Podróże bez barier: bezstresowe wakacje dla seniorów z niepełnosprawnościami

Być może od dawna marzą Państwo o podróży lotniczej do dalekich krajów, relaksującym rejsie po morzach i oceanach lub podziwianiu malowniczych krajobrazów z okna pociągu... Jednak, jak zaplanować wycieczkę z wózkiem, chodzikiem lub innymi ograniczeniami mobilności? Okazuje się, że z roku na rok przewoźnicy dokładają coraz większych starań, by sprostać nowym standardom i jak najlepiej zadbać o potrzeby pasażerów z niepełnosprawnościami. W naszym artykule zebraliśmy wskazówki dotyczące podróżowania bez barier rozmaitymi środkami transportu.

Loty bez barier: senior z ograniczoną mobilnością na pokładzie samolotu

Dzięki połączeniom lotniczym spełnią Państwo swoje turystyczne marzenia, w niespełna kilka godzin pokonując setki lub tysiące kilometrów. Szczególnie seniorzy z niepełnosprawnościami lub ograniczeniami mobilności bardzo cenią sobie tę formę podróży za wygodę oraz dodatkowe ułatwienia dostępne na lotnisku i na pokładzie samolotu. Aby w pełni skorzystać z oferty wsparcia, należy pamiętać o tym, by z odpowiednim wyprzedzeniem poinformować przewoźnika o swoich potrzebach.

Kolejnym warunkiem udzielenia pomocy, jest wczesny przyjazd na lotnisko. By Państwa odprawa, kontrola bezpieczeństwa i wejście na pokład przebiegły bezstresowo, warto przybyć na miejsce na co najmniej 3 godziny przed odlotem.

Jeśli należą Państwo do grona pasażerów z niepełnosprawnością lub ograniczoną sprawnością ruchową, przydatne okażą się też poniższe wskazówki:

• Zaleca się jak najwcześniejsze poinformowanie obsługi lotniska o wymaganej pomocy. Dotyczy to zarówno przewozu wózka, sprzętu rehabilitacyjnego lub urządzeń medycznych, jak i zabrania psa przewodnika lub skorzystania z asysty podczas odprawy i na pokładzie samolotu. Szczegółowe potrzeby należy zgłosić co najmniej 48 godzin przed odlotem, telefonicznie lub za pomocą specjalnego formularza online.

• Większość linii lotniczych oferuje przewóz wózków w luku bagażowym. Oznacza to, że muszą Państwo oddać swój sprzęt wraz z bagażem rejestrowanym już podczas odprawy. Niezwykle ważne jest wcześniejsze zapoznanie się z dopuszczalnymi wymiarami oraz wagą wózka oraz rodzajem akumulatora. Baterie muszą zostać odpowiednio zabezpieczone przed zwarciem oraz niezamierzonym uruchomieniem. Do momentu odbioru urządzenia po przylocie na miejsce, mogą Państwo korzystać ze specjalnie przygotowanych wózków zastępczych.

• Podczas kontroli bezpieczeństwa muszą Państwo zadeklarować, jakie leki i sprzęt medyczny znajdują się w Państwa bagażu podręcznym. Przed przejściem przez bramkę do wykrywania metalu, należy zgłosić wszczepione urządzenia, takie jak rozrusznik serca, implanty lub protezy.

• Pasażerowie z niepełnosprawnościami mają z reguły pierwszeństwo wejścia na pokład. Osoby korzystające z wózków mogą dostać się do samolotu ruchomym pomostem (tzw. rękawem) prosto z hali odlotów lub za pomocą specjalnego podnośnika.

• Obsługa lotniska i samolotu została specjalnie przeszkolona i z chęcią posłuży Państwu pomocą. Niemniej jednak, stewardzi i stewardessy nie są uprawnieni do noszenia osób z niepełnosprawnościami, opieki nad nimi, a także pomagania im w przyjmowaniu leków, przebieraniu się lub korzystaniu z toalety.

Wakacje bez barier: podróżowanie pociągiem

Coraz częściej zarówno w Polsce, jak i za granicą podejmuje się działania, w celu zlikwidowania, jak największej ilości barier na stacjach, peronach i w pociągach. Na stronie: pkp.pl/pl/bez-barier mogą Państwo wybrać z rozwijanej listy konkretny dworzec, aby sprawdzić jakie udogodnienia dostępne są na miejscu. W wielu budynkach znajdą Państwo urządzenia wspomagające poruszanie się (rampy, windy, podnośniki), kasy z obniżonym okienkiem, dostosowane toalety, interkomy, oznakowanie poziome dla osób niewidomych i niedowidzących oraz mapy dotykowe w alfabecie Braille’a. Coraz częściej mogą też Państwo skorzystać z usług asysty lub tłumaczenia na język migowy.

Nieco gorzej ma się sytuacja z samym taborem kolejowym. Wiele pociągów wciąż nie posiada niskopodłogowych wagonów bezprzedziałowych, brakuje również odpowiednio wyposażonych toalet. Przed rezerwacją biletu warto zadzwonić do przewoźnika i dopytać o szczegółowe warunki podróży.

Coraz więcej prywatnych przedsiębiorstw inwestuje jednak w nowoczesną flotę, umożliwiającą zabranie sprzętu do kabiny pasażerskiej. Nierzadko te same pojazdy posiadają też wbudowany podnośnik dla wózków, dzięki czemu pasażerowie z niepełnosprawnościami mogą samodzielnie wsiąść na pokład. Należy przy tym pamiętać, że ilość dostosowanych miejsc jest ograniczona. Stąd zaleca się ich rezerwację nawet na 14 do 7 dni przed planowaną podróżą.

Podróże bez barier: rejs statkiem

Rejs wycieczkowcem to wspaniała okazja, by połączyć zwiedzanie wielu ciekawych miejsc z beztroskim relaksem. Taka eskapada idealnie nada się dla wszystkich osób, które nie lubią zmieniać zakwaterowania podczas urlopu. Większość nowoczesnych statków może pochwalić się imponującym wyposażeniem i całą gamą ułatwień dla podróżników z niepełnosprawnościami. Wśród standardowych rozwiązań znajdą Państwo: szerokie przejścia i pomosty, dostosowane toalety, windy oraz obiekty rekreacyjne. I tu również obowiązuje reguła „dobre przygotowanie to klucz do sukcesu“. Dlatego warto zawczasu zadbać o następujące szczegóły:

• Już przed dokonaniem rezerwacji należy zgłosić swoje potrzeby i wymagania. Jeśli zakres wymaganego przez Państwa wsparcia jest szeroki, warto rozważyć podróż z osobą towarzyszącą. Personel statku nie jest uprawniony do przeprowadzania czynności medycznych i pielęgniarskich. Na dużych wycieczkowcach często znajduje się lekarz lub pielęgniarka, którzy są w stanie udzielić pomocy w nagłych wypadkach.

• Pasażerowie z ograniczoną mobilnością mogą skorzystać z transferu samochodem lub minivanem wyposażonym w rampę, by w bezstresowy sposób dostać się na statek np. z lotniska. Z reguły ta usługa dostępna jest jedynie na początku i na końcu rejsu.

• Na pokładzie wycieczkowca czeka na Państwo cała masa atrakcji, w tym restauracje, baseny oraz butiki. Większość z nich pozbawiona jest barier architektonicznych, ale może się zdarzyć, że niektóre obszary nie zostały dostosowane.

• Podczas rejsu statki zawijają do różnych portów, a pasażerowie schodzą na ląd za pomocą pomostu, który w zależności od miejscowych warunków i poziomu wody może być bezstopniowy lub ze schodami. Stąd, linie żeglugowe nie zawsze są w stanie zagwarantować osobom poruszającym się na wózkach bezproblemowe zejście.

• W niektórych portach statek pozostanie zakotwiczony na morzu, a na ląd zabierze Państwa mniejsza jednostka (tzw. tender boat). W takim transferze mogą wziąć udział wszyscy uczestnicy rejsu, którzy potrafią samodzielnie wsiąść na pokład łódki i go opuścić oraz posiadają zdolność widzenia na poziomie powyżej 5%. Pasażerowie mogą zabrać ze sobą wózek lub chodzik, o ile można je złożyć.

• Lotniska, dworce i porty, jako miejsca publiczne, są objęte europejskimi przepisami o zapewnieniu darmowej asysty podczas wsiadania oraz wysiadania ze środków transportu, a także podczas ewentualnych przesiadek. Należy jednak pamiętać o uprzednim poinformowaniu przewoźnika o rodzaju wymaganego wsparcia.

• Większość spółek przewozowych zwalnia z opłat osobę towarzyszącą osoby z niepełnosprawnością. Warto rozważyć tę opcję podczas planowania dłuższej podróży.

• Mają Państwo prawo do darmowego przewozu sprzętu wspomagającego poruszanie się. Dotyczy to przede wszystkim wózków, balkoników, chodzików, podpórek, kul i lasek. To samo dotyczy czworonożnego kompana w postaci psa przewodnika. Firmy transportowe mogą jednak wprowadzić swoje własne przepisy, dotyczące wagi i rozmiarów wspomnianych przyrządów, w związku z ograniczeniami pojemności luku bagażowego.

• Osoby ze znacznym stopniem niepełnosprawności mogą korzystać z bezpłatnych przejazdów komunikacją miejską, a także znacznych zniżek podczas podróży pociągiem lub autobusem.

• Zgodnie z oficjalnymi rozporządzeniami UE, nikt nie ma prawa odmówić Państwu transportu ze względu na niepełnosprawność. Te reguły obowiązują w przypadku podróży lotniczych, kolejowych, autobusowych oraz rejsów morskich i śródlądowych. Jeśli podróżowanie bez barier okaże się niemożliwe, mogą Państwo zgłosić swoje zastrzeżenia do oficjalnych instytucji, takich jak: Urząd Transportu Kolejowego oraz Urząd Lotnictwa Cywilnego.

• Coraz więcej atrakcji turystycznych, muzeów, galerii sztuki i zabytków wprowadza ułatwienia dostępu. Niemal wszystkie oferują też spore zniżki za okazaniem legitymacji. Warto mieć ten dokument zawsze przy sobie, również podczas podróży do innych krajów. Wiele zagranicznych instytucji kultury honoruje legitymację, niezależnie od narodowości jej posiadacza.

• Dużym ułatwieniem podczas urlopu może okazać się tzw. unijna karta parkingowa dla osób niepełnosprawnych. Dzięki niej będą mogli Państwo korzystać z specjalnie wyznaczonych miejsc parkingowych na terenie wszystkich państw UE. Mogą ją Państwo uzyskać, zgłaszając się do dowolnego powiatowego lub miejskiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności.

• Seniorzy z ograniczoną mobilnością, którzy korzystają z chodzika, na czas podróży powinni zaopatrzyć się w składany i lekki model wykonany z aluminium lub włókna węglowego. Taki sprzęt idealnie sprawdzi się w różnych środkach transportu oraz hotelowych pokojach. Wariant z dużymi kołami i bieżnikiem zapewni dodatkową stabilność podczas spacerów, a rozkładane siedzisko przyda się, gdy zechcą Państwo na chwilę odpocząć od zwiedzania.

• Dobrze jest być przygotowanym na różne niespodziewane sytuacje. Dlatego powinni Państwo zabrać podręczny zestaw części zamiennych i narzędzi do naprawy Państwa urządzeń wspomagających poruszanie się.

Podsumowanie: wakacje bez barier w zasięgu ręki każdego seniora

Podróże dostosowane do potrzeb seniorów, pozwalają im cieszyć się emeryturą i spełniać długo odkładane plany i marzenia. Dzięki coraz powszechniejszym ułatwieniom dla osób z niepełnosprawnościami lub ograniczeniami mobilności, stan zdrowia nie musi już stać na przeszkodzie czerpaniu z życia pełnymi garściami. Kluczem do udanego urlopu jest przede wszystkim staranne planowanie i zgłaszanie swoich potrzeb z odpowiednim wyprzedzeniem. Zachęcamy Państwa, by zajrzeć do naszego artykułu o „Planowaniu wakacji dla seniorów“ po jeszcze więcej rad i wskazówek.

______________________________________________

Źródła i dodatkowe informacje

https://www.pkp.pl/pl/bez-barier

(dostęp 05.10.2023)

http://www.niepelnosprawni.pl/ledge/x/167073

(dostęp 05.10.2023)

https://www.stenaline.pl/obsluga-klienta/przed-podroza/czy-porty-i-promy-sa-przystosowane-do-potrzeb-pasazerow-o-ograniczonej-mobilnosci

(dostęp 05.10.2023)

https://www.spes.org.pl/twoje-prawa/transport-i-ulgi-w-przejazdach/osoby-ze-znaczna-niepelnosprawnoscia

(dostęp 05.10.2023)

https://europa.eu/youreurope/citizens/travel/transport-disability/reduced-mobility/index_pl.htm

(dostęp 05.10.2023)

https://www.gov.pl/web/gov/uzyskaj-karte-parkingowa

(dostęp 05.10.2023)

Źródła zdjęć w kolejności chronologicznej w tekście:

Zdjęcie tytułowe: iStock.com/Ljupco

Zdjęcie w tekście: iStock.com/kali9

Zdjęcie w tekście: iStock.com/Halfpoint

Zdjęcie w tekście: iStock.com/SolStock