Wennen aan de crèche: manieren om het gewoon te worden & tips voor ouders
Voor veel kinderen is het begin van een kinderdagverblijf de eerste grote verandering in hun leven en daarom een spannende nieuwe stap voor het hele gezin. Tijdens de wenperiode wordt je kind de kinderopvang gewoon en leert het een deel van de dag zonder zijn of haar ouders door te brengen en zich in de groep te passen. Om goed met deze grote verandering om te gaan, zijn er verschillende manieren die je kind helpen om beetje bij beetje aan de nieuwe situatie te wennen. Wij zullen je uitleggen hoe je kind kan wennen aan het kinderdagverblijf of de kleuterschool en welke tips het proces kunnen vergemakkelijken
Wennen aan het kinderdagverblijf: waarom is het belangrijk om rustig de crèche gewoon te worden?
De eerste keer in de kinderopvang is voor de meeste kinderen een heel bijzondere ervaring. Niet alleen ontmoeten zij veel andere kinderen en maken zij kennis met de begeleiders, maar zij ervaren ook een nieuwe dagelijkse routine en moeten zich misschien aanpassen aan nieuwe regels. Bovendien moeten veel kinderen er eerst aan wennen om op de kinderopvang van hun ouders te worden gescheiden en een nieuwe verzorger in vertrouwen te nemen.
De wenperiode moet deze overgang voor je kind dus gemakkelijker maken en hem of haar helpen langzaam aan de nieuwe situatie te wennen. Stap voor stap, in de loop van enkele weken, zal je kind het leven in het kinderdagverblijf, de andere kinderen en de begeleiders leren kennen. Je kind krijgt de kans om zich langzaam open te stellen voor een nieuwe verzorger op de kinderopvang, terwijl jouw aanwezigheid hem of haar de nodige geborgenheid geeft.
Het doel van een zorgvuldige gewenning is dat jouw kind zich op zijn gemak voelt in de crèche. Op deze manier kan je kind zonder zorgen met de andere kinderen spelen, staat het open voor dagelijkse activiteiten zoals knutselen of zingen met de begeleiders en leert het een heleboel nieuwe dingen. Aan de andere kant kan jij zonder zorgen weer aan het werk en weet je dat je kind in goede handen is.
Vóór de inwerkperiode kan je het beste met de opvoeders praten over de inwerkmodellen en de geplande processen. Zij kunnen je het pedagogische concept in detail uitleggen en je een aantal goede tips geven voor de gewenning, die jou en je kind kunnen helpen tijdens de overgang.
Hoe verloopt de wenperiode in het kinderdagverblijf? Welke manieren zijn er om in te burgeren?
Elk kind is anders, heeft zijn eigen karakter en heeft zijn eigen ervaringen opgedaan. Kinderen reageren dan ook anders op de nieuwe situatie in de kleuterschool en gaan anders om met afscheid nemen van hun ouders. Er bestaat geen universele procedure voor de inwerkfase. Er zijn echter twee modellen die afkomstig zijn uit Duisland en die door sommige kleuterscholen worden gebruikt. Ze bieden een pedagogisch kader en geven structuur aan het vertrouwd raken met de kinderopvang of kleuterschool.
Het Berlijnse gewenningsmodel: hoe werkt het?
Het Berlijnse gewenningsmodel is een van de oudste concepten voor het wennen aan een kleuterschool en wordt daarom vaak gebruikt in verschillende kleuterscholen. Het concept is voor de ouders na het kennismakingsgesprek heel duidelijk in vier verschillende fasen verdeeld, wat het voor jouw kind gemakkelijker moet maken om zich aan te passen:
Fase 1: In de basisfase bezoek je samen met jouw kind de kleuterschool. In het begin blijf je er maar een paar uur en geleidelijk aan leer je de andere kinderen, de leerkrachten en de nieuwe routines kennen. Bij dit kennismakingsmodel is het raadzaam dat jij als ouder vanaf het begin op de achtergrond blijft en je kind aanmoedigt om de kleuterschool zelf te ontdekken.
Fase 2: Na een paar dagen rustig wennen in het kinderdagverblijf, vindt de eerste scheiding plaats. Je brengt jouw kind naar de crèche, neemt kort afscheid en wacht ongeveer een half uur in een aangrenzende kamer. Tijdens deze fase beoordelen de leerkrachten hoe jouw kind zal reageren op de scheiding. Als je kind gemakkelijk te troosten is, zal je kind je sneller aanpassen aan de opvang. Als je kind gevoeliger is, zal het gewenningsproces iets langzamer verlopen, afhankelijk van zijn of haar behoeften.
Fase 3: In de stabilisatiefase bouwt je kind meer en meer vertrouwen op in zijn of haar verzorger in de kleuterschool en in de andere kinderen. De begeleiders nemen steeds meer taken over, zoals luiers verschonen of aankleden. De scheidingsfasen kunnen nu langzaam worden uitgebreid, afhankelijk van de reactie van je kind.
Fase 4: In de laatste fase verblijft je kind enkele uren alleen in de crèche. Het kan gebeuren dat er 's morgens bij het afscheid een paar tranen aan te pas komen, maar dan is je kind snel getroost of afgeleid door met de andere kinderen te spelen.
Het Berlijnse model houdt rekening met de reacties en behoeften van je kind, zodat het zich voorzichtig en in zijn eigen tempo in het nieuwe dagverblijf kan vestigen en zich veilig voelt.
Het gewenningsmodel van München: hoe verloopt de gewenning volgens dit model?
Dit acclimatisatiemodel probeert het gewenningsproces veilig en zacht te laten verlopen voor jouw kind door de nadruk te leggen op de overgang van de zorg van de ouders naar de opvang in het kinderdagverblijf. In het gewenningsmodel van München zijn er ook verschillende fasen die jij samen met je kind doorloopt na de eerste kennismakingsbijeenkomst:
Kennismakingsfase: Tijdens de eerste dagen maak je samen met je kind kennis met het dagelijkse leven in het kinderdagverblijf. Je ontdekt samen de routines en neemt samen deel aan maaltijden en activiteiten. Je kind leert de andere kinderen en de leerkrachten kennen terwijl je hem of haar actief begeleidt.
Veiligheidsfase: In deze fase blijf je je kind gedurende enkele uren gezelschap houden op de kleuterschool, maar trek je je langzaam terug en laat je de leerkrachten meer taken overnemen. In dit model brengt je kind meer tijd door in de kindergroep en zou hier geborgenheid en verbondenheid moeten vinden.
Vertrouwensfase: Nu komt de eerste scheiding. Ook hier neem je gedurende ongeveer 30 minuten afscheid van je kind terwijl de opvoeders hem of haar troosten. Afhankelijk van de reactie van je kind, zal je nu beginnen de scheidingstijd steeds meer te verlengen of je kind meer veiligheid te geven.
Ook in deze fase wordt aandacht besteed aan de reacties en behoeften van je kind en wordt een zorgvuldige overgang gemaakt. In dit model ben je als ouder sterk betrokken bij de routine tijdens de eerste periode en beleef je deze tijd intensief met jouw kind.
Gewenningsperiode: hoe lang duurt het om te wennen aan de kinderopvang?
Er is geen vaste gewenningsperiode waarmee je kunt rekenen. Hoe lang de wenperiode duurt, hangt af van hoe goed je kind zijn weg vindt in de kinderopvang en hoe je kind reageert op het feit dat het van zijn ouders gescheiden is. Elk kind heeft andere behoeften en verwerkt de tijdelijke scheiding op een andere manier. De gewenningsperiode duurt gemiddeld vier tot zes weken. Voor kinderen die zich onmiddellijk goed aanpassen aan de kleuterschool, kan de gewenning maar twee tot drie weken zijn.
Het is het beste om voldoende tijd in te plannen voor de gewenningsperiode, zodat je kind stap voor stap kan kennismaken met deze nieuwe levensfase. Jij kent je kind het beste en zult snel merken hoe goed hij of zij zich aanpast aan de kleuterschool of dat hij of zij meer tijd nodig heeft om aan de nieuwe omgeving te wennen.
Wennen aan de kinderopvang: wanneer is het wennen aan het kinderdagverblijf voltooid?
Het doel van het wennen is dat je kind zich veilig en op zijn gemak voelt in de kinderopvang, vriendjes maakt en de begeleiders accepteert als verzorgers. Aan de hand van deze tekenen kun je inschatten wanneer het gewennen voltooid is:
Je kind verkent de crèche en de speelmogelijkheden vrij en zonder begeleiding.
Je kind stelt zich niet alleen open voor zijn of haar verzorger, maar praat ook graag met de andere begeleiders en kinderen.
Je kind doet graag mee met spelen en met de gemeenschappelijke activiteiten in het kinderdagverblijf.
Je kind laat zich helpen door de begeleiders en helpt graag, bijvoorbeeld bij het opruimen.
Je kind heeft een positieve houding ten opzichte van de kinderopvang en gaat 's morgens met plezier mee naar de crèche.
Tips voor ouders bij het wennen aan een kinderdagverblijf: wat maakt de gewenning makkelijker?
Om het wennen van je kind aan het kinderdagverblijf zo zacht en comfortabel mogelijk te laten verlopen, kun je een paar dingen van tevoren voorbereiden. Met behulp van deze tips om je kind te laten wennen aan de kinderopvang, kun je de start voor je kind wat gemakkelijker maken:
Breng je kind in de stemming voor de kinderopvang en leg uit wat je kind op de crèche kan verwachten. Om dit te doen kun je samen kijken naar prentenboeken over de kleuterschool, je kunt vertellen over je tijd op de kleuterschool of je kunt profiteren van proefaanbiedingen op de kleuterschool van je keuze.
Kies samen de nieuwe spullen van je kind voor de kinderopvang of kleuterschool, zoals een rugzak of brooddoos. Zo zal het kind zich verheugen op het gebruik van zijn spulletjes in de crèche.
Probeer je kind voor de wenperiode al aan de nieuwe dagelijkse routines te laten wennen, bijvoorbeeld door het geleidelijk steeds vroeger wakker te maken.
Wen je kind langzaam aan het nemen van afscheid. Misschien kunnen ze een middagje bij een vriendje spelen of een nachtje bij een grootouder logeren
Introduceer een afscheidsritueel. Misschien zeg je elke keer dezelfde woorden of verzin je je eigen handdruk. Probeer echter een lang afscheid te vermijden, want dit zal de scheiding voor jullie beiden alleen maar moeilijker maken.
Het is normaal dat je kind in het begin een beetje huilt als jullie afscheid nemen. Probeer echter zelfverzekerd te blijven en stel je kind gerust dat je hem/haar later weer ophaalt. De leerkrachten zullen achteraf troosten.
Praat tijdens de wenperiode thuis over wat je kind op de crèche heeft gedaan. Dit zal je kind helpen om zijn of haar ervaringen en gevoelens te verwerken.
Plan na het bezoek aan de crèche voldoende rusttijd in voor je kind. Het gewenningsproces en de nieuwe indrukken op de kleuterschool kunnen voor sommige kinderen uitputtend zijn, zodat zij na het kleuterbezoek eerst willen slapen.
In sommige kleuterscholen mag je kind tijdens de wenperiode een vertrouwd voorwerp meenemen, zoals zijn of haar lievelingsknuffel of een knuffeldoekje. Deze trouwe metgezel kan je kind een gevoel van veiligheid geven en het wennen vergemakkelijken.
Conclusie: met deze tips kan je kind geleidelijk aan wennen aan een kinderdagverblijf en maak je de overgang gemakkelijker
De gewenningsperiode is voor elk gezin een heel bijzondere fase, waarin je kind veel leert en zich aanpast aan een nieuwe situatie. Om je kind de tijd te geven die het nodig heeft, kun je het beste van tevoren voldoende tijd inplannen en de wenperiode samen met het kinderdagverblijf zorgvuldig regelen. Op die manier zal je kind geleidelijk aan de kleuterschool leuk leren vinden en er al gauw met plezier de dag doorbrengen.
______________________________________________
Bronnen:
https://www.kindengezin.be/nl/thema/kinderopvang-en-naar-school/praktische-tips/wennen
(geraadpleegd op 20-06-2022)
https://www.mamabaas.be/content/voor-het-eerst-naar-de-creche-6-tips-van-een-onthaalmoeder
(geraadpleegd op 20-06-2022)
https://www.minimi.be/je-kind-laten-wennen-aan-het-kinderdagverblijf/
(geraadpleegd op 20-06-2022)
Bronnen van de afbeeldingen:
iStock.com/skynesher
iStock.com/Rawpixel
iStock.com/FatCamera
iStock.com/Halfpoint