Burgerlijk huwelijk

Zodra je bij de burgerlijke stand getrouwd wordt door een ambtenaar van de burgerlijke stand, is je huwelijk rechtsgeldig. Het huwelijk is in België pas rechtsgeldig, wanneer je voor de burgerlijke stand bent getrouwd. Bovendien is het verplicht om minimaal 1 en maximaal 4 getuigen te kiezen, die minimaal 18 jaar oud zijn. Je kunt ze aanmelden op het moment dat je in ondertrouw gaat, zij moeten namelijk ook de huwelijksakte mee ondertekenen. De getuigen zijn heel belangrijk voor de rechtsgeldigheid van het huwelijk. Zonder getuigen kan het huwelijk niet voltrokken worden. Wie de getuigen mogen zijn mogen jullie helemaal zelf bepalen, dit kunnen zelfs wildvreemden zijn die je van de straat hebt geplukt. Mocht jullie trouwakte om de een of andere reden ooit zoekraken, dan kunnen de getuigen bevestigen dat jullie wel degelijk met elkaar in het huwelijk zijn getreden.

Als je de wens hebt om op een speciale datum te trouwen, zul je dit eerst aan moeten vragen bij de Burgerlijke Stand. Dit doe je door aangifte van huwelijk te doen. Dit kan vanaf minimaal 6 maanden tot maximaal twee weken voor het huwelijk voltrokken worden. In deze periode wordt er gekeken of jullie aan de wettelijke eisen voldoen, om met elkaar te mogen trouwen. Vanaf het moment dat je officieel aangifte van huwelijk hebt gedaan, staat vast op welke datum en locatie jullie gaan trouwen, welke naam jullie aan gaan nemen en of jullie trouwen voor de wet, wettelijk gaan samenwonen of feitelijk gaan samenwonen.

Tip: Datums die gemakkelijk te onthouden zijn, zoals 09-09-2019 zijn vaak erg populair. Zorg daarom ruim van tevoren dat je alle benodigde documenten voor het burgerlijk huwelijk verzameld hebt, en dat je precies één jaar van tevoren in ondertrouw gaat, zodat de door jullie gewenste datum kan worden vastgelegd.

Ook al is het misschien niet erg romantisch: Bij de organisatie van de formaliteiten zullen jullie ook moeten gaan besluiten, hoe je juridisch gezien wilt gaan trouwen: trouwen jullie voor de wet, of gaan jullie wettelijk samenwonen of feitelijk samenwonen.

In principe trouw je automatisch voor de wet, behalve wanneer je dit zelf veranderd. Wanneer je jullie bezittingen apart wilt houden, ook na het trouwen, kunnen jullie bij de notaris langsgaan, om bij hem/haar af te sluiten, onder welke vorm jullie willen gaan trouwen. Dat doe je door te kiezen voor wettelijk samenwonen of feitelijk samenwonen.

In de bruidsjurk-guide kunnen jullie inspiratie opdoen voor de outfit tijdens de huwelijkse voltrekking. Wat jullie hier kiezen is geheel jullie keus en kunnen jullie van de planning van de rest van de dag laten afhangen.

Documenten bij een burgerlijk huwelijk

De huwelijksvoltrekking is voor de wet bureaucratisch. Welke concrete documenten jullie nodig gaan hebben, kun je het best bij de burgerlijke stand navragen waar jullie van plan zijn te gaan trouwen. In ieder geval hebben jullie beide je identiteitsbewijs nodig. Wanneer een van jullie niet in België is geboren, kan een Akte van geboorte ook gewenst zijn. Mochten jullie in een andere gemeente willen gaan trouwen (dus niet de gemeente waar de aangifte is gedaan), zorg er dan voor dat alle benodigde documenten op tijd aangeleverd worden bij de betreffende gemeente waar jullie van plan zijn te gaan trouwen.

Mochten jullie voor het huwelijk samen al kinderen hebben, vergeet dan niet de geboorteaktes mee te nemen. Als één partner of beide partners voor het huwelijk al getrouwd zijn geweest, geldt ook dat je een bewijs van ongehuwde staat of van de ontbinding nietigverklaring van een vorig huwelijk mee moet nemen. Daarnaast is er ook een Akte van Echtscheiding nodig.

Wanneer jullie beiden niet de Belgische nationaliteit hebben, maar minstens een van jullie is wel woonachtig in België, kun je met een geldige verblijfsvergunning ook in België trouwen. Wanneer een van de twee uit het buitenland komt, hebben jullie ook een vertaalde geboorteakte door een beëdigde vertaler nodig. Bovendien moet deze persoon ook een bewijs van ongehuwde staat of ontbinding nietigverklaring van een vorig huwelijk hebben. Daarnaast moeten jullie een verbod op schijnhuwelijk ondertekenen, waarin jullie verklaren, dat je niet alleen maar trouwt, om een verblijfsvergunning te kunnen krijgen.^[1]

Om onnodige trouwkosten te vermijden, is het handig om van tevoren met de ambtenaar te spreken. Zo ben je zeker dat je de juiste documenten meeneemt. De benodigde documenten kunnen per gemeente net een beetje anders geregeld zijn. Daarom is een persoonlijk gesprek met jullie ambtenaar nuttig, zodat jullie je vragen kunnen stellen en zeker weten dat jullie de juiste documenten verzamelen.

Samenvatting van de benodigde documenten bij een burgerlijk huwelijk

• Identiteitsbewijs / paspoort
• Eventueel geboorteakte – indien dit niet al bij de gemeente geregistreerd staat

Afhankelijk van de situatie eventueel nog de volgende documenten:

• Inschrijvingsbewijs uit het bevolkings-, vreemdelingen- of wachtregister
• Actuele verblijfsvergunning
• Geboorteakten van de kinderen
• Akte van echtscheiding / sterfoorkonde
• Vertaalde documenten

Na het huwelijk – dit moeten jullie regelen

Wanneer je de naam van jouw partner bij de huwelijksvoltrekking aanneemt, zijn er enkele formaliteiten waarop gelet moet worden. De naamsverandering wordt ingeschreven in de registers van de burgerlijke stand. Deze geeft de naamswijziging automatisch door aan alle aangesloten (overheids-) instellingen. Commerciële organisatie krijgen dit niet, dus deze zul je het zelf moeten laten weten, hieronder vallen bijvoorbeeld banken. En ook jullie werkgevers dienen geïnformeerd te worden.  

Rijbewijs, paspoort en identiteitskaarten hoeven niet te worden aangepast en hier zal ook altijd jouw eigen naam blijven staan, maar bij het verlengen kan wel de naam van jouw partner worden vermeld. Deze komt dan onder je eigen naam te staan.

Eventueel moeten de volgende instanties over uw naamsverandering worden geïnformeerd:

• Werkgever
• Bank
• Verzekeringsmaatschappij
• Huisarts
• Het centrale dierenbestand (als uw hond (externe website) of kat een chip heeft)
• Kranten- of tijdschriftenabonnement
• Verenigingen waarvan je lid bent
• Winkels waar je een klantenkaart hebt
• Websites waar je je adres hebt geregistreerd (bv. online aankopen, ticketverkoop)
• Als je werkzoekende bent, breng je zelf de volgende diensten op de hoogte: VDAB (of Actiris in Brussel) uitbetalingskas voor werkloosheidsuitkeringen.

Meestal is het voldoende wanneer je de instellingen een standaardbrief met jouw gegevens en de naamsverandering stuurt. Soms is dit ook per email mogelijk. Bij enkele dienstverleners kun je dit ook online mededelen.

Voor officiële aanleidingen, zoals sollicitaties of iets dergelijks is het goed wanneer degene die een nieuwe naam heeft aangenomen een nieuw emailadres aanmaakt.

Nadat iedereen over de naamsverandering is geïnformeerd kunnen jullie de naambordjes bij de bel en op de brievenbus ook aanpassen.

Ga op een rustig moment jullie persoonlijke documenten eens door: hebben jullie aan alle benodigde documenten gedacht?

Onze downloadbare checklist over de formaliteiten bij een bruiloft geeft jullie een samenvattend overzicht, welke documenten jullie nodig hebben om te trouwen en wie je na het huwelijk moet informeren.

Documenten voor het kerkelijk huwelijk

Voor het kerkelijk huwelijk hebben jullie je identiteitskaarten nodig. Bovendien hebben jullie een doopsel nodig, die bevestigd, dat jullie lid van de kerk zijn en er staat hier ook genoteerd dat je nog niet eerder getrouwd bent geweest. Wanneer een van jullie niet gelovig is, kunnen jullie vaak wel voor de kerk trouwen, wanneer jullie dit willen, maar dit hangt van de kerk af en ook van het precieze geloof. Zo is het in de katholieke kerk vaak lastiger, maar ook hier kan de partner een dispensatie krijgen, waardoor jullie toch in de kerk kunnen trouwen.

Bij een katholiek huwelijk hebben jullie beide minstens een of twee getuigen nodig. De getuigen zijn tijdens de ganze trouwceremonie aanwezig en staan meestal dicht in de buurt van het bruidspaar. Jullie getuigen hoeven niet per se het christelijke geloof na te streven, maar voor de precieze informatie kunnen jullie het best bij de priester informeren. Bij een protestantse kerk zijn over het algemeen geen getuigen aanwezig.

Samenvatting documenten kerkelijk huwelijk

• Identiteitsbewijs
• Doopsel
• Bewijs van de huwelijksvoltrekking bij de burgerlijke stand
• Certificaat en de accreditatie van het uitvoeren van de voorhuwelijkse pastorale
• Certificaat van je verblijf

Voor wie het burgerlijk huwelijk alleen te zakelijk is, maar wie niet in de kerk wil trouwen, is een vrij huwelijk ook een optie. Deze biedt het bruidspaar een ganze persoonlijke ceremonie, die naar de eigen wensen kan worden vormgegeven. Het vrije huwelijk is plaats onafhankelijk.

Wie voor trouwen in het buitenland heeft gekozen, moet zich bezighouden met de wetgevingen rondom het huwelijk in het gekozen land. Hier kan het handig zijn om een professionele weddingplanner in te huren, die gespecialiseerd is in het organiseren van huwelijken in het buitenland. Naast de verschillende regelgevingen en de benodigde documenten kunnen ook taalbarrières een uitdaging vormen. Informeer op tijd of een vertaler tijdens de huwelijksvoltrekking nodig of zelfs voorgeschreven is.

Documenten voor de bruiloft in het buitenland

Welke documenten in welk land voor de huwelijksvoltrekking nodig zijn, kunnen jullie best navragen bij de buitenlandse instantie die jullie trouwt en bij de ambassade van het land.

Let er bij jullie planning op dat bepaalde documenten door een beëdigd vertaler moeten worden vertaald. Bovendien hebben veel buitenlandse ambassades de benodigde documenten al enkele weken of maanden voor het huwelijk nodig. Let er bovendien op dat je van de documenten die bij het huwelijk zijn opgesteld ook een beëdigde kopie in België nodig hebt.

Wonen jullie beiden in het buitenland? Dan kun je aangifte doen in de laatste woonplaats van jou of je partner, de woonplaats van een bloedverwant tot en met de tweede graad (dat zijn grootouders, ouders, broers, zussen, kinderen, kleinkinderen) van jou of je partner of in de geboorteplaats van jou of je partner.

Mogelijke documenten voor een huwelijk in het buitenland

• Geldig identificatiebewijs: paspoort of identiteitskaart
• Geboorteakten van jullie en/of je kinderen
• Visum of een voorlopige verblijfsvergunning
• Inschrijvingsbewijs uit het bevolkings-, vreemdelingen- of wachtregister
• Bewijs dat je mag trouwen
• Akte van echtscheiding / sterfoorkonde
• Eventuele getuigen

Wanneer jullie van een huwelijk op het strand dromen, maar de buitenlandse bureaucratie jullie afschrikt, kunnen jullie er ook voor kiezen, om nadat jullie in België voor de wet zijn getrouwd, een vrije ceremonie in het buitenland te organiseren.

Conclusie

Hoe romantisch jullie je huwelijk ook voorstellen – onder bepaalde formaliteiten komen jullie nu eenmaal niet uit. Wanneer jullie vragen hebben moeten jullie dit zo snel mogelijk met jullie persoonlijke aanspreekpartner bespreken – jullie ambtenaar van de burgerlijke stand of de pastoor. Jullie weten in ieder geval, welke documenten in jullie persoonlijke situatie nodig zijn. Onze checklist om te downloaden “documenten burgerlijk en kerkelijk huwelijk” geeft jullie alvast een overzicht. Zorg ervoor dat jullie zo vroeg mogelijk beginnen met het verzamelen van de documenten. Hoe eerder je over alle documenten beschikt, hoe eerder jullie aan de rest van de planning van jullie bruiloft kunnen beginnen.