Soorten opleidingen: Welke soorten opleidingen zijn er? En welke opleiding past bij mij?*
Sta je helemaal aan het begin van je zoektocht naar werk en vraag je je af welk opleidingstraject het beste bij je past? Naast het juiste functieprofiel en de juiste sector, kan je ook een opleiding kiezen die perfect bij je past. Of je nu gaat voor een klassieke duale opleiding, de voorkeur geeft aan een kortere opleidingsperiode, of theorie boven praktijk verkiest: er is voor iedereen een geschikte opleidingsvorm. We geven je een overzicht van de verschillende opleidingsmethoden, zodat je de juiste beslissing kan nemen.
Inhoudsopgave
Welke soorten opleidingen zijn er?
Bijzondere vormen van opleidingspaden
Welke opleidingen zijn er? Overzicht van de klassieke opleidingstrajecten
Afhankelijk van de sector waarin je aan de slag wilt en het beroep dat je wilt uitoefenen, zijn er verschillende types opleidingen beschikbaar. We tonen je de meest gangbare manieren om een plek te veroveren in de professionele wereld.
Soorten opleidingen: Middelbaar Onderwijs
Het Secundair Beroepsonderwijs (SBO) in Vlaanderen biedt praktijkgerichte opleidingen die studenten voorbereiden op diverse beroepen. Het is een boeiende onderwijsvorm omdat het een directe brug slaat tussen leren en werken, waarbij studenten essentiële vaardigheden en kennis opdoen die relevant zijn voor de arbeidsmarkt. SBO-opleidingen variëren in duur en niveau, van assistent-functies tot specialistische vakgebieden. Met een sterke focus op praktijkervaring en individuele ontwikkeling biedt het SBO studenten een solide basis voor een succesvolle loopbaan in verschillende sectoren.
Vereisten voor SBO-opleiding: Voor toelating tot een SBO-opleiding zijn meestal een diploma van het secundair onderwijs (ASO, TSO of BSO) of gelijkwaardig, een minimumleeftijd van 16 jaar en mogelijk aanvullende toelatingseisen vereist, zoals specifieke vakken of werkervaring.
Mogelijke beroepen:
Gezondheidszorg: ouderenverpleegkundige, verpleegkundige, mondhygiënist, medisch assistent, audicien, assistent gezondheidszorg
IT, internet en informatica: IT-specialist voor systeemintegratie of applicatieontwikkelaar, assistent voor digitaliseringsbeheer, mediavormgever voor beeld en geluid
Handel: winkelbediende, industrieel bediende, managementbediende groothandel en buitenlandse handel
Metaal, machines & elektronica-industrie: elektrotechnicus, industrieel monteur, machine- en installatiebediener, mechatronicatechnicus voor de auto-industrie, productietechnoloog, snijmachinebediener, lasser, scheepsmonteur
Bouw & ambacht: kok, tekenaar, dakdekker, tegelzetter, schilder, steigerbouwer, schoorsteenveger, glazenmaker
Kleding & textiel: kleermaker, mode-ontwerper, stoffeerder, zadelmaker, schoenmaker, textielontwerper, textiellaborant
Landbouw & Milieu: landbouwer, viskweker, natuur- en landschapsbeheerder, wijnbouwer, planttechnoloog, hovenier
Verkeer, vervoer & toerisme: beroepschauffeur, luchtverkeersleider, havenschipper, hotelbediende, horecaspecialist, badmeester
Commerciële beroepen: bankbediende, bediende verzekeringen en financiële beleggingen, bediende kantoorbeheer, juridische dienstverlener, belastingmedewerker
SBO-opleidingen in Vlaanderen zijn niet alleen gericht op traditionele academische kennis, maar ook op praktische vaardigheden die direct toepasbaar zijn in de arbeidsmarkt. Dit praktijkgerichte onderwijsmodel heeft bijgedragen aan het succes van SBO-afgestudeerden in het vinden van werk en het bijdragen aan economische groei.
Soorten opleidingen: Hoger Onderwijs
Hoger Beroepsonderwijs (HBO) in Vlaanderen biedt studenten de mogelijkheid om zich te specialiseren in een breed scala aan vakgebieden, van techniek tot gezondheidszorg en kunst. Het onderscheidt zich door zijn praktische benadering van leren, waarbij theoretische kennis wordt gecombineerd met hands-on ervaring. Met een focus op het ontwikkelen van professionele vaardigheden en het voorbereiden van studenten op de arbeidsmarkt, is het Hoger Onderwijs een boeiende keuze voor degenen die streven naar een carrièregerichte opleiding met tal van mogelijkheden voor persoonlijke en professionele groei.
Vereisten voor Hoger Beroepsonderwijs (HBO) in Vlaanderen: Voor toegang tot een opleiding aan hoger onderwijs, zijn meestal een diploma van het secundair onderwijs (ASO, TSO of BSO) of gelijkwaardig en soms een positief resultaat van een studiekeuzecheck vereist.
Mogelijke beroepen:
Gezondheidszorg: verpleegkundig assistent ouderengeneeskunde, docent ademhaling, spraak en stem, fysiotherapeut, ergotherapeut, logopedist, podotherapeut, masseur en badverzorger, paramedicus spoedeisende hulp, schoonheidsspecialiste
Sociale diensten: pedagoog of opvoeder in het jeugd- en thuisonderwijs, curatief onderwijsverpleegkundige, sociaal assistent
IT, internet en informatica: IT-assistent, medewerker mediatechnologie
Kleding & textiel: assistent kledingtechnologie, modeontwerper
Verkeer, vervoer & toerisme: assistent hotelmanagement, correspondent vreemde talen, cateringassistent, assistent internationale luchtvaart
Creatieve beroepen: acteur, grafisch ontwerper, game designer
Bij veel schoolopleidingen wordt geen leervergoeding betaald. Er zijn enkele uitzonderingen, bijvoorbeeld in de gezondheidssector met lange stages. Ter ondersteuning worden echter financiële middelen (bijvoorbeeld studiefinanciering) aangeboden.
Soorten opleidingen: Universitair Onderwijs
Universitair onderwijs biedt diepgaande academische studies op diverse gebieden, van exacte wetenschappen tot geesteswetenschappen. Het stelt studenten in staat kritisch te denken, onderzoek te doen en expertise te ontwikkelen. Met een focus op academische excellentie en intellectuele uitdagingen, opent een universitaire opleiding deuren naar diverse carrièremogelijkheden en bevordert het levenslang leren.
Dit maakt het een boeiende keuze voor degenen die streven naar diepgaande kennis en willen bijdragen aan innovatie en vooruitgang in hun vakgebied.
Vereisten voor een universitaire opleiding: Voor toelating tot een universitaire opleiding zijn meestal een diploma van het secundair onderwijs (ASO, TSO of BSO) of gelijkwaardig, en soms aanvullende toelatingseisen, zoals specifieke vakken of een selectieprocedure, vereist.
Mogelijke beroepen:
Bestuur: beleidsanalist, overheidsadviseur, ambtenaar, beleidsmedewerker
Politie, Douane & Brandweer: criminoloog, forensisch onderzoeker, beleidsadviseur voor veiligheid, brandveiligheidsadviseur
Belastingen, Financiën & Justitie: belastingadviseur, jurist, financieel analist, compliance officer
Techniek: ingenieur, onderzoeker, projectmanager, technisch consultant
Universitair Onderwijs biedt studenten de mogelijkheid om zich te specialiseren in specifieke vakgebieden en zo expertise op te bouwen die hen in staat stelt complexe problemen aan te pakken en innovatieve oplossingen te vinden.
Bijzondere vormen van opleidingspaden
Buiten traditionele opleidingsroutes bieden bijzondere vormen van onderwijs alternatieven die inspelen op diverse behoeften. Volwassenenonderwijs voorziet in flexibele leermogelijkheden voor werkende volwassenen die hun vaardigheden willen verbeteren. Beroepsgerichte trainingen en cursussen zijn gericht op specifieke vaardigheden en worden vaak aangeboden door bedrijven en organisaties. Opleiding in het buitenland biedt een verrijkende ervaring door culturele onderdompeling en internationale netwerkmogelijkheden. Deze paden zijn ideaal voor levenslang leren en professionele ontwikkeling. We lichten deze bijzondere opleidingstrajecten kort toe:
Bijzonder opleidingstraject: Volwassenenonderwijs
Volwassenenonderwijs biedt flexibele leermogelijkheden voor werkende volwassenen die hun vaardigheden willen verbeteren, zich willen omscholen of gewoon interesse hebben in het leren van nieuwe dingen. Met diverse cursussen en programma's kunnen volwassen studenten hun educatieve doelen bereiken op hun eigen tempo en op momenten die passen bij hun drukke levensschema's.
Vereisten voor volwassenenonderwijs: Voor volwassenenonderwijs zijn meestal geen specifieke vereisten, maar toelating kan afhangen van de gekozen cursus of programma.
Mogelijke beroepen:
Gezondheidszorg: verpleegassistent voor ouderen, gezondheidszorg- en verpleegassistent
Wellness & beauty: schoonheids- en wellnessspecialist, wellnessmanager, schoonheidsspecialiste of visagiste
Krijgsmacht & Politie: sergeant, hulppolitieagent
Sociale diensten: assistent curatieve zorg, muziektherapeut
Transport: beroepsvlieger, beroepshelikopterpiloot, stewardess
Als je je kwalificatie sneller wilt behalen, is er ook de mogelijkheid om je studietijd te verkorten. Dit is een optie als je al werkervaring hebt of als je er zeker van bent dat je de opleiding in kortere tijd kunt voltooien (bijvoorbeeld als je een bepaalde module of onderwerp in een andere opleiding hebt gedaan of als je reeds ervaring hebt en dit kunt aantonen).
Bijzondere opleidingstrajecten: Beroepsgerichte trainingen en cursussen
Trainingen en cursussen bieden een waardevolle aanvulling op traditionele opleidingspaden en zijn essentieel voor het bevorderen van loopbaanontwikkeling en professionele groei. Deze extra scholing stelt individuen in staat om nieuwe vaardigheden te verwerven, bestaande kennis bij te werken en zich aan te passen aan veranderende werkvereisten.
Of het nu gaat om technische vaardigheden, leiderschapsontwikkeling of branchespecifieke certificeringen, trainingen en cursussen spelen een cruciale rol bij het verbeteren van de concurrentiepositie op de arbeidsmarkt en het bereiken van carrièredoelen. Zelfs na het afronden van je opleiding, kan het in sommige gevallen nodig zijn om intern of extern verder te ontwikkelen. Dit kun je doen met extra trainingen waarmee je een certificaat behaald. De meest voorkomende certificeringen zijn onder andere:
VCA (Veiligheid, Gezondheid en Milieu): Voor werknemers in sectoren zoals de bouw, petrochemie en industrie om veilig te werken.
PRINCE2: Een projectmanagementmethodologie die veel wordt gebruikt in zakelijke omgevingen.
ITIL (Information Technology Infrastructure Library): Voor professionals in IT-service management.
Microsoft Certified Professional (MCP): Voor IT-professionals die expertise willen aantonen in Microsoft-technologieën.
Project Management Professional (PMP): Een internationaal erkende certificering voor ervaren projectmanagers.
Scrum Master: Voor professionals die betrokken zijn bij softwareontwikkeling en projectmanagement.
LEAN Six Sigma: Voor professionals die zich willen specialiseren in procesverbetering en efficiëntie.
Deze certificeringen variëren van technische vaardigheden tot management- en kwaliteitsborgingsexpertise, en bieden waardevolle referenties voor loopbaanontwikkeling en vooruitgang.
Jongeren met een handicap of alledaagse beperkingen staan vaak voor de uitdaging om een stage te vinden die aan hun behoeften voldoet. Als je hetzelfde voelt, kun je nuttige tips vinden voor het vinden van de juiste opleiding in ons artikel "Studeren met een beperking".
Opleidingstrajecten: Een opleiding in het buitenland (Werkervaring opdoen in een ander land)
Voor iedereen die tijdens zijn opleiding andere culturen wil leren kennen of zijn kennis van vreemde talen wil verbeteren
Werken en werkervaring opdoen in het buitenland biedt een scala aan voordelen voor individuen die hun horizon willen verbreden en hun professionele en persoonlijke ontwikkeling willen bevorderen. Het biedt niet alleen de mogelijkheid om nieuwe culturen, talen en tradities te ervaren, maar het stelt ook mensen in staat om waardevolle vaardigheden te verwerven, zoals interculturele communicatie, flexibiliteit, aanpassingsvermogen en probleemoplossend vermogen.
Het combineren van opleidingen en het opdoen van werkervaring in het buitenland biedt een unieke kans voor persoonlijke en professionele groei. Deze geïntegreerde aanpak bevordert een dieper begrip van wereldwijde uitdagingen, vergroot de interculturele competentie en verbreedt carrièreperspectieven door waardevolle internationale netwerken op te bouwen. Een opleiding waarmee je werkervaring in het buitenland kan doen is dus goudwaard.
Vereisten voor een opleiding in het buitenland: De vereisten voor een opleiding in het buitenland kunnen sterk variëren afhankelijk van het land. Denk aan academische kwalificaties, eventuele toelatingsexamen, je taalvaardigheden, een visum of een verblijfsvergunning en uiteraard financiën. Het is belangrijk dat je financiële middelen hebt om je collegegeld en levensonderhoud te kunnen bekostigen. Lees voor meer tips en info ons artikel “financieren van je opleiding in overzicht”.
Een opleiding waar je werkervaring kan opdoen in het buitenland opent je voor veel mogelijkheden en mogelijke beroepen. Denk aan:
Internationaal consultant: Adviseer bedrijven over zakelijke kansen en uitdagingen op wereldwijde markten.
Diplomatiek medewerker: Vertegenwoordig je land in het buitenland en onderhoud relaties met buitenlandse overheden en organisaties.
Internationale ontwikkelingswerker: Werk aan projecten die de ontwikkeling en het welzijn van mensen in andere landen bevorderen.
Taaldocent: Onderwijs een vreemde taal aan anderen, of het nu Engels, Spaans, Chinees of een andere taal is.
Expatriate manager: Beheer internationale activiteiten van bedrijven en coördineer teams over de hele wereld.
NGO-medewerker: Werk voor niet-gouvernementele organisaties die zich bezighouden met humanitaire hulp, milieubescherming, mensenrechten en andere mondiale kwesties.
Internationale marketing specialist: Ontwikkel marketingstrategieën voor producten en diensten gericht op verschillende culturen en markten.
Als je een deel van je opleiding in het buitenland wilt volgen, is het handig als je een opleidingsplaats zoekt in een internationaal bedrijf. Op die manier kun je bij hetzelfde bedrijf blijven en alleen van locatie veranderen.
Conclusie: Er is voor iedereen het juiste soort opleiding
Of je nu kiest voor het traditionele duale opleidingsprogramma, een klassikale opleiding volgt, of liever in deeltijd studeert, er zijn tal van opleidingsmogelijkheden in Vlaanderen. Bovendien bieden trainingen, certificeringen en ervaringen in het buitenland extra waarde aan je cv en verbreden ze je carrièreperspectieven. Neem de tijd om te ontdekken welke beroepen het beste bij je passen en vind de juiste opleiding of leerervaring die jouw professionele groei zal bevorderen. Met deze aanpak ben je goed voorbereid om succesvol aan je carrière te beginnen, waar ter wereld je ook wilt werken.
* Deze gids vat algemene informatie over loopbaanoriëntatie en het opleidingsproces samen om het voor starters gemakkelijker te maken hun weg te vinden. Deze informatie heeft niet specifiek betrekking op opleidingsprocessen, instapmogelijkheden of functieprofielen bij C&A.
______________________________________________
Bronnen en verdere informatie
https://onderwijs.vlaanderen.be/nl/studenten/wegwijs-in-het-hoger-onderwijs
(geraadpleegd op 22-02-2024)
https://onderwijs.vlaanderen.be/nl/studenten/studenten
(geraadpleegd op 22-02-2024)
https://www.onderwijskiezer.be/v2/hoger/index.php
(geraadpleegd op 22-02-2024)
https://europa.eu/youreurope/citizens/work/work-abroad/index_nl.htm
(geraadpleegd op 22-02-2024)
Bronnen van de afbeeldingen in chronologische volgorde
Omslagfoto: iStock.com/Mixmike
Foto 1 in de tekst: iStock.com/jacoblund
Foto 2 in de tekst: iStock.com/Ridofranz
Foto 3 in de tekst: iStock.com/monkeybusinessimages
