypróbować we własnym domu.
Zbieranie dzikich ziół i owoców leśnych z dziećmi
Wycieczki na łono natury to rozkosz dla wszystkich zmysłów. W naturze dzieci mają nie tylko możliwość swobodnej zabawy i zażycia ruchu, ale także uczą się odbierać różnorodne bodźce, płynące z otaczającego je świata. Szczególnie jeśli chcesz zbierać z dziećmi grzyby, owoce leśne czy dzikie zioła, to musicie polegać na swoich zmysłach. Jak wygląda dana roślina lub grzyb? Jak pachną kwiaty czy liście? Jakie są w dotyku? Każda z tych cech pomoże wam odgadnąć, z jakim gatunkiem macie do czynienia.
Po to, by zbieranie owoców leśnych i dzikich ziół jadalnych było dobrą zabawą, zebraliśmy kilka porad i wskazówek na temat bezpieczeństwa:
Wyjaśnij swojemu dziecku, że zbieranie dzikich ziół jadalnych, grzybów i owoców leśnych może odbywać się tylko w obecności osoby dorosłej. Dzieci nie powinny zbierać niczego samodzielnie.
Przypomnij o konieczności dokładnego umycia pożywienia przed spożyciem. Ekscytacja ze znalezienia smakołyku może być duża, jednak warto pamiętać, że zwierzęta defekują w lesie także na grzyby, owoce leśne i zioła, dlatego też istnieje spore ryzyko zarażenia się chorobami odzwierzęcymi, jak np. tasiemcem.
Zbierajcie owoce i zioła z dala od ruchliwych dróg i pól. Dzięki temu nie będzie na nich żadnych zanieczyszczeń.
W razie wątpliwości posłużcie się atlasem roślin lub specjalną aplikacją ułatwiającą ich rozpoznanie.
Jeśli nie masz pewności o jaką roślinę lub grzyba chodzi, najlepiej zostaw je na miejscu.
Zbieraj owoce i liście z młodych roślin, rób to powoli, przyglądaj się dokładnie zebranym owocom i liściom.
Posortuj znaleziska już podczas zbiorów.
Nie zbieraj roślin i ziół znajdujących się pod ochroną. Zabronione jest także zbieranie roślin z rezerwatów przyrody i parków narodowych.
Po wyprawie do lasu dokładnie umyjcie ręce.
Umyj znalezione przez was dzikie zioła jadalne i owoce leśne w roztworze z soli, wody i octu. Ten naturalny i nietoksyczny środek dezynfekuje i usuwa wszystkie zabrudzenia. Ostatni raz rzuć okiem na znaleziska i upewnij się, że są bezpieczne do spożycia.
__________
Czy wiesz, że...
Świetną zabawą w kosztowanie nowych smaków jest próbowanie ich z zawiązanymi oczami. Twoja pociecha musi po smaku zidentyfikować o jaką dziką roślinę chodzi.
__________
Jakie dzikie rośliny można zbierać z dziećmi
Oto przegląd najczęściej spotykanych dzikich roślin jadalnych, których możesz poszukać razem z dziećmi podczas wycieczki na łono natury:
Babka zwyczajna
Czarny bez
Czosnaczek pospolity
Czosnek niedźwiedzi
Jagody
Jeżyny
Kwiaty brzozy
Kwiaty lipy
Mniszek lekarski
Pędy świerkowe
Pokrzywy
Poziomka
Przytulia wonna
Stokrotki
Żurawina.
Niektóre z tych roślin traktowane są jak chwasty i często są pomijane przez zbieraczy. Jednak stokrotki, mniszki lekarskie, babka zwyczajna i lancetowata oraz pokrzywy to smaczne dzikie zioła jadalne, które mogą wprowadzić wiele urozmaiceń do waszej kuchni.
Rośliny trujące w Polsce
Rośliny trujące są częścią natury, tak samo jak te jadalne owoce leśne i grzyby. To istotne elementy naszego ekosystemu. Toksyczne rośliny można spotkać nie tylko w lasach czy na łąkach, niektóre z nich rosną także w naszych ogrodach. Dlatego też istotne jest, żeby dzieci umiały rozpoznawać najczęściej występujące rośliny trujące.
Małe dzieci często nie są w stanie odróżnić od siebie roślin, dlatego zawsze trzeba obserwować je podczas zabaw na świeżym powietrzu. Od wieku przedszkolnego można zacząć uwrażliwiać je na to, jakie rośliny są trujące. Najlepiej na przykładzie, który zobaczą w naturze. Niezwykle ważne jest także wyjaśnienie dzieciom, by nigdy nie zbierały roślin i owoców samodzielnie. Zawsze powinna znajdować się z nimi osoba dorosła, która upewni się, że są one jadalne.

Nie wszystkie rośliny są trujące od liści aż po korzenie. Część z nich ma trujące nasiona, owoce lub soki. Najlepszym przykładem takiej rośliny jest kartofel. Ich ugotowane bulwy smakują wspaniale, natomiast części ziemniaka wystające ponad ziemię i jedzone na surowo są trujące.
Oto lista najpopularniejszych roślin trujących, które możesz znaleźć w Polsce na łonie natury i w ogrodach:

Rośliny silnie trujące
Lulek czarny
Tojad
Zimowit jesienny
Starzec jakubek
Szczwół plamisty
Wawrzynek wilczełyko
Bieluń
Pokrzyk wilcza jagoda
Trujące rośliny
Obrazek plamisty i włoski
Ciemiernik biały
Bluszcz
Cis
Naparstnica purpurowa
Złotokap
Blekot pospolity
Ziemniak (części wystające ponad ziemię, surowa bulwa)
Laurowiśnia wschodnia
Żywotnik
Ligustr
Konwalia majowa
Psianka
Oleander pospolity
Trzmielina pospolita
Barszcz sosnowskiego i Montegazziego
Ostrokrzew
Bez hebd (owoce rosną w górę).
Rośliny lekko trujące
Ognik
Śnieguliczka
Kasztanowiec pospolity
Wiciokrzew czarny i czerwony
Jarzębina
__________
Pamiętaj, że...
Wiele z roślin trujących jest łudząco podobnych do ich jadalnych odpowiedników, przez co łatwo jest je ze sobą pomylić. Dlatego też dokładnie przyglądaj się roślinom, które zrywasz. Więcej porad na temat bezpieczeństwa i ważne numery telefonów znajdziesz w naszym artykule: „Bezpieczne prace w ogrodzie“.
__________
Dzikie zioła jadalne w kuchni – przepisy na pyszne dania
Jeśli z lasu przynieśliście koszyk wypełniony smakołykami, to możecie z nich przygotować pyszne dania. Dzięki temu dzieci lepiej zrozumieją, że jedzenie pochodzi z natury oraz jak je przygotować. Niżej znajdziesz trzy pomysły na wspaniałe dania, które możecie upichcić z dzikich ziół jadalnych.
Słodki syrop z mniszka lekarskiego dla małych łakomczuszków
Możesz użyć syropu z mniszka lekarskiego jako słodzika do herbaty lub zastąpić nim miód na kanapce – syrop z mniszka jest pyszny i bardzo smakuje dzieciom.
Składniki na syrop z mniszka lekarskiego:
3-4 garście kwiatów mniszka lekarskiego
750 ml wody
750 g cukru
1 cytryna.
Oddzielcie płatki kwiatów z kwiatostanu. Umyjcie je i następnie zalejcie 750 mililitrami gotującej się wody. Pozwólcie wodzie nasiąknąć smakiem kwiatów przez jeden dzień. A następnie przeciśnijcie sok przez ściereczkę do garnka. Dodajcie 750 gram cukru i sok z jednej cytryny. Zagotujcie i wlejcie do butelek lub słoików.
Przepis na sałatkę ze stokrotek
Nawet małe dzieci są wstanie rozpoznać stokrotki. Wiele osób uznaje je za chwasty, ale stokrotki możemy także z powodzeniem wykorzystywać w kuchni – pomoże w tym nasza sałatka.
Składniki na sałatkę ze stokrotek
Garść kwiatów stokrotek
Garść liści stokrotek
Trzy garście sałaty
Pięć rzodkiewek
Pół ogórka zielonego
50 g sera
Ocet balsamiczny
Oliwa z oliwek
Sól i pieprz.
Umyjcie i osuszcie stokrotki i sałatę, rzodkiewki i ogórka. Pokrójcie rzodkiewki i ogórka na plasterki. Następnie przełóżcie wszystko do miski. Zetrzyjcie ser na tarce lub pokrójcie w kostkę. Zmieszajcie ze sobą dwie łyżki octu balsamicznego z 2 łyżkami oliwy z oliwek oraz solą i pieprzem w małej miseczce. Polejcie tym pysznym dressingiem wymieszaną sałatkę.

Pyszna lemoniada z podagrycznikiem i bluszczykiem kurdybankiem
Wiele dzikich ziół jadalnych w połączeniu z wodą tworzy przepyszną lemoniadę. Najlepsze w tym jest to, że można wykorzystać w ten sposób stosunkowo nieznane zioła, takie jak podagrycznik i bluszczyk kurdybanek.
Lemoniada z dzikich ziół jadalnych
Garść podagrycznika
Garść bluszczyka kurdybanka
Butelka wody mineralnej
150 g cukru
Mały kawałek imbiru
150 g bio-cytryn (około 1,5 cytryny).
Umyjcie dokładnie cytryny, obierz ze skórki, a następnie wyciśnijcie z nich sok. Obierzcie imbir i pokrójcie go w cienkie plasterki. Weźcie mały garnek i wlejcie do niego sok z cytryny oraz wrzućcie jej pozostałości wraz z plasterkami imbiru. Dodajcie 250 mililitrów wody i 150 gram cukru. Gotujcie wszystko na średnim ogniu przez 15 minut. W tym czasie umyjcie liście podagrycznika i bluszczyka kurdybanka i wrzućcie je do butelki. Na koniec przecedźcie syrop przez sitko i wlejcie do butelki z ziołami. Zostawcie go na noc w butelce z ziołami, by przeszedł ich smakiem. Następnego dnia zmieszajcie z wodą w ulubionych proporcjach. Resztki przechowujcie w zamkniętej butelce w lodówce.
__________
Nie zapomnij...
Najlepiej korzystać jest ze świeżych ziół, wtedy masz pewność, że są zdrowe i najbardziej aromatyczne.
__________
Podsumowanie
Wycieczki na łono natury to nie tylko ekscytujące widoki, ale także wiele smakołyków, które można znaleźć i zebrać. Owoce leśne, grzyby, dzikie zioła jadalne rosnące w lasach i na łąkach tylko czekają na ich poznanie, zerwanie i smakowanie w domu. Zbierając rośliny, które można łatwo pomylić z ich trującymi odpowiednikami, zachowaj czujność. Jeśli nie masz stu procent pewności, że są jadalne, lepiej będzie, jeśli zostawisz je na miejscu. W ten sposób będziesz bezpiecznie delektować się smakołykami natury z dziećmi.
______________________________________________
Źródła:
https://pantabletka.pl/syrop-z-mniszka-lekarskiego-z-mlecza-przepis/
(dostęp 03.06.2021)
https://kuchnia.wp.pl/stokrotki-w-kuchni-do-zup-salatek-i-syropow-6125658881747073g
(dostęp 03.06.2021)
https://polskatimes.pl/tych-owocow-nie-zbieraj-poznaj-trujace-owoce-rosnace-w-lesie-i-ogrodzie/ar/c9-15091467
(dostęp 03.06.2021)
https://kukbuk.pl/artykuly/z-lasu-na-talerz-czyli-uzbieraj-sobie-obiad/
(dostęp 03.06.2021)
https://atlas-roslin.pl/rosliny-trujace.htm
(dostęp 03.06.2021)
Źródła zdjęć:
iStock.com/Jurgute
iStock.com/Alina Demidenko
iStock.com/weisschr
iStock.com/Razvan
iStock.com/ArgenLant
iStock.com/RuudMorijn
iStock.com/emilio100
iStock.com/mweirauch
iStock.com/beekeepx
iStock.com/merlinpf
iStock.com/fotostorm