Strips op school: tips en lesmateriaal voor strips

Van geschiedenis en Nederlands tot natuurkunde en vreemde talen – strips bieden in elk onderwerp een aantrekkelijke mogelijkheid om complexe onderwerpen op een begrijpelijke en leuke manier over te brengen. Strips zijn voor veel leerlingen een welkome afwisseling en kunnen helpen om zelfs minder goed presterende leerlingen enthousiast te maken voor de lessen. We laten de voordelen zien van het gebruik van strips in de lessen en bieden praktisch lesmateriaal over strips. Hier vindt u ook enkele ideeën over hoe strips verstandig kunnen worden gebruikt in de klas.

Welke voordelen heeft het gebruik van strips in de klas?

Dankzij de combinatie van beeld en tekst zijn strips een medium dat kinderen en jongeren automatisch aanspreekt. Het is daarom een goede manier om de lessen wat losser te maken en de interesse van kinderen voor een bepaald onderwerp te wekken. Doordat strips bondig en vaak met humor tot de kern van de zaak komen, wordt de kernboodschap helder en bovendien aantrekkelijk verpakt.

Bovendien spreken deze redenen voor het gebruik van strips in de klas:

• Stripverhalen kunnen in veel onderwijsvakken zinvol worden gebruikt.

• Door stripverhalen in de klas te gebruiken, kunnen slecht presterende leerlingen meer geïnteresseerd raken in de les.

• Stripverhalen kunnen leerlingen op een speelse manier kennis laten maken met een onderwerp en zo de toegankelijkheid ervan vergroten.

• Humoristische weergave in strips kan een springplank zijn voor diepere discussies.

• Stripverhalen bieden vaak de nodige alledaagse referenties, context of visuele illustraties die het onderwerp tastbaarder maken.

• Veel leerlingen kunnen de informatie in de strip beter onthouden omdat deze als tekst en als tekening wordt gepresenteerd. Daarom zijn strips zeer geschikt als samenvattend en diepgaand materiaal.

• Wanneer studenten hun eigen strips maken, verbeteren ze niet alleen hun mediavaardigheden, maar verdiepen ze ook hun vakkennis.

Strips op school gebruiken: voorbereidingen en lesmateriaal over strips

Voordat strips in de lessen kunnen worden gebruikt, moet eerst de basis worden ontwikkeld, zodat alle leerlingen toegang hebben tot de gepresenteerde inhoud en deze gericht kunnen interpreteren. Het is daarom raadzaam om vooraf te bespreken wat de strip zo bijzonder maakt en hoe strips worden gelezen.

Ter voorbereiding van het onderwerp “Stripboeken in de klas” vindt u hier een gratis PDF met lesmateriaal over strips:

PDF lesmateriaal over strips

We leggen uit hoe een strip is opgebouwd, hoe deze wordt gelezen en bieden sjablonen voor uw eigen strips die in de klas over elk onderwerp kunnen worden ontwikkeld.

Strips tijdens taal op de lagere school

• De korte teksten in de strip kunnen worden gebruikt om het lezen te bevorderen, omdat ze gemakkelijk te begrijpen zijn voor beginnende lezers. Hoe strips kunnen worden gebruikt om het lezen te bevorderen, leggen we uit in het artikel ‘Leer lezen met strips’.

• Stripverhalen kunnen basisschoolleerlingen een visueel hulpmiddel bieden bij het schrijven van hun eigen teksten. Door beelden en tekst te combineren, kunnen leerlingen uitdrukken wat ze nog niet met woorden alleen kunnen beschrijven en succes behalen bij het vertellen van verhalen.

• Wanneer leerlingen strips hardop voorlezen in verdeelde rollen, worden hun leesvaardigheid en uitspraak op een speelse manier geoefend. Ze kunnen ook het plot en de details op de afbeeldingen aan de klas uitleggen.

• De kleurrijke tekeningen en verhalen in strips helpen leerlingen woorden beter te begrijpen door de context te illustreren. Dit maakt het leren van talen intuïtiever en duidelijker, wat het leren gemakkelijker maakt.

Strips tijdens Engels op de lagere school

• Stripverhalen zijn vaak met slechts een paar woorden te begrijpen, waardoor leerlingen snel succes ervaren en gemotiveerd blijven.

• Stripverhalen die in de klas worden gepresenteerd, kunnen leerlingen aanmoedigen om na schooltijd verder te lezen en zo zelfstandig te leren. Daarnaast vormen strips een goede introductie in de wereld van de literatuur, die leerlingen vervolgens stap voor stap kunnen verkennen.

Strips tijdens taallessen

• Strips gebaseerd op een specifiek werk kunnen toegankelijker zijn voor kinderen en toch dezelfde boodschappen overbrengen.

• Als studenten hun eigen strip maken op basis van een specifiek literair werk, moeten ze dieper in de bronliteratuur duiken. Dit bevordert niet alleen de creativiteit, maar ook het begrip van het kernthema van het werk.

• Stripverhalen kunnen veel schrijfmogelijkheden bieden in taallessen, waarbij de leerlingen zelf creatief moeten zijn. Ofwel eindigt het stripverhaal en moeten de leerlingen de rest van het plot zelf tekenen/schrijven, of wordt het plot nagespeeld.

• Door hun eigen strips te maken, leren kinderen feiten in een beknopte en duidelijke vorm op papier te zetten. Zowel creatieve betrokkenheid bij complexe onderwerpen als transversale vaardigheden worden bevorderd.

Strips tijdens geschiedenislessen

• Stripverhalen in de geschiedenislessen kunnen de reflectievaardigheden van leerlingen bevorderen en laten zien hoe geschiedenis wordt geschreven en waarom geschiedenis altijd slechts een interpretatie is en geen universele waarheid.

• In strips kunnen historische contexten worden geïntegreerd in dagelijkse situaties (bijvoorbeeld biografieën), zodat ze tastbaarder worden voor leerlingen. Bovendien worden de verhalen vaak eenvoudig gehouden en samengevat, zodat de leerlingen het verhalende karakter kunnen herkennen.

• Stripverhalen kunnen gebruikt worden als introductie tot moeilijke onderwerpen. Strips kunnen bijvoorbeeld visuele representaties gebruiken om gevoel te creëren voor andere perspectieven.

• Aan de andere kant kunnen strips het voor jongere leerlingen ook gemakkelijker maken om toegang te krijgen tot een onbekend tijdperk.

Strips tijdens lessen Engels (en andere vreemde talen)

• Stripverhalen kunnen ook worden gebruikt in lessen Engels om leerlingen te motiveren om te lezen, schrijven en spreken.

• Stripverhalen kunnen leerlingen over culturele verschillen leren en hen onderdompelen in andere culturen. Deze alledaagse voorbeelden geven u een vaak levendig scenario dat u kunt begrijpen.

• Door de beeldende representatie bieden strips een visuele context voor idiomen en metaforen in vreemde talen, waardoor ze gemakkelijker te begrijpen zijn.

• De visuele context maakt het voor leerlingen ook gemakkelijker om nieuwe woordenschat te onthouden, omdat ze niet alleen een geschreven maar ook een visueel anker hebben.

Strips in tekenles

• Met behulp van een stripverhaal kunnen kunstlessen worden gebruikt om te onderzoeken hoe beelden de kijker beïnvloeden. Wat is het perspectief? Welk effect heeft het? Wat is de betekenis van kleuren? Hoe worden emoties weergegeven in strips? Hoe wordt het oog van beeld naar beeld geleid? Dit alles en nog veel meer kunnen praktisch samen worden geïnterpreteerd en vertaald.

• De klas kan zich ook samen verdiepen in het onderwerp “beeldperceptie” aan de hand van strips. Hoe worden mensen en objecten in strips afgebeeld en wat vind ik daarvan? Worden stereotypen getoond in strips? Welke emotionele invloed zal de strip op mij hebben?

• Natuurlijk kunt u tijdens de tekenles zelf strips maken. Zo leren kinderen de eerder verkregen informatie over de werking van beelden zelf toe te passen.

Strips tijdens exacte vakken

• Stripverhalen kunnen wetenschappelijke processen illustreren, waardoor ze gemakkelijker te begrijpen zijn. Bovendien bieden strips tastbare, alledaagse voorbeelden die de interesse van studenten in het onderwerp kunnen vergroten.

• Aan de andere kant kunnen strips ook diepgewortelde ideeën over wetenschappelijke processen uitdagen. Bijvoorbeeld de effecten van geweld bij gevechten, supermachten door radioactiviteit, de representatie van technische apparaten of de rol van bacteriën als ‘kwaadaardige dreiging’.

• Leerlingen hebben dezelfde vaardigheden nodig om grafieken te interpreteren als om strips te lezen. Daarom kan het gebruik van strips in de klas een speelse oefening zijn in het begrijpen van complexe verbanden tussen afbeeldingen en tekst.

• Om de les wat losser te maken kunnen leerlingen bijvoorbeeld toetsen in komische vorm maken.

Conclusie: strips in de klas zorgen voor afwisseling, verduidelijking en creativiteit

Dankzij hun visuele representatie en het vermogen om complexe inhoud op een begrijpelijke en tastbare manier over te brengen, bieden strips een waardevolle aanvulling op vrijwel elk vak. Het is belangrijk om leerlingen vooraf voor te bereiden op het gebruik van strips in de klas en zo voor iedereen dezelfde kennisbasis te creëren. Daarna staat niets het diverse gebruik van strips in de klas meer in de weg.

______________________________________________

Bronnen en meer informatie

https://leesbevorderingindeklas.nl/subject/strip/
(geraadpleegd op 13-05-2024)

https://stripgids.org/project/onderwijs
(geraadpleegd op 13-05-2024)

https://www.klascement.net/lesmateriaal/?q=strips
(geraadpleegd op 13-05-2024)

https://www.indischherinneringscentrum.nl/educatie/strip-de-terugkeer
(geraadpleegd op 13-05-2024)

https://pepingen.bibliotheek.be/nieuws/10-redenen-om-je-kind-strips-te-laten-lezen
(geraadpleegd op 13-05-2024)

https://www.klasse.be/voordelen-aanbod/stripgids-lerarenkaart-abonnement-tijdschrift-strips/
(geraadpleegd op 13-05-2024)

Bronnen van afbeeldingen in chronologische volgorde

Omslagfoto: BalanceFormCreative – stock.adobe.com
Foto 1 in de tekst: nimito – stock.adobe.com
Foto 2 in de tekst: Dominique VERNIER – stock.adobe.com
Foto 3 in de tekst: Halfpoint – stock.adobe.com