Gry komputerowe i bezpieczeństwo online – poradnik ustawień blokady rodzicielskiej

Niezależnie od tego, czy twoja pociecha gra tylko od czasu do czasu, czy może gry są już częścią waszego codziennego życia. Należy wiedzieć, jak można zadbać o bezpieczeństwo podczas tej rozrywki. Poza dostosowanymi do wieku regułami korzystania z gier i wyborem tytułów przyjaznych dzieciom, należy wziąć pod uwagę również bezpieczeństwo od strony technicznej. W tym artykule przedstawiamy ci, jakie masz możliwości w tym zakresie i w jaki sposób możesz ochronić siebie i swoją latorośl przed niebezpiecznymi treściami oraz dodatkowymi kosztami.

Dodatkowo w praktycznym pliku PDF znajdziesz podsumowanie najważniejszych ustawień kontroli rodzicielskiej na różne platformy do gier online.

Ustawień kontroli rodzicielskiej na różne platformy

Blokada rodzicielska na różne platformy do gier – przewodnik krok po kroku

Stacjonarne i przenośne konsole różnią się nie tylko rodzajem rozgrywki, ale również z urządzenia na urządzenie możliwościami ustawieńblokady rodzicielskiej. Gdy kupujesz nową lub używaną konsolę, to najpierw upewnij się, jakie posiada opcje kontroli rodzicielskiej.

Każda z platform gier wideo oferuje różne ustawienia filtrów rodzicielskich, żeby zabezpieczyć ich używanie przez dzieci. To naturalne, że ty jako rodzic chcesz chronić swoje dziecko przed niewłaściwymi dla niego treściami i niechcianymi zakupami.

Kontrola rodzicielska na Nintendo Switch

Opcje kontroli rodzicielskiej na konsoli Nintendo Switch stwarzają ci następujące możliwości:

• limit czasu na granie: w formie ostrzeżenia i/lub automatycznej pauzy po przekroczeniu limitu

• wgląd i możliwość utworzenia sprawozdania na telefonie komórkowym z aktywności (W jakie gry i jak długo grało twoje dziecko?)

• uniemożliwienie dostępu do treści nieodpowiednich do wieku

• blokada dzielenia się ekranem w mediach społecznościowych

• możliwość ograniczenia komunikacji z innymi (obcymi) użytkownikami

• blokada zakupów w wirtualnym sklepie Nintendo

• używanie hasła do blokowania wybranych funkcji, np. zapobieganie zmianom ustawień konta użytkownika, ogólnego konta Nintendo, ogólnych ustawień Internetu itp.

Kontrola rodzicielska na Wii i Wii U

Masz następujące opcje kontroli rodzicielskiej na konsoli Wii i Wii U podczas zakładania konta:

• aktywacja ograniczenia wiekowego na gry

• założenie blokady na zakupy w sklepie Wii-Shop

• kontrola korzystania z wyszukiwarki i komunikacji online

• ograniczenie komunikacji z innymi (obcymi) graczami

• blokada video (streamingu i płyt).

Kontrola rodzicielska na Nintendo 2DS i 3DS

W przypadku tych modeli konsol możesz kontrolować grę swojej pociechy poprzez:

• blokowanie tytułów nieodpowiednich dla wieku

• brak możliwości zakupów w sklepie online oraz używania wyszukiwarki

• ograniczenie funkcji komunikacji online z innymi graczami

• zablokować transfer danych.

Blokada rodzicielska na PlayStation

PS5 i PS4 ma szereg opcji kontroli rodzicielskiej, które można ustawić z poziomu urządzenia:

• blokada logowania się do sieci PlayStation i używania przeglądarki internetowej

• wyłączenie funkcji sieciowych, takich jak komunikacja z innymi graczami

• ustalenie miesięcznego limitu na zakupy w sklepie online

• aktywacja ograniczeń wiekowych dla gier i filmów

• ręczne ustawienia dostępności lub blokady pojedynczych gier

• ograniczenie możliwości użytkowania wirtualnej rzeczywistości PlayStation

• ustalenie limitu czasu gry.

Kontrola rodzicielska na Xbox

Oto jakie ustawienia filtrów rodzicielskich można aktywować na konsoli Xbox:

• ustawienie ograniczeń wiekowych dla wszystkich tytułów

• ustalenie limitu czasu na granie

• raport aktywności, czyli jak długo grano w jakąś grę

• filtry internetowe dla stron i treści online

• opcja potwierdzania zakupów

• ustalanie limitów kwot na zakupy

• zmiana ustawień prywatności dla Xbox Live i aplikacji.

Masz do tego cały szereg możliwości w zależności od systemu operacyjnego i roku produkcji:

Kontrola rodzicielska iPhone i iPad:

• Smartfony z systemem iOS (od iOS 12) posiadają funkcję „czas przed ekranem“.

• Ta funkcja umożliwia rodzicom kontrolę czasu spędzanego nad smartfonem i wygenerowanie tygodniowych raportów z aktywności dziecka. Do tego można ustalić przerwy oraz limit czasowy korzystania z różnych aplikacji jak np. gry.

• Poza tym ta opcja pozwala również chronić dzieci przed niepożądanymi treściami, zakupami i ściągnięciami, dzięki wprowadzeniu blokady lub chronieniu tych funkcji hasłem. Przy filtrowaniu treści możesz ustawić ograniczenia wiekowe w bardzo elastyczny sposób.

• Korzystając z opcji „Chmury rodzinnej” możesz określić z poziomu swojego smartfona, w jaki sposób twoje dziecko może korzystać ze swojego urządzenia Apple (np. kategorie wiekowe, limity dla aplikacji, autoryzacje zakupów itp.).

Kontrola rodzicielska Android:

• Przy smartfonach z systemem Android radzimy już przy zakładaniu konta pamiętać o ustawieniach bezpieczeństwa.

• Jeśli zakładasz konto dla dziecka, to najlepiej, jeśli pominiesz punkt „metody płatności“. Dzięki temu twoja pociech nie będzie miała możliwości pobierania płatnych aplikacji i robić w nich zakupów. Jeśli jednak później zdecydujecie się na jakiś zakup, zawsze możesz skorzystać z karty podarunkowej lub zmienić konto na rodzinne, w którym niezbędna będzie twoja zgoda na dokonywanie transakcji.

• Dzięki ograniczeniom wiekowym dla gier i aplikacji możesz sortować treści według systemu PEGI i chronić swoją pociechę przed groźnymi tytułami.

• Ponadto w sklepie GooglePlay jest dostępna darmowa aplikacja „Google Family Link“, która oferuje dodatkowe funkcje kontroli rodzicielskiej.

Obok kontroli rodzicielskiej na telefonie dziecka, pamiętaj również o odpowiednich ustawieniach bezpieczeństwa. Możesz np. zablokować dzielenie się plikami za pomocą Bluetooth.

Bezpieczeństwo w grach online

Gry zręcznościowe, strategiczne, wieloosobowe – gry online posiadają wiele gatunków i form dla różnych grup wiekowych. Dla dzieci i młodzieży internetowa społeczność danej gry to często duża nowość, na którą reagują fascynacją.

Oto jak radzić sobie z niektórymi wyzwaniami jakie niesie ze sobą świat gier online:

• Presja grupowa: tutaj ma ona znaczenie przy grach wieloosobowych, w których rozgrywka opiera się na drużynie, a wspólna praca, jak i efekty pojedynczych graczy są tak samo ważne. Silne poczucie wspólnoty może wywierać również pewnego rodzaju nacisk. Inni gracze chwalą nas, jeśli osiągniemy sukces, ale często podczas porażki nie szczędzą wielu gorzkich komentarzy. Dziecko może mieć również poczucie, że coś je omija w dni, kiedy nie gra. Dlatego też postaraj się uświadomić i pokazać swojej latorośli, że poczucie wartości nie jest budowane na sukcesach w grze. Od czasu do czasu można również odmówić zaproszeniu do rozgrywki. Zachęć dzieci do dbania o kontakty z przyjaciółmi w realnym świecie.

• Zobowiązania społeczne: w niektórych grach gracze łączą się w zespoły, aby stawiać czoła wyzwaniom świata gry. Każdy w grupie bierze na siebie różne obowiązki i pełni różne role. W ramach tych zespołów rozwijają się przyjaźnie, ale także poczucie, że nie chce się zawieść zespołu. Dlatego też dzieciom i młodzieży może być trudno zakończyć grę opuszczając grupę. Wyjaśnij dziecku, że powinno omówić z graczami w swojej grupie, jak dużo czasu może poświęcić grze. Pozwoli to lepiej skoordynować działania i ułatwi spokojnie zakończyć grę.

• Czas gry: gry fabularne online są tak stworzone, że ich świat i społeczność ulegają zmianom, nawet gdy my jesteśmy z nich wylogowani. Często też wymagane jest dokończenie misji, by móc ją zapisać. Dzieciom i młodzieży ciężko jest wyznaczyć sobie określony punkt do zakończenia rozgrywki. Dlatego też najlepiej, jeśli wspólnie ustalicie limit godzinowy, którego twoja pociecha powinna się trzymać. Dobrze, aby przed końcem wyznaczonego czasu jeszcze raz im o tym przypomnieć, żeby dać dzieciom możliwość skończenia akcji i zachowania postępów.

• Pozornie nieograniczone światy gier: w szczególności w grach fabularnych świat charakteryzuje się pozorną nieskończonością. Zachęca to graczy do odkrywania każdego zakątka tego wirtualnego świata. Motywuje to dzieci i młodzież do spędzania dużej ilości wolnego czasu na odkrywaniu gry. Dlatego też i w tym przypadku wskazane jest wcześniejsze ustalenie stałych godzin gry. W ten sposób dziecko ma wytyczone ramy czasowe i może rozsądnie zorganizować grę.

• Reklamy: w przypadku wielu gier online banery reklamowe na stronie lub w grze stanowią dodatkowe źródło dochodów dla jej twórców. Jeśli świat gry jest kolorowy i różnorodny to małym dzieciom czasem trudno jest odróżnić w nim reklamy. Dlatego też najlepiej, jeśli będzie korzystało z tytułów nie zawierających reklam. Wyjaśnij swojej latorośli zawczasu, jakie formy mają i co zawierają reklamy, żeby uczulić ją na ten problem.

Gry online, reklamy i możliwe koszty z nimi związane

Szczególnie młodsze dzieci są bardzo podatne na reklamy w sieci i aplikacjach. Nie są one jeszcze w stanie zrozumieć tego, że z zakupami online wiążą się realne koszty i łatwo ulegają takim ofertom. Poza tym nachalne reklamy mogą przeszkadzać lub niepokoić twoje dziecko podczas grania, szczególnie, jeśli oferowane produkty nie są dostosowane do jego wieku. Dlatego więc gry przyjazne najmłodszym powinny w miarę możliwości nie posiadać reklam, jak i również oferować sposobność zablokowania zakupów w grze lub aplikacji.

Gry online są znane i krytykowane za dużą ilości reklam i mikro transakcji, w których kilkukrotnie kupuje się za małe kwoty przedmioty ułatwiające postęp w grze. Poza treściami reklamowymi kolejnymi problemami są: bezpośredni kontakt z innymi graczami oraz turowa lub niekończąca się struktura gry.

W przypadku (rzekomo) darmowych aplikacji mogą znaleźć się gry, których kolorowe i dziecinnie wyglądające elementy mogą ukrywać mechanizmy, stanowiące zagrożenie dla naszych pociech. O tym, jak sobie z nimi radzić, przeczytasz poniżej.

• DLC (Downloadable Content, czyli zawartości do pobrania): dodatkowe treści, które mogą być pobrane za opłatą np. nowe poziomy, postaci, ekwipunek, misje.

• Wirtualna waluta: to pieniądze dostępne w grze, które umożliwiają nam szybszy postęp np. krótszy czas oczekiwania, albo dodatkową pomoc przy trudnych poziomach.

• Wirtualne przedmioty: tlementy ekwipunku lub broń dla naszej postaci – często używane w grach fabularnych.

• Lootboxy: skrzynki z losową zawartością przedmiotów w ekwipunku lub broni – stosowane w darmowych grach i oferowane graczom do zakupu.

• Play to win: czyli płać, aby wygrać: gracze są zachęcani do łatwego zarabiania pieniędzy podczas gry, ale muszą wpłacić kapitał początkowy w nadziei, że zarobią więcej pieniędzy niż wydali.

Przez to, że zakupy w grze oferują rzadkie przedmioty, dzięki którym możemy uzyskać dużą przewagę nad naszymi przeciwnikami, stanowią one dla wielu graczy łakomy kąsek. Pomimo tego, że mechanizmy stojące za lootboxami nie są oficjalnie zabronione według systemu PEGI i polskiego prawa, eksperci uważają, że niosą one za sobą problematyczne i ryzykowne zachowania. Zawartość skrzynek jest w większości przypadków kompletnie losowa, a co za tym idzie, często zawierają mało znaczące przedmioty. Podczas poszukiwania wyjątkowo cennego i rzadkiego artefaktu możemy się szybko narazić na wysokie koszty. Część takich skrzynek lub wirtualnej waluty dostępna jest za darmo podczas grania, co zachęca dzieci do spędzania na grze więcej czasu i nie jest najlepszą alternatywą.

Oszacowanie i rozważne gospodarowanie kwotami na wirtualne wydatki jest dość trudne, szczególnie dla młodych graczy. Należy chronić małe dzieci przed możliwościami zakupów w grach online. Dlatego też dobrze poznaj i zrozum mechanizmy stojące za poszczególnymi tytułami. Wytłumacz swojej latorośli, jak szybko sumują się ukryte koszty oraz to, że za każdym wirtualnym zakupem stoją realne pieniądze. Poza takimi wyjaśnieniami podejmij również techniczne środki ochrony przed niechcianymi kosztami. Nie podawaj danych do swoich kart kredytowych na koncie dziecka, zabezpiecz zakupy w aplikacjach kodem PIN lub hasłem. Starszym dzieciom można od czasu do czasu pozwolić kupić z ich kieszonkowego różne dodatki, tak by nauczyły się jak gospodarować swoim budżetem.

Podsumowanie: blokada rodzicielska jako sprawdzone narzędzie pozwalające chronić młode osoby w cyfrowym świecie

Do budowania kompetencji medialnych u dzieci niezbędne jest zaznajomienie się z potencjalnie problematycznymi tematami, szczególnie tymi dotyczącymi ochrony danych osobowych i treści nieodpowiednich dla najmłodszych. Dodatkowo do zrównoważonej edukacji medialnej w zakresie gier komputerowych masz do dyspozycji szereg technicznych rozwiązań kontroli rodzicielskiej. Przy odpowiednich ustawieniach na smartfonie i konsoli pozwolisz swojemu dziecku bezpiecznie cieszyć się tymi rodzajami rozrywki. Rozmawiajcie o problematycznych aspektach i powodach, dla których decydujesz się na pewne ograniczenia, dzięki temu twoja pociecha nauczy się rozważnie i bezpiecznie korzystać z dobrodziejstw, jakimi są gry komputerowe.

______________________________________________

Źródła

https://www.komputronik.pl/informacje/blokada-rodzicielska/
(dostęp 5.02.2024)

https://www.komputerswiat.pl/poradniki/gaming/konsole-jak-uchronic-dziecko-przed-nieodpowiednimi-grami/dj5hj01
(dostęp 5.02.2024)

https://www.neonet.pl/blog/kontrola-rodzicielska-na-telefonie.html
(dostęp 5.02.2024)

https://www.uke.gov.pl/blog/zakupy-w-grach-proste-ale-czy-zawsze-kontrolowane,62.html
(dostęp 5.02.2024)

Źródła zdjęć w kolejności chronologicznej w tekście

Zdjęcie tytułowe: iStock.com/hobo_018

1. zdjęcie w tekście: iStock.com/gorodenkoff
2. zdjęcie w tekście: iStock.com/Imgorthand
3. zdjęcie w tekście: iStock.com/Milan_Jovic