Vrijwilligerswerk in dierenasiel en natuurbescherming: zo kan je helpen

Het vinden van duurzame oplossingen voor milieubescherming is de grootste uitdaging van deze eeuw: niet voor niets willen steeds meer mensen actief helpen en direct betrokken zijn bij natuur- en klimaatbescherming. Van werken in natuurbeschermingsgroepen tot het promoten van milieueducatie voor kinderen. Er wacht je een scala aan taken als vrijwilliger in de milieubescherming, die zich bezighoudt met het centrale probleem van onze generatie - de bescherming van onze planeet. Zoals veel milieuactivisten weten, zijn natuurbehoud en dierenbescherming nauw met elkaar verweven. Je hebt veel mogelijkheden om betrokken te raken en vrijwilligerswerk te doen om dieren in deze gebieden te helpen.

Vrijwilligerswerk in natuurbescherming: welke vereisten zijn er?

Als je actief wil worden in de milieubescherming, dan zijn er nauwelijks vereisten waar je aan moet voldoen. Uitgebreide voorkennis of specialistische vaardigheden zijn geen belangrijk toelatingscriterium. Waar moet je wel over beschikken als vrijwilliger in het natuurbeheer?

• Interesse in en passie voor natuur- en klimaatbescherming

• Wens om actief deel te nemen aan milieubeschermingsprojecten

• Bereidheid om regelmatig tijd te investeren in vrijwilligerswerk

Als je graag in de frisse lucht werkt, dan is het praktijkgerichte natuurbehoud zeker de juiste keuze voor jou. Als je beschikt over organisatorische en communicatieve vaardigheden, dan zijn er ook belangrijke taken op het gebied van bestuurswerk en administratie die je op je kunt nemen. Welke vrijwilligersfunctie in de natuurbescherming voor jou geschikt is, hangt af van jouw vaardigheden en interesses. Het hangt er natuurlijk ook van af welke taken ontstaan en welke acties en projecten door lokale groepen worden uitgevoerd.

Vrijwilligerswerk in natuurbescherming: welke taken zijn er?

Het takenpakket voor vrijwilligers in de natuurbescherming is erg breed. Op die manier vind je altijd wel iets wat past bij jouw kwaliteiten, interesses en eventuele ervaring.

Als je interesse hebt om je actief in te zetten voor dieren, de natuur en het milieu, dan kun je in België bijvoorbeeld terecht bij Agentschap voor Natuur en Bos en het Natuurpunt. Een lidmaatschap heeft voor jou niet per se directe voordelen, maar je steunt een doel dat je aan het hart gaat en soms kun je deelnemen aan een cursus of opleiding. Wel krijg je een bewijs van je lidmaatschap, zodat je dat eventueel kunt bewijzen tijdens een sollicitatieproces.

Meer informatie vind je via onderstaande websites:

Agentschap voor Natuur en Bos

https://www.natuurenbos.be/vrijwilligerswerk

Natuurpunt

https://www.natuurpunt.be/vrijwilligershome

Dierenbescherming Mechelen

https://www.dierenbeschermingmechelen.be/steun-ons/

Greenpeace Belgium

https://greenwire-be.greenpeace.org/

Als je te weinig tijd hebt om regelmatig in actie te komen, dan kun je jaarlijks deelnemen aan tal van actiedagen of natuurbehoud promoten in je privéomgeving: zet bijvoorbeeld een insectenhotel op in je tuin, maak nestkasten schoon of help mee met een grondstofinzamelingsactie.

Vrijwilligerswerk in de natuurbescherming: educatie

Educatie is essentieel om duurzaam denken bij toekomstige generaties te stimuleren en het belang van milieubewuste handel aan jong en oud over te brengen. Daarom is de milieueducatie van kinderen, jongeren en volwassenen een van de taken van vrijwilligers in de milieubescherming. Als lid van de vereniging kun je bijvoorbeeld excursies leiden, workshops geven of deelnemen aan voorlichtingsbijeenkomsten.

Vrijwilligerswerk in de milieubescherming: administratieve taken

Om ervoor te zorgen dat lokale verenigingen hun activiteiten op het gebied van milieubescherming kunnen uitvoeren, is ook hulp bij administratief werk vereist. Zo kun je bijvoorbeeld in het bestuur zitten, penningmeester zijn of ondersteuning bieden bij de werving van nieuwe leden. IT-kennis kan ook een voordeel zijn bij administratief werk - je kunt bijvoorbeeld de website van je organisatie onderhouden.

Afhankelijk van in welke taken je geïnteresseerd bent, als je vrijwilligerswerk doet in dierenwelzijn, kan het ook nodig zijn dat je lid wordt van een vereniging. Als je bijvoorbeeld met dierenasielhonden wil gaan wandelen, dan moet je je meestal aansluiten bij de verantwoordelijke dierenbeschermingsorganisatie, zodat je onderweg verzekerd bent voor de bedrijfsaansprakelijkheidsverzekering. Afhankelijk van de vereniging is er ook een minimumleeftijd voor bepaalde activiteiten. Daarover lees je meer in het betreffende clubreglement of de functiebeschrijving.

Vrijwilliger in het dierenasiel: welke taken zijn er voor jou?

Honden, katten, vogels en soms zelfs exotische dieren moeten in het asiel vakkundig worden verzorgd. De fulltime medewerkers hebben daar meestal hun handen vol aan. Als je vrijwillig aan de slag wil, dan kan je fungeren als een waardevolle ondersteuning. Bij vrijwilligerswerk in een dierenasiel heb je veel mogelijke taken:

• Honden uitlaten: de honden die in het asiel wonen hebben van nature dagelijkse beweging nodig en moeten soms wennen aan het aangelijnd zijn. De vrijwillige wandelaars kunnen deze tijdrovende maar essentiële taak op zich nemen. Let op: in sommige dierenasielen is er eerst een uitlaattraining.

• Kattenknuffelen: helaas kan het feit of een kat vertrouwend of verlegen is, zijn kansen op adoptie beïnvloeden. Langzaam en geleidelijk schuchtere of schuwe opvangkatten aan mensen laten wennen, vraagt om empathische en geduldige mensen die tijd kunnen investeren in de aanpak.

• Opvoeden van babydieren: moederloze babydieren moeten vaak met de hand worden grootgebracht. Vrijwillige pleegouders dienen ervaring en expertise te hebben met betrekking tot de betreffende diersoort en bereid te zijn tot 24 uur per dag beschikbaarheid tijdens de beginperiode.

• Pleeghuis voor chronisch zieke of oude dieren: als jij je huis openstelt als opvanghuis voor oude of zieke dieren, kun je je vrijwillig inzetten om dieren te helpen die normaal weinig kans maken om geplaatst te worden. Aan de langdurige zorg zijn kosten verbonden voor eventueel speciaal voer, medicijnen en bezoeken aan de dierenarts. Denk er daarom goed over na of je deze verantwoordelijke taak op de lange termijn op je kunt nemen.

Als je geïnteresseerd bent in vrijwilligerswerk op het gebied van dierenwelzijn, moet je van tevoren uitzoeken wat voor soort ondersteuning je plaatselijke dierenasiel echt nodig heeft. Afhankelijk van waar je woont, kan het zijn dat veel mensen aanbieden om te gaan wandelen of katten te aaien en is jouw steun op dit gebied niet zo dringend nodig. Het komt echter vaak voor dat je op andere gebieden belangrijke hulp kunt bieden: bijvoorbeeld door handwerk ter plaatse te doen, te helpen bij de voorjaarsschoonmaak, te helpen bij het organiseren van evenementen of het verzorgen van voedseldonatieboxen.

• Veel natuurbeschermingsorganisaties achten kinderen in de basisschoolleeftijd in staat deel te nemen aan excursies en om natuurbeschermingswerk te doen op kleine schaal. Diverse organisaties hebben speciale kindergroepen voor leden van 6 of 8 tot 12 jaar oud.

• Ook kinderen kunnen al op jonge leeftijd actief worden in dierenwelzijn. Afhankelijk van het takenpakket is er echter een minimumleeftijd voor het werken in het dierenasiel om de veiligheid van de kleine helpers te waarborgen. Om de honden van het dierenasiel uit te laten, moeten kinderen meestal minimaal 12 jaar oud zijn jaar oud zijn en begeleid worden door hun ouders.

• Jongeren vanaf 13 jaar kunnen meestal op dezelfde manier actief worden voor milieubescherming als volwassen clubleden: jeugdgroepen doen belangrijk educatief werk door middel van lezingen, seminars en projecten op scholen en kunnen, net als volwassen leden, de organisatie en uitvoering ondersteunen van campagnes en demonstraties.

Conclusie: vrijwillig dieren helpen en het milieu beschermen

Door vrijwilligerswerk te doen in het dierenwelzijn of bij de milieubescherming kun je een belangrijke bijdrage leveren aan een betere toekomst voor twee- en viervoeters. De inzet van iedereen die zich hard maakt voor natuur of dierenbescherming door middel van donaties of vrijwilligerswerk is belangrijk en waardevol. Daarom zul je snel merken dat zelfs kleine bijdragen aan de milieu- of dierenbescherming en het werken met gelijkgestemde mensen veel voldoening geeft en de moeite waard is.

______________________________________________

Bronnen en meer informatie

https://www.onzenatuur.be/artikel/iedereen-natuurvrijwilliger

(geraadpleegd op 30-01-2023)

https://www.natuurhulpcentrum.be/vrijwilliger-worden/

(geraadpleegd op 30-01-2023)

https://www.beestig.be/zo-kan-je-je-als-vrijwilliger-inzetten-de-dierenbranche

(geraadpleegd op 30-01-2023)

https://vogelbescherming.be/wild-dier-nood/ik-vind-een-dier-wat-doe-ik

(geraadpleegd op 30-01-2023)

https://www.greenpeace.org/nl/acties/people-power/

(geraadpleegd op -01-2023)

Bronnen van afbeeldingen

iStock.com/coldsnowstorm

iStock.com/SolStock

iStock.com/Inside Creative House

iStock.com/mladenbalinovac

iStock.com/Povozniuk