Pomoc poszkodowanym w nagłych wypadkach – wolontariat w ratownictwie

Pomoc osobom potrzebującym w nagłych wypadkach to ważne i odpowiedzialne zadanie. Wolontariat w służbach ratowniczych polaga na udzielaniu pomocy w krytycznych sytuacjach zagrożenia życia. To dla wielu osób praca oferująca dużo satysfakcji i poczucia spełnienia, z którą mocno się identyfikują.

Jednak chcąc odbywać wolontariat w ratownictwie, musisz spełniać podstawowe kwalifikacje i przejść kilka niezbędnych kursów. W końcu przydzielone ci zadania będą bardzo odpowiedzialne i może od nich zależeć ludzkie życie. W tym artykule omawiamy, jakie wymagania musisz spełnić, by odbyć wolontariat w ratownictwie wodnym, górskim i medycznym.

Jaka służba ratownicza pasuje do mnie?

Ratownictwo obejmuje wiele dziedzin i specjalnych organizacji, które reagują w razie różnych zagrożeń. Ratownicy udzielają pierwszej pomocy w sytuacji zagrożenia życia, zanim dana osoba trafi do szpitala. Pomagają podczas wypadków na lądzie, w wodzie i w górach, w razie zranień, zatruć oraz w innych sytuacjach, w których ludzkie życie jest narażone na niebezpieczeństwo. Istnieje wiele rodzajów służb ratowniczych:

• ratownictwo medyczne

• ratownictwo wodne

• ratownictwo wysokościowe

• ratownictwo techniczne

• ratownictwo chemiczno-ekologiczne

• działania poszukiwawczo-ratownicze

Do pracy w wielu z tych służb niezbędne jest specjalistyczne wyszkolenie, jednak w niektórych obszarach ogromnie przydaje się wsparcie wolontariuszy. Jeśli chcesz dołączyć do ich grona, dowiedz się, jakie wymagania musisz spełnić. Zazwyczaj wystarczy odbyć podstawowe szkolenia, by móc dołączyć do zespołu.

Znajdź pasującą służbę ratowniczą

Każda ze służb ratowniczych ma jeden główny cel: nieść pomoc w momentach, gdy ludzkie życie jest zagrożone. W zależności od organizacji możesz zaangażować się w różne obszary wolontariatu:

• Jeśli chcesz odbyć wolontariat w ratownictwie medycznym, twoim głównym zadaniem będzie zabezpieczanie imprez masowych, jak mecze, koncerty i festiwale. Twoim zadaniem będzie udzielanie pierwszej pomocy oraz odciążenie ratowników i lekarzy.

• Ratownictwo wodne czuwa nad bezpieczeństwem nad wodą – niezależnie od tego czy to jezioro, morze, rzeka czy akwen znajdujący się w parku narodowym. Ponadto WOPR zajmuje się m.in.: kształceniem ratowników, organizowaniem kursów pierwszej pomocy oraz kształtowaniem postaw społecznych u osób wypoczywających nad wodą poprzez propagowanie odpowiedzialnego zachowania podczas wypoczynku.

• Nad bezpieczeństwem osób znajdujących się w górach czuwają ratowniczki i ratownicy górscy. Do ich zadań należy pomoc w nagłych wypadkach, poszukiwanie i ratowanie osób, które zgubiły się w górach oraz edukacja turystów, jak sprawić, by wypad w góry był bezpieczny.

Jak wybrać pasujący do mnie wolontariat w ratownictwie?

To, w jakiej służbie ratowniczej podejmiesz wolontariat, zależy od wielu czynników np. miejsca zamieszkania, twojej dyspozycyjności i posiadanych umiejętności:

• Jakie organizacje ratunkowe działają w twojej miejscowości?

• Jakiej pomocy potrzebują?

• Jakie kursy i umiejętności należy posiadać, by móc zostać wolontariuszem w służbach ratunkowych?

• Czy masz wystarczającą ilość czasu na tak odpowiedzialną pracę?

• Czy twoja sytuacja materialna pozwala na odbycie dodatkowych szkoleń?

Może okazać się, że niektóre z umiejętności wymaganych do tego, by zostać wolontariuszką lub wolontariuszem w ratownictwie masz już w kieszeni (np. Kwalifikowany Kurs Pierwszej Pomocy, Prawo Jazdy, czy odpowiednie umiejętności pływackie lub narciarskie). One na pewno ułatwią i przyspieszą twój proces aplikacji. Niezbędne jednak będzie odbycie uzupełniających kursów i szkoleń, z którymi często wiążą się dodatkowe koszty. Jeśli pragniesz odbyć wolontariat w ratownictwie, weź pod lupę swoją sytuację finansową i oszacuj, czy stać cię na dokształcanie.

• pomoc w przypadku katastrof i klęsk żywiołowych

• prowadzenie szkoleń z pierwszej pomocy

• promocja kultury fizycznej i sportu

• prowadzenie szkoleń dla niższych stopniem ratowników.

Oto wymagania do zostania ratownikiem wodnym: 

• Ratownik wodny – tutaj niezbędne jest posiadanie uprawnie ratowniczych, o których mówi Art. 15a. Ustawy o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych z dnia 18 sierpnia 2011 . Dodatkowo trzeba posiadać inne umiejętności przydatne na wodzie, jak np. kurs na płetwonurka albo sterownika motorowodnego. Te osoby mogą pracować zarobkowo jako ratownicy oraz nadzorować pracę osób młodszych stopniem. 

Istnieją jeszcze stopnie wewnętrzne w jednostkach WOPR, jednak osoby te mogą tylko wspierać ratowników wodnych wykonując pracę wolontaryjną, każdy z nich należy zdobyć poprzez ukończenie szkolenia i zdanie egzaminu. Koszty szkoleń zazwyczaj są pokrywane przez kursantów. Czasami jednak samorządy oferują pewne dotacje. Dzieje się tak szczególnie przed wakacjami, gdy brakuje rąk do pracy, dlatego też warto jest wtedy rozglądać się za ofertami dofinansowań. 

Dokładne wymagania, co do kandydatów na wolontariuszy Wodnego Ochotniczego Pogotowia Rachunkowego, można znaleźć w lokalnych jednostkach.

Bez członkostwa w WOPR lub innej jednostce uprawnionej do przeprowadzania zadań ratowniczych nie da się być ratownikiem wodnym. Dlatego też, jeśli masz któryś z wyżej wymienionych stopni ratowniczych, upewnij się, że twoja lokalna jednostka ma uprawnienia do działań ratowniczych. Większość ratowników wodnych otrzymuje wynagrodzenie za swoją pracę. Jednak wiele lokalnych stowarzyszeń nie zawsze ma budżet na pełnoetatowe stanowiska i chętnie przyjmuje wolontariuszy z uprawnieniami, by zapewnić bezpieczeństwo na swoich akwenach.

Pomoc potrzebującym w ratownictwie górskim

Ratownictwo górskie i narciarskie to niezwykle odpowiedzialne zadanie, wymaga ono od kandydatów i kandydatek nie tylko miłości i pasji do gór, ale także znajomości szlaków i znakomitej sprawności fizycznej. W końcu chodzi tu o udzielanie pomocy podczas wypadków na trudnym terenie. Oto ogólna lista wymagań, by zostać ratownikiem lub ratowniczką w Górskim Ochotniczym Pogotowiu Ratunkowym lub w Tatrzańskim Ochotniczym Pogotowiu Ratunkowym:

• ukończone 18

• mile widziane jest miejsce zamieszkania na terenie, w którym działa lokalna jednostka TOPR lub GOPR, ze względu na łatwiejszy dojazd na miejsce akcji

• rekomendacja dwóch członków GOPR lub TOPR

• znakomita znajomość gór

• bardzo dobre umiejętności narciarskie (kurs kwalifikacyjny)

• wiedza z zakresu podstawowego kursu pierwszej pomocy

Każda z jednostek może dodatkowo rozszerzyć wymagania, po to by zapewnić maksymalną skuteczność akcji ratunkowych prowadzonych na swoim terenie. Po spełnieniu tych warunków zostaje się kandydatem na ratownika. W czasie stażu kandydackiego (minimum 2-letniego) należy dodatkowo odbyć co najmniej 240 godzin dyżurów ratowniczych rocznie i regularnie brać udział w kursach doszkalających. Dopiero po tym czasie i trudnym egzaminie staniesz się pełnoprawnym ratownikiem górskim.

Zadania ratowników i ratowniczek górskich

Do głównych zadań ratowników i ratowniczek górskich należą między innymi:

• akcje poszukiwawcze w górach

• akcje ratownicze na szlakach

• akcje ratownicze na stokach

• edukacja w zakresie bezpieczeństwa w górach

• ogłaszanie stopni zagrożenia

Ratownictwo górskie to bardzo wymagające i odpowiedzialne zajęcie, oferuje ono jednak dużo satysfakcji z pomocy poszkodowanym. Jeśli spełniasz powyższe wymagania i pragniesz nieść pomoc osobom potrzebującym, to nawiąż kontakt z lokalną grupą i włącz się w jej działania. Na pewno poznasz tam druhów na całe życie.

• empatia

• poczucie odpowiedzialności

• staranność

• umiejętność pracy zespołowej

• odporność na stres

• umiejętność radzenie sobie w trudnych sytuacjach

Poza tymi cechami, ważna jest też ogólna kondycja psychiczna wolontariusza lub wolontariuszki. To zajęcie jest wymagające, dlatego też jest istotne by samemu być w dobrej formie, a dopiero później nieść pomoc innym.

Jak można odbyć wolontariat w ratownictwie medycznym?

Jeśli pragniesz odbyć wolontariat w ratownictwie medycznym, a nie masz wykształcenia kierunkowego, to musisz zapisać się do organizacji, w ramach której działają grupy ratownicze. Może być to np. Polski Czerwony Krzyż lub Maltańska Służba Medyczna. Wiele z lokalnych grup działania, poza kursami pierwszej pomocy i ćwiczeniami ratowniczymi, zabezpiecza lokalne imprezy masowe i wydarzenia sportowe.

Będąc w jednej z tych grup ratowniczych, możesz również odbyć Kwalifikowany Kurs Pierwszej Pomocy (który trwa 66 godzin). Po nim możesz udzielać takiej samej pomocy w nagłych wypadkach, tak jak np. strażacy OSP. Czasami również wolontariusze delegowani są do pomocy na Szpitalnych Oddziałach Ratunkowych, zależy to jednak od lokalnej jednostki.

W jaki sposób młodzież może pomagać poszkodowanym?

Wiele młodych osób pragnie pomagać osobom w potrzebie. Ratownictwo to bardzo odpowiedzialne zajęcie, dlatego też wiele wolontariatów w tym obszarze przeznaczonych jest głównie dla osób pełnoletnich.

Wyjątkiem jest tutaj ratownictwo wodne: młodzież pragnąca zdobyć stopień młodszego ratownika WOPR może uzyskać go już po ukończeniu 12 roku życia. Natomiast po ukończeniu 16 roku życia można zgłosić się na kurs i zostać ratownikiem lub ratowniczką WOPR.

Młodzież może także odbyć kurs pierwszej pomocy w nagłych wypadkach lub włączyć się w prace wyżej wymienionych organizacji ratunkowych. Wystarczy skontaktować się z lokalną grupą i zapytać o to, w jakim zakresie niezbędna jest pomoc.

Podsumowanie: pomoc potrzebującym w nagłych wypadkach to honorowe zajęcie

Wolontariat w ratownictwie dla wielu osób wynika z potrzeby serca, by pomóc potrzebującym w nagłych wypadkach. Jeśli chcesz zaoferować swój czas ratownictwu wodnemu, górskiemu lub medycznemu, to musisz przejść szereg kursów i zdobyć dużo doświadczenia. Zdobyta wiedza przyda ci się jednak w wielu momentach życia, a satysfakcja z robienia czegoś pożytecznego dla społeczeństwa będzie bardzo duża. Zacznij poszukiwania od lokalnych grup ratowniczych, dowiedz się, gdzie najbardziej potrzeba rąk to pracy i jakie wymagania stawiane są kandydatom.

______________________________________________

Źródła:

https://www.gov.pl/web/mswia/ratownictwo-wodne

(dostęp 06.03.2022)

https://woprwielkopolska.pl/organizacja/nasza-misja/

(dostęp 06.03.2022)

https://www.naszwopr.pl/2019/02/11/ratownik-wopr-a-ratownik-wodny/

(dostęp 06.03.2022)

http://www.wopr.pl/component/content/article/375-stopnie-ratownicze

(dostęp 06.03.2022)

http://www.dolnoslaskiewopr.pl/index.php?todo=9875

(dostęp 06.03.2022)

https://www.topr.pl/images/dokumenty/Zarzadzenie_okreslajace_szczegolowe_zasady_przyjecia_w_poczet_czlonkow_TOPR_czerwiec2020.pdf

(dostęp 06.03.2022)

https://www.gopr.pl/poradnik/jak-zostac-ratownikiem-gopr

(dostęp 06.03.2022)

https://www.gov.pl/web/mswia/ratownictwo-gorskie

(dostęp 06.03.2022)

http://www.augustowskiewopr.pl/szkolenia-i-kursy/

(dostęp 06.03.2022)

Źródła zdjęć:

iStock.com/Wojciech Kozielczyk

iStock.com/BikejBarakus

iStock.com/wundervisuals

iStock.com/NicolasMcComber

iStock.com/majorosl