Edukacja STEM: rozwijanie entuzjazmu do nauki i badań wśród dzieci oraz młodzieży
Co to STEM? Dlaczego wsparcie w nauce STEM jest tak ważne?
Uczniowie dorastają w cyfrowym świecie, który jest nieustannie kształtowany przez nowe osiągnięcia technologiczne. Postęp nie będzie stał w miejscu – dlatego ważne jest przygotowanie dzieci i młodzieży na te szczególne wyzwania. Angażujące, pełne eksperymentów lekcje inspirują uczniów do nauki oraz badań, pomagają im zdobyć ważne umiejętności, a nawet mogą pokazać im nowe perspektywy kariery. W tym przewodniku przedstawiamy informacje na temat znaczenia edukacji STEM w szkołach, pozaszkolnych ośrodkach edukacyjnych oraz w domu. Dajemy również wskazówki, jak wzbudzić entuzjazm dzieci do edukacji według metody STEM.
STEM w pigułce
STEM to akronim odnoszący się do pierwszych liter angielskich słów:
Science = Nauka
Technology = Technologia
Engineering = Inżynieria
Mathematics = Matematyka.
STEM jest często używane jako pojęcie zawierające w sobie różne ścisłe przedmioty nauczania i kierunki studiów, a także profile zawodowe w tych obszarach. STEM obejmuje zatem wiele dyscyplin, które charakteryzują się pracą analityczną i eksperymentalną oraz innowacyjnością. W szkole nauka STEM realizowana jest m.in. na przedmiotach:
matematyka
biologia
fizyka
chemia
geografia
informatyka.
Obok skrótowca STEM coraz częściej można spotkać akronimy STEAM bądź STREAM, gdzie „A” odpowiada angielskiemu słowu ART (sztuka), a „R” to ROBOTICS (robotyka). Rozszerzanie pierwotnego skrótu STEM ma na celu pokazanie, że to dynamicznie rozwijający się obszar nauczania, w którym nie można rezygnować ze wspierania kreatywności, wyobraźni, które symbolizuje sztuka oraz nowej dziedziny, jaką jest projektowanie robotów i układów do sterowania nimi.
Dlaczego edukacja STEM jest tak ważna? Kształtowanie świata jutra za pomocą nauczania STEM
Edukacja STEM jest nie tylko niezbędna w latach szkolnych – niesie ze sobą również korzyści w późniejszej perspektywie, dzięki możliwość odkrywania i poznawania swojego otoczenia z zupełnie nowej strony. Przedmioty STEM uczą czegoś więcej niż tylko wiedzy teoretycznej; dzięki nim uczennice i uczniowie nabywają także ważnych kompetencji społecznych, takich jak skuteczna komunikacja, praca zespołowa i współpraca, kreatywne strategie rozwiązywania problemów oraz krytyczne myślenie. Umiejętności te są nie tylko pożądane w zawodach STEM, ale są również przydatne w wielu innych dziedzinach życia. Przedmioty STEM przygotowują młodych ludzi na wyzwania, które czekają na nich w cyfrowym i stechnicyzowanym świecie. Jednocześnie zapewniają im narzędzia potrzebne do aktywnego kształtowania przyszłości i wykorzystywania wszystkich dostępnych możliwości.
Jakie są zalety propagowania edukacji STEM?
Wczesne wspieranie edukacji w zakresie przedmiotów STEM jest ważne zarówno dla dzieci w wieku szkolnym, jak i dla całego społeczeństwa. Sektor STEM napędza innowacje i poszukuje rozwiązań globalnych problemów. Innowacje technologiczne i postęp naukowy wymagają jednak wykwalifikowanych i zmotywowanych specjalistów. Intensywna edukacja STEM może pomóc w przeciwdziałaniu niedoborowi wykwalifikowanej siły roboczej poprzez zainteresowanie większej liczby młodych ludzi nauką i badaniami.
Propagowanie STEM w szkole może pomóc dzieciom i młodzieży w rozważeniu kariery tych obszarach jako możliwej perspektywy własnego rozwoju zawodowego. Uczennice i uczniowie często mają wrażenie, że do osiągnięcia sukcesu w przedmiotach STEM wymagany jest niezwykły talent. Co więcej, lekcje STEM są często postrzegane jako bardzo teoretyczne. Pełne eksperymentów i praktyczne zajęcia szkolne i pozaszkolne mogą zatem pomóc przełamać te uprzedzenia i zmienić nastawienie młodych osób.
Już u małych dzieci warto wykorzystać element zabawy, aby zapoznać je ze STEM. Dzięki takim pozytywnym doświadczeniom podejdą z bardziej otwartym umysłem i większą pewnością siebie później w szkole do przedmiotów STEM. Kluczem jest zapewnienie wszystkim dzieciom szeroko zakrojonego wsparcia w obszarze edukacji STEM, które należy postawić na równi z koniecznością zadbania o wyjątkowo utalentowane uczennice i uczniów.
Edukacja STEM dla dziewcząt
Kobiety są nadal niedostatecznie reprezentowane w zawodach STEM. Ukierunkowane wsparcie może pomóc przełamać zahamowania i zachęcić dziewczęta do odkrywania oraz pogłębiania zainteresowania przedmiotami ścisłymi i technicznymi. Oprócz aktywizującego i wspierającego środowiska uczenia się, ważną rolę odgrywają kobiece wzorce w sektorze STEM. Kluczowe i niezwykle pomocne są także nauczycielki przedmiotów STEM w szkole, które mogą inspirować i motywować na co dzień młode dziewczęta do wyboru technicznej ścieżki naukowej. Również podczas wycieczek poza szkolnych, zajęć dodatkowych lub projektów pozalekcyjnych dziewczęta mogą poznać inne naukowczynie w obszarze STEM. Co więcej, powinny również zaznajomić się z biografiami dawnych badaczek, aby zrozumieć, że kobiety zawsze odgrywały ważną rolę w STEM.
Nauka STEM a rozwijanie różnych kompetencji
Istnieje wiele obszarów w ramach STEM, które zazębiają się z innymi kompetencjami, takimi jak umiejętność czytania czy edukacja medialna, dlatego interdyscyplinarne podejście do wielu tematów jest dobrym pomysłem. Holistyczne wsparcie wzmacnia zrozumienie przez uczniów bardziej złożonych tematów, a także stwarza idealne warunki do opanowania ich na potrzeby nauki w szkole oraz dalszej perspektywy kariery zawodowej.
STEM a kompetencja czytania: umiejętność czytania ze zrozumieniem jest wymagana nie tylko na zajęciach z języka polskiego czy obcego. Także na lekcjach STEM uczennice i uczniowie wykorzystują tę umiejętność, aby zrozumieć teksty naukowe, przeanalizować informacje i prawidłowo zinterpretować złożone zależności. Wspieranie kompetencji czytania z naciskiem na STEM (np. wprowadzając ciekawe historie o odkryciach naukowych) może sprawić, że dzieci i młodzież będą pełni entuzjazmu wykorzystywać tę kluczową umiejętność w różnych obszarach swojego życia.
STEM a kompetencje cyfrowe: w coraz bardziej zdigitalizowanym świecie kompetencje cyfrowe są niezbędne i ściśle powiązane z edukacją STEM. Bezpieczne i przemyślane korzystanie z mediów cyfrowych oraz solidne umiejętności badawcze są punktem wyjściowym w nauce STEM.
Edukacja STEM w szkole
Zróżnicowane i angażujące lekcje w szkole są niezbędne do promowania STEM wśród uczennic i uczniów. Wzbudzanie zainteresowania, zmniejszenie zahamowań wobec przedmiotów STEM i promowanie talentów w perspektywie długoterminowej oto zadania, które stoją przed nowoczesną szkołą. Mnogość eksperymentów, interdyscyplinarne lekcje i kreatywne metody nauki sprawiają, że nauka STEM jest bardziej ekscytująca i namacalna, co motywuje młodych ludzi do postrzegania tych ważnych przedmiotów jako realistycznych perspektyw kariery w przyszłości.
Dodatkowe zajęcia edukacyjne STEM
Również poza szkołą młode osoby mają możliwość praktycznego doświadczenia nauki i badań w obszarach STEM. Od muzeów nauki, przez uniwersytety dziecięce i młodzieżowe po parki nauki – w tych miejscach możliwe jest rozwijanie zainteresowania STEM, np. poprzez praktyczne eksperymenty i projekty. W naszym artykule wyjaśniamy, jaką rolę odgrywają pozaszkolne miejsca, w których promowana jest nauka w obszarze STEM i jak szukać tego typu oferty edukacyjnej w swoim regionie.
Domowe eksperymenty dla dzieci w obszarze STEM
Dzieci mogą również poszerzać swoją wiedzę STEM w domu poprzez zabawę. Proste eksperymenty, gry lub aplikacje edukacyjne koncentrujące się na STEM ułatwiają rozbudzenie zainteresowania tematami w tym obszarze. Wspierając naturalną ciekawość i wykorzystując sytuacje z życia codziennego rodzice pomagają dzieciom zdobywać pozytywne doświadczenia w obszarze STEM. W naszym poradniku przedstawiamy kilka prostych eksperymentów dla dzieci do wykonania w domu oraz podsuwamy pomysły na wykorzystanie książek, platform oraz aplikacji edukacyjnych dla dzieci, aby wspierać ich ciekawość i zainteresowanie STEM.
______________________________________________
Źródła
https://www.gov.pl/web/laboratoria/czym-jest-stream-i-w-jaki-sposob-wspiera-rozwoj-uczniow
(dostęp 17.09.2024)
https://mws.pl/poradniki/czym-jest-stem/
(dostęp 17.09.2024)
https://streamedukacja.pl/
(dostęp 17.09.2024)
https://magazynkoncept.pl/steam/
(dostęp 17.09.2024)
https://sklep.eduko.pl/blogs/news/steam-w-edukacji-o-co-w-tym-wszystkim-chodzi
(dostęp 17.09.2024)
https://strona2018.mscdn.pl/mscdn2018/images/STEAM_prof._Marlena_Pleba%C5%84ska.pdf
(dostęp 17.09.2024)
Źródła zdjęć w kolejności chronologicznej w tekście
Zdjęcie tytułowe: Syda Productions -–stock.adobe.com
1. zdjęcie w tekście: C&A
2. zdjęcie w tekście: Rido – stock.adobe.com
3. zdjęcie w tekście: Svitlana – stock.adobe.com
4. obraz w tekście: InsideCreativeHouse – stock.adobe.com