Zero waste in het dagelijks leven

Steeds meer mensen overwegen het vermijden van verspilling in het dagelijks leven en dus een milieubewuster leven Maar hoe is een zero-waste levensstijl haalbaar in het dagelijks leven? Waar kan ik op letten en welke plasticvrije alternatieven zijn er? In deze gids vindt u nuttige informatie en tips over hoe u afval in het dagelijks leven kunt verminderen. Om dit te doen, kijken we naar verschillende aspecten van het leven - van de badkamer, de keuken tot winkelen. U zult zien: het vermijden van verspilling hoeft niet ingewikkeld te zijn.

Wat is Zero waste?

Mensen die streven naar een afvalvrije levensstijl hechten grote waarde aan het verantwoorde gebruik van hulpbronnen en het behoud ervan. Een centraal aspect hierbij is het vermijden van verspilling.

Zero waste is gebaseerd op vijf eenvoudige principes:

• Vermijden: als u iets niet echt nodig hebt, kunt u het beter vermijden. Bedenk bijvoorbeeld welke spullen in uw huishouden dubbel voorkomen en welke bijvoorbeeld gedeeld kunnen worden met buren, vrienden of familie.

• Verminderen: Minder consumeren betekent ook minder weggooien. Dit geldt niet alleen voor materiële zaken. Elektriciteits- en waterverbruik en privévoertuigen vallen ook in deze categorie.

• Recyclen: Veel items kunnen gedurende een lange periode worden gebruikt. Goede zorg helpt hun levensduur te verlengen. Probeer zo mogelijk producten te repareren. Heeft u iets niet meer nodig, leen het dan uit of geef het weg aan iemand die het kan gebruiken. Zo wordt de levensduur verlengd en verspilling verminderd.

• Upcycling: Uit vermeend afval kunnen soms waardevolle grondstoffen worden gewonnen. Afval moet daarom goed gescheiden worden.
  Tip: Door upcycling kunnen afvalproducten worden omgezet in nieuwe en nuttige spullen, zoals praktische schoonmaakdoekjes.

• Composteren: Afval dat niet kan worden hergebruikt, zou idealiter composteerbaar moeten zijn. Dit betekent dat ze in de loop van de tijd uiteenvallen en zo opnieuw in de natuurlijke cyclus worden opgenomen.

Zero Waste in de badkamer: tips voor afvalpreventie

Voor de meesten van ons begint de dag met een bezoekje aan de badkamer. Hier kunt u gelijk beginnen met het verminderen van afval en zo de eerste stap zetten naar een plasticvrij leven:

• Bamboe tandenborstel: Plastic tandenborstels belanden meestal na ongeveer drie maanden in de prullenbak. Een milieuvriendelijk alternatief is een bamboe tandenborstel. De hernieuwbare grondstof is composteerbaar en de borstelharen van de tandenborstels zijn gemaakt van biologisch plastic of natuurlijke borstelharen.

• Tandenborsteltabletten: Met tandenborsteltabletten vermindert u niet alleen plastic afval, maar bespaart u ook water in de productie. U bewaart de tabletten gemakkelijk in een blikje of een glas.

• Flosdraad gemaakt van natuurlijke materialen: Er zijn inmiddels milieuvriendelijke alternatieven voor flosdraad, bijvoorbeeld navulbare flosdraad in een glas gemaakt van natuurlijke materialen zoals maïs of bijenwas.

• Vaste shampoo en douchegel: Vaste haar- en douchezepen bieden een milieuvriendelijk alternatief voor vloeibare producten. Deze zijn niet alleen plasticvrij, maar ook bijzonder zuinig en praktisch voor onderweg.

• Vaste deodorant/deodorantcrème: Afval vermijden is ook mogelijk met vaste deodorant of deodorantcrèmes. Deze producten zijn meestal verkrijgbaar in kleine aluminium containers of kartonnen dozen.

• Scheermesje: Kies een duurzaam scheermes in plaats van een traditioneel plastic scheermes.

• Herbruikbare pads voor het verwijderen van make-up: Om make-up te verwijderen, kunt u wasbare katoenen wattenschijfjes of een eenvoudig washandje en zeep gebruiken om cosmetische producten en zweet van uw gezicht te wassen. Herbruikbare wattenschijfjes, doekjes of washandjes kunnen eenvoudig in de wasmachine worden gereinigd en keer op keer worden gebruikt.

Tip: Op de website van het Voedingscentrum vindt u nuttige informatie over de beste manier om verschillende voedingsmiddelen te bewaren: https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/bewaarwijze.aspx

Mason-potten voor droog voedsel

Grote glazen potten zijn ideaal voor het bewaren van droog voedsel. Om te voorkomen dat u nieuwe moet kopen, kunt u de potjes appelmoes, augurken etc. eenvoudigweg grondig afspoelen en hergebruiken. Het voordeel van deze potten is dat ze luchtdicht, vaatwasmachinebestendig en smaakloos zijn.

Verspilling vermijden bij het drinken van koffie

Ook bij het drinken van koffie kunt u afval verminderen. U kunt bijvoorbeeld een espressomachine of een French press gebruiken. Als u uw koffie graag uit de koffiemachine drinkt, kunt u het beste milieuvriendelijke capsules en pads gebruiken die composteerbaar zijn.

Een plasticvrij huishouden – zo kunt u afval verminderen

De meesten van ons hebben ook allerlei plastic flessen in huis. Van de zeepdispenser in de badkamer tot afwasmiddel en huishoudelijke schoonmaakmiddelen, bijna alles is verpakt in plastic bakjes of flessen. Maar ook hier kunt u zeker besparen op sommige verpakkingen.

Hieronder vindt u handige tips over hoe u uw huishouden plasticvrij kunt maken:

• Vaste handzeep: is een goed alternatief voor vloeibare zeep. Let bij het kopen op een kartonnen verpakking of koop direct in een winkel met onverpakte producten.

• Wasmiddel in poedervorm: kenmerkt zich doorgaans door betere wasprestaties, bevat vaak geen bewaarmiddelen en is verpakt in een recyclebare kartonnen doos.

• Zelf schoonmaakmiddelen maken: met azijn, citroenzuur, frisdrank, zuiveringszout en kwarkzeep kunt u eenvoudig thuis een groot assortiment schoonmaakmiddelen samenstellen. Probeer het gewoon eens. Wat dacht u bijvoorbeeld van een doe-het-zelf wasmiddel? Uitgebreide instructies vindt u in ons artikel “Maak uw eigen wasmiddel”.
  Tip: U kunt uw zelfgemaakte huishoudelijke producten bewaren in luchtdichte potten of in oude en grondig gespoelde schoonmaakflessen.

Verpakkingsvrije alternatieven voor onderweg

Vooral onderweg stapelt het verpakkingsafval zich snel op. Als u ontbijt of lunch meeneemt naar kantoor, de universiteit of school, kunt u met een paar eenvoudige trucs het maken van afval voorkomen.

Afvalvermindering onderweg – de basics

Er zijn talloze manieren om verspilling onderweg te voorkomen. Bijvoorbeeld:

Alternatieven voor aluminiumfolie en broodjeszakken

• Lunchboxen van glas, metaal of BPA-vrij plastic zijn gemakkelijk schoon te maken en herbruikbaar.

• Bijenwasdoekjes zijn bijna net zo flexibel als aluminiumfolie en kunnen gemakkelijk worden gewassen en hergebruikt. Ze zijn ook ecologisch en gezondheidsvriendelijk. Hoe u ze eenvoudig zelf kunt maken, leest u in ons artikel “DIY bijenwasdoekjes”.

• Fruit, noten en andere snacks kunnen ook in glazen of herbruikbare zakjes worden gedaan en zijn altijd binnen handbereik op kantoor. Zo voorkomt u een ritje naar de snoepautomaat en voorkomt u dus ook plastic afval.

Alternatieven voor drankflessen en koffie-to-go:

• Voor de koffie kunt u meestal uw eigen herbruikbare beker meenemen in de koffietent. In sommige cafés kunt u zelfs een paar cent besparen.

• Investeer in een waterfles vanroestvrij staal, glas of BPA-vrij plastic. Ze zijn duurzaam en robuust - de perfecte metgezel voor onderweg.
  Tip: Diverse initiatieven belonen het gebruik van herbruikbare flessen. Bij de deelnemende winkels hangt een bord waarop staat dat zij uw fles graag gratis voor u bijvullen.

Milieubewust vervoer

Bij de zero waste-levensstijl hoort ook milieubewust vervoer. In het ideale geval beweegt u zich te voet of bent u met de fiets onderweg. Dit is niet alleen goed voor het milieu, maar ook nog eens goed voor de eigen gezondheid. Als dit niet mogelijk is, zijn carpoolen of het openbaar vervoer de beste alternatieven.

Tip: Veel openbaarvervoermaatschappijen bieden nu hun eigen app aan waarmee u direct tickets kan kopen. Op deze manier vermijdt u papier afval. Bioscopen, theaters, concerten en andere culturele evenementen bieden tegenwoordig ook online tickets aan. U kunt het beste even van tevoren nagaan of een ticket of toegangsbewijs daadwerkelijk moet worden uitgeprint.

Plasticvrij en milieubewust uit eten gaan

Gaat u uit eten en weet u al dat de porties enorm zullen zijn? Dan kunt u het beste uw broodtrommel meenemen. Zo vermijdt u polystyreen en aluminium verpakkingen en hoeft u niets weg te gooien.

En als u daarna naar de ijssalon gaat, sla het bekertje over en eet het ijs uit het hoorntje. Ook rietjes kunt u volledig weglaten. Veel drankjes kunnen probleemloos zonder rietje gedronken worden en er zijn duurzame alternatieven van glas, papier of roestvrij staal voor thuis. Wegwerpbestek kan op deze manier ook vermeden worden. Reisbestek van roestvrijstaal of hout neemt niet veel plaats in en is veel stabieler en duurzamer dan de plastic versie.

• Maak een boodschappenlijstje: Of het nu gaat om boodschappen of kleding, schrijf van tevoren een lijstje voor jezelf. Zo houdt u overzicht en koop alleen wat u nodig heeft.

• Gebruik jutezakken of andere herbruikbare tassen: Als u onderweg bent, kunt u ecologische alternatieven voor plastic tassen gebruiken, zoals katoenen tassen.

• Geen bonnetje: Door de bon over te slaan, kunt u eenvoudig besparen op verspilling. Bij sommige winkels kunt u via hun eigen app ook een digitale kassabon krijgen.

Boodschappen zonder verpakking kopen

• Groente en fruit kopen zonder verpakking: Op weekmarkten en steeds vaker ook in veel supermarkten kunt u groente en fruit zonder plastic verpakking kopen.

• Gebruik een stoffen zak: U kunt het brood en de broodjes direct bij de bakker laten verpakken in een meegebrachte jutezak of katoenen zak.

• Herbruikbare dozen voor kaas en vlees: Sommige supermarkten staan klanten al toe om hun eigen herbruikbare dozen te gebruiken bij de kaas- en vleestoonbanken.

• Winkelen in winkels met verpakkingsvrije producten: Wat vooral praktisch is in onverpakte winkels, is dat u precies zoveel kunt kopen als u daadwerkelijk nodig hebt. Hier kunt u voedsel in meegebrachte containers doen en zo veel verspilling vermijden.

• Praktische herbruikbare containers zijn onder meer:

  • potten met schroefdop

  • voorraadpot

  • metalen dozen

  • verse voedseldozen

  • doekzak

  • groentenetten

  • bijenwasdoekjes

  • oude voedselverpakkingen (bijvoorbeeld pasta)

Tip: Een andere optie voor zero waste in het dagelijks leven is voorkomen dat voedsel wordt weggegooid. De Too Good To Go-app en veel aanbieders van voedseldeeldiensten bieden bedrijven zoals supermarkten en restaurants de mogelijkheid om overtollig voedsel goedkoop door te verkopen of weg te geven.

Afval vermijden tijdens shoppen

Of het nu kleding of huishoudelijke apparaten zijn, het moet duurzaam zijn. Het is de moeite waard om te investeren in kwaliteit en vooral om bereid te zijn dingen te repareren in plaats van nieuwe te kopen. U hoeft zelf niet veel spullen te bezitten. U kunt de boormachine en grasmaaier delen met uw buren of lenen van vrienden. U kunt oude kleding doneren of ze nieuw leven inblazen met een beetje werk aan de naaimachine. Van oude stoffen kunt u bijvoorbeeld eenvoudig herbruikbare vaatdoeken, gezichtstissues of babydoekjes maken.

Bij het kopen van kleding kunt u op deze tips letten:

• Ga voor goede kwaliteit. Deze kledingstukken zijn goed wasbaar en behouden hun vorm en kleur. Hierdoor heeft u lang plezier van een kledingstuk.

• Kies voor tijdloze designs zodat u uw nieuwe favoriete item lang kunt dragen.

• Koop tweedehands, bijvoorbeeld op rommelmarkten, tweedehandswinkels of online op tweedehands platforms.

• Start een kledingruilfeestje met vrienden en ontdek nieuwe favorieten.

• Huur kleding in plaats van ze te kopen. Er zijn enkele winkels die huurmodellen aanbieden voor kleding, tassen en accessoires. Het voordeel hiervan is dat u kledingstukken kunt uitproberen en miskopen kunt voorkomen. Dit bespaart geld en brengt tegelijkertijd meer variatie in uw garderobe.

Conclusie: zero waste: afvalpreventie leert u stap voor stap

U kunt zero waste in het dagelijks leven bereiken door veel kleine veranderingen, die vaak gemakkelijk in het dagelijks leven kunnen worden geïntegreerd. Door bijvoorbeeld jutezakken en herbruikbare drinkflessen te gebruiken, bespaart u niet alleen plastic maar op de lange termijn ook geld. Wees niet ontmoedigd als u niet van de ene op de andere dag volledig verpakkingsvrij kunt leven. Elke maatregel om verspilling te voorkomen telt en is een belangrijke stap op weg naar een milieubewuste levensstijl.

______________________________________________

Bronnen en meer informatie

https://www.milieucentraal.nl/minder-afval/afval-scheiden/afval-scheiden-cijfers-en-kilo-s/
(geraadpleegd op 01-07-2024)

https://www.greenevelien.com/blog/een-bokaal-afval-per-jaar
(geraadpleegd op 01-07-2024)

https://www.hvcgroep.nl/ons-verhaal/tips-en-weetjes/9-tips-om-afval-te-verminderen
(geraadpleegd op 01-07-2024)

https://www.livegreenmagazine.nl/afvalpreventie-tips-om-afval-voorkomen/
(geraadpleegd op 01-07-2024)

Bronnen van afbeeldingen in chronologische volgorde

Omslagfoto: iStock.com/Ekaterina Morozova
Foto 1 in de tekst: iStock.com/Nomad
Foto 2 in de tekst: Ekaterina Morozova
Foto 3 in de tekst: iStock.com/GrapeImages