Zero waste raadgever – duurzamer leven
Bij het inkopen van voedsel en het shoppen van kleding, bij het koken, op het werk of tijdens de vrijetijdsbesteding - in België wordt per hoofd van de bevolking jaarlijks ongeveer 480 kilogram afval geproduceerd. Meer dan de helft ervan leveren we gescheiden in. Het is dan ook zeer belangrijk dat we dit blijven doen, omdat gescheiden afval kan worden gerecycled. Van plastic kunnen we weer nieuwe verpakkingen maken en het omsmelten van metaal of glas kost minder energie dan nieuwproductie. Dit is dus veel milieuvriendelijker dan wanneer het afval niet wordt gescheiden, want dit komt op stortplaatsen terecht of wordt verbrand. Naarmate het milieubewustzijn van de bevolking groeit, groeit ook de drang tot actie en wordt het scheiden steeds meer op waarde geschat.
Hoe werkt zero waste?
De zero waste beweging biedt een uitweg. Zij die leven volgens de nul-afval principes proberen afval waar mogelijk te vermijden. Zero waste betekent "geen of nul afval". Hoewel het aanlokkelijk klinkt om helemaal geen afval meer te produceren, lijkt het voor de meeste mensen in eerste instantie bijna onhaalbaar. Aangezien het volledig vermijden van afval klinkt als een dramatische verandering, en omdat noch onze maatschappij, noch onze industrie erop voorbereid zijn, zijn termen als Low Waste of Less Waste ook populair geworden. Het doel moet zijn om geen of zo weinig mogelijk afval naar stortplaatsen te sturen. Zero waste is gebaseerd op vijf eenvoudige principes:
- Vermijden: Als je iets niet echt nodig hebt, moet je het zonder doen. Zelfbeheersing speelt hier een rol, maar ook goed nadenken: Bedenk bijvoorbeeld welke dingen in jullie huishouden dubbel worden gebruikt en welke kunnen worden gedeeld met buren, vrienden of familie.
- Reduceren: Minder consumeren betekent ook minder weggooien. Dit heeft niet alleen betrekking op materiële zaken. Ook het elektriciteits- en waterverbruik en de particuliere vervoersmiddelen vallen in deze categorie.
- Hergebruiken: Veel dingen kunnen lang worden gebruikt. Een goede verzorging verlengt de levensduur van veel producten! Door dingen te repareren of uit te lenen aan mensen in de buurt of ze aan iemand te geven die ze nog kan gebruiken, wordt ook hun levensduur verlengd en wordt verspilling voorkomen.
- Recycelen: Uit producten die als afval worden aangezien, kunnen soms waardevolle grondstoffen worden teruggewonnen. Afval moet daarom naar behoren worden gescheiden. Beter nog, upcycling kan afvalproducten omvormen tot nieuwe en nuttige voorwerpen!
- Composteren: Afval dat niet kan worden hergebruikt, is in het beste geval composteerbaar, d.w.z. het ontbindt in de loop van de tijd en wordt zo teruggevoerd in de natuurlijke cyclus.
Het begin van zero waste
De Française Beá Johnson, die met haar gezin in de VS woont, wordt beschouwd als de grondlegster van deze beweging. Zij leeft sinds 2008 bijna afvalvrij, heeft een blog over dit onderwerp en heeft ook een boek geschreven over zero waste. Het afval dat zij en haar gezin in een jaar produceren past in een grote conservenpot. Daarbij leeft het gezin de hierboven genoemde beginselen na. Beá Johnson gelooft dat veel mensen worden afgeschrikt door de inspanning van de Zero Waste levensstijl, maar denkt dat dit ongegrond is. Natuurlijk is het duurzaam en lovenswaardig om zoveel mogelijk zelf te maken, maar Johnson benadrukt dat dit voor veel mensen, vooral gezinnen, moeilijk uitvoerbaar is. Het is gemakkelijker om waar mogelijk onverpakte en onbewerkte (herbruikbare) producten te kopen. Zo bespaart men tijd en geld en beschermt men tevens het milieu en de gezondheid.
Iedereen consumeert tot vijf gram microplastic per week. Door bewust plastic afval en plastic verpakkingen te vermijden, kun je deze waarde verminderen.
Iedereen consumeert tot vijf gram microplastic per week. Door bewust plastic afval en plastic verpakkingen te vermijden, kun je deze waarde verminderen!
Het doel van de zero-waste beweging is om als samenleving te evolueren naar een circulaire economie. Op dit moment is onze economie lineair. Grondstoffen worden verwerkt tot producten, die vervolgens worden gebruikt en daarna worden weggegooid. Deze grondstoffen worden niet teruggebracht in de kringloop, maar eindigen als afval op stortplaatsen, waardoor ons milieu en ons klimaat worden vervuild. In een circulaire economie worden grondstoffen zo gebruikt dat zij aan het eind van hun levenscyclus weer deel gaan uitmaken van de natuurlijke kringloop. Deze manier van zakendoen spaart de natuurlijke hulpbronnen van de aarde. Lees het artikel Cradle to Cradle om meer te weten te komen over de circulaire economie.
De Zero Waste-beweging heeft zich niet alleen afvalpreventie ten doel gesteld, maar ook sociale verandering. Het begint thuis! Je eigen consumptiegedrag in vraag stellen is de eerste stap. Vaak zijn we ons er niet eens van bewust hoe vaak en hoeveel afval we elke dag produceren. Deze gids is bedoeld om je op weg te helpen en ideeën aan te reiken over waar en wanneer jij in je dagelijks leven afval kunt vermijden. "Herbruikbaar in plaats van wegwerp" en "Doe-het-zelf in plaats van nieuw te kopen" zijn de motto's. Met eenvoudige huismiddeltjes, tips en trucs kan in het dagelijks leven veel verpakkingsafval worden vermeden, wat uiteindelijk niet alleen het milieu beschermt, maar ook je portemonnee.
Alle artikelen
Zero Waste – Dagelijkse afvalpreventie
Het vermijden van verpakkingsafval en het duurzamer maken van het dagelijks leven wordt voor velen steeds belangrijker. De gemiddelde mens produceert van 's morgens vroeg tot 's avonds laat heel wat afval. Meer dan een kilo per dag, om precies te zijn. De mogelijkheden en manieren om een meer milieubewust leven te leiden zijn talrijk en gezond voor mens en natuur. Je hoeft je leven niet helemaal om te gooien. Wij laten je zien waar en hoe je op verschillende gebieden in je leven op een verstandige manier verpakkingsafval kunt besparen en een stap kunt zetten in de richting van een zero-waste levensstijl.
De productie van plastic producten voor eenmalig gebruik, zoals rietjes of to-go-bekers, zijn in de EU verboden sinds 3 juli 2021. Het besluit van de EU-lidstaten is een belangrijke stap in de richting van een circulaire economie!
De productie van plastic producten voor eenmalig gebruik, zoals rietjes of to-go-bekers, zijn in de EU verboden sinds 3 juli 2021. Het besluit van de EU-lidstaten is een belangrijke stap in de richting van een circulaire economie!
Upcycling van kleding – praktische herbruikbare DIY-doekjes
Elke dag worden grote hoeveelheden afval geproduceerd, vooral in de badkamer en de keuken. Make-up doekjes, vochtige doekjes en dergelijke belanden na gebruik meestal in de vuilnisbak. Maar er is een duurzame en eenvoudige oplossing: van oud en niet meer gebruikt textiel zoals T-shirts, handdoeken of hemden kunnen gemakkelijk wasbare make-upverwijderingsdoekjes of vochtige babydoekjes worden gemaakt. Na gebruik kan je de doekjes gewoon met de hand uitwassen of in de wasmachine stoppen. Dit upcycling artikel bevat informatie over stoffen en hun eigenschappen, alsmede duidelijke naai-instructies. Met een paar eenvoudige stappen kun je je huishouden duurzamer maken.
Herbruikbare DIY broodzakjes: upcycling van een oude regenjas
Ons dagelijks leven wordt beheerst door wegwerpproducten. Of het nu gaat om keukenrollen of wattenschijfjes - de meesten belanden na eenmalig gebruik in de vuilnisbak en worden verbrand of opgeslagen op stortplaatsen. Upcycling biedt een duurzame en milieuvriendelijke oplossing voor dit probleem en werkt volgens het principe: maak van oud nieuw! Geen afval betekent ook niet weggooien wat verouderd is. Een oude regenjas bijvoorbeeld, kan in een paar eenvoudige stappen tot een herbruikbare broodzak worden genaaid! Zo belandt de jas niet op de vuilnisbelt en krijg je een individuele en unieke snackzak voor onderweg.
Upcycling in de keuken: zelf schaaldeksels naaien
Vooral in de keuken wordt in het dagelijks leven veel afval geproduceerd. Vershoudfolie en aluminiumfolie belanden na gebruik bij het afval en kunnen ook microplastics en aluminium afgeven aan de verpakte goederen. De eco-balans van aluminiumfolie ziet er bijzonder slecht uit: In het productieproces worden grote hoeveelheden energie verbruikt. De levensduur staat niet in verhouding tot dit energieverbruik. Toch kunnen veel wegwerpartikelen in de keuken gemakkelijk vermeden worden, omdat je kommen en potten perfect kunt afdekken met zelfgemaakte deksels. Je hoeft waarschijnlijk niet eens te gaan winkelen voor dit upcycling project. Een paar oude kleren, een regenjas en een naaisetje is alles wat je nodig hebt om je keuken duurzamer te maken en afval op de lange termijn te voorkomen. Met deze upcycling tutorial maak je van een regenjas in een handomdraai handige schaaldeksels en maak je je keuken een stuk duurzamer.
Minder afval dankzij zelfgemaakte bijenwasdoeken: een handleiding
Bijenwasdoeken zijn een ander duurzaam alternatief om huishoudfolie en aluminiumfolie geleidelijk uit de keuken te bannen. Je kunt bijenwasdoeken zowel voor het inpakken als voor het afdekken van voedsel gebruiken. In onze knutselinstructies laten wij je zien hoe je gemakkelijk zelf bijenwasvellen kunt maken. Alles wat je nodig hebt is een afgedankt kledingstuk van natuurlijke vezels zoals biologisch katoen, wat olie en bijenwas.
De zelfgemaakte bijenwasdoeken zijn herbruikbaar. Om ervoor te zorgen dat je er lang plezier van hebt, tonen we je hoe je ze correct gebruikt. We geven je ook tips over hoe je jouw doeken moet onderhouden. Met de zelfgemaakte bijenwasdoeken draag je bij tot het vermijden van verpakkingsafval en zet je dus een belangrijke stap in de richting van een zero-waste levensstijl.
Bescherm het milieu met zelfgemaakt wasmiddel: zo ga je te werk
Een deel van duurzaam gebruik van kleding is het goed verzorgen ervan. Om zo lang mogelijk plezier van je kleding te hebben, is het vooral belangrijk om je kleding juist te wassen. Er is een breed scala van conventionele wasmiddelen op de markt. Het nadeel van deze wasmiddelen is dat elke nieuwe aankoop nieuw verpakkingsmateriaal en dus nieuw afval oplevert.
Een uitweg en een volgende stap naar een afvalvrije levensstijl is het maken van je eigen wasmiddel. Wij geven je praktische tips over hoe je conventioneel wasmiddel kunt vervangen door zelfgemaakt wasmiddel en zo de hoeveelheid afval kunt verminderen. In onze DIY gids laten we je zien hoe je je eigen waspoeder en vloeibaar wasmiddel kunt maken met eenvoudige hulpmiddelen.
Kledingdonatie
De gemiddelde Belg gooit maar liefst 14.8 kg aan kleding per jaar weg. Spijtig genoeg, ruim 80% van die kleren belandt op de vuilnisbelt of wordt verbrand.
Bij degenen bij wie de garderobe dan te vol wordt, wordt de oude en niet meer gedragen kleding gesorteerd. Deze gesorteerde kleding en ander textiel kunnen aan verschillende organisaties worden geschonken. Via pakketbezorging, containers voor oude kleding en inzamelingsacties worden talrijke hulpprojecten gesteund en krijgen vele kledingstukken een nieuw leven. Dit artikel laat zien waar en hoe u het beste afgedankte kleding kunt doneren en geeft een lijst van Nederlandse kleding donatie organisaties weer.
Word lid van de bibliotheek! Zo heb je altijd toegang tot een enorme selectie aan boeken zonder ze te hoeven kopen. Je kunt ook veel andere dingen lenen in plaats van ze te kopen. Bij veel bouwmarkten kun je een boormachine en dergelijke huren voor een paar uur of zelfs enkele dagen.
Word lid van de bibliotheek! Zo heb je altijd toegang tot een enorme selectie aan boeken zonder ze te hoeven kopen. Je kunt ook veel andere dingen lenen in plaats van ze te kopen. Bij veel bouwmarkten kun je een boormachine en dergelijke huren voor een paar uur of zelfs enkele dagen.
Cradle to cradle
Cradle to cradle is de naam van een economische filosofie die streeft naar een volledige circulaire economie. De meeste materialen en producten eindigen na hun nuttige levensduur op stortplaatsen of worden verbrand. De nuttige levensduur kan verschillende jaren bedragen of slechts enkele minuten. In het cradle to cradle beginsel moet bij de productie van een product al worden gedacht aan de verdere recycling ervan. De productie moet daarom circulair zijn, zodat elk onderdeel van een product aan het eind kan worden gerecycleerd. In dit artikel wordt duidelijk uitgelegd wat cradle to cradle precies inhoudt, hoe het kan worden toegepast en waar het principe al wordt toegepast.
Conclusie
De thema's duurzaamheid en afvalpreventie zijn actueler dan ooit tevoren en terecht. Elk jaar komt meer dan 10 miljoen ton afval in onze oceanen terecht en vergiftigt dieren en planten. Zowel in de politiek als in de samenleving vindt een herbezinning plaats. Steeds meer mensen willen hun steentje bijdragen om het milieu te beschermen en verspilling te voorkomen. De zero-waste levensstijl biedt vele nuttige benaderingen om plastic afval in het dagelijks leven op verstandige wijze te verminderen of zelfs te vermijden. Met praktische upcyclingsprojecten kan je veel oude kledingstukken een nieuw leven geven. Wat niet wordt gebruikt bij het upcyclen, kan via kledingdonaties aan mensen in nood worden gegeven. Vooruitstrevende benaderingen zoals de cradle-to-cradle-filosofie laten zien dat een volledig circulaire economie heel goed mogelijk is. Je moet echter weerstand bieden aan de impuls om alle wegwerpproducten en plastic verpakkingen uit je huishouden gewoon weg te gooien. Geen afval betekent ook zuinig omgaan met hulpbronnen. Het is dus beter om geopende producten op te gebruiken en ze daarna in te ruilen voor een duurzamer alternatief en herbruikbare oplossingen.
Bronnen:
https://www.waterforum.net/
(geraadpleegd op 09-03-2021)
https://www.statistiekvlaanderen.be/
(geraadpleegd op 12-03-2021)
https://www.glo-be.be/
(geraadpleegd op 12-03-2021)
https://www.vlaanderen.be/
(geraadpleegd op 12-03-2021)
https://www.vrt.be/vrtnws/
(geraadpleegd op 12-03-2021)
https://www.vrt.be/vrtnws/
(geraadpleegd op 12-03-2021)
Bronnen van de afbeeldingen:
iStock.com/monkeybusinessimages
iStock.com/Nomad
iStock.com/Radila Radilova
iStock.com/KatarzynaBialasiewicz