Życie zero waste – poradnik o niemarnowaniu
Podczas zakupów, gotowania, pracy, podróży – w Polsce jedna osoba produkuje rocznie około 342 kg śmieci. Mimo iż znajdujemy się z tą liczbą poniżej unijnych statystyk, to jak się okazuje, wcale nie mamy się z czego cieszyć. To wzrost o 10 kg w stosunku do roku poprzedniego, a w przeciągu ostatniej dekady ta wartość wzrosła o 100 kg na osobę. Główną przyczyną tego stanu jest brak segregacji śmieci we właściwy sposób. W konsekwencji tylko niewielka ich część zostaje poddana recyclingowi, przez co zalegają na wysypiskach lub są spalane. To wszystko coraz negatywniej odznacza się na naszym środowisku. Możemy się jednak zmienić jako społeczeństwo, wystarczy odpowiedzialnie podejść do segregacji śmieci oraz spróbować życia w stylu zero waste.
Filozofia zero waste – jak to działa?
Filozofia zero waste może być tym, co uratuje nas przed utonięciem w górze odpadów. Osoba stosująca taką zasadę stara się unikać śmieci, gdzie tylko się da, gdyż zero waste oznacza tyle co „zero śmieci”. Oczywiście brak wytwarzania dodatkowych zanieczyszczeń brzmi pięknie w teorii, ale co z praktyką? Zupełne unikanie odpadów wydaje się niemożliwe, zarówno dla naszego społeczeństwa, jak i dla przemysłu. Dlatego razem z zero waste wymienia się takie pojęcia jak less waste lub low waste – one oznaczają z kolei mniej śmieci. Cel jest więc jasny – chodzi tu o dążenie, gdzie tylko się da, do redukowania produkcji dodatkowych śmieci oraz unikania wyrzucania przedmiotów do śmietnika.
Do filozofii zero waste należy pięć łatwych do zapamiętania zasad:
Odmawiaj: jeśli czegoś nie potrzebujesz, to postaraj się z tego zrezygnować i nie kupować. Oczywiście nie mówimy tutaj o produktach pierwszej potrzeby, ale pomyśl jakich przedmiotów nie musisz posiadać na stałe? Na pewno znajdziesz takie rzeczy, które masz w dwóch egzemplarzach albo takie, które bez problemu można dzielić z przyjaciółmi, sąsiadami lub rodziną.
Ograniczaj: mniejsza konsumpcja oznacza mniej śmieci. Tutaj można zaliczyć nie tylko przedmioty materialne, ale także zużycie wody i prądu, czy wybór środka transportu.
Użyj ponownie: wiele rzeczy można ponownie wykorzystać. Dbanie o posiadane przedmioty wydłuża ich życie. Warto także naprawiać zamiast wyrzucać, a gdy nie mamy już zastosowania dla danej rzeczy, możemy ją podarować lub sprzedać komuś innemu.
Przetwarzaj: wiele śmieci może zostać poddanych recyklingowi, jeśli tylko posegregowaliśmy je we właściwy sposób. Dodatkowy bonus daje możliwość upcyklingu niepotrzebnych rzeczy i podarowanie im nowego życia poprzez znalezienie innego zastosowania.
Kompostuj: Obierki, resztki jedzenia, fusy do kawy, mogą być znakomitym nawozem dla roślin! To naturalny proces wzbogacania gleby o składniki odżywcze.
Początki ruchu zero waste – czyli kim jest Bea Johnson?
Za założycielkę ruchu zero waste uznaje się Francuzkę o imieniu Bea Johnson, która mieszka wraz z rodziną w Stanach Zjednoczonych. Od 2008 roku żyje prawie nie wytwarzając śmieci i opisuje to na swoim blogu, dodatkowo napisała także książkę o życiu zero waste. Śmieci, które produkuje ona i jej rodzina w ciągu roku można zmieścić w dużym słoiku po ogórkach. To dzięki wyżej wymienionym zasadom takie życie jest możliwe. Johnson uważa, że mnóstwo ludzi boi się utraty wygody poprzez życie zero waste, są to jednak obawy bezzasadne. Najlepiej, by możliwie jak najwięcej przedmiotów wykonywać samemu. Johnson wie jednak, że dla wielu osób, a w szczególności rodzin, może być to trudne do zrealizowania. Najłatwiejszą drogą w takiej sytuacji jest więc kupowanie rzeczy luzem i nieprzetworzonych. W ten sposób oszczędzamy nie tylko czas, ale także i pieniądze, przyczyniając się przy okazji do ochrony środowiska.
Każda osoba spożywa tygodniowo nieświadomie do pięciu gramów mikroplastiku. Dzięki ograniczeniu kupowania produktów w opakowaniach z tworzywa sztucznego można zredukować tę liczbę.
Główny cel ruchu zero waste: zmiana w społeczeństwie
Głównym celem nurtu zero waste jest stworzenie gospodarki o obiegu zamkniętym. Obecnie przypomina ona bardziej linię. Surowce są przetworzone na produkt, który zostanie zużyty, a następnie wyrzucony. Te surowce nie będą ponownie wprowadzone do obiegu, tylko wylądują na wysypiskach – co obciąża nasze środowisko i klimat. W gospodarce o obiegu zamkniętym kładzie się duży nacisk na maksymalne wykorzystanie i ponowne pozyskanie użytych już surowców, wydłużając ich cykl życia. Ten sposób gospodarowania zasobami chroni surowce naturalne naszej planety.
Filozofia zero waste ma za cel nie tylko unikanie produkcji śmieci, ale także długofalową zmianę w społeczeństwie. Ta zmiana zaczyna się właśnie w twoim domu. Pierwszym krokiem jest kwestionowanie własnych wyborów konsumpcyjnym. Często nie jesteśmy świadomi, ile śmieci produkujemy każdego dnia. Ten poradnik ma być dla ciebie pomocą i służyć wskazówkami, jak unikać produkowania śmieci na co dzień. Jego dwie podstawowe dewizy to „DIY zamiast kupowania” oraz „przedmioty wielokrotnego użytku zamiast jednorazowych”. Z pomocą produktów dostępnych w każdym domu, kilku sztuczek i porad, możesz z łatwością uniknąć dużej ilości plastikowych opakowań i spróbować życia według zasad zero waste (odmawiaj, ograniczaj, użyj ponownie, przetwarzaj kompostuj). W efekcie skorzysta z tego nie tylko środowisko, a także twój portfel.
Zero waste na co dzień: jak unikać śmieci: jak unikać produkcji śmieci
Unikanie opakowań w życiu codziennym staje się coraz ważniejsze. Statystyczna osoba produkuje od rana do wieczora niemal kilogram śmieci. Istnieje wiele możliwości, by być bardziej przyjaznym dla środowiska na co dzień, poprzez wykorzystywanie opakowań wielokrotnego użytku. Nie trzeba też wcale stawiać przez to całej naszej rutyny na głowie. Pokazujemy jak w różnych dziedzinach życia zredukować ilość produkowanych przez nas śmieci i jak wykonać pierwszy krok ku życiu w duchu zero waste.
Produkcja jednorazowych przedmiotów wykonanych z plastiku jest zakazana w Unii Europejskiej od 3 lipca 2021. Należą do nich przykładowo plastikowe: słomki, kubeczki, naczynia, sztućce. Niestety Polska jeszcze nie zaimplementowała tej dyrektywy. To ważny krok w stronę gospodarki o obiegu zamkniętym, poczyniony przez kraje członkowskie.
Pomysły na upcycling – ściereczki DIY z niepotrzebnych ubrań
Najwięcej odpadów wytwarza się w kuchni i w łazience. Waciki, nawilżane ściereczki i inne podobne produkty lądują w koszu na śmieci od razu po pierwszym użyciu. Znaleźliśmy idealne i przyjazne środowisku rozwiązanie tego problemu: ze starych, niepotrzebnych już ubrań, jak t-shirty czy koszule, można wykonać ściereczki wielokrotnego użytku, które posłużą do demakijażu lub jako alternatywa dla mokrych ręczników. Po użyciu wystarczy uprać je ręcznie lub w pralce – i już są gotowe do ponownego zastosowania. W naszym poradniku zawarliśmy wskazówki na temat doboru materiałów oraz instrukcję krok po kroku, jak samodzielnie uszyć takie ściereczki. W ten sposób w kilka minut twój dom stanie się bardziej przyjazny środowisku.
Mniej śmieci, dzięki woskowijkom DIY: instrukcja krok po kroku
Woskowijki to bardziej przyjazne środowisku alternatywy dla folii spożywczej i aluminiowej, które powoli pomogą ci wyeliminować je z twojej kuchni. Możesz użyć ich zarówno do pakowania, jak i przykrywania jedzenia. Z naszej instrukcji krok po kroku dowiesz się, że wykonanie woskowijek samodzielnie we własnym domu jest dziecinnie proste. Do ich wykonania wystarczą ci niepotrzebne ubrania wykonane z naturalnych materiałów np.
Woskowijki DIY nadają się do ponownego użycia. Pokazujemy, jak ich używać i o nie dbać, by służyły ci jak najdłużej. Z nimi przyczynisz się do mniejszej produkcji śmieci i zrobisz ważny krok w kierunku życia zero waste.
Chroń środowisko poprzez środki do prania DIY: instrukcja
Do odpowiedzialnego obchodzenia się z posiadanymi ubraniami należy także ich czyszczenie. Po to, by jak najdłużej cieszyć się z ukochanych rzeczy, należy przestrzegać zaleceń co do ich prania i czyszczenia. Rynek przepełniony jest różnego rodzaju środkami do prania, jednak mają one jedną znaczącą wadę: każdorazowe kupno przyczynia się do produkcji nowego opakowania, a co za tym idzie większej ilości śmieci.
Jedną z alternatyw, stanowiącą przy okazji ważny krok w kierunku życia zero waste jest samodzielne wykonywanie środków piorących. Radzimy, jak zastąpić konwencjonalne proszki i płyny samodzielnie zrobionym środkiem do prania i dzięki temu zredukować ilość wytwarzanych odpadów. W naszej instrukcji krok po kroku podajemy łatwy przepis zarówno na proszek jak i płyn do prania.
Gdzie oddać stare ubrania?
Statystyczny Polak wydaje na ubrania około 1300 zł rocznie. Gdy nasza szafa zaczyna pękać w szwach, wtedy sortujemy stare i nienoszone rzeczy. Odzież, która jest nam już niepotrzebna może jednak wspomóc organizacje charytatywne. Od wysyłki pocztą, poprzez kontenery na ubrania, aż po zorganizowane zbiórki – istnieje wiele projektów, które za pomocą starych ubrań pomagają potrzebującym. W tym artykule opisujemy jak i gdzie oddać stare ubrania i wymieniamy kilka polskich organizacji zajmujących się zbiórkami.
Zostań członkiem biblioteki – w ten sposób otrzymujesz dostęp do ogromnego asortymentu książek bez potrzeby ich kupowania! Rozejrzyj się po okolicy, wiele przedmiotów można wypożyczyć, zamiast kupić. Istnieją już na rynku wypożyczalnie sprzętu budowlanego, wystarczy kilka minut, by znaleźć jedną w twojej okolicy.
Podsumowanie: wiele małych kroczków, ku życiu zero waste
Tematyka zrównoważonego rozwoju, unikania śmieci i ochrony środowiska jest istotna obecnie jak nigdy przedtem. Rocznie na całym świecie około 8 milionów ton śmieci ląduje w naszych morzach oraz oceanach, trując ich faunę i florę. Zarówno politycy, jak i społeczeństwo zajmują się tą problematyką. Coraz więcej osób chce także dołożyć swoją cegiełkę w walce o ochronę środowiska naturalnego. Filozofia zero waste pomaga dzięki praktycznym zastosowaniom mądrze ograniczyć ilość plastiku w naszym życiu, a w niektórych aspektach zupełnie go wyeliminować. Dzięki projektom w duchu upcyklingu podarujesz drugie życie starym ubraniom. Tę odzież, która nie nadaje się do przeróbki możesz dzięki wielu zbiórkom oddać potrzebującym. Powstrzymaj jednak impuls wyrzucenia wszystkich produktów jednorazowych z domu. Życie zero waste oznacza także chronienie obecnych już zasobów. Najlepsze będzie wykorzystanie do końca napoczętych już produktów i przy najbliższej okazji zastąpienie ich przyjaznymi środowisku alternatywami.
______________________________________________
Żródła:
https://www.newsweek.pl/styl-zycia/wyrzuc-folie-jedz-zdrowsza-zywnosc-jedzenie-zdrowia-zywnosc-najskuteczniejsze-diety/90ejtly
(dostęp 13.04.2022)
https://kukbuk.pl/artykuly/czy-folie-spozywcze-sa-bezpieczne-dla-naszego-zdro/
(dostęp 13.04.2022)
https://www.teraz-srodowisko.pl/aktualnosci/recykling-odpady-komunalne-gus-10896.html
(dostęp 13.04.2022)
https://www.rmf24.pl/nauka/news-tygodniowo-zjadamy-5-g-plastiku-tyle-ile-ma-karta-kredytowa,nId,3040661
(dostęp 13.04.2022)
https://financer.com/pl/polak-wydaje-na-mode-cztery-razy-mniej-niz-brytyjczyk/
(dostęp 13.04.2022)
https://www.wwf.pl/aktualnosci/wakacje-w-morzu-plastiku-i-oceanie-toksyn
(dostęp 13.04.2022)
https://businessinsider.com.pl/zakaz-sprzedazy-plastiku-od-3-lipca-2021-r-polska-nie-zdazyla-z-ustawa
(dostęp 13.04.2022)
https://www.teraz-srodowisko.pl/aktualnosci/gus-ochrona-srodowiska-w-2020-odpady-komunalne-10550.html
(dostęp 13.04.2022)
Źródła zdjęć:
iStock.com/monkeybusinessimages
iStock.com/Nomad
iStock.com/Radila Radilova
iStock.com/KatarzynaBialasiewicz