
Leczenie sanatoryjne: czyli jak wyjechać do sanatorium – porady i wskazówki
Chcesz ubiegać się o sanatorium, ale nie masz pewności czy to dla ciebie lub jak uzyskać dofinansowanie? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w naszym tekście. Wymieniamy tutaj rodzaje leczenia uzdrowiskowego, wymagania, które należy spełnić oraz praktyczne wskazówki na temat składania wniosków i możliwości dofinansowania. Dzięki temu nic nie stanie ci na przeszkodzie, by zadbać o swoje zdrowie.
Rodzaje leczenia sanatoryjnego
Leczenie uzdrowiskowe jest dla osób chcących uzyskać pomoc w powrocie do zdrowia po chorobie, wypadku lub zmagających się z chorobą zawodową. Wyjechać do sanatorium może każdy, kto ma prawo do świadczeń i kogo stan zdrowia pozwala na wyjazd. Oto kilka warunków, jakie należy spełnić:
trzeba być wystarczająco sprawnym, by odbyć podróż do uzdrowiska
należy wykazać się samodzielnością
być zdolnym do samoobsługi podczas podstawowych czynności
wykazać się zdolnością do korzystania z zabiegów leczniczych.
By zakwalifikować się do leczenia sanatoryjnego należy otrzymać skierowanie od lekarza. Jeśli chcemy uzyskać na nie dofinansowanie z NFZ, lekarz kierujący do sanatorium musi także być zakontraktowany przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Obecnie skierowania do sanatorium wystawiane są tylko w formie elektronicznej, co oznacza, że nie trzeba już składać dokumentów w wojewódzkich oddziałach NFZ. Istnieją tylko dwa wyjątki:
gdy leczenie uzdrowiskowe ma odbywać się poza granicami kraju
lub gdy lekarz nie ma dostępu do Internetu.
Ważne: Nie należy mylić leczenia uzdrowiskowego z leczeniem rehabilitacyjnym. W artykule: „Leczenie uzdrowiskowe a rehabilitacyjne“ przedstawiamy bardziej szczegółowo oba typy kuracji i wymieniamy różnice między nimi.
W Polsce znajduje się ponad 250 zakładów leczenia uzdrowiskowego, które rocznie przyjmują około pół miliona pacjentów.
Leczenie sanatoryjne może odbywać się na dwa sposoby:
W warunkach ambulatoryjnych: pacjent tylko przychodzi na zabiegi i to one są refundowane przez NFZ; o nocleg i wyżywienie trzeba zadbać samodzielnie.
W warunkach stacjonarnych: pacjent przebywa i stołuje się w placówce, w której odbywają się zabiegi. NFZ płaci za leczenie i pokrywa część kosztów pobytu (resztę ponosi pacjent).
Biorąc pod uwagę ten podział istnieje także wiele rodzajów leczenia uzdrowiskowego w zależności od typu placówki oraz usług, jaki oferuje:
sanatorium uzdrowiskowe: kuracja trwa 21 dni, dla dorosłych częściowo odpłatna, dla dzieci bezpłatna
szpital uzdrowiskowy: kuracja dla dorosłych trwa 21 dni, dla dzieci 27 dni, w obu przypadkach jest bezpłatna
rehabilitacja uzdrowiskowa w sanatorium uzdrowiskowym: trwa 28 dni i jest częściowo płatna zarówno dla dzieci, jak i dorosłych
rehabilitacja uzdrowiskowa w szpitalu uzdrowiskowym: trwa 28 dni i jest bezpłatna zarówno dla dzieci, jak i dorosłych
uzdrowiskowe leczenie ambulatoryjne: trwa od 6 do 18 dni, NFZ płaci tylko zabiegi.
Wniosek do sanatorium: wskazówki i informacje
Dzięki elektronicznemu systemowi skierowań samo składanie wniosku o sanatorium, ale i także późniejsze monitorowanie jego postępu stało się znacznie łatwiejsze. Na leczenie sanatoryjne skierować może każdy lekarz ubezpieczenia zdrowotnego, który bierze pod uwagę następujące czynniki:
ogólny stan zdrowia
możliwości leczenia przy wykorzystaniu właściwości naturalnych surowców leczniczych
przebieg choroby, który umożliwia leczenia uzdrowiskowe
efekty przebytych już kuracji w sanatorium (jeśli były)
zdolność do samoobsługi i poruszania się (nawet przy pomocy wsparcia ortopedycznego, takiego jak wózek, chodzik czy kule)
brak przeciwskazań do kuracji uzdrowiskowych (np. ciąża i połóg, ostre choroby zakaźne, niektóre czynne choroby nowotworowe).
Po otrzymaniu skierowania na leczenie uzdrowiskowe wojewódzki oddział NFZ podejmuje następujące kroki:
skierowanie zostanie rozpatrzone przez lekarza specjalistę w zakresie leczenia uzdrowiskowego (balneolog)
na Koncie Pacjenta pojawi się numer, jaki został nadany skierowaniu oraz to, jak zostało rozpatrzone i informacje o przewidywanym czasie oczekiwania – to samo dostaniesz także w korespondencji listownej
jeśli skierowanie musi zostać uzupełnione, zostanie odesłane do lekarza – ty dostaniesz jedynie informację do wiadomości
w przypadku odrzucenia skierowania zostanie ono zwrócone lekarzowi, które je wystawił, a ty także otrzymasz informację zwrotną.
Jak długo będę czekać na leczenie sanatoryjne?
Od dnia wpłynięcia skierowania NFZ ma 30 dni na jego rozpatrzenie – ze względów proceduralnych ten termin może wydłużyć się o kolejne 14 dni. Gdy zostanie ono zakwalifikowane pozytywnie, trzeba uzbroić się w cierpliwość, gdyż chętnych jest sporo. Czas oczekiwania zależy od daty wpływu, ilości zgłoszeń, wysokości funduszy na dane województwo oraz ilości miejsc ogółem w placówkach oferujących leczenie uzdrowiskowe.
W przypadku zmiany stanu zdrowia należy niezwłocznie poinformować wojewódzki oddział NFZ i dosłać nową dokumentację medyczną. Lekarz balneolog może wtedy zmienić kwalifikację na leczenie np. z ortopedii na kardiologię, przyspieszyć wyjazd lub odrzucić wniosek, jeśli pojawią się przeciwwskazania do leczenia uzdrowiskowego np. czynna choroba onkologiczna.
Jak często można wyjechać do sanatorium na NFZ?
Dorośli mogą skorzystać z leczenia uzdrowiskowego raz na 18 miesięcy. To zalecenie oparte jest na badaniach w dziedzinie balneologii, które potwierdzają, że w większości przypadków efekty leczenia sanatoryjnego utrzymują się około 18 miesięcy. Tak więc kolejny wniosek o sanatorium można najwcześniej złożyć 12 miesięcy po zakończeniu poprzedniej kuracji.

Rezygnacja z leczenia uzdrowiskowego
Decyzja o przyznaniu leczenia sanatoryjnego dla pacjenta jest mu dostarczana najpóźniej 14 dni przed rozpoczęciem leczenia. Miejsce i termin kuracji są uzależnione od ilości dostępnych miejsc w placówkach. Każda próba ich zmiany może zostać potraktowana przez NFZ jako rezygnacja z leczenia. Tylko wydarzenia losowe lub choroba pacjenta są uznane jako tzw. uzasadnione rezygnacje, wtedy nie trzeba dostarczać nowego skierowania do lokalnego oddziału Funduszu Zdrowia. W każdym innym przypadku rezygnacji z leczenia uzdrowiskowego należy rozpocząć całą procedurę od początku.
Sanatorium dla dzieci
Dzieci od 3 do 18 roku życia mają prawo do bezpłatnego leczenia sanatoryjnego. W wieku od 3 – 6 lat może im towarzyszyć rodzic, ponosi on jednak pełną odpłatność za koszty swojego pobytu. W przypadku dzieci od 7 roku życia obowiązują je takie same warunki, jak dorosłych, czyli muszą być wystarczająco samodzielne. W przypadku, gdy leczenie ma miejsce w trakcie roku szkolnego należy dowiedzieć się czy na miejscu będą prowadzone zajęcia szkolne – wtedy możliwe jest przesłanie postępów w nauce do szkoły. Jeśli placówka uzdrowiskowa nie oferuje zajęć szkolnych, to konieczna będzie konsultacja z dyrekcją szkoły dziecka i ewentualne nadrobienie zaległości.
Dofinansowanie do sanatorium
Tylko kuracja, pobyt i wyżywienie w szpitalu uzdrowiskowym jest bezpłatna zarówno dla dzieci, jak i dorosłych. Dla dzieci do 18 roku życia pobyt w sanatorium jest również bezpłatny – należy tylko pokryć koszty dojazdu i ewentualne wydatki na miejscu. Dorośli muszą częściowo dopłacić za zakwaterowanie i wyżywienie.
NFZ nie pokrywa następujących kosztów:
dojazdu do placówki leczenia uzdrowiskowego
częściowej odpłatności za zakwaterowanie i wyżywienie
pobytu opiekuna
opłat klimatycznych
dodatkowego leczenia nie związanego z chorobą, na które zostało wystawione skierowanie.
Wysokość dopłat dla dorosłych jest uzależniona od standardu pokoju. Wynosi ona od 10,60 zł za noc, przy noclegu w pokoju wieloosobowym bez węzła higieniczno-sanitarnego w pierwszym sezonie rozliczeniowym, do 40,90 zł za noc w pokoju jednoosobowym z pełnym węzłem higieniczno-sanitarnym. Wybór sposobu zakwaterowania dostosowany jest do możliwości finansowych kuracjusza.
NFZ nie gwarantuje dostępności pokojów jednoosobowych na życzenie, oraz tego, że małżeństwo zostanie zakwaterowane w jednym pokoju lub, że zostanie im przydzielony wyjazd do tego samego ośrodka.
Podsumowanie: wyjazd na leczenie sanatoryjne jest znacznie łatwiejszy z e-skierowaniem
Leczenie uzdrowiskowe pomaga ci utrzymać dobre zdrowie. W zależności od rodzaju schorzenia, twój lekarz może cię skierować na stacjonarne bądź ambulatoryjne leczenie. Dorośli są zobowiązani do symbolicznych dopłat do zakwaterowania i kosztów wyżywienia, natomiast dzieci mogą skorzystać z leczenia sanatoryjnego bezpłatnie. Z uwagi na dużą liczbę chętnych rozpatrzenie skierowania zajmuje trochę czasu. Jednak po pozytywnej decyzji możesz się cieszyć licznymi korzyściami jakie przynosi leczenie sanatoryjne.
______________________________________________
Źródła
https://stat.gov.pl/download/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultaktualnosci/5513/12/6/1/dzialalnosc_lecznicza_zakladow_lecznictwa_uzdrowiskowego_i_stacjonarnych_zakladow_rehabilitacji_leczniczej_w_2021_r.pdf
(dostęp 19.02.2024)
https://pacjent.gov.pl/artykul/zasady-leczenia-uzdrowiskowego
(dostęp 19.02.2024)
https://www.gov.pl/web/zdrowie/skorzystaj-z-leczenia-uzdrowiskowego-albo-rehabilitacji-uzdrowiskowej
(dostęp 19.02.2024)
https://www.gov.pl/web/zdrowie/lecznictwo-uzdrowiskowe
(dostęp 19.02.2024)
https://www.nfz.gov.pl/aktualnosci/aktualnosci-centrali/nfz-przypomina-o-mozliwosci-korzystania-przez-dzieci-z-leczenia-uzdrowiskowego,7112.html
(dostęp 19.02.2024)
https://www.nfz.gov.pl/dla-pacjenta/leczenie-uzdrowiskowe1/
(dostęp 19.02.2024)
Żródła zdjęć w kolejności chronologicznej w tekście
Zdjęcie tytułowe: iStock.com/kzenon
1. zdjęcie w tekście: iStock.com/izusek
2. zdjęcie w tekście: iStock.com/FatCamera