Ga naar zoekenSpring naar hoofdinhoud
Hulpverleners van de vrijwillige brandweer: vrijwilligerswerk bij de brandweer.

Vrijwilligerswerk bij de brandweer: zet je in voor brandveiligheid

Bij brand, bij een ongeval of na zwaar onweer – de vrijwillige brandweer doet dagelijks in uitzonderlijke situaties essentieel werk. In België is maar iets meer dan 80 procent van de brandweerlieden vrijwilliger. Zonder de inzet van deze mensen zou de huidige inzet van de brandweer niet mogelijk zijn. Daarom is het belangrijk dat de vrijwilligers van morgen klaar staan om die vrijwilligers van vandaag op te volgen. Als je er over nadenkt om bij als vrijwilliger bij de brandweer aan de slag te gaan, dan hebben we in dit artikel alle informatie voor je op een rij gezet als het gaat om eigenschappen, taken en opleiding.

Vrijwilligerswerk bij de brandweer: welke taken heeft een vrijwillig brandweerlied?

Bij brand of een bij een ongeluk komt de brandweer in actie – die kerntaken van de brandweer kennen de meeste mensen wel. Dat krijg je al op jonge leeftijd mee. Toch zijn er nog een hoop taken die de brandweer ook voor zijn rekening neemt, waar de meeste mensen niets van weten. Deze vier taken neem jij als vrijwilliger bij de brandweer op je:

  • Redding: Het redden van mensen (en dieren) in noodsituaties is een van de belangrijkste taken van de vrijwillige brandweer. De hulpdiensten redden niet alleen mensen uit branden, maar bevrijden ook mensen die bekneld zijn in bijv. een verkeersongeluk.

  • Blussen: Deze centrale taak van de brandweer omvat alle brandbestrijdingsmaatregelen die worden gebruikt om een uitgebroken brand te blussen.

  • Bergen: Berging in het kader van het brandweerwerk omvat technische assistentie, bijvoorbeeld berging en beveiliging van bij ongevallen betrokken voertuigen of gevaarlijke stoffen.

  • Bescherming: De brandweer wordt ook ingezet bij civiele bescherming en neemt belangrijke maatregelen ter bescherming van het milieu. De hulpdiensten helpen de gevolgen van bijvoorbeeld olie- en chemicaliënongevallen in te dammen.

Als je vrijwilligerswerk gaat doen bij de brandweer, dan kun je veel spannende en belangrijke taken verwachten die je in teamverband met je collega’s uitvoert. Er is een breed scala aan taken, van actieve dienst tot het onderhoud van materieel en logistieke activiteiten en het opleiden van jeugdig personeel, zodat je een bijdrage kunt leveren op basis van je vaardigheden.

Vrijwillige brandweer: brandweerman staat in de kleedkamer met werkkleding aan.

Vrijwillige brandweer: aan welke eisen moet je voldoen?

In principe kan iedereen zich aanmelden bij de vrijwillige brandweer. De exacte toelatingseisen kunnen echter per brandweerkorps verschillen en dus ook in moeilijkheidsgraad verschillen. Het hangt meestal af van de taken waarvoor een bepaalde persoon wordt ingezet. Algemene vereisten om lid te worden van de vrijwillige brandweer zijn onder meer:

  • minimumleeftijd van 18 jaar

  • lichamelijk fit

  • mentale weerbaarheid

  • bereid om jarenlang actief te zijn

  • geen strafblad

Indien de vrijwillige hulpdiensten worden ingezet met adembescherming gelden er nog meer eisen. In dit geval moet bijvoorbeeld de geschiktheid voor adembescherming door middel van een onderzoek worden vastgesteld. Natuurlijk is voor dergelijke gespecialiseerde taken ook een speciale training nodig, want niet elke vrijwilliger kan zomaar met ademhalingsapparatuur naar brandblusaanvallen gaan.

Belangrijk: De kosten voor de training en de beschermingsmiddelen zijn voor rekening van de brandweer. Je hoeft dus alleen maar een deel van je vrije tijd te investeren.

Vrijwillige brandweer: opleiding in overzicht

Als je bij de vrijwillige brandweer wil, dan moet je eerst een basisopleiding afronden. Het ligt er maar net aan welke taken je precies wil uitvoeren. Afhankelijk daarvan krijg je een bepaalde opleiding. Die verschillen ook in moeilijkheidsgraad.

Het begint met een basisopleiding brandweerman. Deze bestaat uit circa 265 uren. Hier leer je hoe je op een veilige en effectieve manier brand moet bestrijden, maar ook hoe je hulp kunt verlenen en levensreddend handelt. Daarnaast leer je omgaan met redgereedschappen en overige beschikbare hulpmiddelen. Daarnaast neem je één avond per week deel aan de oefenavond op jouw post. Op die manier zie je meteen hoe het er in de praktijk aan toe gaat. Zo leer je stap voor stap alles wat je moet weten en kun je de opleiding na 2 jaar voltooien.

Als vrijwilliger doe je deze opleiding in de avonduren of weekenden. Het is vaak mogelijk om voor de educatieve modulen van de opleiding verlof aan te vragen bij je werkgever. Met een beetje doorstuderen en afronden van de juiste brevetopleidingen, kun je zelfs kapitein worden en zo de zeggenschap hebben over jouw manschap.

Vrijwillige brandweer opleiding: brandweer rukt uit.

Vrijwillige brandweer: welke verplichtingen heb ik?

Vrijwilligerswerk bij de brandweer is een verantwoordelijke taak en brengt daarom bepaalde verplichtingen met zich mee. Dit zorgt ervoor dat de lokale brandweerlieden als team efficiënt kunnen werken en snel beschikbaar zijn in geval van nood. Onder de verplichtingen van hulpverleners vallen de volgende belangrijke punten:

  • Deelname aan oefeningen en missies is verplicht, tenzij er goede redenen zijn die dit verhinderen.

  • Brandweerlieden moeten bij alarm onmiddellijk ter plaatse zijn.

  • De officiële voorschriften en de instructies van leidinggevenden dienen te worden opgevolgd.

  • Werken aan het teamgevoel binnen jouw groep brandweerlieden.

  • De ter beschikking gestelde apparatuur, apparaten, voertuigen en voorzieningen dienen met zorg te worden behandeld.

Als je bij de vrijwillige brandweer wilt komen, moet je naast deze verplichtingen ook rekening houden met de tijd die je kwijt bent. Plan naast de inwerkperiode tijd in voor oefeningen, evenementen en de daadwerkelijke opdrachten. Als je standplaats in de buurt van de lokale brandweer ligt, kan het ook zo zijn dat je grotere inzetten moet doen tijdens werktijd.

De brandweer moet 24 uur per dag kunnen worden ingezet bij calamiteiten - deze operaties kunnen enkele uren duren, afhankelijk van de ernst van het incident. Het aantal missies dat je inzet hangt natuurlijk af van de grootte van het missiegebied en de noodsituaties die zich voordoen - het aantal mogelijke missies kan dus niet van tevoren worden berekend.

Vrijwillige brandweer: waarom word je brandweervrijwilliger?

De vrijwillige brandweer zorgt ervoor dat gevaren in België worden verminderd in een mate die zonder vrijwillige helpers niet mogelijk zou zijn. Alleen al om deze reden is het belangrijk en de moeite waard om vrijwilligerswerk te doen bij de brandweer. Maar er zijn nog andere redenen om bij de vrijwillige brandweer te gaan:

  • Cohesie: Kameraadschap en teamwerk zijn het allerbelangrijkste bij elke brandweerkorps, aangezien het belangrijk is dat teamleden altijd op elkaar kunnen vertrouwen. Dit gemeenschapsgevoel is een essentieel onderdeel van de betrokkenheid bij de brandweer.

  • Maatschappelijke betrokkenheid: Als je de wens hebt om andere mensen te helpen, dan pas je goed in een belangrijke organisatie zoals de brandweer. Dit is voor veel mensen bevredigend en de moeite waard.

  • Verantwoordelijkheid en rolmodelfunctie: Als brandweerman help je mensen in uitzonderlijke situaties en zorg je voor veiligheid in noodsituaties. Brandweerlieden fungeren daarom vaak als rolmodel voor kinderen en jongeren.

  • Bijscholing en verdere ontwikkeling: Door de opleiding en de eisen van de functie groei je niet alleen persoonlijk, maar kun je ook allerlei nieuwe kennis en vaardigheden opdoen - bijvoorbeeld bij het omgaan met de apparatuur of voertuigen.

  • Erkenning tijdens solliciteren: Een belangrijke vrijwillige inzet wordt door veel werkgevers gewaardeerd en kan je daarom een voorsprong geven in het sollicitatieproces. Bovenal laat jarenlange dienst bij de brandweer ook zien dat je technisch inzicht hebt, een teamspeler bent, maar ook weerbaar en verantwoordelijk bent.

Als je op zoek bent naar een baan van betekenis waarbij je andere mensen kunt helpen, dan is vrijwilligerswerk bij de brandweer wellicht de juiste keuze voor jou.

Vrijwillige brandweer: brandweerlieden bereiden brandweerauto voor om te vertrekken.

Jeugdbrandweer: vanaf welke leeftijd kan je helpen?

Ook jongeren kunnen hun steentje bij de brandweer bijdragen. Daarbij maken ze vaak spelenderwijs kennis met het belang, de taken en de toepassingsgebieden van de vrijwillige brandweer en maken ze kennis met het latere operationele werk.

Als kind bij de brandweer

In Vlaanderen kunnen jongeren zich inschrijven bij de brandweerafdeling bij PAULO in Gent “Provinciale Academie voor Urgentiediensten en Lokale Overheden”. Dit kan al vanaf 12 jaar. Je leert er EHBO, dril- en sportoefeningen, communiceren en natuurlijk blussen van (kleine)branden.

Jeugdbrandweer

Bij de jeugdbrandweer begint het echte werk. Voor een opleiding tot brandweerkadet dien je minimaal 16 jaar te zijn. Omdat je minderjarig bent, heb je schriftelijk toestemming nodig van je ouders of voogd. De toelatingseisen bestaan uit testen zoals een competentietest en een operationele handvaardigheidstest. Je wordt dus opgeleid tot een echte brandweerman. Je doet veel theoretische en praktische kennis op. Over het algemeen kom je meer te weten over de volgende punten:

  • Voertuigen en apparaten

  • Leiderschap

  • Omgang met een brandweerslang

  • Knopen

  • Brandveiligheid

  • Procedure uitrukken

  • Eerste hulp

  • Milieubescherming

Tip

Rukt de jeugdbrandweer ook uit?

In principe is dat niet de taak van de jeugdbrandweer. Naarmate de leeftijd vordert, kan het wel zo zijn dat een lid een keer mee mag om te kijken hoe het in zijn werk gaat. Op die manier worden ze perfect klaargestoomd voor het moment dat ze 18 jaar oud worden en zelf volledig mee kunnen draaien bij de (vrijwillige) brandweer.

Conclusie: vrijwilligerswerk bij de brandweer

Vrijwilligerswerk bij de brandweer helpt je niet alleen om jezelf te ontwikkelen en nieuwe vaardigheden te verwerven: vrijwilligers bij de brandweer leveren elke dag een belangrijke bijdrage aan de samenleving en helpen mensen in noodsituatie. Als jij je wil inzetten voor de vrijwillige brandweer in jouw regio, dan kun je de contactpersoon in jouw regio benaderen en informatie inwinnen. Als je aan de basisvereisten voldoet, kun je ook als volwassene aan je opleiding beginnen en een sterke gemeenschap vinden waarmee je belangrijk werk kunt doen.

Ontdek meer artikelen:

______________________________________________

Bronnen en overige informatie:

https://brandweer.be/nl/brandweeropleiding

(geraadpleegd op 27-01-2023)

https://brandweer.be/nl/jeugdbrandweer

(geraadpleegd op 27-01-2023)

https://www.provincieantwerpen.be/opleidingen.masterdetail.html/p_detail_url/nl/doe/campus-vesta/opleidingen/brandweer/brandweerman.html

(geraadpleegd op 27-01-2023)

Bronnen van afbeeldingen:

iStock.com/AlenaPaulus

iStock.com/simonkr

iStock.com/Lammeyer

iStock.com/huettenhoelscher

iStock.com/QunicaStudio

Word member en krijg van 10% korting als welkomstbonus*

Profiteer van exclusieve voordelen en aanbiedingen.

Nu member worden

*Onze welkomstbonus is 30 dagen geldig en kan eenmalig worden gebruikt in een van onze winkels in België, ofwel in online C&A-shop, ofwel in onze app. Het kan niet worden gecombineerd met andere C&A for you aanbiedingen en kortingen. Ga voor informatie over de voorwaarden van ons klantprogramma naar www.c-and-a.com/be/nl/shop/foryou#termsconditions