Schaatsen op natuurijs en in de hal

Schaatsen is een van de populairste wintersporten voor families en schoolklassen in Nederland. Niet alleen kinderen vinden het leuk om te schaatsen, maar ook volwassenen hebben er veel plezier in. In een schaatshal kun je de hele winter door schaatsen, maar bij schaatsen op natuurijs komt het op de dikte van de ijslaag aan. Hiervoor moet het eerst een paar dagen hard genoeg vriezen.

In ons artikel ervaar je waarop je moet letten om zonder gevaar te kunnen schaatsen. Bovendien geven we tips voor de juiste schaatsuitrusting. We informeren je, waarop je moet letten bij schaatsen op natuurijs en in de schaatshal of op buiten-kunstijsbanen. Bovendien stellen we een paar populaire plekken om te schaatsen voor.

Schaatsen heeft veel voordelen: Je kunt je coördinatievaardigheden er bijvoorbeeld mee verbeteren maar ook de algemene bewegelijkheid wordt sterk bevorderd. Bovendien is schaatsen door de harmoniserende bewegingen goed voor de gewrichten. Verder is het goed voor de opbouw van de spieren en verbetert het de conditie. De voordelen op een rijtje:

• Geschikt voor alle leeftijden

• Verbetering van de coördinatie

• Bevordering van de bewegelijkheid

• Versterking van de spieren

• Verbetering van de conditie

Net als bij andere wintersporten is ook bij het schaatsen zelfinschatting belangrijk. Als je je bijvoorbeeld onzeker voelt bij het betreden van het ijs, probeer het dan eerst voorzichtig. Neem geen onnodige risico’s, hiermee kun je jezelf en anderen in gevaar brengen. Met een beetje oefening krijg je de techniek van het schaatsen langzaam onder controle. Hoe zekerder je je op het ijs voelt, hoe plezanter je het schaatsen zult vinden. Zodat je op de volgende manier: “Bind de ijzers onder en gaan met die banaan” heerlijk kunt genieten van deze prachtige sport.

Of je nu op natuurijs of in een schaatshal gaat schaatsen, de juiste kleding en uitrusting is belangrijk voor jouw veiligheid. Bij het schaatsen moet je warme, maar ook ventilerende kleding dragen. Wanneer de kleding goed kan ademen verhinder je daarmee dat je te veel afkoelt. Bovendien moet je erop letten dat je kleding comfortabel is en de bewegingsvrijheid niet beperkt wordt.

Om je hoofd tegen verwondingen te beschermen wordt het aanbevolen om een helm te dragen. Wanneer je liever geen helm wilt dragen is een dikke wollenmuts het minste wat je als hoofdbescherming moet dragen. Handschoenen vermijden snijwonden wanneer je valt. Ook wanneer je onzeker of juist snel schaatst, zijn knie- ellenboog- en polsbescherming sterk aanbevolen.

Erg belangrijk bij het schaatsen is de pasvorm van de schaats. Afhankelijk van het gebruik zijn er verschillende schaatstypen, zoals Noren, kunstschaatsen, ijshockeyschaatsen etc. Voor vrijetijdsgebruik zijn Noren met hoge of met lage schoenen geschikt. Let er bij de hoge schoenen op dat je enkel niet helemaal vastzit, maar dat je nog wel wat bewegingsvrijheid hebt. Je schaatsen moeten goed aansluiten, ze mogen niet drukken en of te groot of te klein zijn. Daarom moet je bij het huren van schaatsen altijd goed opletten of de maat goed is. Wanneer je de schaatsen voor meerdere personen wilt gebruiken of op de groei wilt kopen, zijn verstelbare schaatsen erg handig.

Wanneer je zelf geen schaatsen wilt kopen, kun je ook schaatsen bij een schaatsverhuur huren. Deze service wordt vaak bij ijshallen aangeboden. Let er bij het aanpassen op dat je stabiel staat: je moet rechtop op de ijzers kunnen staan, zonder om te vallen.

Eigen schaatsen moet je onderweg in een tas transporteren en niet in de hand dragen. Om onnodige beschadigingen bij het transport te vermijden, kun je schaatsbeschermers onder de ijzers zetten.

Juiste uitrusting bij het schaatsen

• Warme, ventilerende, comfortabele kleding

• Handschoenen en muts

• Eventueel een helm

• Eventueel knie-, ellenboog- en polsbeschermers

• Passende schaatsen

Schaatsen is een conditiesport, daarom moet je van tevoren genoeg drinken. Het meenemen van eten en drinken op het ijs moet echter wel vermeden worden. Ook is het vanwege het grote verslikkingsgevaar een slecht idee om tijdens het schaatsen op lolly’s en andere snoepjes te sabbelen.

Beginners kunnen zich bij het schaatsen beter niet aan andere schaatsers vasthouden, omdat ze dan bij een eventuele val de ander meenemen. Wanneer je toch valt, als jullie samen op het ijs onderweg zijn, moeten jij en je partner elkaar absoluut loslaten, om het verwondingsrisico zo klein mogelijk te maken.

Hoe leuk het schaatsen op natuurijs ook is, het brengt wel een paar risico’s met zich mee. Daarom moet je alleen maar op natuurijs stappen, wanneer het ijs vrijgegeven is om op te schaatsen. Wanneer de ijsvlakte niet officieel is vrijgegeven, is het gebruik op eigen risico.

Een bevroren meer of vijver geeft signalen af, die je serieus moet nemen. Donkere plekken verraden je bijvoorbeeld dat het ijs nog veel te dun is. Ook wanneer er sneeuw op de ijsvlakte ligt of aan begroeide oevers of rivieren sneeuw aanwezig is moet je erg goed opletten. Op deze plekken kan de dikte van het ijs erg verschillend zijn, waardoor je het ene moment goed op het ijs kunt staan, maar het volgende moment er ook zo doorheen kan zakken. Hetzelfde gevaar vind je bij bruggen, steigers, overlopen van verschillende wateren in elkaar en bij de monding en afvoer van meren. Bij het schaatsen op natuurlijke wateren is het daarom erg belangrijk om de plaatselijke situatie te kennen. Daarbij hoort ook dat je informatie inwint over lokale reddingsmogelijkheden zoals zeilen, stangen, reddingsboeien, ladders, planken e.d. Verder moet je ook over de actuele weerssituatie en de weersvoorspelling geïnformeerd zijn, wanneer je natuurijs betreedt.

Hieronder zullen een aantal tips waarop je kunt letten worden opgesomd, zodat je je zo veilig mogelijk op het ijs kunt begeven.

• Ga nooit in je eentje het ijs op.

• Informeer van tevoren of het ijs sterk genoeg is, om erop te schaatsen.

• Ga alleen op goedgekeurd ijs schaatsen.

• Let tijdens het schaatsen op kleurveranderingen, randen en scheuren in het ijs.

• Houd voldoende afstand van de andere schaatsers.

• Help anderen wanneer ze hulp nodig hebben.

• Wanneer je het gevoel hebt dat je door het ijs heen gaat zakken: leg je vlak op het ijs en beweeg je voorzichtig de gelijke weg terug.

• Roep niet om hulp wanneer er geen gevaar bestaat.

• In het geval van een redding: plank, ladder of een omgedraaide schaats gebruiken, om het gewicht beter te kunnen verdelen.

• De persoon die gered is met dekens en droge kleding opwarmen.

• Na de redding een dokter bellen: onderkoelingen kunnen levensbedreigend zijn.

Zo gauw de weersvoorspelling zegt dat het gaat vriezen, begint in Nederland de schaatsgekte weer. Iedereen heeft het er dan over en in de volksmond hoor je dan alleen maar: “eindelijk kan er weer eens worden geschaatst”. Ook wordt er dan volop gespeculeerd, of de Elfstedentocht na al die jaren dan eindelijk weer eens geschaatst kan worden. Helaas is dit niet vaak het geval, maar gelukkig zijn er wel veel andere plekjes, waar het ijs soms dik genoeg is. Wanneer dit dan daadwerkelijk het geval is, gaan we er massaal op uit, om te kunnen schaatsen. Waarschijnlijk zullen de meesten gewoon naar het dichtstbijzijnde ijs gaan, waarop geschaatst kan worden. Voor diegene die eens wat anders willen uitproberen, stellen we hier een aantal mooie schaatsplekken voor.

De grachten van Amsterdam: Onze hoofdstad biedt mooie uitzichten en is ideaal voor weekendje schaatsen met kinderen.

Giethoorn en natuurgebied de Weerribben: In het Nederlandse Venetië kun je door een prachtig open landschap langs vele prachtige waterdorpen een mooie ronde schaatsen.

Schaatsen in Friesland: Friesland staat natuurlijk bekend om zijn Elfstedentocht, maar ook wanneer dit niet mogelijk is, biedt Friesland mooie plekjes om te schaatsen. Zo kun je bijvoorbeeld in het Nationaal Park De Alde Feanen bij Earnewâld een mooie tocht maken.

Elfdorpentocht in Groningen: Een variant van de Elfstedentocht die ook nog eens vaker gereden kan worden. Van Appingedam kun je bijvoorbeeld via het Damsterdiep richting Delfzijl gaan om uiteindelijk weer terug in Appingedam te komen.

Utrecht: In Utrecht kun je bijvoorbeeld op het Biltsche Meertje schaatsen

Den Haag: Natuurijsbaan bij IJsvereniging Pijnacker

IJs- en Skeelerclub Oosterhout (IJsco): Wanneer het hard genoeg gevroren heeft, kun je ook hier op natuurijs schaatsen

IJsclub Glanerbrug in Enschede: Ook in Enschede zijn er meerder natuurijsbanen te vinden, bijvoorbeeld IJsclub Glanerbrug.

Bij sommige schaatsbanen is er de mogelijkheid om schaatsfiguren met handvaten uit te lenen, die de kinderen kunnen gebruiken voor extra stevigheid. Op deze manier hoeven de ouders niet de hele tijd te bukken en kunnen de kinderen goed zelf oefenen. De wat grotere kinderen die nog met hulp willen oefenen, moeten erop letten dat de hulpjes rechtop worden geschoven. Op deze manier ontwikkelen ze het nodige balansgevoel voor het schaatsen.

Naast de algemene veiligheidstips die we hierboven al hebben genoemd, gelden er in de ijshal of op de ijsbaan de volgende regels:

• IJs niet betreden wanneer de ijsdweilmachine het ijs weer mooi glad en egaal maakt

• Voorgegeven schaatsrichting in acht nemen

• Op versperringen letten

• Individuele regels van de verschillende ijshallen in acht nehmen

Adres: Pim Mulierlaan 1, 8443 DA Heerenveen

Openingstijden: De openingstijden zijn per dag en per week verschillend, raadpleeg daarom de website voor de actuele openingstijden.

Prijzen:

• Entreekaart t/m 15 jaar: € 8, -

• Entreekaart 16+: € 12,50

• Entreekaart 65+: € 10,50

• Groepstarief t/m 15 jaar (mogelijk vanaf 10 pers.): € 7, -

• Groepstarief 16+ (mogelijk vanaf 10 pers.): € 11,50

Adres: Radioweg 64, 1098 NJ Amsterdam

Openingstijden: Kijk voor de openingstijden op de site van de Jaap Eden ijsbaan.

Prijzen:

• Het is niet mogelijk om losse tickets aan de kassa te kopen. Je kunt ook 10- en 25-rittenkaarten kopen.

• Entreekaart volwassen: € 9, -

• Entreekaart jeugd: € 5,50

• Entreekaart t/m 3 jaar: Gratis

• Entreekaart 65+ en Studenten: € 7,30

• Groepstarief jeugd vanaf 10 pers.: € 4,80

Adres: van Rosenburgweg 2, 6537 TM Nijmegen

Openingstijden: Voor de actuele openingstijden kun je het best van tevoren de website raadplegen.

Prijzen:

• Entreekaart volwassenen: € 6,85

• Entreekaart t/m 3 jaar: Gratis

• Entreekaart 4 t/m 17 jaar: € 4,95

• Entreekaart voor studenten: € 4,95

• Entreekaart voor begeleider: € 5,10een niet schaatsende begeleider van een schaatsend kind, incl. kop koffie/thee

Adres: Antoon Coolenlaan 3, 5644 RX Eindhoven

Openingstijden: Voor de actuele openingstijden kun je het best van tevoren de website raadplegen.

Prijzen:

• Entreekaart: vanaf 4 jaar: € 8, -

• Entreekaart: 65+: € 6, -

• Bezoekerskaart incl. 1 consumptie: € 6, -

• Bezoekerskaart incl. 1 consumptie

• Gezinskaart (4 pers. Familie 1 pers. 21+): € 28,50

Adres: IJsbaanlaan 2, 2024 AV Haarlem

Openingstijden: Voor de actuele openingstijden kun je het best van tevoren de website raadplegen.

Prijzen:

• Entreekaart volwassen vanaf 16 jaar: € 7,70

• Entreekaart jeugd t/m 15 jaar: € 4,70

• Je kunt ook een 10-rittenkaart kopen.

Adres: Stappegoorweg 1, 5022 DA Tilburg

Openingstijden: Voor de actuele openingstijden kun je het beste van tevoren de website raadplegen.

Prijzen:

• Entreekaart vanaf 4 jaar: € 7,10

• Entreekaart t/m 3 jaar: Gratis

• Ook te verkrijgen zijn groepstarieven, 65+ abonnementen en jaarabonnementen.

Adres: Piet van Donkplein 1, 7422 LW Deventer

Openingstijden: Voor de actuele openingstijden kun je het beste van tevoren de website raadplegen.

Prijzen:

• Entreekaart vanaf 3 jaar: € 7,50

• 10- en 25-rittenkaart is ook mogelijk.

Adres: Sportpark Toepad, Toepad 95, 3063 NJ Rotterdam

Openingstijden: Voor de actuele openingstijden kun je het beste van tevoren de website raadplegen.

Prijzen:

• Entreekaart: vanaf € 7,50

• Entreekaart t/m 3 jaar: Gratis

• 10- en 15-rittenkaarten zijn ook mogelijk.

Adres: Mississippidreef 151, 3565 CE Utrecht

Openingstijden: Vanwege de wisselende openingstijden, kun je het beste de website raadplegen

Prijzen:

• Entreekaart volwassen: € 11, -

• Entreekaart kind: € 7,00

• Entreekaart 65+: € 10,25

• Entreekaart studenten: € 8,10

Adres: Colosseum 90, 7521 PT Enschede

Openingstijden: Voor de actuele openingstijden kun je het beste van tevoren de website raadplegen.

Prijzen:

• Entreekaart volwassen: € 8,25

• Entreekaart t/m 12 jaar: € 7,25

• Entreekaart t/m 3 jaar: Gratis

• Entreekaart 65+: € 7,75

• Gezinspas en 11-rittenkaart ook mogelijk.

Wanneer je valt moet je de kneuzingen koelen. Lichte snijverwondingen kunnen met de eerste-hulp-set worden verzorgd. Bij zware vallen en verwondingen moet je altijd een arts inzetten.

Wanneer iemand door het ijs gezakt op een natuurijsbaan, moet je allereerst professionele hulp bellen (politie/brandweer: 112). Probeer vervolgens om de persoon vanaf de kant met geschikte reddingsmiddelen te helpen, gebruik hierbij een stang of een reddingsboei. Maar let er hierbij wel op dat je niet jezelf in gevaar brengt. Wanneer de persoon die door het ijs gezakt is, is gered, moet je de persoon met zoete, warme drankjes en droge kleding verzorgen. Aansluitend moet de geredde persoon door een dokter worden onderzocht, want onderkoelingen kunnen levensbedreigend zijn.

Schaatsen is voor iedere leeftijd geschikt en zorgt voor veel plezier. Om je voor ongelukjes te beschermen, moet je op de veiligheidstips letten en je aan de gedragsregels houden. Net zoals bij andere wintersporten moet je op elkaar letten. Bij het schaatsen op natuurijs komt er ook nog bij dat het ijs dik genoeg moet zijn en dat je op de plaatselijke situatie moet letten. Zo staat je bij het schaatsen niks in de weg.

Openingstijden en prijzen kunnen variëren tijdens evenementen, feestdagen en vakanties. Controleer voor het bezoek of de betreffende faciliteit open is voor het publiek.

______________________________________________

istock.com/borchee

iStock.com/shironosov

iStock.com/ MilicaStankovic

iStock.com/Focus_on_Nature