Dziecko na studiach: porady i wskazówki na temat planowania i finansów*

Ciąża na studiach, czy da się je pogodzić z wychowaniem dziecka? To, czy po zajściu w ciążę chcesz i możesz kontynuować studia zależy w głównej mierze od wielu indywidualnych czynników i uwarunkowań. Ciąża lub posiadanie dzieci przed studiami będzie miało bardzo duży wpływ na przebieg twojej nauki. Rodzice potrzebują do tego znakomitej organizacji czasu, wytrwałości, a przede wszystkim dużo wsparcia. W tym artykule przedstawiamy różne możliwości dla rodziców na studiach, które mogą pomóc pogodzić im naukę z wychowaniem potomstwa.

Dziecko na studiach – wsparcie finansowe

Jeśli zdarzy ci się zajść w ciążę na studiach lub może masz już dziecko, zanim zaczniesz naukę na uczelni, to finanse są na pewno dla ciebie bardzo ważne. Studenci z maluchami z reguły mają bardzo mało czasu (o ile w ogóle), by mieć jakąś dodatkową pracę. Rodzice też nie zawsze mogą wspierać finansowo studiujące pociechy oczekujące dziecka. Dlatego też ważne jest, żeby wcześniej zorientować się, jakie możliwości dofinansowania istnieją dla uczących się mam i ojców.

Pomoc od państwa

Po urodzeniu dziecka państwo wspiera rodziców na różne sposoby od jednorazowej zapomogi w formie becikowego, po comiesięczną pomoc. Oto najważniejsze z państwowych programów wspierających rodziców:

• Becikowe: to jednorazowa zapomoga po urodzeniu dziecka w wysokości 1000 zł, przysługuje rodzinom, których dochód na osobę nie jest wyższy niż 1922 zł netto.

• Rodzina 500 +: ten program obejmuje wszystkich rodziców do ukończenia przez dziecko 18 roku życia. Trzeba jednak co roku składać o niego wniosek.

• Zasiłek rodzinny: jest przewidziany dla rodzin o niskich zarobkach, dochód na osobę w rodzinie nie może przekraczać 674 zł na osobę (lub 764 zł w przypadku rodzin z dziećmi z niepełnosprawnością). Kwota zasiłku rodzinnego wynosi 95 zł na dziecko do 5 roku życia, 124 zł od 5 do 18 roku życia. W przypadku przekroczenia kwot zarobków, kwota zasiłku może zostać pomniejszona, stosując zasadę „złotówka za złotówkę”.

• Świadczenie rodzicielskie: jest przeznaczone dla osób nie mogących skorzystać z zasiłku macierzyńskiego. Przysługuje ono więc studentom, osobom bezrobotnym lub zatrudnionym na umowę o dzieło. Wynosi ono 1000 zł miesięcznie i przyznawane jest przez 52 tygodnie po urodzeniu dziecka.

Pomoc od uczelni

To jaka pomoc przysługuje studentom, którym urodzi się dziecko zależy w głównej mierze od rektora uczelni. Każda szkoła wyższa ma w swoim statucie przewidziane różne formy pomocy finansowej dla osób uczących się. Oto najpopularniejsze z nich:

• Stypendium socjalne: przysługuje każdemu studentowi i studentce w trudnej sytuacji materialnej. Kwotę maksymalnego dochodu na osobę ustala rektor uczelni w porozumieniu z samorządem studenckim. Jeśli student lub studentka mieszka z rodzicami, to bierze się pod uwagę ich dochody, jeśli jednak mieszka samodzielnie, to wtedy liczy się tylko dochód studenta lub studentki ubiegających się o stypendium. Do dochodów wlicza się wszystkie zarobki świadczenia łącznie ze świadczeniem rodzicielskim.

• Jednorazowa zapomoga: uczelnie w Polsce przewidują pomoc dla studentów, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji losowej, a narodziny dziecka mogą tak zostać potraktowane (w zależności od placówki). Wniosek należy złożyć na swoim wydziale wraz z uzasadnieniem do trzech miesięcy od zaistnienia sytuacji losowej (np. narodzin dziecka). Można liczyć od kilkuset do nawet 3 tysięcy złotych w zależności od decyzji władz uczelni. Nie przysługuje ona jednak w trakcie trwania urlopu dziekańskiego.

Studia w ciąży: jak zorganizować zajęcia na uczelni

Mama na studiach ma zazwyczaj kilka możliwości wyboru organizacji swojego trybu nauki, zależy to głównie od jej stanu zdrowia, samopoczucia oraz możliwości jakie daje uczelnia. Oto kilka z nich:

• Dalsza kontynuacja nauki: jeśli czujesz się dobrze w ciąży i przebiega ona bez żadnych powikłań, to możesz kontynuować naukę bez większych przeszkód właściwie prawie aż do samego porodu. Prowadzący nie mają prawa wyprosić cię z zajęć tylko z tego powodu, tak więc jeśli coś takiego cię spotka, to koniecznie zgłoś to władzom uczelni.

• Rezygnacja z ryzykownych zajęć: niektóre ćwiczenia lub zajęcia w laboratoriach – głównie na politechnikach lub szkołach medycznych - mogą sprawić, że będziesz mieć kontakt z chemikaliami lub promieniowaniem, które są szkodliwe dla ciężarnych. Koniecznie porozmawiaj ze swoim lekarzem prowadzącym – może się okazać, że możliwość zaliczenia takich zajęć pojawi się dopiero po porodzie.

• Zmiana terminów egzaminów i zaliczeń: taką możliwość przewidują niektóre z uczelni i prowadzący zajęcia, należy jednak zawsze przedłożyć wcześniej zwolnienie lekarskie i pozostawiać w kontakcie z kadrą naukową.

• Indywidualny tok studiów: jest najwygodniejszym rozwiązaniem, jeśli ciąża nie przebiega w sposób książkowy lub tuż po rozwiązaniu. Studenci, którzy wnioskują o indywidualną organizację studiów mają swobodną możliwość wyboru grup zajęciowych, a także indywidualnie ustalają z prowadzącymi sposób zaliczenia przedmiotu.

Każde z tych rozwiązań jest bardzo indywidualne i zależy od twojej sytuacji, stanu zdrowia oraz możliwości.

Ciąża a studia – urlop od nauki

Czasami młode mamy nie czują się w pełni na siłach, by od razu wrócić do nauki. W końcu zajmowanie się małym człowiekiem to duża odpowiedzialność i czasami nie ma się już po prostu głowy do egzaminów i zaliczeń. Wiele uczelni jest przygotowanych na taką ewentualność i oferują swoim studentom i studentkom możliwość urlopu od nauki. W swoich regulaminach szkoły wyższe oferują wiele różnych rodzajów urlopów zarówno krótko-, jak i długoterminowych. Oferta ta zazwyczaj uwzględnia np. urlop zdrowotny, rodzicielski czy okolicznościowy. Warto jest zastanowić się, który z nich najlepiej pasuje do twojej sytuacji:

• Urlop krótkoterminowy: z reguły obejmuje czas krótszy niż semestr, niektóre uczelnie zastrzegają sobie maksymalną długość jego trwania do 6 tygodni. Nie zwalnia on z uzyskania zaliczeń i zdania egzaminów, ale może sprawić np. że sesja ulegnie wydłużeniu. O dokładnych warunkach wzięcia takiego urlopu należy rozmawiać z dziekanem.

• Urlop dziekański: jest drugą z możliwości dla studentów. Dziekan na pisemny wniosek studenta lub studentki może udzielić urlopu dziekańskiego na jeden lub dwa semestry. Po powrocie rodzice mogą wrócić na ten sam etap nauki. W czasie urlopu dziekańskiego zawieszone są stypendia (zarówno naukowe, jak i socjalne), ale rodzice mogą dalej korzystać z legitymacji, zniżek studenckich, uczelnianej biblioteki i bezpłatnej opieki medycznej. W czasie urlopu dziekańskiego można również - za zgodą dziekana - realizować częściowo tok studiów i zaliczać niektóre z przedmioty.

Jeśli zajdziesz w ciążę na studiach warto jest się zastanowić i rozważyć, która z tych opcji jest dla ciebie najlepsza. Zmiany w twojej studenckiej codzienności są nieuniknione, ale nie muszą oznaczać końca twojej kariery. W zależności od terminu porodu, czasami urlop krótkoterminowy może okazać się lepszą opcją niż opóźnienie całej nauki urlopem dziekańskim Zadaj sobie kilka tych pytań, by ułatwić podjęcie decyzji:

• Czy są zaliczenia i egzaminy, które możesz zdać przed porodem?

• Które z przedmiotów możesz zaliczyć?

• Które z przedmiotów są dostępne przez cały rok, a które tylko przez semestr?

• Czy możesz odbyć praktyki przed terminem porodu?

Poza dziekanem możesz także porozmawiać z opiekunem kierunki i innymi pracownikami uczelni i postarać się ustalić najlepszy możliwie plan organizacji twoich studiów.

• Dziekanat: tutaj masz możliwość spotkania się z dziekanem i porozmawiania o twoich opcjach dotyczących dalszej nauki i sposobu zaliczania egzaminów, tu złożysz także wszystkie wymagane podania.

• Biuro Spraw Studenckich: w tym miejscu uzyskasz informacje o możliwej pomocy finansowej i zapomogach, a także dowiesz się więcej na temat miejsca w akademiku lub o praktykach zawodowych.

• Biuro Karier Zawodowych: posiada informacje z zakresu doradztwa zawodowego oraz łączenia pracy zawodowej z wychowaniem dzieci.

Dla przyszłych rodziców niezwykle ważne jest nie tylko wsparcie instytucjonalne. Często dalsze studia nie są możliwe bez pomocy rodziny i przyjaciół, którzy mogą na pewien czas odciążyć ich od obowiązków opieki nad dzieckiem.

Podsumowanie: tata i mama na studiach

Organizacja studiów z dzieckiem to nie lada wyzwanie, trzeba w końcu podołać zarówno obowiązkom rodzicielskim, jak i tym wynikającym z nauki. Ciąża na studiach nie oznacza jednak końca świata, obecnie istnieje wiele sposobów, wsparcia dla studiujących rodziców. Od zapomóg finansowych, przez indywidualną organizację toku studiów, aż po urlop dziekański. Jest to jednak osobista decyzja, którą dobrze trzeba przemyśleć, gdyż kontynuacja studiów z dzieckiem na pewno nie będzie łatwa. Dlatego też, jeśli jesteś w ciąży na studiach albo masz już dziecko, ale pragniesz studiować, dobrze jest zorientować się we wszystkich możliwościach wsparcia jakie masz przed sobą.

* Ten poradnik zawiera ogólne informacje na temat orientacji, przygotowania i finansowania studiów, aby ułatwić przyszłym studentom start w życie akademickie. Informacje te nie dotyczą możliwości szkolenia ani opisów stanowisk w C&A.

______________________________________________

Źródła

https://www.gov.pl/web/rodzina/jednorazowa-zapomoga-z-tytulu-urodzenia-sie-dziecka

(dostęp 08.03.2023)

https://www.gov.pl/web/rodzina/rodzina-500-plus

(dostęp 08.03.2023)

https://www.gov.pl/web/rodzina/zasilek-rodzinny

(dostęp 08.03.2023)

https://www.gov.pl/web/rodzina/wiadczenie-rodzicielskie

(dostęp 08.03.2023)

https://www.mjakmama24.pl/prawo-i-finanse/porady-prawne/prawa-studiujacej-mamy-jak-pogodzic-dziecko-ze-studiami-aa-BSm3-toWz-TNMa.html

(dostęp 08.03.2023)

https://poradynacodzien.pl/studentka-w-ciazy/

(dostęp 08.03.2023)

https://serwisy.gazetaprawna.pl/edukacja/artykuly/907420,studia-przywileje-dla-rodzicow.html

(dostęp 08.03.2023)

https://www.gov.pl/web/rodzina/maluch-na-uczelni-2

(dostęp 08.03.2023)

Źródła zdjęć

iStock.com/Eva-Katalin

iStock.com/AleksandarNakic

iStock.com/miljko

iStock.com/AleksandarNakic