Czego uczy się dziecko w szkole? Praktyczne umiejętności i kompetencje kluczowe ucznia
Pisanie, czytanie i liczenie – to te umiejętności akcentuje się najbardziej w pierwszych latach podstawówki. Ich opanowanie kładzie podwaliny pod naukę wielu innych przedmiotów. W konsekwencji, są niezbędne, by osiągnąć sukces na dalszych stopniach edukacji i zapewnić sobie owocną zawodową przyszłość. Szkoła to jednak dużo więcej niż szlaczki, dyktanda i tabliczka mnożenia! Oprócz realizowania kolejnych punktów programu nauczania, twoja pociecha nabiera w niej różnorakich kompetencji – od kognitywnych, przez motoryczne, po społeczne. Wiele z nich towarzyszyć jej będzie w całym dorosłym życiu. W naszym poradniku wyjaśniamy, czego uczą się dzieci w szkole podstawowej oraz jak możesz wspierać swoją latorośl w zdobywaniu nowej wiedzy i umiejętności.
Poniżej znajdziesz kilka artykułów z poradami, jak wspierać pociechę od przygotowania do pierwszej klasy, przez stworzenie dobrych nawyków nauki w domu, aż po radzenie sobie z okresami obniżonej motywacji. Zebrane tu informacje pomogą ci towarzyszyć dziecku w szkolnej przygodzie i trzymać rękę na pulsie w razie przejściowych trudności.
Kompetencje kluczowe w szkole podstawowej i ich przykłady
Podstawa programowa w szkołach podstawowych w Polsce została zaprojektowana tak, by umożliwić uczniom rozwój tzw. 8 kompetencji kluczowych, ustanowionych przez Radę Unii Europejskiej w specjalnym zaleceniu edukacyjnym w 2008 roku. Często definiuje się je jako „połączenie wiedzy, umiejętności i postaw, potrzebnych do samorealizacji i rozwoju osobistego, funkcjonowania na rynku pracy, integracji ze społeczeństwem i uczestnictwa w życiu obywatelskim“. Brzmi dość enigmatycznie? I jak ma się to do konkretnych zadań i lekcji twojej pociechy? Poniżej wymieniamy kompetencje kluczowe nabywane w szkole podstawowej wraz z przykładami konkretnych umiejętności:
kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji: twoje dziecko potrafi się precyzyjnie wysłowić, napisać list, a w wolnym czasie przeczytać książkę od deski do deski.
kompetencje w zakresie wielojęzyczności: maluch potrafi wyrazić myśli w obcym języku i umie wykorzystać swoją wiedzę w różnych sytuacjach, np. zapytać o drogę lub zamówić jedzenie na wakacjach za granicą.
kompetencje matematyczne oraz w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii: twoja pociecha potrafi np. zaplanować swoje wydatki, wyjaśnić zjawiska przyrodnicze obserwowane na spacerze, rozumie związki technologii z innymi dziedzinami nauki.
kompetencje cyfrowe: dziecko dobrze orientuje się w świecie multimediów, zna zasady netykiety i bezpieczeństwa w sieci.
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie uczenia się: twoja pociecha potrafi np. stworzyć listę zadań do zrobienia i je wykonać, dobrze radzi sobie z pracą w grupie, wie na czym polega zdrowy styl życia i higiena psychiczna.
kompetencje obywatelskie: dziecko dostrzega istnienie różnych tożsamości kulturowych i narodowych, potrafi wymienić prawa człowieka, wie na czym polega demokracja.
kompetencje w zakresie przedsiębiorczości: maluch potrafi wykazać się inicjatywą i ma poczucie sprawczości. Wie, czym jest zrównoważony rozwój i dostrzega jego wagę w różnych dziedzinach życia.
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej: dziecko potrafi obcować z dziełami sztuki oraz wytworami popkultury, a także w twórczy sposób wyraża emocje samo lub w grupie, przykładowo uczestnicząc w zajęciach plastycznych lub tanecznych.
Program nauczania w szkole podstawowej: czego uczą się dzieci?
W trakcie kolejnych lat edukacji twoja pociecha będzie rozwijać drzemiący w niej potencjał. Oprócz opisanych wyżej kompetencji kluczowych, nauczy się też innych przydatnych zdolności, które przydadzą się jej w wielu dziedzinach życia. Uczniowie szkoły podstawowej prędzej czy później opanowują następujące praktyczne umiejętności:
Organizacja pracy: dziecko krok po kroku uczy się pracować coraz bardziej samodzielnie. Planuje swoje zadania w przemyślany sposób, umie się skoncentrować i dba o przybory szkolne. Z czasem coraz lepiej radzi sobie z drobnymi niepowodzeniami i wykazuje chęć do szukania nowych rozwiązań.
Wiedza ogólna: twoja pociecha potrafi wyszukiwać interesujące ją informacje, przyswajać wiedzę i wykorzystywać ją w praktyce. Zauważa wzajemne zależności między różnymi dziedzinami nauki i przedmiotami szkolnymi.
Stosowanie metod: maluch wie, że niektóre źródła informacji należy sprawdzać i weryfikować. Potrafi sporządzać notatki i porządkować wiedzę. Uczy się, jak przedstawiać zagadnienia, by inni też potrafili je zrozumieć.
Czytając powyższe listy kompetencji i umiejętności, weź pod uwagę to, że podstawa programowa w szkole podstawowej jest dostosowana do potrzeb i możliwości przeciętnego ucznia. To normalne, że każde dziecko ma nieco inne tempo rozwoju i w niektórych dziedzinach wyprzedzi rówieśników, a w innych pozostanie nieco w tyle. Nie zamartwiaj się na zapas. Większość uczniów prędzej czy później nadrabia drobne braki na kolejnych szczeblach edukacji.
Bycie częścią grupy: dziecko potrafi elastycznie dopasować się do różnych sytuacji i czuje przynależność do swojej klasy. Wykazuje empatię, tolerancję, szacunek i odpowiedzialność wobec innych uczniów. Doskonali umiejętności komunikacji i rozwiązywania drobnych konfliktów.
Rozwój osobisty: twoja pociecha poznaje swoje mocne i słabe strony, coraz lepiej umie wyrażać własne zdanie i realizować kreatywne pomysły.
Od przedszkolaka do pierwszaka: rozpoczęcie nauki w szkole
Wraz z pójściem do szkoły, twoja pociecha rozpoczyna nowy, ekscytujący rozdział życia. Dotychczasowy przedszkolak musi dostosować się do wyznaczonego rytmu lekcji i przerw, a także nawiązać nić porozumienia z nauczycielami i kolegami. Na szczęście jako rodzic możesz wesprzeć malucha. W poradniku podpowiadamy, jak emocjonalnie przygotować pierwszoklasistę oraz co zrobić, by dziecko poczuło się w szkole jak ryba w wodzie.
Organizacja biurka: ergonomiczne miejsce do nauki
Odpowiednio przygotowane stanowisko pracy pomaga maluchowi skupić się na odrabianiu lekcji w domu. Aby spełniało swoją funkcję, zadbaj o oddzielenie go wizualnie od strefy zabawy oraz dopilnowanie, by było pozbawione urządzeń elektronicznych. W tym artykule radzimy, jak zorganizować biurko dla ucznia oraz pomóc mu zachować porządek w przyborach szkolnych. Podpowiadamy też, jak kształtować dobre nawyki, sprzyjające koncentracji na nauce.
Zadania domowe – wskazówki dla dzieci i rodziców
Prace domowe zachęcają uczniów do powtarzania materiału, który pojawił się w szkole. Jednak zanim maluch nauczy się organizacji pracy i samodzielności, będzie potrzebował odrobiny wsparcia. Pomoc rodziców przyda się szczególnie pierwszoklasistom, dla których odrabianie lekcji to nowy element codzienności. By ułatwić im to zadanie zastosuj sprawdzone techniki: wprowadzenie stałych pór nauki, tworzenie planu lub listy zadań do odhaczania oraz zadbanie o wystarczającą ilość przerw.
Motywacja do nauki szkolnej: spraw, by dziecko lubiło się uczyć
Dzieci uwielbiają dowiadywać się nowych rzeczy i posiadają wrodzoną motywację do nauki. Często zdarza się jednak, że w szkole ten entuzjazm przygasa. Maluchy muszą przyzwyczaić się do reguł i zadań domowych, a przy tym często czują, że stawiane im wymagania są zbyt niskie lub wysokie. W artykule podpowiadamy, co zrobić, by dziecko na nowo odkryło frajdę ze zdobywania wiedzy.
Powrót do szkoły po wakacjach
Lato to dla dzieci czas wolności i zabawy. Wakacje pozwalają im rozwijać pasje i cieszyć się urokami dzieciństwa. Zadbaj jednak o to, by pierwszy dzwonek nie zastał was z głową w chmurach. Stopniowy powrót do ustalonego rytmu dnia pozwoli maluchom przygotować się na nadchodzącą zmianę i uniknąć niepotrzebnego stresu. W artykule znajdziesz konkretne pomysły i strategie, a także szczegółową listę sprawunków i przyborów szkolnych.
______________________________________________
Źródła:
https://perceptiedukacja.pl/kompetencje-kluczowe/
(dostęp 13.07.2022)
https://www.zycieszkoly.com.pl/artykul/kompetencje-spoleczne-i-osobiste-stan-do-ktorego-zdazamy
(dostęp 13.07.2022)
Źródła zdjęć:
iStock.com/skynesher
iStock.com/Drazen Zigic
iStock.com/damircudic
iStock.com/OlgaKhorkova
iStock.com/AleksandarNakic
iStock.com/Pekic
iStock.com/Liderina
