Ontdek de Belgische keuken: Vlaamse friet & lokaal gebrouwen speciaalbier
Tijdens een bezoek aan een van de betoverende steden in Vlaanderen mag een tussenstop bij een friettent niet ontbreken en een bezoekje aan een bierbrouwerij leert je ook een hoop. Meer dan alleen de ingrediënten van het bier, want de brouwerijen brengen veel geschiedenis met zich mee. We vertellen je alles over de bekende producten uit de Belgische keuken en komen met tips voor leuke evenementen in de buurt.
Vlaamse friet: ingrediënten, cultuur en geschiedenis
Vlaamse friet, ook wel Vlaamse frites of Vlaamse patat genoemd, is een iconisch Belgisch gerecht dat zijn roots heeft in Vlaanderen. Het is geliefd om zijn karakteristieke smaak en knapperige consistentie. Om Vlaamse friet te maken heb je aardappelen nodig. De beste variant is een vastkokende soort, bijvoorbeeld bintje. Verder hoef je alleen maar plantaardige olie en zout op je boodschappenlijstje te schrijven.
Wat is nou het verschil tussen friet en Vlaamse friet? Er zijn vier factoren die het verschil maken. We leggen ze eenvoudig aan je uit:
Vlaamse friet wordt meestal bereid met vaste aardappelsoorten, zoals het Bintje-aardappelras, dat rijk is aan zetmeel en weinig suiker bevat. Hierdoor krijgt Vlaamse friet zijn karakteristieke smaak en textuur.
De bereidingswijze: Vlaamse friet wordt twee keer gebakken. Eerst worden de frietjes op een lagere temperatuur voorgebakken totdat ze goudbruin zijn maar nog niet helemaal gaar. Daarna worden ze een tweede keer gebakken op een hogere temperatuur, waardoor ze knapperig en goudbruin worden aan de buitenkant en tegelijkertijd zacht en luchtig aan de binnenkant blijven.
De smaak van Vlaamse friet wordt gekenmerkt door de diepere aardappelsmaak en de kruimelige textuur. De twee keer bakken draagt bij aan de krokante buitenkant en de zachte binnenkant, wat resulteert in een unieke smaakervaring. In tegenstelling tot gewone friet, die vaak dunner is en een eenvoudiger bereidingsproces heeft, heeft Vlaamse friet zijn eigen onderscheidende smaak en textuur.
Wat betreft de vorm, zijn Vlaamse frietjes doorgaans breder en dikker dan de langere en dunne vorm van normale friet.
Geschiedenis van de Vlaamse friet: verschillende theorieën
Er is geen verhaal over het ontstaan van Vlaamse friet dat bevestigd kan worden, dus zetten we de twee bekendste theorieën onder elkaar. Wat we zeker weten, is dat de Spanjaarden de aardappel introduceerden in Europa.
Historicus Jo Gérard beweert dat de friet rond 1680 in België werd bedacht. Volgens hem bakten inwoners van Wallonië vissen uit de Maas in olie, maar bij slecht weer of gevaar gingen ze aardappelen in visvorm bakken. Dit lijkt echter onwaarschijnlijk omdat aardappelen pas in 1735 in Wallonië arriveerden en olie toen kostbaar was voor gewone mensen.
Nadat de Fransen aardappels eerst hadden verboden, werden ze in 1772 toch eetbaar verklaard en in 1785 zelfs populair door de hongersnood. Tijdens die periode begonnen de Fransen met het maken van friet. Toen de friet eenmaal als lekkernij werd geïntroduceerd, werden ze snel populair in Frankrijk. Straatverkopers begonnen friet in Parijs te verkopen, en de eerste frietkraam stond op de Pont Neuf in de hoofdstad van Frankrijk.
Hoe de Vlaamse friet ook ontstond, hij is geperfectioneerd in België en een ideale onderbreking tijdens een fietstocht door de Ardennen of een wandeling.
Belgisch speciaalbier: brouwerijen & geschiedenis
Belgisch speciaalbier is wereldberoemd vanwege zijn rijke traditie en diversiteit. Het land herbergt talloze brouwerijen, variërend van historische abdijen tot moderne ambachtelijke brouwers. Wat Belgisch bier echt bijzonder maakt, is de enorme verscheidenheid aan smaken en stijlen, zoals fruitige Lambiekbieren en complexe Trappistenbieren. Belgische brouwers gebruiken hoogwaardige ingrediënten, zoals specifieke gisten en lokale kruiden, om unieke smaakprofielen te creëren.
Hoe bekend en uniek is dat Belgisch speciaalbier precies? Nou, zo speciaal dat het sinds 2016 op de UNESCO-lijst van Immaterieel Cultureel Erfgoed staat. De organisatie waardeert vooral hoe België zijn biercultuur beschermt.
Hoewel elke brouwerij zijn eigen touch probeert mee te geven aan zijn bieren, zijn de meeste dranken toch onder te verdelen in een paar categorieën:
Trappistenbier: Bier dat ambachtelijk wordt gebrouwen door trappistenmonniken in abdijen volgens traditionele methoden. Voorbeelden zijn onder andere Chimay, Westvleteren en Orval.
Lambiek en Geuze: Unieke zure bieren die in België worden geproduceerd dankzij wilde gisten en open fermentatievaten. Merken zoals Cantillon en Boon zijn beroemd om deze stijl.
Witbier: Een licht en verfrissend tarwebier, op smaak gebracht met kruiden zoals koriander en sinaasappelschil. Hoegaarden is een bekend merk.
Dubbel en Tripel: Sterke bieren met respectievelijk een dubbele en driedubbele fermentatie. Voorbeelden zijn Westmalle en La Trappe.
Abdijbier: Bieren met banden met Belgische abdijen, zoals Leffe en Grimbergen.
Saison: Oorspronkelijk een boerenbier, nu populair vanwege zijn fruitige en kruidige aroma's. Saison Dupont is een klassiek voorbeeld.
Kriek: Fruitbier gemaakt met zure kersen, zoals Kriek Boon en Kriek De Ranke.
Een abdij is een religieuze instelling of klooster waar monniken of nonnen wonen en religieuze toewijding, gebed en contemplatie beoefenen. Het is een afgezonderde gemeenschap die zich vaak wijdt aan een leven van spiritualiteit, studie en werk, vaak met een sterke nadruk op zelfvoorziening. In abdijen volgen de bewoners meestal een strikte dagelijkse routine van gebedsdiensten, meditatie en arbeid.
Geschiedenis van het speciaalbier en de brouwerijen
Het verhaal van Belgisch speciaalbier begint in de middeleeuwen, toen monniken in abdijen begonnen met brouwen. Deze traditie evolueerde tot beroemde stijlen zoals trappistenbier. Tijdens de industriële revolutie groeide de Belgische bierindustrie met veel lokale brouwerijen.
In de 20e eeuw fuseerden sommige brouwerijen, maar interesse in ambachtelijk bier bracht het weer tot bloei. Nu is België wereldberoemd om zijn diverse en kwalitatieve speciaalbieren. Deze bieren vormen een essentieel deel van de Belgische cultuur en culinaire identiteit, met nadruk op traditionele methoden en innovatieve smaken.
Activiteiten rond Vlaamse friet & bierbrouwerijen
Naast het proeven en genieten van de Vlaamse friet en de Belgische bieren of Belgische bonbons en wafels, zijn er ook enkele activiteiten die je kunt ondernemen die te maken hebben met de twee bekende lekkernijen.
Als je nog meer wil leren over de Vlaamse friet, dan kun je een bezoekje brengen aan het Frietmuseum in Brugge. Het is 's werelds eerste en enige museum gewijd aan de geschiedenis en de kunst van friet. Het museum bevindt zich in een historisch 14e-eeuws gebouw en biedt bezoekers een boeiende reis door de geschiedenis van aardappelen, friet en de bijbehorende cultuur.
Een rondleiding bij Brouwerij De Halve Maan biedt een fascinerende inkijk in de rijke biertraditie van Brugge. Een hoogtepunt van de rondleiding is de beklimming van de beroemde brouwerijtoren, waar je een panoramisch uitzicht hebt over de prachtige stad Brugge. Na de rondleiding kun je genieten van een proeverij.
Conclusie: genieten van de Belgische keuken met Vlaamse friet & Belgisch bier
De Belgische keuken heeft veel te bieden, met iconische lekkernijen zoals Vlaamse friet en speciaalbier die diep geworteld zijn in onze cultuur en geschiedenis. Vlaamse friet heeft een unieke smaak en textuur. Belgisch speciaalbier is wereldberoemd en staat op de UNESCO-lijst van Immaterieel Cultureel Erfgoed vanwege zijn rijke traditie en diversiteit aan smaken. Naast het proeven van deze heerlijkheden, bieden het Frietmuseum in Brugge en rondleidingen bij brouwerijen zoals De Halve Maan boeiende inzichten in de geschiedenis en ambachtelijke productie van deze Belgische lekkernijen.
______________________________________________
Bronnen en verdere informatie
https://visitwallonia.be/nl/3/doen/smullen-in-wallonie/specialiteiten/bier
(geraadpleegd op 29-09-2023)
https://isgeschiedenis.nl/nieuws/150-jaar-friet
(geraadpleegd op 29-09-2023)
https://frietfestijn.nl/smakelijkheden/friet
(geraadpleegd op 29-09-2023)
https://www.visitbruges.be/nl/wat-te-doen/cultuur-en-erfgoed/brouwerij-de-halve-maan (geraadpleegd op 29-09-2023)
https://historiek.net/bier-en-cultuur-in-de-geschiedenis/7957/
(geraadpleegd op 29-09-2023)
Bronnen van afbeeldingen in chronologische volgorde
Omslagfoto: iStock.com/JurgaR
Foto 1: iStock.com/xavierarnau
Foto 2: iStock.com/NataliaDeriabina