Poradnik studenta – jaką formę i tryb studiów wybrać?
Rozpoczynając studia, zaczynasz nowy rozdział swojego życia. Wiele kwestii związanych z nauką na wyższej uczelni może być dla ciebie sporym wyzwaniem. Stworzyliśmy więc zarys najważniejszych zagadnień studenckich i dajemy ci tę wiedzę w pigułce – od wyboru kierunku, rodzaju i formy studiów poprzez finansowanie nauki, aż po produktywną organizację swojego czasu i studiowanie z dzieckiem. Przygotowaliśmy też praktyczną „checklistę”, dzięki której – jako świeżo upieczony student – zachowasz kontrolę nad swoimi obowiązkami.
Rodzaje uczelni – różnice między uniwersytetem a innymi szkołami wyższymi
Uczelnie wyższe w Polsce można zaszeregować według kilku kryteriów, w zależności od potrzeb klasyfikacyjnych. Z jednej strony mamy podział na profile: praktyczny i ogólnoakademicki. W przypadku pierwszego rodzaju studiów program obejmuje zajęcia kształtujące umiejętności praktyczne w wymiarze większym niż 50% ogólnej liczby punktów ECTS. Natomiast w przypadku profilu ogólnoakademickiego – zajęcia teoretyczne obejmują znacznie większą część czasu poświęcanego na działalność akademicką. Z drugiej zaś strony dzieli się uczelnie według przedmiotów i kierunków, które możesz na nich studiować. W Polsce zarejestrowanych jest kilka rodzajów uczelni wyższych, najważniejsze z nich to:
Uniwersytety: najstarszy rodzaj uczelni o charakterze nietechnicznym, której celem jest wyszkolenie kadr naukowych oraz kształcenie wykwalifikowanych pracowników. Cechą charakterystyczną uniwersytetów jest ich autonomia, sprowadzająca się do stanowienia rozległych uprawnień statutowych pozwalających na samorządność – promujących wolność akademicką, czyli wolność nauki i nauczania. Uczelnie te posiadają szeroką ofertę kierunków, pozwalającą studentom rozwijać się niemal w każdej dziedzinie życia.
Uczelnie techniczne: szkoły wyższe tego typu oferują przede wszystkim możliwość kształcenia w dziedzinach skupiających się na umiejętnościach praktycznych. W porównaniu do uniwersytetów posiadają znacznie węższą ofertę kierunków nauczania. W Polsce istnieje 18 publicznych uczelni technicznych, w tym 14 noszących nazwę politechnika, czyli spełniających specjalne kryteria naukowe zgodne z ustawą o szkolnictwie wyższym i nauce.
Uczelnie rolnicze: w ostatnich latach wszystkie akademie rolnicze przemianowano na uniwersytety przyrodnicze lub rolnicze. Kształci się na nich w kierunkach związanych z biologią, biotechnologią, rolnictwem oraz ochroną środowiska.
Uczelnie ekonomiczne: kształcą studentów w dziedzinach związanych z finansami, takich jak analityka gospodarcza, rachunkowość, ekonometria, ekonomia, doradztwo podatkowe. Podobnie jak uczelnie rolnicze, tak i szkoły wyższe o profilu ekonomicznym, przemianowane zostały w ostatnich latach na uniwersytety.
Akademie wychowania fizycznego: są to ośrodki dydaktyczno-sportowe, które kształcą studentów do pracy zawodowej w charakterze nauczyciela wf-u, trenera, arbitra sportowego oraz specjalistów z zakresu fizjoterapii, rekreacji i turystyki.
Uczelnie artystyczne: ich kierunki studiów cieszą się sporą popularnością wśród młodzieży, zafascynowanej sztuką – malarstwem, rzeźbą, teatrem, filmem czy modą. Jeśli czujesz, że jesteś jedną z tych osób, to ten typ kształcenia może być idealnym wyborem dla ciebie. Absolwenci kierunków artystycznych przygotowani są do pracy w szeroko pojętych zawodach kreatywnych – aktora filmowego i teatralnego, animatora, projektanta gier, architekta wnętrz, tancerza, kompozytora czy przedstawiciela wielu, wielu innych branż.
Większość uczelni publicznych (ok. 70%) to jednostki akademickie, które prowadzą studia pierwszego i drugiego stopnia oraz kształcenie doktorantów, a pozostałe (ok. 30%) to uczelnie zawodowe, oferujące studia pierwszego i drugiego stopnia.
Oprócz wymienionych rodzajów uczelni wyższych, GUS wyróżnia również uniwersytety medyczne jak i uczelnie pedagogiczne, morskie, teologiczne, a także uczelnie resortu obrony narodowej oraz resortu spraw wewnętrznych i administracji.
Tryb studiów: stacjonarne, niestacjonarne, wieczorowe, eksternistyczne i międzywydziałowe
Idąc się na studia masz do wyboru nie tylko typ uczelni, ale również system kształcenia. Który będzie dla ciebie bardziej odpowiedni, zależy od sytuacji życiowej czy postawionych sobie celów. Rozróżniamy przede wszystkim trzy tryby studiów:
Studia stacjonarne: program akademicki, w którym co najmniej połowa punktów ECTS objętych nauczaniem jest uzyskiwana w ramach zajęć z bezpośrednim udziałem wykładowców lub innych osób prowadzących zajęcia i wymaga fizycznej prezencji. Dzięki temu możesz cały czas pozostawać w kontakcie z wykładowcami i innymi studentami, a przy tym korzystać z biblioteki oraz pozostałych udogodnień. Stacjonarna forma studiów pozwala ci w pełni skoncentrować się na nauce i zdobyciu upragnionego wykształcenia.
Studia niestacjonarne: zajęcia dydaktyczne, w ramach których mniej niż połowa zajęć może być prowadzona podczas wykładów i ćwiczeń stacjonarnych, skupiających wykładowców oraz studentów fizycznie w tym samym miejscu. Taka nauka odbywa się głównie pośrednictwem nowych mediów i usług telekomunikacyjnych. Na pierwszym planie jest swoboda uczestnictwa w zajęciach dydaktycznych i ich dopasowanie do grafiku własnych potrzeb niezwiązanych z uczęszczaniem na uczelnie.
Studia dualne: jeśli pragniesz rozwijać jednocześnie swoje umiejętności teoretyczne, jak i praktyczne, pracując przy tym zarobkowo, wtedy taka forma studiów będzie dla ciebie odpowiednia. Podczas studiów dualnych uczęszczasz na zajęcia akademickie oraz wykonujesz odpłatną pracę na rzecz konkretnego przedsiębiorstwa. Praca i studia są ze sobą ściśle powiązane i wzajemnie się uzupełniają. Największą zaletą tej formy nauki jest możliwość zarobkowania i finansowania swoich potrzeb.
Jeśli pragniesz zarabiać zaraz po maturze, a przy tym poważnie myślisz o przyszłości i konieczności samorozwoju, wtedy studia dualne będą dla ciebie najlepszym wyborem. Pozwoli ci to na elastyczność i dopasowanie zajęć do zawodowych obowiązków.
Jaki tryb studiów wybrać: dzienne czy wieczorowe?
Wybierając studia można również uczyć się w trybie dziennym lub wieczorowym (zwanym również zaocznym). Studia dzienne będą wymagały od ciebie dużego poświęcenia, gdyż zajęcia trwają od poniedziałku do piątku, a wykładowcy oczekują odpowiedniego merytorycznego przygotowania, na co należy poświęcić czas poza zajęciami. Studia są w takim wypadku twoim głównym zajęciem i trwają – w zależności od kierunku i dyplomu – od dwóch do pięciu lat.
Studia wieczorowe są alternatywą dla studiów dziennych, którym nie trzeba poświęcać tyle czasu w tygodniu, dzięki czemu będziesz mieć więcej dni na inne sprawy oprócz nauki. To doskonała opcja dla osób aktywnych zawodowo lub świeżo upieczonych rodziców.
W ramach Systemu Bolońskiego wprowadzono także ideę „uczenia się przez całe życie“ (Lifelong Learning Programme), w założeniach której leży możliwość kształcenia się w każdym wieku i czasie oraz w różnych instytucjach edukacyjnych.
Wyróżnić można zatem trzy podstawowe rodzaje studiów:
Studia pierwszego stopnia: jest to forma studiów, na którą przyjmuje się kandydatów posiadających maturę. Kończy się go uzyskaniem tytułu zawodowego licencjata (po 3-letnich studiach licencjackich) lub inżyniera (po 4-letnich studiach inżynierskich).
Studia drugiego stopnia: możliwość nauki na studiach uzupełniających wymaga uprzedniego ukończenia kierunku na poziomie pierwszego stopnia i trwa 3–5 semestrów. Nauka ta kończy się uzyskaniem tytułu zawodowego magistra, magistra inżyniera albo tytułu równorzędnego. Zaliczenie ich jest wymagane, gdy zechcesz kontynuować naukę na szczeblu doktoranckim i uzyskać stopień naukowy.
Studia magisterskie jednolite: w toku procesu bolońskiego uznano, że niektóre kierunki nie mogą być podzielone i musza pozostać jednolitymi, pięcioletnimi studiami magisterskimi. Są to przede wszystkim specjalizacje z zakresu medycyny, prawa, weterynarii, psychologii, teologii i niektóre kierunki artystyczne.
Co studiować – porady dla niezdecydowanych
Nawet jeśli po maturze postanowisz, że chcesz kontynuować naukę, może się okazać, iż będziesz mieć trudności z wyborem odpowiedniego kierunku studiów, gdyż ten nie zawsze jest łatwy. Aby zorientować się w obecnie dostępnych opcjach, uczelnie starają się jak najatrakcyjniej przedstawić i zaprezentować dostępne kierunki kształcenia. Z tego artykułu dowiesz się, gdzie szukać wartościowych informacji na temat interesujących cię studiów oraz jak wybrać odpowiednią uczelnię, by później nie żałować.
Sposoby na finansowanie studiów
Każdy wie, że studia kosztują. Nauka może być nieodpłatna, ale związane z nią koszty życia potrafią przyprawić niejednego o zawrót głowy. W końcu zakwaterowanie, wyżywienie czy komunikacja miejska wymagają od studentów – a zazwyczaj od ich rodziców – sporych nakładów finansowych. Nie każdy chce być w tak dużym stopniu zależny od pomocy rodziny, lub po prostu nie może sobie na to pozwolić. W tym celu warto rozejrzeć się za dostępnymi sposobami finansowania. W tym artykule opisaliśmy przykładowe stypendia i kwestie związane z pracą studencką, abyś mógł znaleźć najkorzystniejszy sposób finansowania dla siebie.
Studia a niepełnosprawność: na jakie wsparcie można liczyć
Dla osób przewlekle chorych lub studentów z niepełnosprawnością konieczne są dodatkowe działania, które wyrównają szanse zdobycia wykształcenia. Jeśli i ty jesteś osobą z niepełnosprawnością, możesz liczyć na udogodnienia, które ułatwią ci rozwijanie swoich kompetencji. Z jednej strony są to środki przeznaczone przez instytucje państwowe dla uniwersytetów i uczelni wyższych, aby te zapewniły kandydatom, studentom i doktorantom odpowiednie warunki do kształcenia i prowadzenia pracy naukowej. Z drugiej zaś strony, możesz liczyć także na dofinansowanie w postaci stypendium. O formach i warunkach pomocy dowiesz się więcej z tego artykułu.
Samoorganizacja i zarządzanie czasem podczas studiów
Zaczynając studia jesteś już osobą pełnoletnią, a co za tym idzie, musisz samodzielnie organizować sobie wiele spraw i dbać o terminową realizację zadań. Z tego względu warto zadbać o odpowiednie zarządzanie własnym czasem i ułożyć plan, który pomoże ci zapanować nad chaosem związanym z dodatkowymi obowiązkami. Dobra samoorganizacja zapewnia punktualne wykonanie wszystkich zadań, bezstresowe zdawanie egzaminów i terminowe oddawanie prac domowych, zostawiając przy tymwystarczającą ilość czasu na relaks. Pokażemy i podpowiemy ci, jakich metod używać, aby szybko, bez trudu i efektywnie zaplanować swój czas i przygotować się do egzaminów.
Studiowanie z dzieckiem: informacje i porady
Podjęcie studiów lub ich kontynowanie z dzieckiem jest niekiedy wyzwaniem, ale nie jest niemożliwe. Aby poradzić sobie z wszystkimi obowiązkami, studiujący rodzice potrzebują nie tylko wytrwałości i dobrego zarządzania swoim czasem, ale także wsparcia. W tym artykule informujemy o dostępnych usługach doradczych i możliwościach wsparcia, które pomogą w finansowaniu i organizacji studiów z dzieckiem.
* Ten poradnik zawiera ogólne informacje na temat orientacji, przygotowania i finansowania studiów, aby ułatwić przyszłym studentom start w życie akademickie. Informacje te nie dotyczą możliwości szkolenia ani opisów stanowisk w C&A.
______________________________________________
Źródła
https://www.umb.edu.pl/photo/pliki/system_ds_jakosci_ksztalcenia/materialy_szkoleniowe/03031101.pdf
(dostęp 28.02.2023)
https://mapaakademicka.pl/maturzysci/rodzaje-tryby-stopnie-czyli-jakie-studia-wybrac/
(dostęp 28.02.2023)
https://dostanesie.pl/blog/czym-sa-studia-pierwszego-drugiego-i-trzeciego-stopnia/
(dostęp 28.02.2023)
https://www.cok.agh.edu.pl/dzial-nauczania/studia-wyzsze/studenci/proces-bolonski/
(dostęp 28.02.2023)
Źródła zdjęć
iStock.com/skynesher
iStock.com/Klubovy
iStock.com/rudi_suardi
iStock.com/gece33
iStock.com/monkeybusinessimages
iStock.com/Wavebreakmedia
iStock.com/Eva-Katalin
Czy wiesz, że... Nowi uczestnicy otrzymują 10% zniżki na powitanie*
Dołącz teraz, aby skorzystać z ofert specjalnych i przywilejów uczestników programu!
* Nasz rabat powitalny jest ważny przez 30 dni i może być wykorzystany tylko raz, w sklepach stacjonarnych C&A lub w sklepie internetowym C&A, oraz w naszej aplikacji. Minimalna wartość zamówienia wynosi 100 PLN. Nie może być łączony z innymi promocjami oraz rabatami C&A for you. Więcej informacji na temat warunków uczestnictwa można znaleźć na stronie www.c-and-a.com/pl/pl/shop/foryou#termsconditions
