Duurzaam reizen: Tips voor duurzame accommodatie en milieuvriendelijk vervoer
Milieubewust reizen begint met de planning, want de reis zelf en je accommodatie hebben een grote invloed op de ecologische voetafdruk van je vakantie. Als je duurzaam wilt reizen, moet je kiezen voor vervoer, accommodatie en lokale activiteiten die het milieu zo min mogelijk belasten. Met slechts een paar kleine aanpassingen aan je vakantieplanning kun je een belangrijke bijdrage leveren aan meer duurzaamheid en met een gerust geweten nieuwe plaatsen verkennen. Daarom hebben wij enkele belangrijke tips verzameld over duurzaam vervoer, accommodatie en meer.
Duurzaam reizen: Tips voor duurzaam transport
Als je duurzamer wilt reizen, zul je er snel achter komen dat twee soorten reizen minder aan te bevelen zijn wat betreft hun milieu-impact, omdat ze veel CO2 en andere vervuilende stoffen uitstoten: vluchten en cruises. Om je vakantie milieuvriendelijker te maken, moet je deze vervoersmiddelen dus zo veel mogelijk vermijden. Vooral binnen Europa is reizen zonder vliegtuig meestal zonder problemen mogelijk, omdat je kunt overstappen op duurzamere vervoermiddelen.
Weet je niet in welke mate de keuze voor een duurzaam vervoermiddel je persoonlijke CO2-voetafdruk beïnvloedt? Gebruik een CO2-calculator om een overzicht te krijgen van de CO2-uitstoot per persoon en zie snel welke manier van reizen de beste en meest milieuvriendelijke optie is voor je vakantie. Gebruik bijvoorbeeld deze CO2-calculator: https://www.treecological.be/calculator/
Reizen zonder vliegtuig: Duurzaam reizen per trein of langeafstandsbus
Als je in Nederland of Europa reist, kun je gebruik maken van duurzamere vervoermiddelen zoals treinen en langeafstandsbussen, die je veilig, comfortabel en op een milieuvriendelijkere manier naar je bestemming brengen. Op volle capaciteit hebben ze een aanzienlijk lagere impact op het milieu dan vliegtuigen, aangezien de CO2-uitstoot per persoon dus over het algemeen lager ligt. Vooral voor langere reizen moet je dus een bus- of treinreis plannen. Er zijn een paar tips die je kunt volgen:
Reserveer tijdig een plaats, want vaak kun je profiteren van gereduceerde ticketprijzen.
Zoek uit of je een goedkoper ticket kunt krijgen of in aanmerking komt voor bepaalde kortingen. Kinderen en jongeren, senioren en studenten kunnen meestal profiteren van kortingen, maar je kunt ook vaak groepstickets krijgen tegen een lagere prijs.
Controleer van tevoren de bagageregels voor het duurzame vervoermiddel dat je kiest. Grotere bagage, fietsen, kinderwagens en rolstoelen kunnen meestal zonder problemen in de trein worden vervoerd. In langeafstandsbussen moeten grote bagagestukken vaak van tevoren worden geregistreerd.
Als algemene regel geldt dat vervoermiddelen milieuvriendelijker zijn wanneer zij volzet zijn: Een volle auto produceert nog steeds aanzienlijk minder uitstoot per passagierskilometer dan een vliegtuig. Als het een elektrische auto is, is de milieubalans zelfs vergelijkbaar met die van treinen en lange-afstandsbussen.
Kun je duurzaam vliegen?
Reizen zonder vliegtuig is niet altijd mogelijk als je lange afstanden wilt afleggen. Vooral voor langeafstandsreizen is er momenteel geen milieuvriendelijker alternatief dan dan vliegen. Hier volgen enkele tips over hoe je het milieu-impact van vliegreizen kunt verminderen en duurzamer kunt vliegen:
Boek indien mogelijk rechtstreekse vluchten, want opstijgen en landen verbruikt veel brandstof. Vluchten met tussenlandingen veroorzaken dus nog meer uitstoot.
Vlieg economy class. Als je business class of first class vliegt, wordt de uitstoot verdeeld over een kleiner aantal mensen, waardoor de CO2-uitstoot per hoofd van de bevolking sterk toeneemt.
Beperk je bagage zoveel mogelijk. Elke extra kilo bagage verhoogt het brandstofverbruik van het vliegtuig
Kies je luchtvaartmaatschappij zorgvuldig en vergelijk zo nodig de uitstoot van verschillende vliegtuigtypes.
Blijf langer ter plaatse. De noodzaak van een vliegreis moet zorgvuldig worden overwogen. Als je een lange afstand aflegt, is het beter om twee of zelfs drie weken te blijven. Een korte vakantie daarentegen kun je beter in je eigen regio doorbrengen.
Als een vlucht niet kan worden vermeden, is het aangeraden de CO2-uitstoot te "compenseren" door donaties aan klimaatbeschermingsorganisaties. Je kunt uitstootcalculators gebruiken (bijv. op https://www.treecological.be/calculator/) om uit te rekenen hoeveel koolstofdioxide door je vlucht geproduceerd wordt. Je kunt deze compenseren door een vrijwillige compensatiebetaling te doen en zo klimaatbeschermingsprojecten te steunen. Het vermijden van emissies is echter uiteraard belangrijker dan het compenseren ervan.
Milieuvriendelijk reizen: Informatie over duurzame accommodatie
Zodra je een geschikte bestemming hebt gekozen en je reis met milieuvriendelijke vervoermiddelen hebt gepland, is de volgende stap het kiezen van de juiste accommodatie. Ook hier kan je kijken naar verschillende duurzaamheidscriteria en je daardoor laten leiden in je beslissing, maar dit betekent niet dat je moet afzien van het comfort dat je wenst op vakantie. Nu duurzaam reizen steeds belangrijker wordt voor vakantiegangers, nemen veel accommodaties milieuvriendelijke maatregelen, maar spelen ze ook in op de behoeften van hun gasten.
Hoe herken je duurzame accommodatie?
Hotels, pensions of andere vakantieverblijven hebben tal van mogelijkheden om duurzamer te werk te gaan en tegelijk een gezellige en uitnodigende sfeer te creëren. Hieronder leggen we uit waar je op kunt letten bij het kiezen van duurzame accommodatie:
Energievoorziening: Een duurzame accommodatie maakt voor haar elektriciteitsvoorziening gebruik van hernieuwbare energie of produceert zelfs haar eigen elektriciteit (bijv. via zonnepanelen). Verwarmingsenergie moet ook afkomstig zijn van hulpbronnenbesparende bronnen.
Waterbeheer: De accommodatie moet mogelijkheden bieden om water te besparen, bijv. door waterbesparende kranen, douchekoppen of toiletspoelingen. Waterzuivering moet ervoor zorgen dat er geen verontreinigd afvalwater in de natuur wordt geloosd.
Afvalbeheer: Een duurzame accommodatie moet afval scheiden en de gasten ook de mogelijkheid bieden om hun afval te scheiden en te recyclen. Organisch afval moet bij voorkeur worden gecomposteerd. Onnodig afval door plastic verpakkingen bij het buffet en cosmetische producten wordt vermeden.
Voedselvoorziening: Wat de catering betreft, moet een duurzame accommodatie gebruik maken van regionale en seizoensgebonden (biologische) producten. Dit ondersteunt de plaatselijke handelaars en vermijdt tegelijkertijd lange transportroutes. Voor geïmporteerde levensmiddelen, zoals koffie en cacao, zou de accommodatie idealiter Fairtrade-producten moeten gebruiken. Duurzame hotels en pensions moeten ook voldoende vegetarische en veganistische opties bieden. Menu-aanbiedingen zijn vaak hulpbronnenefficiënter dan buffetten, aangezien op die manier de voedselverspilling kan worden beperkt.
Hygiëne: Duurzame accommodaties gebruiken milieuvriendelijke, idealiter biologisch afbreekbare schoonmaakproducten. In veel duurzame hotels kunnen gasten ook kiezen hoe vaak de kamer moet worden schoongemaakt of de handdoeken en het beddengoed moeten worden verschoond.
Mobiliteit: Duurzame huisvesting moet idealiter goede verbindingen met het openbaar vervoer hebben. Als er een ophaaldienst is, moet een bus of minibus worden gebruikt die meerdere gasten tegelijk kan vervoeren. Bovendien kan een verhuurdienst voor fietsen of e-bikes de gasten motiveren om hun vakantiebestemming op een milieuvriendelijke manier te verkennen.
Naast milieuduurzaamheid worden duurzame hotels, pensions en andere accommodatie ook gekenmerkt door sociale en economische duurzaamheid. Dit betekent bijvoorbeeld dat plaatselijke handelaren en dienstverleners worden gesteund en dat werknemers idealiter uit de regio komen en eerlijk worden betaald.
Denk bij vertrek na over hoe je je ter plaatse kunt verplaatsen. Idealiter maak je op je bestemming ook gebruik van duurzame vervoermiddelen (bijv. openbaar vervoer), maar de infrastructuur daarvoor is niet op alle vakantiebestemmingen beschikbaar. Natuurlijk kan je ook flexibel en emissievrij reizen met de fiets. Je kunt je eigen fiets meenemen op vakantie of ter plaatse informeren naar fietsverhuur. Als je echter een huurauto nodig hebt voor langere afstanden, probeer dan een model te boeken dat zo milieuvriendelijk of zuinig mogelijk is.
Welke keurmerken en certificaten zijn er voor duurzame accommodatie?
Waar kan je informatie krijgen over de duurzaamheid van een accommodatie? Milieuvriendelijke maatregelen zijn niet altijd onmiddellijk zichtbaar voor de gasten voordat zij aan hun reis beginnen. Daarom vind je informatie op de homepage van de accommodatie. Daar vind je vaak de missieverklaring voor duurzaamheid of een apart menu-item voor duurzaamheidsverslagen.
Je vindt ook vaak informatie over de milieuvriendelijke kenmerken van een accommodatie in de getuigenissen van gasten. Verschillende zegels kunnen echter ook een belangrijke indicatie geven van het duurzame beheer van de accommodatie. Een selectie van de meest voorkomende keurmerken voor duurzaam toerisme vind je hier:
Green Globe
internationaal geldig
certificeert bedrijven, hotels, resorts en attracties
beoordeelt de ecologische, economische, sociale en culturele duurzaamheid (bijv. klimaatbescherming, arbeidsomstandigheden, steun voor plaatselijke ondernemers, enz.)
greenglobe.com
Green Key
internationaal geldig
certificeert hotels, jeugdherbergen, campings, kleine vakantieverblijven, restaurants
beoordeelt de ecologische duurzaamheid
greenkey.global
Travelife
internationaal geldig
certificeert accommodatievoorzieningen en reisondernemingen
evalueert ecologische, economische, sociale en culturele duurzaamheid (bijv. energie- en waterbeheer, eerlijke lonen, omgaan met het cultureel erfgoed van een regio, enz.)
travelife.org
European Ecolabel
officiëel milieukeurmerk van de Europese Unie
certificeert accommodatievoorzieningen en campings
beoordeelt de ecologische duurzaamheid
https://eu-ecolabel.de/en/
Meer gedetailleerde informatie over de duurzaamheidscriteria van de afzonderlijke keurmerken vind je op de respectievelijke websites. Daarnaast zijn er natuurlijk enkele landspecifieke duurzaamheidskeurmerken voor hotels en restaurants waar je op kunt letten als je een reis boekt:
Viabono (Duitsland)
Nordic Swan (Zweden, Noorwegen, Denemarken, Finland, IJsland)
ibex fairstay (Zwitserland)
Oostenrijks milieukeurmerk voor toerisme (Oostenrijk)
Conclusie: Duurzaam reizen begint met doordachte vakantieplanning
Duurzaam reizen mag niet worden gelijkgesteld met gemis of gebrek - integendeel, milieuvriendelijk reizen kan de vakantie-ervaring verrijken en de reisstress verminderen. Als vakantieganger kan je je reis zorgvuldig plannen en verschillende aspecten in vraag stellen: kan een korte vliegreis niet vervangen worden door een treinreis? Heb je echt een verwarmd zwembad en airconditioning nodig in je hotel? Door te kiezen voor duurzaam vervoer en duurzame accommodatie kun je een aanzienlijke bijdrage leveren aan het verbeteren van de milieuprestaties van je vakantie.
______________________________________________
Bronnen:
https://www.naturescanner.nl/duurzaam-reizen
(geraadpleegd op 25-04-2022)
https://bebiodiversity.be/nl/wat-is-ecotoerisme-nu-precies/
(geraadpleegd op 25-04-2022)
https://www.duurzaammbo.nl/lesmateriaal/duurzame-handel/duurzaam-toerisme
(geraadpleegd op 25-04-2022)
https://www.travelvalley.nl/algemeen/10-tips-om-duurzaam-te-reizen
(geraadpleegd op 25-04-2022)
Bronnen van de afbeeldingen:
iStock.com/NataliaDeriabina
iStock.com/SolStock
iStock.com/piola666
iStock.com/ilona titova
iStock.com/Oleh_Slobodeniuk