Tuinieren in de zomer: een echtpaar plant samen planten in de tuin.

Tuinkalender: Tuinieren door het jaar heen

Ieder jaar wachten belangrijke en steeds terugkerende taken op hobby tuinders: van de planning, het zaaien en het blijven bewateren en verzorgen, tot het oogsten en tenslotte de voorbereiding op het volgende tuinjaar. Wie op het juiste moment de nodige taken voltooit, kan niet alleen genieten van een goed verzorgde tuin, maar heeft ook meer kans op een rijke oogst. Maar welke tuinklussen moeten worden gedaan en wanneer? Onze tuinkalender geeft je een beknopt overzicht van de verschillende taken in de moestuin.

Tuinieren in de lente: een plantenbak wordt bewaterd met een gieter.

Inhoudsopgave

Tuinieren in de lente
Tuinieren in de zomer
Tuinieren in de herfst
Tuinieren in de winter

Tuinieren in de lente: van maart t/m mei

Met het ontwaken van de lente begint het nieuwe jaar in de tuinkalender. Het actieve tuinjaar begint voor veel hobby tuinders zodra de eerste zonnestralen de aarde verwarmen. Aan het begin van het tuinseizoen wordt de moestuin bemest, gemulcht en in de loop van de maanden steeds meer ingezaaid.

Tuinieren in maart

Plantenbakken worden bemest met compost, de grond wordt uitgegraven en losgemaakt (bijv. met een pootstok). Fruitbomen worden bemest, bessenstruiken worden met mulch bedekt.
Sla, koolsoorten, radijsjes en kruiden kunnen in de broeibak ongeveer vier weken eerder dan in de koude grond worden gekweekt. Een broeibak is een kleine, platte kweekruimte die overdekt is met glas en zo beschermd is tegen het weer - een soort mini-kas voor het voorkiemen van stekjes.
In de (overdekte) kas of broeibak kunnen vorstgevoelige groenteplanten, zoals paprika's, pepers of tomaten (vanaf eind maart) worden gezaaid en voorgekiemd.

Tuinieren in april

Groenten zoals wortels en bieten kunnen worden gezaaid net als voorgekiemde stekjes (bijv. kool of broccoli).
Het is nu tijd om de voorgekiemde aardappelen te planten. Als je middelvroege en late aardappelrassen tegelijk plant, kun je ze later na elkaar oogsten.

Tuinieren in mei

De plantenbakken kunnen opnieuw worden klaargemaakt voor het planten, de aarde wordt losgemaakt en bemest met compost.
Vorstgevoelige groenten zoals paprika's en tomaten kunnen geleidelijk worden geacclimatiseerd (afgehard) aan de koelere buitentemperatuur en kunnen vervolgens worden ingeplant.
Na de laatste vorstnachten in het voorjaar kunnen veel groenten direct in de grond worden gezaaid en hoeven ze niet meer in broeibakken.

__________

Zeker weten dat...

Als de laatste vorst voorbij is en je gras droog is, kun je je gazon voor het eerst dit jaar maaien. Als je gelige of lichte vlekken in het gras ziet, moet je het verticuteren. Hierbij worden de mossen en dode grassen uit het gazon verwijderd en kunnen licht en lucht de grasmat weer goed bereiken. Afhankelijk van de grootte van het gazon, kun je een hand-, elektrische of benzine verticuteermachine gebruiken.

__________

Close-up van een tomatenkiem in de plantenbak.

Tuinieren in de zomer: van juni t/m augustus

In de zomer dient de tuin als een plaats van terugtrekking en ontspanning, maar in deze tijd is er ook erg veel te doen voor hobby tuinders. In de warme zomer staat één taak in het middelpunt: de moestuin beschermen tegen hitte en uitdroging. Enerzijds door regelmatig water te geven, anderzijds door te mulchen met schorsmulch, stro of grasmaaisel. Ongedierte- en onkruidbestrijding zijn ook doorlopende taken. Daarnaast kun je in de zomer al genieten van de eerste vruchten- en groenteoogsten (bijv. kersen, pruimen, bessen, erwten, bonen) en deze daarna opnieuw inzaaien.

Belangrijk: Denk bij hittebescherming niet alleen aan je planten, dus vermijdt inspannend werk tijdens de middag om niet aan de brandende zon blootgesteld te worden.

Tuinieren in juni

De eerste groenten zoals slasoorten, vroege aardappelen maar ook verschillende kruidensoorten kunnen worden geoogst. In de geoogste plantenbakken is nu ruimte voor de volgende gewassen.
Bij droog weer moeten fruitbomen ook water krijgen. Een gebied van ongeveer 50 tot 100 cm rondom de stam moet vrij blijven van begroeiing door grassen of onkruid om stambasisrot te voorkomen.

Tuinieren in juli

Herfstsoorten en tussengewassen die in de nazomer geoogst moeten worden, kunnen nu worden gezaaid.
In juli kunnen talrijke fruit- en groentesoorten, zoals tomaten en komkommers, maar ook kruiden worden geoogst. Snelgroeiende sla- of bietensoorten kunnen opnieuw worden geplant.

Tuinieren in augustus

Diverse groenten zoals paprika, maïs en tomaten kunnen in augustus worden geoogst.
Geoogste plantenbakken kunnen voor het volgende seizoen worden klaargemaakt door groenbemesting. Je kunt bijvoorbeeld wikke, lupine of klaver inzaaien. Ze maken de grond los met hun wortels en fungeren na de bloei als natuurlijke compost. Je kunt de plantenresten in de plantenbak onderploegen of ze als mulchlaag laten liggen.
Augustus is het de tijd om wintergroenten in te zaaien of te planten, zoals veldsla, spinazie of winteruien.
Plantenresten kunnen worden gecomposteerd om nieuwe, voedselrijke meststof te leveren voor het komende tuinseizoen.

__________

Onthoud dat...

Je kunt voor een zo duurzaam mogelijke bewatering zorgen met regenwater dat in regentonnen wordt opgevangen. Dit bevat meestal minder kalk dan leidingwater en is daarom beter voor de planten. Geef ook geen water rondom het middaguur: op het heetst van de dag verdampt het water sneller dan de planten het kunnen opnemen. Bovendien werken waterdruppels op de bladeren als een vergrootglas, waardoor de bladeren kunnen verbranden door het zonlicht.

__________

Tuinieren in de herfst: een vrouw plukt appels in de tuin op een herfstdag.

Tuinieren in de herfst: van september t/m november

De herfst is een andere grote oogsttijd: fruitbomen en plantenbakken kunnen nu worden geoogst, want verschillende soorten fruit zoals appels, peren, druiven en kweeperen, maar ook groenten zoals bieten, kool en wortels rijpen in september en oktober. Bepaalde soorten kruiden zoals tijm, salie of rozemarijn zijn winterhard en kunnen de overgang naar het koude seizoen aan als ze beschut zijn tegen wind en regen.

Tip: Afgevallen fruit oprapen en bladeren harken hoort ook bij het tuinieren in de herfst. Vanaf november moet je echter geen stapels bladeren of kreupelhout meer verplaatsen, want bijvoorbeeld egels hebben hun nestjes dan al gevonden.

Tuinieren in september

Nu veel soorten in je tuin geoogst kunnen worden, moet je je bedenken hoe je je oogst geschikt wilt opslaan of bewaren. Bepaalde groenten zoals aardappelen, wortels, koolsoorten en pompoenen kun je de hele winter door bewaren. Andere groenten kun je indikken, invriezen of inmaken als je ze niet snel genoeg kunt gebruiken.
In de plantenbakken die vrij komen kun je groenbemesting plaatsen.

Tuinieren in oktober

De laatste groenten van het seizoen (bijv. wortels) kunnen nu bij droog weer worden geoogst.
Groenten die van warmte houden zoals tomaten en paprika's moeten vóór de eerste vorst worden geoogst.
Kruiden kunnen worden geoogst en gedroogd.

Tuinieren in november

Sommige wintergroenten hebben de eerste vorst nodig om hun smaak te ontwikkelen (bijv. boerenkool, spruitjes, pastinaken).
Plantenbakken met groenten kunnen nu omgegraven of met mulch worden bedekt.
De winterbescherming in de tuin begint: planten afdekken met mulch is meestal voldoende. Jonge fruitbomen kunnen tegen vorstscheuren worden beschermd met een laagje witkalk.

Een vrouw snoeit fruitbomen in haar tuin.

Tuinieren in de winter: van december t/m februari

Tijdens het koude seizoen besteden tuinierders de meeste tijd aan het winterklaar maken van hun tuinen en aan de voorbereiding van het volgende tuinjaar. Hoewel de winter geen spiltijd is voor tuinrecreatie en -plezier, is hij wel van cruciaal belang voor de planning van het volgende tuinseizoen. Wintergroenten zoals wortels, bieten en pastinaken kunnen in deze tijd worden geoogst. Heggen en bessenstruiken of zomerbloeiende struiken kunnen in januari en februari worden gesnoeid.

Tuinieren in december

Tuingereedschap kan worden schoongemaakt, onderhouden en veilig opgeborgen.
De waterleiding in de tuin moet voor de winter worden leeggepompt en afgesloten, zodat de leidingen bij vorst niet barsten.

Tuinieren in januari

Controleer of alle winterharde en overblijvende planten de koude wintermaanden hebben overleefd en verwijder ze indien nodig.

Tuinieren in februari

Maak de bedden vrij van onkruid of stenen en maak ze klaar voor de nieuwe beplanting.

__________

Vergeet niet...

Door bomen te snoeien kunnen ze sterker bloeien en zo meer vruchten dragen. Snoeien in de winter bevordert de houtgroei en moet daarom geregeld worden uitgevoerd, bijvoorbeeld bij fruitbomen die nog sterk moeten groeien. Door in de zomer te snoeien kunnen de bomen echter de door het snoeien veroorzaakte wonden beter dichten en worden ze niet verzwakt door de vorst. In het voorjaar mogen dichte boomtoppen en heggen niet gesnoeid worden om broedende vogels te beschermen.

__________

Conclusie: Een tuinkalender is praktisch voor de planning van je tuinwerk

Van de eerste knoppen tot de eerste sneeuw - in de loop van het jaar wachten hardwerkende hobby-tuiners talloze taken: om van je tijd in de tuin te kunnen genieten en een zo rijk mogelijke oogst binnen te halen, moet je het tuinjaar zorgvuldig plannen. Je kunt de tuinkalender gebruiken als basis en oriëntatie en de taken aanpassen aan je persoonlijke tuinparadijs.

Ontdek meer artikelen: