Met hobby’s uw geheugen trainen – Ideeën voor vrijetijdsactiviteiten voor senioren

Hobby’s verrijken uw leven niet alleen op creatieve en sportieve wijze, maar bevorderen ook het sociale leven. Door zinvolle vrijetijdsbestedingen kunt u nieuwe contacten knopen en geestelijk fit blijven. Vooral op oudere leeftijd is het belangrijk uw geest te blijven uitdagen, om zo mentaal gezond en efficiënt te kunnen blijven functioneren. Met een passende hobby kunt u dagelijkse hersensport uitoefenen en tegelijkertijd een activiteit ondernemen die u plezier brengt en een voldaan gevoel geeft. Vele hobby’s zorgen ervoor dat u zowel lichamelijk als ook mentaal in vorm blijft en zijn daarom perfect voor een gezonde geest.

Leren op oudere leeftijd – Zo vindt u een passende hobby

De hersenen zijn zelfs op hoge leeftijd in staat, om nieuwe informatie te verwerken en nieuwe kennis, patronen en samenhangen te leren. De hersenen groeien en regenereren zich een leven lang. Daarom is het ook op oudere leeftijd mogelijk om een nieuwe taal te leren of een nieuwe hobby uit te oefenen.

Vooral ouderen kunnen in bepaalde hoeken snel iets nieuws leren, doordat ze op veel levenservaring kunnen teruggrijpen en zo complexere theorieën beter kunnen begrijpen. Hierin lopen ze zelfs voor op jongeren. Wel wordt op hogere leeftijd de fluïde intelligentie – oftewel het leggen van snelle verbinding en de geestelijke flexibiliteit – minder. Met passende training kunt u dit effect echter wel tegenwerken. Hobby’s helpen daarbij, snelle associaties en gestructureerd en regelmatig leren te bevorderen waardoor de hersenen fit blijven.

Als u op oudere leeftijd iets nieuws wilt leren, is het belangrijk, om de juiste omstandigheden daarvoor te creëren. Een positieve leeromgeving en voldoende tijd zijn van groot nut, om de gewenste leerresultaten te boeken en plezier te hebben bij het leren. Let er wel op, dat u bij het leren niet gestoord wordt en er in de groep een ontspannende atmosfeer heerst.

Het aanleren van nieuwe inhoud zal u gemakkelijker afgaan, wanneer de samenhang van het begin af aan duidelijk is en u de betekenis van de nieuwe informatie kunt herkennen. Daarom is het belangrijk, dat de door u uitgekozen leermaterialen met zinvolle en relevante leerinhoud gevuld zijn. Leerboeken en de daarbij horende cd’s zijn in de handel verkrijgbaar. Deze zijn speciaal aangepast op de oudere doelgroep. Meer tips voor het leren voor ouderen zijn:

• Plan voor uzelf haalbare doelen.

• Belast uzelf niet te zwaar.

• Probeer om levensechte referenties te creëren.

• Praat in studiegroepjes over de leerinhoud en kaart problemen aan.

• Probeert u om moeilijke leerinhoud in delen op te splitsen en deze individueel te bekijken.

• Combineer de geleerde stof met uw leef- en belevingswereld en bouw op deze manier een ezelsbruggetje.

Het meest effectief leren mensen in elke leeftijdsgroep, wanneer zij intensief en geconcentreerd over de geleerde stof nadenken. De informatie wordt beter onthouden, als de hersenen doelgericht geactiveerd worden. Stelt u zich bij nieuwe leerstof altijd de vraag: Wat kan ik met deze informatie doen? Waar kan ik deze informatie inzetten? Welke informatie, die ik al kende, kan ik met de nieuwe leerstof verbinden? Op deze manier kunt u wat u geleerd heeft beter onthouden en ontdekt u verbanden die anders verborgen zouden zijn gebleven voor u.

Wees dus niet bang om ook in de deze levensfase nieuwe uitdagingen te zoeken en nieuwe hobby’s voor uzelf te ontdekken. Met een passende hobby traint u lichaam en geest en u maakt tegelijkertijd vaak nieuwe, interessante sociale contacten. Hieronder kunt u kennismaken met sportieve en creatieve hobby's, die het geheugen kunnen trainen en het sociale leven kunnen verrijken.

Het dansen voor ouderen is ook een erg sociale sport. In dansgroepen kunt u vele nieuwe mensen leren kennen en samen actief worden. Uw partner of uw vrienden kunt u bijvoorbeeld meenemen naar een danscursus voor ouderen, en zo kunt u deze nieuwe hobby samen uitproberen. Door het plezier aan bewegen komen er in u lichaam overigens ook gelukshormonen vrij, die de algemene stemming verbeteren.

Ook met een lichamelijke beperking is het mogelijk een danscursus te volgen. Hiervoor zijn er speciale danscursussen voor ouderen waarbij er zittend of met een rollator wordt gedanst. Tijdens deze dans cursussen worden de spieren geactiveerd en traint u uw geheugen.

Uitrusting: Goed schoeisel en comfortabele kleding

Voordelen: Algemene spiertraining, verbetering van de coördinatie, concentratie en het denkvermogen.

Aanbieders: Sport- en seniorenverenigingen, dansverenigingen die danscursussen aanbieden voor ouderen.

Er zijn weinig cognitieve vaardigheden, die zo complex zijn, als het leren van een nieuwe taal. De verbindingen tussen de hersenen en de ogen en oren worden verbeterd, doordat nieuwe informatie, zoals woordjes en een nieuwe schrift waar worden genomen en deze in de hersenen verwerkt moeten worden. Daarbij leert het spraakapparaat nieuwe bewegingspatronen en het lange termijn geheugen wordt met nieuwe informatie zoals grammaticaregels en woordjes gevuld. Daarbij opent het leren van een nieuwe taal vele nieuwe deuren in de wereld, want het wordt mogelijk, andere landen en culturen te ontdekken. Deze waren voorheen misschien wel geheel onbekend. Mogelijkerwijze kunt u zo ook nieuwe contacten leggen in leergroepjes of misschien wel interculturele vriendschappen sluiten.

Uitrusting: Leermaterialen van de taalcursus, boeken en leer-cd-roms voor de zelfstudie, woordenboeken, film en muziek

Voordelen: Traint het lange termijn geheugen, de concentratie en gespreksvaardigheden.

Aanbieders: Taalcursussen, universiteiten, hogescholen, hobby groepjes.

Door het geconcentreerde werken wordt ook u fantasie geactiveerd, en worden de hand-oog-coördinatie net als de fijne motoriek en het ruimtelijk denken getraind. Bovendien wordt het lichaam gevuld met een gelukshormoon, wanneer u creatief bezig bent geweest.

We hebben hier een aantal creatieve hobby’s voor u samengevat:

• Schilderen/tekenen

• Knutselen (bijvoorbeeld houtsnijden, origami, decoratie maken)

• Modelbouw/modeltrein

• Boetseren

• Koken/bakken

• Tuinieren/verbouwen

• Toneel

• Naaien/breien/haken

• Fotograferen

Al deze activiteiten hoeft u natuurlijk niet alleen thuis uit te voeren. In verenigingen en bij clubjes kunt u samen met anderen uw lievelingsactiviteiten ondernemen, van en met elkaar leren en de kennis en passie van een hobby uitwisselen.

Voordelen: Bevordert de creativiteit, de fantasie en het ruimtelijk inzicht.

Aanbieders: Hobbyverenigingen en -cursussen, universiteiten.

Conclusie: Hersentraining: deze hobby’s houden je mentaal fit

Een passende hobby houdt je mentaal en fysiek fit en houdt je langer jong. Afhankelijk van je interesses kun je bijvoorbeeld dansen, fotograferen, schilderen, knutselen of tuinieren. Een nieuwe taal leren kan ook heel leuk zijn en cognitieve vaardigheden bevorderen. In een groep kun je ook met gelijkgestemden van gedachten wisselen over je interesses en vorderingen en je kennishorizon verbreden.

______________________________________________

Bronnen:

https://www.gezondheidenwetenschap.be/richtlijnen/van-geheugenklachten-tot-dementie

(geraadpleegd op 29-08-2023)

https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2019/12/12/5-redenen-om-meer-te-dansen/

(geraadpleegd op 29-08-2023)

https://www.gezondheid.be/index.cfm?fuseaction=art&art_id=23398

(geraadpleegd op 29-08-2023)

https://www.upckuleuven.be/nl/nieuws/dansen-tegen-dementie

(geraadpleegd op 29-08-2023)

Bronnen van afbeeldingen in chronologische volgorde:

Omslagfoto: iStock.com/laflor

Foto 1 in de tekst: iStock.com/izusek

Foto 2 in de tekst: iStock.com/wundervisuals

Foto 3 in de tekst: iStock.com/jacoblund

Foto 4 in de tekst: iStock.com/alvarez