
Przeróbki ubrań i naprawa odzieży
Czym jest upcykling ubrań i co można zrobić ze starej odzieży?
Każdy ma w swojej szafie ubrania, które nienoszone wiszą na wieszakach – istnieje ku temu wiele różnorakich powodów. Niektóre rzeczy już nie pasują, inne mają lekkie uszkodzenia, a część może nam się już po prostu nie podobać. To nie są jednak powody, by od razu je wyrzucać! Kilka kreatywnych pomysłów i trochę zacięcia do robótek ręcznych pomogą ci w mig naprawić lub przerobić stare ubrania. W tym artykule zebraliśmy wskazówki na temat usuwania drobnych uszkodzeń i upcyklingu odzieży, tak by wydłużyć ich życie.
Zreperuj zamiast wyrzucać: naprawa odzieży z drobnymi uszkodzeniami
Urwany guzik, czy rozpruty szew to nie są powody, by od razu wyrzucać ubrania na śmietnik. Nie trzeba być również mistrzem krawieckim, by naprawić te małe szkody. W większości wypadków wystarczy kilka minut i już z powrotem możemy cieszyć się naszą ulubioną rzeczą.
Jeśli przeróbki krawieckie to dla ciebie nowość, to spróbuj skorzystać z filmików instruktażowych dostępnych w Internecie. Zobaczysz w nich krok po kroku, jak usunąć drobne uszkodzenia.
Chcąc nauczyć się szycia na maszynie, polecamy udać się na kurs w pobliskim domu kultury. Warto jest także podpytać wśród rodziny i znajomych, może ktoś z nich również będzie umiał ci pomóc.
Jeśli myślisz, że naprawa twojego ubrania przerasta twoje umiejętności, to udaj się do zakładu krawieckiego. Nie tylko naprawisz w nim podarte rzeczy, ale także dokonasz innych przeróbek, jak np. zwężanie lub poszerzanie odzieży.
Nie zapominaj także o obuwiu, większość szkód da się przynajmniej raz naprawić. Szewc podklei podeszwy, wymieni obcasy lub fleki oraz dokona innych napraw w twoich ukochanych butach.
Jak przyszyć guzik?
Nawet początkujący poradzą sobie z przyszyciem guzika, wystarczy tylko kolorystycznie dopasowana nitka. W przypadku zgubienia oryginalnego guzika, możesz poszukać pasującej alternatywy lub skorzystać z dodatkowego guzika dołączonego przez producenta ubrań. Zapasowe guziki znajdziesz wszyte w metkę ubrania lub w plastikowym woreczku zaraz obok karteczki z ceną. Warto je zbierać w specjalnie do tego przeznaczonym miejscu na wypadek właśnie takich sytuacji.

Naprawa zamka błyskawicznego
Malutkie cęgi lub kombinerki oraz trochę wyczucia pomogą ci zreperować pogięte ząbki zamka błyskawicznego. Jeśli główka suwaka wydaje się zbyt luźna, także możesz ją lekko dogiąć.
Jeśli jednak zamek błyskawiczny zacina się, odrobina mydła lub wosku zaaplikowana wzdłuż ząbków może pomóc w przywróceniu płynnego działania zamka.
Jeśli uchwyt suwaka odłamał się, można go na cito zastąpić małym breloczkiem lub spinaczem do papieru. Aby uzyskać bardziej trwałe i estetyczne rozwiązanie, kup w pasmanterii specjalny uchwyt do suwaka, w formie karabińczyku, który bez trudu wepniesz w stary suwak.
Zszywanie dziur w jeansach i innych ubraniach
Dziury w dżinsach bardzo łatwo jest zreperować za pomocą łat i naprasowanek, jeśli nie jesteś fanem jeansów z dziurami. Gdy spodnie rozpruły się na szwie, to wystarczy przewrócić je na lewą stronę i zszyć – wtedy szew pozostanie niewidoczny. W przypadku, gdy dziura znajduje się w innym miejscu, przyjrzyj się czy materiał w jej pobliżu jest także przetarty. Wtedy samo zszycie może nie wystarczyć i będzie trzeba dodatkowo wzmocnić to miejsce innym skrawkiem tkaniny.
To doskonały sposób na drobne naprawy nie tylko jeansów, ale także ubrań wykonanych z innych materiałów. Podczas łatania możesz postawić sobie za zadanie, by jak najmniej było je widać lub pójść w zupełnie przeciwną stronę i z łatki uczynić nietypową ozdobę. Wtedy wybierz łatę w nietypowy wzór albo zszyj ubranie kolorowymi nićmi. Małe dziurki można także zasłonić aplikacjami z koronki lub postawić na kreatywny haft.
Jeśli chcesz naprawić niedoskonałości w twoich wełnianych ubraniach, to koniecznie zajrzyj do naszego poradnika.
Zaczynając swoją przygodę z szyciem, wybierz ubrania, których nie będzie ci za bardzo szkoda w razie, gdyby coś poszło nie tak. Nie zawsze wszystko idzie po naszej myśli, a w ten sposób unikniesz rozczarowań.
Jak dbać o ubrania? – wskazówki i porady
Mimo wielu możliwości naprawy małych uszkodzeń odzieży, jeszcze lepiej jest im zupełnie zapobiegać. Odpowiednio dbając o nasze ubrania, przedłużamy ich życie – co z kolei sprawia, że rzadziej kupujemy nowe, przyczyniając się tym samym do ochrony środowiska.
Nie pierz ubrań zbyt często: nosząc daną rzecz tylko przez kilka godzin nie brudzimy jej zbytnio, w takim wypadku lepiej powiesić ją na zewnątrz i w ten sposób odświeżyć. Małe plamki lepiej spierać ręcznie, to nie tylko bardziej przyjazna środowisku opcja, ale także bardziej chroni tkaniny.
Rozdzielaj pranie względem kolorów: w ten sposób twoje ubrania nie zafarbują i nie zszarzeją.
Możesz chronić tkaniny także podczas prania. Nie używaj zbyt dużo środków piorących, pierz w niskich temperaturach przy niskich obrotach wirowania. To nie tylko chroni środowisko, ale także odzież. Delikatne materiały jak wełna czy jedwab zawsze pierz ręcznie lub w przeznaczonym do tego programie.
Podczas prania mogą powstać małe dziurki w ubraniach, jeśli delikatna tkanina otrze się o metalowy suwak lub haftkę. Zapobiegniesz temu zapinając przed praniem metalowe guziki, zamki błyskawiczne oraz haftki i wywracając ubrania na drugą stronę lub wkładając delikatne rzeczy do woreczków na pranie.
Przewracanie ubrań na drugą stronę chroni także nadruki i aplikacje.
Odpowiednio dbając o ubrania możesz cieszyć się nimi znacznie dłużej. Nie powinno się traktować odzieży jako rzeczy jednorazowego użytku, niezależnie od ich ceny. Zawsze lepiej jest coś naprawić niż zastąpić nowym.

Pomysły na przeróbki krawieckie, czyli ze starego zrób nowe
Jeśli twoje ubrania nie nadają się do dalszej naprawy z powodu zbyt dużych uszkodzeń, zawsze pozostaje możliwość wykorzystania pozostałej tkaniny. Co wyczarujesz z resztek, zależy od tego, ile materiału ci pozostało. Być może wystarczy go na zupełnie nowe ubranie lub chociaż na ściereczki do kuchni lub demakijażu.
Wskazówka: Pamiętaj, by do przeróbek krawieckich wykorzystywać te rzeczy, które już posiadasz. Kupowanie nowych ubrań, tylko po to, by je pociąć i przeszyć na nowo nie jest zbyt przyjazne środowisku. Celem upcyklingu jest przecież znajdowanie nowych zastosowań dla istniejących już przedmiotów.
Upcykling ubrań: daj upust swojej kreatywności
Stwórz nowe ubrania ze starych materiałów: wyczaruj szorty z jeansów, zamień nienoszone sukienki w modne koszulki, a z bawełnianych T-shirtów zrób ubranka dla dzieci.
Także skrawki materiału nadają się do ponownego wykorzystania. Od łatek na jeansy czy plecaki, przez patchworkowe koce, aż po zabawki dla zwierząt. Odrobina kreatywności wystarczy do podarowania resztkom tkanin drugiego życia.
Kawałki bawełny znakomicie spełnią się w roli ekologicznych produktów higienicznych, jak np. wielorazowe podpaski lub wkładki do karmienia.
Większe kawałki materiału (także bawełniane torby czy chusty) wykorzystaj jako przyjazne środowisku opakowania na prezenty, które bez problemu użyjesz ponownie.
Stare ręczniki mogą jeszcze posłużyć jako ściereczki albo, jeśli uszyjesz je z kilku złożonych na siebie warstw powstaną z nich nowe zmywaki. Dodatkowo, dzięki możliwości wielokrotnego prania, użyjesz ich wielokrotnie.
Jeśli twoje ubrania są już na ciebie za małe, ale ciągle podoba ci się materiał z jakiego są wykonane, spróbuj wyczarować z nich pomysłowe dekoracje, jak np. poduszki na kanapę, własnoręcznie zrobione woreczki zapachowe czy materiałowe serwetki.
Grubą bawełnę i len wykorzystaj jako ścierki kuchenne.
Niektórych materiałów, jak len i bawełna, użyjesz także podczas gotowania. Cienkie skrawki tkaniny świetnie spełnią się w roli filtrów, np. do herbaty, do odciskania sera, przygotowywania mleka migdałowego lub syropów. Pamiętaj tylko, by używać materiałów, które były już wielokrotnie prane, wtedy są bezpieczniejsze dla produktów spożywczych.
Brzmi zachęcająco? Chcesz natychmiast zacząć jakiś projekt DIY? Mamy już gotowych kilka pomysłów na upcykling starych ubrań, które nie tylko podarują im nowe życie, ale także pomogą zmniejszyć ilość śmieci:
Sprawdź, jak zrobić ściereczkę do kuchni lub demakijażu z niepotrzebnych ubrań i dzięki temu uniknąć wytwarzania dodatkowych śmieci.
Jeśli wciąż poszukujesz alternatywy dla folii spożywczej, spróbuj samodzielnie zrobić woskowijki.
Stara odzież z wełny może także posłużyć jako wyjątkowa dekoracja np. na święta Bożego Narodzenia.
Po więcej innych inspiracji zajrzyj do naszego poradnika:
Podsumowanie: przeróbki ubrań i naprawa odzieży pomagają dłużej cieszyć się ulubionymi ubraniami
Podobnie jak w przypadku wielu innych przedmiotów codziennego użytku, motto dotyczące odzieży również powinno brzmieć: naprawiaj, nie wyrzucaj i wykorzystaj ponownie! Zwłaszcza, gdy wystarczy tylko doszyć guzik lub zaszyć małą dziurkę, aby nadal móc nosić daną rzecz. Warto także rozważyć zachowanie starych i znoszonych ubrań, gdyż ciągle jeszcze da się z nich wyczarować nowe przedmioty, pobawić się w upcykling ubrań i w ten sposób podarować im drugie życie.
______________________________________________
Żródła
https://tekstylowo.pl/2021/09/23/pomysly-na-upcycling-ubran-w-domu/
(dostęp 1.04.2025)
https://www.vogue.pl/a/vogueinternational-naprawianie-ubran-dla-poczatkujacyh/
(dostęp 1.04.2025)
https://lavmag.eu/blog/blog/upcykling-w-modzie-zadbaj-o-jakosc-i-wartosc-swoich-ubran/
(dostęp 1.04.2025)
Źródła zdjęć w kolejności chronologicznej w tekście
Zdjęcie tytułowe: iStock.com/FlamingoImages
1. zdjęcie w tekście: iStock.com/itakdalee
2. zdjęcie w tekście: iStock.com/NATALIA KHIMICH
3. zdjęcie w tekście: iStock.com/PeopleImages