
Assessment center – przebieg i przygotowanie*
Coraz więcej współczesnych firm odchodzi od klasycznego formatu rozmowy kwalifikacyjnej na rzecz tzw. sesji assessment center. Pod tą tajemniczą nazwą kryje jedno lub kilka spotkań, na których zawodowe umiejętności i konkretne predyspozycje kandydatek i kandydatów poddawane są praktycznej próbie. Osoby biorące udział w sesji stawiają czoła różnorodnym wyzwaniom, w których mają szansę zabłysnąć m.in. wiedzą, sprytem, umiejętnością pracy zespołowej oraz odpornością na stres. W tym artykule znajdziesz wskazówki dotyczące typowego przebiegu spotkań assessment center, a także kilka porad, jak najlepiej się do nich przygotować.
Przebieg sesji assessment center
Dla wielu firm klasyczna rozmowa o pracę to za mało. Osoby rekrutujące i pracodawcy coraz częściej chcą na własne oczy przekonać się, że umiejętności kandydatki i kandydata opisane w życiorysie to więcej niż słowa na kartce papieru. Sesje assessment center w sprytny sposób wykorzystują mechanizmy psychologiczne selekcji grupowej, pozwalając znaleźć pracownika, który najlepiej poradzi sobie na danym stanowisku. Z reguły spotkania trwają od 2 do 3 dni i składają się zarówno z ćwiczeń przeznaczonych do samodzielnego wykonania, jak również z kilku zadań grupowych. Testy są skonstruowane w taki sposób, by oprócz wiedzy zawodowej, sprawdzić również tzw. kompetencje miękkie, m.in. kreatywność, komunikatywność i zarządzanie czasem. To właśnie one mogą pomóc ci wyróżnić się wśród tłumu starających o stanowisko i przeważyć o odniesieniu sukcesu. Do typowych zadań na sesjach assessment center należą testy wielokrotnego wyboru, prezentacje, stworzenie planu działania lub symulacje rozwiązywania problemów. Spotkania mają zazwyczaj z góry ustalony przebieg [1]:
Na początku sesji rekrutujący poproszą cię o przedstawienie się. Skorzystaj z okazji i oprócz suchych faktów dotyczących twojego wykształcenia i dotychczasowej kariery wspomnij o swoich sukcesach i pracy przy szczególnie ciekawych projektach. Ten etap to twoja szansa na wywarcie korzystnego pierwszego wrażenia i zasygnalizowanie rozmówcom, że świetnie nadajesz się na aplikowane stanowisko.
Następnie rozpoczyna się część testowa. Zmierzysz się w niej z całą masą ćwiczeń, zadań i symulacji, mających na celu sprawdzenie wiedzy, umiejętności koncentracji oraz radzenia sobie ze stresem. Zazwyczaj pierwsza runda testów bierze pod lupę twoje indywidualne cechy i predyspozycje. Nie zdziw się, jeśli ten etap będzie poprzedzony krótką rozmową w cztery oczy, podczas której osoba rekrutująca będzie próbowała wyłowić twoje mocne strony.
Teraz kolej na fazę grupową. Ten etap sesji poddaje próbie twoje kompetencje społeczne, umiejętność pracy w zespole oraz asertywność. Najczęściej przybiera on formę symulacji rozwiązania problemu, dyskusji lub odgrywania wcześniej określonych ról. Rekrutujący będą przyglądać się przede wszystkim twoim interakcjom z innymi uczestnikami, postaraj się więc wykazać pewnością siebie, komunikatywnością oraz otwartym, życzliwym usposobieniem.
Na koniec osoba rekrutująca może podsumować sesję oraz podzielić się z tobą swoimi uwagami i spostrzeżeniami. Dodatkowo może poprosić cię o dokonanie samooceny swoich doświadczeń z udziału w sesji.
Niektóre przedsiębiorstwa stawiają na wirtualne sesje assessment center jako wstęp do dalszego procesu rekrutacji. Podczas takiej sesji kandydatka lub kandydat muszą rozwiązać szereg testów psychologicznych i specjalistycznych przez Internet.
Assessment center – zadania do wykonania
Assessment center koszyk zadań – przykłady
Jeśli wybierasz się na sesję assesment center, z dużym prawdopodobieństwem czeka cię wykonanie zadania, które określa się mianem „koszyka zadań” lub „skrzynki na dokumenty”. Choć, w zależności od aplikowanego stanowiska, ćwiczenie może mieć przeróżny przebieg, jego cel jest zawsze ten sam: sprawdzenie czy pracownik potrafi szybko i efektywnie działać pod presją czasu. Uczestnicy otrzymują do swojej dyspozycji „koszyk”, w którym znajduje się przynajmniej 10 różnych dokumentów. Każdy z nich opisuje problem, który trzeba w jakiś sposób rozwiązać. Nie wszystkie zadania dotyczą kwestii typowo zawodowych – w symulacji mogą też pojawić się m.in. fikcyjne utrudnienia organizacyjne lub wypadki losowe. Na rozwiązanie wszystkich problemów z koszyka uczestnicy mają zazwyczaj od 30 do 60 min. W tym czasie rekrutujący powinien stworzyć listę zadań, ustalić punkty priorytetowe, zaproponować możliwe rozwiązania oraz w razie potrzeby oddelegować część obowiązków do innych współpracowników [2].
Przykład:
Przygotuj na jutro ważną prezentację.
Jeden z pracowników będzie nieobecny przez dłuższy czas z powodu choroby. W krótkim czasie znajdź odpowiednie zastępstwo.
Twoja szefowa potrzebuje na jutro rano szczegółowy raport dotyczący stanu bieżących projektów.
Twoja żona/mąż ma jutro urodziny i musisz jej/mu kupić prezent.
Za godzinę twoje dziecko musi zostać odebrane z przedszkola, a twojej żonie/mężowi coś wypadło.
Zarezerwuj stolik w restauracji na jutrzejsze ważne spotkanie z klientem.
W trakcie symulacji możesz zmierzyć się z wieloma utrudnieniami, np. nieoczekiwanym telefonem lub rozmową ze współpracownikiem, wymagającą natychmiastowego rozwiązania. Dzięki koszykowi zadań rekruter ma możliwość przetestowania twojej odporności psychicznej i pracy pod presją czasu.
Assessment center – case study, czyli analiza przypadku
Analiza przypadku to niewątpliwie jeden z najchętniej wybieranych zadań podczas sesji assessment center. Z reguły trwa ona do pół godziny i, podobnie jak w przypadku koszyka zadań, odbywa się indywidualnie. Celem studium przypadku jest konfrontacja kandydatki lub kandydata z rzeczywistym problemem, wymagającym od nich rozwiniętych zdolności analitycznych. Jako uczestnik sesji masz za zadanie dokonać szczegółowej analizy danego przypadku, uwzględniając np. przyczyny i rezultaty jego przebiegu, a także zaproponować możliwe rozwiązania omawianego problemu [2].
Przykład: Kandydatka lub kandydat mają przygotować prognozę sprzedaży i muszą sporządzić plan produkcji kombinezonów zimowych dla niemowląt. Mają do swojej dyspozycji dane statystyczne – wskaźniki przyrostu naturalnego i zachowań konsumenckich Polaków w zależności od pory roku. Na tej podstawie osoby ubiegające się o dane stanowisko będą musiały dokonać próbnej analizy i stworzyć roboczą prognozę sprzedaży.
Podczas studium przypadku rekrutujący z reguły nie wymagają od kandydatek i kandydatów podania na tacy konkretnej odpowiedzi. Dużo większe znaczenie ma tu sam proces, a w szczególności sposób podejścia do danego problemu. Analiza przypadku ma za zadanie przede wszystkim dostarczyć rekrutującym informacji na temat zdolności analitycznych i wiedzy ogólnej kandydatki lub kandydata. Nie zdziw się więc, jeśli nie będziesz w stanie sprecyzować swojej odpowiedzi. Odłóż stres na bok, puść wodze fantazji i zabłyśnij oryginalnym rozwiązaniem!

Assessment center – jak przygotować się do sesji?
Zaproszenie na sesję assessment center to niewątpliwie pierwszy krok na drodze do sukcesu. Oznacza to, że udało ci się zdobyć serca rekrutujących – twoje CV i list motywacyjny okazały się bowiem strzałem w dziesiątkę. Teraz nadszedł czas na prawdziwy pojedynek, w którym udowodnisz, że świetnie nadajesz się na aplikowane stanowisko, i co najważniejsze – nie masz sobie równych. Oto kilka praktycznych wskazówek pomocnych w przygotowaniu do sesji assessment center:
Zasięgnij informacji o firmie, do której aplikujesz
Przed tobą ciężki dzień rekrutacyjnych zmagań, dlatego sprawdź wcześniej możliwości dojazdu do siedziby firmy. Jeśli chcesz dobrze wypaść, pod żadnym pozorem się nie spóźnij!
Co więcej, pamiętaj, by przed sesją poczytać co nieco o firmie. Rekrutujący chętnie pytają, co już wiesz na temat przedsiębiorstwa, jego historii czy filozofii.
Dodatkowo sprawdź, czy firma jest liderem w swojej branży, jaki jest popyt na jej produkty lub usługi, jaką ma konkurencję oraz jakie odniosła sukcesy. Podczas niektórych zadań sesji assessment center takie informacje mogą okazać się prawdziwym asem w rękawie! [2]
Jeśli to możliwe, zasięgnij szczegółów na temat aktualnych projektów przedsiębiorstwa. Dzięki temu wykażesz się inicjatywą i zapunktujesz u przyszłego pracodawcy.
Odśwież praktyczne umiejętności
Przygotuj się na to, że zadania analityczne mogą również przyjąć formę zadań… matematycznych. Dlatego przed sesją koniecznie powtórz najważniejsze zagadnienia z matematyki, takie jak obliczenia procentowe czy równania [2].
Pamiętaj również o solidnym przygotowaniu do pracy w grupie, podczas której rekrutujący wezmą pod lupę twoje predyspozycje do pracy w zespole: umiejętność motywowania współpracowników, siłę perswazji oraz charyzmę.
Zastanów się nad możliwymi strategiami skutecznej argumentacji. I co najważniejsze, pamiętaj o tym, by w sytuacjach stresowych zapanować nad emocjami. Spokój jest tu bowiem twoim sprzymierzeńcem – tylko tak zachowasz chłodny umysł i potraktujesz konkurencję z szacunkiem [2].
Nie ulega wątpliwości, że różnorodność zadań, pojawiających się na spotkaniach assessment center, utrudnia kandydatkom i kandydatom solidne przygotowanie. Dlatego odpuść sobie naukę przykładowych rozwiązań na pamięć! Zamiast tego ćwicz umysł i logiczne myślenie: przenalizuj różne rodzaje zadań i spróbuj rozwiązać kilka z nich. A na koniec sprawdź najnowsze informacje z kraju i ze świata: wiedza ogólna może się tu bowiem okazać bardzo pomocna [2].
Sesje assessment center – korzyści
Jakie zalety ma rekrutacja metodą AC dla przedsiębiorstwa?
Zastosowanie sesji assessment center jako narzędzia rekrutacji niesie ze sobą całe mnóstwo korzyści:

W przeciwieństwie do klasycznej rozmowy kwalifikacyjnej rekrutujący mają tu możliwość obserwacji kandydatek i kandydatów w sytuacjach stresowych oraz dokonania lepszej oceny ich zdolności analitycznego myślenia i umiejętności rozwiązywania problemów.
Sesje assesment center pozwalają również lepiej ocenić mocne i słabe strony przyszłych pracowników, zmniejszając tym samym ryzyko nieudanej rekrutacji praktycznie do zera. A znalezienie właściwej osoby na dane stanowisko to nie lada sztuka, wymagająca ogromnych nakładów czasowych, finansowych i kadrowych. Warunkiem jest jednak właściwe przygotowanie sesji pod względem strukturalnym i merytorycznym. W końcu zadaniem narzędzia AC jest wyłowienie z grona kandydatek i kandydatów osoby z najlepszymi predyspozycjami do obsadzenia wskazanego stanowiska, a tym samym uniknięcie strat finansowych, poniesionych w wyniku błędnej rekrutacji.
Zalety sesji assessment center dla kandydatek i kandydatów
Centrum oceny jako jedna z najlepszych strategii rekrutacyjnych, przynoszących ogromne korzyści biznesowe dla firmy, jest również nieocenionym źródłem wiedzy dla osób starających się o dane stanowisko:
W przeciwieństwie do tradycyjnej rozmowy kwalifikacyjnej osoby ubiegające się o pracę mają tu możliwość zaprezentowania się potencjalnemu pracodawcy z najlepszej strony i rozłożenia konkurencji na łopatki.
Różnorodność zadań podczas sesji assessment center to niebywała okazja, by sprawdzić się w wielu obszarach jednocześnie. A przerwy stanowią świetny pretekst do rozmowy z rekrutującymi oraz są okazją do poznania przyszłej firmy od przysłowiowej kuchni.
Z zaproszenia na rozmowę kwalifikacyjną nie zawsze można jednoznacznie wywnioskować, jaką przybierze ona formę. Dlatego zachowaj czujność i zwróć uwagę na takie pojęcia, jak rekrutacja wieloetapowa czy kilkugodzinna/kilkudniowa sesja.
Podsumowanie: wykorzystaj zalety sesji assessment center i zapunktuj podczas rekrutacji
Sesja assessment center jako forma selekcji nierzadko przyprawia kandydatki i kandydatów o gęsią skórkę. Jednak nie taki diabeł straszny, jak go malują! Solidne przygotowanie i przyjazna mowa ciała wystarczą, by zrobić pierwsze dobre wrażenie i zaprezentować się z najlepszej strony. Wykorzystaj tę okazję do udowodnienia swoich umiejętności i zalet oraz przekonaj rekrutujących, że jesteś prawdziwym strzałem w dziesiątkę. Zdecydowanie przybliży cię to do upragnionego sukcesu!
*Ten przewodnik zawiera ogólne informacje i przydatne wskazówki, które mogą ułatwić rozpoczęcie kariery zawodowej osobom, które stawiają pierwsze kroki na ryku pracy. Informacje umieszczone w poradniku nie odnoszą się konkretnie do przebiegu procesu rekrutacji, możliwości odbycia praktyk, staży lub wolontariatów ani opisów stanowisk w przedsiębiorstwie C&A.
______________________________________________
Źródła
[1] https://porady.pracuj.pl/rozmowa-kwalifikacyjna/jak-przebiega-sesja-assessment-center/
(dostęp 18.12.2024)
[2] https://interviewme.pl/blog/assessment-center
(dostęp 18.12.2024)
[3] https://www.randstad.pl/strefa-pracownika/praca-na-co-dzien/na-czym-polegaja-sesje-assessment-center/
(dostęp 18.12.2024)
Źródła zdjęć w kolejności chronologicznej w tekście
Zdjęcie tytułowe: istock/ PeopleImages
1. zdjęcie w tekście: iStock.com/g-stockstudio
2. zdjęcie w tekście: iStock.com/erikreis
3. zdjęcie w tekście: iStock.com/PeopleImages