Switchen van studie: info & tips over een eventuele overstap*

Het is niet makkelijk om in één keer de goede studie te vinden. Zo kan het gebeuren dat je pas tijdens je studie merkt dat je misschien niet het juiste vak hebt gekozen of dat je graag verder wilt studeren aan een andere school of universiteit. Onder bepaalde omstandigheden kan het daarom de moeite waard zijn om van school of studierichting te veranderen. Aangezien deze beslissing goed overwogen moet worden, geeft dit artikel je een overzicht van de belangrijkste voor- en nadelen en nuttige informatie over het organiseren van een studieswitch.

Switchen van studie: voor- en nadelen

Als je je niet prettig voelt in je huidige studierichting, kan dat verschillende redenen hebben. Afhankelijk van de oorzaak kan het veranderen van studie de juiste beslissing zijn. In andere gevallen is het beter als je de studie die je bent begonnen ook afmaakt.

Switchen van studie: waarom wel

• Ontevreden over studierichting: het heeft zin om van studierichting te veranderen als je aan het begin van je studie (eerste of tweede semester) al erg ontevreden bent over je studierichting. Als deze ontevredenheid niks van individuele docenten of modules te maken heeft, dan is een verandering zinvol, vooral aan het begin van de opleiding.

• Voortdurend overweldigd zijn: niet elke module tijdens je opleiding is even veeleisend, dus het is heel normaal dat je leervoortgang en misschien je cijfers variëren. Als je echter overweldigd bent door de algehele cursusinhoud, consequent slechte examenresultaten behaalt of meerdere examens niet hebt gehaald, dan kan een verandering van studie de juiste keuze zijn.

• Volledige koerswijziging: als je je inhoudelijk volledig wilt heroriënteren en je niet meer kunt identificeren met je huidige studierichting, is een koerswijziging ook aan te raden. Als je je bijvoorbeeld aanmeldt voor een heel andere afdeling voor postdoctorale studies, kunnen de academische prestaties van je vorige vak niet worden gecrediteerd - dus zijn de inspanningen in dit geval niet de moeite waard.

Switchen van studie: waarom niet

• Bijna afgestudeerd: als je al bijna afstudeert bent, heeft het meestal geen zin om van studierichting te veranderen. Een diploma kan je vaak helpen bij je beroepskeuze, ook als je in een iets andere richting wilt werken.

• Slechts een paar problemen: als je alleen moeite hebt met losse modules of bepaalde leerstof, dan heb je andere opties dan veranderen van studie: samen leren met medestudenten, privélessen volgen, een specialistisch spreekuur gebruiken met je docenten of deelnemen aan speciale werkcolleges.

• Desinteresse op enkele vlakken: je zal niet elke lezing of seminar even leuk vinden. Als je individuele evenementen gewoon niet leuk vindt, is een drastische koerswijziging door van studie te veranderen meestal niet nodig.

Voordat je een beslissing neemt, moet je de voor- en nadelen zorgvuldig tegen elkaar afwegen. Ook gesprekken met medestudenten (bijvoorbeeld medestudenten van je huidige opleiding of studenten van de opleiding waarnaar je graag zou willen switchen) kunnen je helpen bij de heroriëntatie. Ook is het handig om naar de studiebegeleiding of adviescentra te gaan voor professioneel advies en ondersteuning bij het opzetten van een verandering van studie.

Switchen van studie: welke adviesorganen kunnen mij helpen?

Als je een switch overweegt, dan kun je het beste naar de adviescentra van je universiteit gaan om alle nodige informatie in te winnen en een duidelijk plan uit te werken.

• Deskundig advies: voordat je wisselt van studierichting, moet je zeker weten dat de inhoud van je nieuwe studie bij je past. Om erachter te komen of je basisinteresse en vaardigheden voldoende zijn voor de nieuwe opleiding, kun je deskundig advies inwinnen. De contactgegevens vind je eenvoudig op de website van de betreffende faculteit.

• Studiebegeleiding: de studentenbegeleiders van je universiteit kunnen je helpen als je nog niet precies weet hoe je verder moet met je studie. Bijvoorbeeld welk nieuw onderwerp er mogelijk is.

• Examencommissie: bij de examencommissie krijg je informatie over algemene deadlines, benodigde formulieren en het toekennen of erkennen van behaalde studiepunten.

Switchen van studie: zelfde school of universiteit

Als je gewoon van studie wilt veranderen maar aan dezelfde universiteit of school wilt blijven, is dat meestal gemakkelijk te doen. Meestal hoef je in dit geval niet veel om te zetten om van opleiding te veranderen. Houd er echter rekening mee dat er belangrijke vereisten en deadlines zijn waaraan moet worden voldaan, zelfs als je niet van universiteit of school verandert:

• Wil je overstappen naar een vak dat een maximaal aantal studenten toelaat, dan gelden de algemene aanmelddeadlines en toelatingsvoorwaarden. Als je een bericht van de opleiding krijgt, moet je dat vaak samen met de aanvraag voor studieverandering indienen.

• De switch kan niet altijd meteen plaatsvinden: ga na of het mogelijk is om van vak te wisselen in een ander semester.

• Zoek uit of het mogelijk is om je studiepunten te laten erkennen als je overstapt naar een vergelijkbare studie.

Switch van school of universiteit: zelfde studie

Een andere mogelijkheid voor een heroriëntatie is een verandering van school of universiteit. Veranderen van universiteit kan nuttig zijn als je de inhoud van de cursus leuk vindt, maar problemen hebt met de plaats van studie of als je om professionele of familiaire redenen naar een andere stad wilt verhuizen. Veranderen van universiteit is meestal wat ingewikkelder dan veranderen van opleiding aan dezelfde universiteit, dus je moet hier goed opletten:

• Bezoek de locatie waarnaar je wilt overstappen. Krijg een indruk van de campus, volg colleges als gaststudent en ga in gesprek met studenten.

• Laat je tijdig informeren over toelatingsbeperkingen, aanmeld- en inschrijfdeadlines.

• Ga niet vervroegd weg bij je huidige opleiding. Als je echter toelating hebt gekregen van je nieuwe universiteit, moet je je eerst uitschrijven bij je huidige universiteit voordat je je kunt inschrijven.

• Laat je eerdere examens schriftelijk bevestigen en vraag erkenning van examens aan bij de nieuwe universiteit of school.

Switchen van studie en locatie

Als je van plan bent om tegelijkertijd van studie en universiteit te veranderen, kun je meestal maar heel weinig of geen eerdere prestaties laten bijschrijven. Daarom begin je meestal opnieuw in het eerste semester. Lees hier meer over toelatingseisen en gangbare deadlines aan de nieuwe universiteit.

De definitieve beslissing over de erkenning van examenprestaties en de overeenkomstige semesterclassificatie wordt genomen door de verantwoordelijke examencommissie van de universiteit. Meestal heb je minimaal de volgende documenten nodig:

• huidig bewijs van inschrijving

• kopie van het bewijs van behaalde resultaten (bijvoorbeeld actueel cijferoverzicht, eventueel met aantal pogingen voor tentamens)

• Indien van toepassing informatie over de inhoud van afgelegde tentamens (bijvoorbeeld via informatie uit de modulecatalogus)

• Indien van toepassing, vrijgavecertificaat

• taalcertificaten

Aangezien de examens die je al hebt afgelegd een deel van de vereiste prestaties in je nieuwe studie kunnen vervangen, heb je het voordeel dat de duur van je studie niet significant wordt verlengd. Dit is een groot voordeel, vooral als het gaat om studietoelagen.

Switchen van studie: opheldering over studietoelagen

Als je hebt besloten om van studie te veranderen, moet je in een vroeg stadium duidelijk krijgen of je nog recht hebt op studietoelagen. Doe je voltijds voortgezet onderwijs of mbo en je gaat een nieuwe voltijds opleiding volgen, dan kun je ook financiële ondersteuning krijgen in de tussentijd om de studieloze periode te overbruggen. Als je wisselt tussen hbo en universiteit, of op hetzelfde niveau blijft studeren, dan kom je hiervoor niet in aanmerking.

Je recht op studietoelage begint niet altijd opnieuw als je van studie wisselt. Alle wijzigingen dien je vroegtijdig door te geven. Een verandering van studie kan gevolgen hebben voor je studiekrediet, kinderbijslag of eventuele vrijstellingen. Als jij je studie stopzet, dien jij je ook te melden bij VDAB.

Kijk voor meer informatie op:

https://onderwijs.vlaanderen.be/nl/studenten/studietraject-evaluatie-en-diploma/veranderen-of-stoppen-met-studeren

Switchen van studie: wijziging op tijd doorgeven

Het belangrijkste is dat je je nieuwe studie doorgeeft voordat je je uitschrijft bij je oude studie. Anders val je in een gat zonder studietoelage. Vraag voor de zekerheid bij je eigen opleiding na wat de beste manier is om dit te regelen. Zo kom je niet voor vervelende verrassingen te staan. Mocht je uiteindelijk toch besluiten om de nieuwe opleiding niet te gaan doen, geef dit dan door aan alle instanties en vergeet niet om je en studietoelage stop te zetten.

Conclusie: switchen van studie – zo doe je dat

Een nieuwe start durven maken in je studie klinkt in eerste instantie als een grote stap. Maar in veel gevallen is het de moeite waard om van studie of studieplaats te veranderen. Om ervoor te zorgen dat je gelukkiger bent bij je nieuwe studie en je studie met succes kunt afronden, moet je profiteren van alle begeleidingsopties die beschikbaar zijn. Praat met medestudenten, neem als gaststudent deel aan evenementen en bezoek de adviescentra van de universiteit. Niets staat dus een succesvolle heroriëntatie in je studie in de weg.

* Deze gids vat algemene informatie samen over studieoriëntatie, -voorbereiding en -financiering om het voor studiekiezers gemakkelijker te maken om aan hun studie te beginnen. Deze informatie heeft niet specifiek betrekking op opleidingsmogelijkheden of functiebeschrijvingen bij C&A.

______________________________________________

Bronnen en meer informatie

https://onderwijs.vlaanderen.be/nl/studenten/studietraject-evaluatie-en-diploma/leerkrediet/situaties-die-je-leerkrediet-kunnen-beinvloeden/ik-verander-van-opleiding (geraadpleegd op 21-02-2023)

https://www.ugent.be/student/nl/administratie/inschrijving-of-registratie/veranderen-opleiding-afstudeerrichting.htm

(geraadpleegd op 21-02-2023)

https://www.studiekeuzemaken.nl/5-mogelijkheden-na-verkeerde-studiekeuze/

(geraadpleegd op 21-02-2023)

https://www.belgiantrain.be/nl/tickets-and-railcards/students-season-ticket

(geraadpleegd op 21-02-2023)

https://onderwijs.vlaanderen.be/nl/leerlingen/tien-vragen-van-leerlingen/mag-ik-tijdens-het-schooljaar-van-school-of-studierichting-veranderen

(geraadpleegd op 21-02-2023)

Bronnen van afbeeldingen

iStock.com/monkeybusinessimages

iStock.com/Jacob Ammentorp Lund

iStock.com/skynesher

iStock.com/martinedoucet