Poznaj zapachy natury: zabawy sensoryczne rozwijające węch dziecka

Słodki zapach kwiatów lub ziemisty aromat gleby – to niektóre z wielu bodźców poznawanych zmysłem powonienia. Nie zapominajmy o tym, że również nasz nos pozwala nam na odkrywanie ciekawych aspektów świata. Na łąkach i polach natrafimy na intrygujące zapachy, które pobudzą zmysły dzieci i umożliwią szybki rozwój umiejętności sensorycznych. Nie trzeba chyba nikogo przekonywać, jak ważna jest to umiejętność. W końcu nie bez powodu mówi się, że „ktoś ma do czegoś nosa”. Dobierając przemyślane i rozwojowe zabawy pomożesz swoim podopiecznym wybrać się w podróż po zapachach. Dzięki niej maluchy wykształcą znakomity aparat poznawczy i będą cieszyć się otaczającym je światem. W tym celu zapoznaj się z naszymi propozycjami zabaw sensorycznych dla dzieci oraz sposobem na własnoręcznie wykonaną zawieszkę zapachową.

Jeśli chcesz, aby twoje dzieci same pragnęły poznawać nowe oraz interesujące zapachy, wystarczy rozbudzić w nich ciekawość poprzez świadome obcowanie z naturą, np. rozpoznawanie oraz nazywanie poszczególnych woni. Zabawy sensoryczne na węch to w końcu nie tylko rozrywka dla najmłodszych, ale również pełnoprawna część ich edukacji, kształtująca postrzeganie otaczającego je świata.  

Zabierz swoje pociechy na spacer. Pamiętaj przy tym, aby odwiedzane miejsca były jak najbardziej urozmaicone – lasy, dzikie łąki, pola uprawne, a także okolice rzek lub jezior. Starajcie się świadomie odbierać i opisywać otaczające was zapachy. Najlepiej robić to z zamkniętymi oczami, aby móc się lepiej skupić.

Pozbierajcie pamiątki z tej wyprawy i zamknijcie je w słoiczkach. Postarajcie się o suche liście, korę drzew, ziarnka piasku, sianko, płatki kwiatów oraz inne podobne znaleziska. Po powrocie do domu otwórzcie pojemniki i sprawdźcie, czy dzieci wąchając z zamkniętymi oczami ich zawartość, będą potrafiły powiedzieć, z którym miejscem ten zapach im się kojarzy.

Innym razem możecie w domu powąchać zamknięte wcześniej w słoikach pamiątki, a następnie udać się na dwór i postarać się odnaleźć te zapachy w naturze. W ten sposób zadbasz nie tylko o węch swoich dzieci, lecz również w interesujący sposób zachęcisz je do poznawania różnych miejsc i oswoisz z otaczającą was przyrodą.

Stwórz własną grę, która pozwoli ci rozwinąć zmysł powonienia u swoich pociech. W tym celu będziesz potrzebować tylko kilku przedmiotów. Poszukaj małych, nieprzezroczystych pojemniczków (np. plastikowych opakowań po filmach do aparatów analogowych lub puszek po kremie), a następnie umieść w nich intensywnie pachnące przedmioty. Każda woń powinna być w dwóch różnych opakowaniach, aby można było łączyć je parami. Pojemniki opisz od spodu dla ich łatwiejszej identyfikacji. Rozmieść opakowania w dowolny sposób na stole lub podłodze i pozwól dzieciom na wąchanie ich zawartości, a następnie zachęć je do rozpoznawania i łączenia zapachów w pary.

Oto kilka pomysłów na wypełnienie poszczególnych zbiorniczków:

• Przyprawy (np. cynamon, wanilia, goździki, gałka muszkatołowa).

• (Suszone) zioła i rośliny, takie jak mięta, bazylia, oregano, tymianek, rozmaryn, lawenda, rumianek lub płatki róż.

• Naturalne artykuły spożywcze o intensywnym zapachu – czosnek, kawa, czekolada albo skórka cytryny lub pomarańczy.

Możesz również zabrać dziecko na wycieczkę po lesie lub ogrodzie i spróbować zebrać jak najwięcej pachnących roślin, kwiatów lub przypraw. W szczególności bliższe przyjrzenie się przydomowemu ogródkowi ziołowemu uświadomi twojemu dziecku, jak wiele pachnących i smacznych ziół rośnie w jego najbliższym otoczeniu.

Wskazówka: Możesz bez problemu dostosować poziom trudności zabaw sensorycznych do wieku swoich pociech. Starsze dzieci chętnie zmierzą się z „trudniejszymi” aromatami, np. bardziej egzotycznymi przyprawami lub ziołami, których rzadko używacie. Niech to będzie dla nich zapachowa podróż dookoła świata, podczas której będą musieli odgadnąć kraj pochodzenia danej przyprawy lub ziół.

Podczas gry rozwijającej pamięć zapachową twoje dzieci muszą tylko rozpoznawać określone aromaty i umieć je ze sobą połączyć w pary – nie jest ważne, czy dokładnie wiedzą, którą przyprawę lub roślinę powąchały. Dlatego ta zabawa świetnie nadaje się również dla młodszych pociech. Jeśli jednak chcesz, aby te zadania były wyzwaniem dla nieco starszych dzieci, pozwól im rozpoznać nuty zapachowe w „teście zapachowym”. W ten sposób można sprawdzić, kto rozpozna najwięcej konkretnych zapachów i kryjących się za nimi przedmiotów.

__________

Czy wiesz, że...

Zmysły węchu oraz smaku są ze sobą ściśle powiązane: niektórych subtelnych różnic smakowych nie da się rozróżnić bez pomocy powonienia. Jeśli np. gotujesz używając świeżych ziół lub owoców, pozwól dzieciom w trakcie przygotowywania jedzenia wąchać poszczególne składniki, a następnie poproś je, aby opisały, jak postrzegają te zapachy i czym różnią się one od smaku.

__________

Od domowego mydła po kojące saszetki z lawendą – istnieje wiele wspaniałych pomysłów, dzięki którym razem ze swoimi dziećmi stworzysz prawdziwe pachnące arcydzieła. Staną się one jeszcze bardziej wartościowe, jeśli sami poszukacie i „upolujecie” w swojej okolicy odpowiednie składniki, takie jak zioła lub kwiaty.

Ciekawostka: Zapach do szafy czy mydło DIY to wspaniałe prezenty, z których na pewno ucieszą się niejedni dziadkowie.

instrukcja krok po kroku:

• Korzystając z szablonu, narysuj okrąg na materiale i wytnij go.

• Narysuj drugi okrąg około 2 do 3 cm od krawędzi.

• za pomocą igły i nitki obszyj krawędzie wyciętych okręgów. Pomóż swoim podopiecznym w wykonaniu tego kroku.

• Na koniec, można zasznurować worek za pomocą nici. Będzie to najprostsze rozwiązanie, gdy chcesz, aby twoje dziecko wykonało je samodzielnie.

Podpowiedź: Zapach lawendy działa uspokajająco – domowej roboty saszetka zapachowa włożóna pod poduszkę może nawet pomóc zasnąć.

W jaki sposób samodzielnie stworzyć własny zapach?

Aby pozbyć się nieprzyjemnych woni z pomieszczenia, możesz w mig stworzyć naturalny zapach całkowicie według własnych upodobań i potrzeb.

Niezbędne materiały:

• jeden pusty słoik z nakrętką

• oddychający materiał

• gumka

• 100 g sody oczyszczonej

• suszone zioła lub płatki kwiatów

instrukcja krok po kroku:

• Słoik napełnij do połowy sodą oczyszczoną.

• Rozłóż na wierzchu pachnące płatki kwiatów lub suszone zioła. Materiały takie jak skórka z cytryny lub pomarańczy powinny być całkowicie suche, aby nie spleśniały.

• Naciągnij materiał na słoik i zabezpiecz go gumką. Jeśli tkanina jest bardzo gruba, możesz w niej przebić igłą kilka dziurek.

• Mieszanka sody oczyszczonej wyciąga z powietrza nieprzyjemne zapachy (np. w łazience lub w kuchni) i powoli rozprowadza swój zapach.

• Jeśli chcesz uzyskać bardziej intensywny aromat, możesz dodać do sody oczyszczonej kilka kropli olejku eterycznego (np. organicznego olejku pomarańczowego). Uważaj jednak, aby dzieci nie mialy bezpośredniej styczności z tą mieszanką.

Podpowiedź: Szukasz pomysłu na pachnącą i własnoręcznie wykonaną ozdobę, którą stworzysz w mgnieniu oka? W okresie Świąt Bożego Narodzenia warto zrobić aromatyczną pomarańczę – w tym celu wbijasz w skórkę cytrusa goździki i niemal od razu możesz cieszyć się świątecznym zapachem w domu!

__________

Pamiętaj, że...

Od proszków do prania po dezodoranty – na co dzień otaczamy się sztucznymi zapachami. Dodatkowo, kosmetyki zawierające perfumy mogą nie tylko podrażniać wrażliwą skórę niemowląt, a nawet wywołać u nich alergie – może się to zdarzyć nawet wtedy, gdy aromaty są pochodzenia naturalnego. Również w przypadku mydła DIY domowej roboty lepiej nie używać olejków eterycznych ani perfum, jeśli zamierzasz korzystać z niego w pielęgnacji młodszych dzieci. O tym, jak samodzielnie wykonać naturalne mydło bez ługu, przeczytasz w naszym poradniku.

__________

Aromaty są ściśle związane z naszymi odczuciami, emocjami i wspomnieniami. Niektóre nuty zapachowe potrafią tak mocno zapaść w pamięć, że nawet po latach bez trudu je rozpoznamy i natychmiast powiążemy z konkretnymi chwilami z przeszłości. Te wyjątkowe zapachy są również częścią pierwszych doświadczeń dzieci z naturą – świetnym przykładem może być np. woń jesiennych liści, trawy po deszczu, wczesnych kwiatów czy słodkich jagód. Dzięki zabawom sensorycznym i grom zapachowym, możesz rzucić wyzwanie delikatnemu nosowi swojego dziecka i umożliwić mu rozwój powonienia dzięki obcowaniu z zapachami natury.

______________________________________________

https://www.mjakmama24.pl/niemowle/rozwoj-niemowlaka/rozwoj-zmyslu-wechu-u-niemowlat-aa-iMh7-34uR-UkmZ.html

(dostęp 03.06.2021)

https://mamotoja.pl/zmysl-wechu-5-zabaw-dla-dzieci,eksperymenty-i-zabawy-artykul,22101,r1p1.html

(abgerufen am 03.06.2021)

https://www.babyboom.pl/przedszkolak/zabawy/powachaj-i-posmakuj-zabawy-sensoryczne-rozwijajace-zmysl-wechu-i-smaku

(abgerufen am 03.06.2021)

iStock.com/Ruslanshug

iStock.com/Halfpoint

iStock.com/ChamilleWhite